مصوّر (اسم الله)

لفظ «المُصوِّر» در قرآن کریم يک بار آمده و در همان مورد وصف خدا قرار گرفته است، چنانكه مى فرمايد: (هُوَ اللّهُ الخالِقُ البارِئُ المُصَوِّرُ لَهُ الأَسْماءُ الحُسْنى يُسَبِّحُ لَهُ ما فِى السَّماواتِ وَ الأَرْض وَ هُوَ العَزِيزُ الحَكيم) (سوره حشر/۲۴) «اوست خداى آفريننده صورتگر، نامهاى بهتر از آنِ او است، آنچه در آسمانها و زمين است او را تسبيح مى گويند و او قدرتمند و حكيم است».

«مصوِّر» به كسى گويند كه صورتى را پديد آورد و خدا «مصوِّر» است، چون هيأت هر مخلوقى به وسيله او وجود مى پذيرد؛ بنابراين هر موجودى كه داراى ماده و صورت است مخلوق خدا است و او است كه اين ماده را به صورت زيبايى در مى آورد، چنانكه مى فرمايد: (هُوَ الَّذِى يُصَوِّرُكُمْ فِى الأَرْحامِ كَيْفَ يَشاء...).(سوره آل عمران/۶) «اوست كه شما را در رحمهاى مادران به هر نحوى بخواهد صورتگرى مى كند.

و مقصود از صورت در اين آيه هيأتهاى مختلفى است كه «جنين» در رحم مادر به خود مى گيرد و سرانجام به صورت انسان مى رسد.

و نيز مى فرمايد: (و َلَقَدْ خَلَقْناكُمْ ثُمَّ صَوَّرْناكُمْ ثُمَّ قُلْنا لِلْمَلائِكةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ...).(سوره اعراف/۱۱) «شما را آفريديم و صورت بخشيديم، آنگاه به فرشتگان گفتيم آدم را سجده كنيد».

و در آيه ديگر مى فرمايد: (...وَ صَوَّرَكُمْ فَأَحْسَنَ صُوَرَكُمْ وَ رَزَقَكُمْ مِنَ الطَيِّبات...).(سوره غافر/۶۴) «شماها را صورت بخشيد و صورتهاى شما را زيبا ساخت و از پاكيزگى ها روزى بخشيد».

راغب اصفهانی در بیان معنای «صورت» مى گويد: صورت چيزى است كه در اعيان نقش مى بندد و به وسيله آن از ديگر موجودات شناخته مى شود؛ آنگاه صورت را به محسوس و معقول تقسيم مى كند، آنچه كه با چشم ديده مى شود مانند صورت انسان و حيوان و درخت، صورت محسوس، و عقل و آنچه در آن نقش مى بندد صورت معقول مى باشد. تقسيم فوق هرچند صحيح است، ولى تصوير در قرآن ناظر به صورتهاى حسى است.

علامه همدانى دورودآبادى‌ درباره این اسم الهی می گوید: «"مصوِّر" -شكل بخشيدن تصوير شى‌ء-، عبارت است از نازل كردن آن شى‌ء از جهان اجمال به جهان‌هاى تفصيل؛ و تنظيم استعدادهاى آن براى تأثير گذاشتن و تأثير پذيرفتن؛ مثل نازل نمودن روح به قواى جسمانى و هماهنگ نمودن اين براى نشان دادن آثار و علائمش. "مصوِّر" اسمى از اسامى حضرت حق است، به جهت قرار دادن وهم و خيال در روح و مشخص نمودن درجات وهم و تربيت قواى خيالى و كلّا در مراتب آن، در شنوايى و بينايى و بويايى و چشايى و لامسه و از اين قبيل شكل بخشيدن‌ها».

منابع

• منشور جاوید، جعفر سبحانی، ص ۳۶۵، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله سبحانی.
• ترجمه شرح الاسماء الحسنى‌، از علّامه سيد حسين همدانى دورودآبادى‌.

اسماء الله در قرآن
تعداد:۱۳۵
الف	اله، اَحَد، اوّل، آخِر، اعلى، اکرم، اعلم، ارحم الراحمین، احکم الحاکمین، احسن الخالقین، اهل التقوی، اهل‌ المغفرة، اقرب، ابقى، اسرع الحاسبین.
ب	بارى، باطن، بدیع، بَرّ، بصیر.
ت	توّاب.
ج	جبّار، جامع.
ح	حکیم، حلیم، حیّ، حق، حمید، حسیب، حفیظ، حفى.
خ	خبیر، خالق، خلاق، خیر، خیرالماکرین، خیرالرازقین، خیرالفاصلین، خیرالحاکمین، خیرالفاتحین، خیرالغافرین، خیرالوارثین، خیرالراحمین، خیرالمنزلین.
ذ	ذوالعرش، ذوالطول، ذوانتقام، ذوالفضل العظیم، ذوالرحمة، ذوالقوة، ذوالجلال و الاکرام، ذوالمعارج.
ر	رحمان، رحیم، رؤوف، رب، رفیع الدرجات، رزاق، رقیب.
س	سمیع، سلام، سریع الحساب، سریع العقاب.
ش	شهید، شاکر، شکور، شدید العذاب، شدید العقاب، شدید المحال.
ص	صمد.
ظ	ظاهر.
ع	عالِمُ غيبِ السماواتِ و الأرضِ، علیم، عزیز، عفوّ، على، عظیم، علام‌الغیوب، عالم الغیب و الشهادة.
غ	غافرالذنب،غالب، غفار، غفور، غنى.
ف	فالق الاصباح، فالق الحب و النوى، فاطر، فتّاح.
ق	قوى، قدوس، قیوم، قاهر، قهار، قریب، قادر، قدیر، قابل‌التوب، القائم على کل نفس.
ک	کبیر، کریم، کافی.
ل	لطیف.
م	مؤمن، مهیمن، متکبر، مصوِّر، مجید، مجیب، مبین، مولی، محیط، مقیت، متعال، محیى، متین، مقتدر، مستعان، مبدى، مالک الملک.
ن	نصیر ، نور.
و	وهاب، واحد، ولی، والی، واسع، وکیل، ودود.
ه	هادی.

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن	(اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن	آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن	تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی	تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
	دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن	تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن