محیط (اسم الله)

این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

محتوای فعلی بخشی از یک کتاب است که برای اینجا مناسب بوده است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

لفظ «مُحيط» در قرآن کریم نُه بار آمده و در هشت مورد وصف خدا قرار گرفته است، چنانكه مى فرمايد:

• «... إِنَّ اللَّهَ بِمَا يَعْمَلُونَ مُحِيطٌ».(آل عمران/۱۲۰) «خدا بر آنچه كه انجام مى دهند احاطه دارد».

• «بَلِ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي تَكْذِيبٍ * وَاللَّهُ مِنْ وَرَائِهِمْ مُحِيطٌ».(بروج/۱۹ـ۲۰) «آنان كه راه كفر پيش گرفته اند پيوسته در تكذيب هستند - و خداوند از پشت بر آنها احاطه دارد».

«محيط» از كلمه «حوط» گرفته شده و آن اين است كه چيزى بر چيزى دور بزند، و اگر ديوار را «حائط» مى گويند به خاطر اين است كه زمين را در برمى گيرد. و هدف از توصيف خدا با اين اسم اشاره به سعه وجودى او است، كه هرگز تحت حدى قرار نمى گيرد و همه چيز «مُحاط» او، او بر همه چيز احاطه دارد. همان گونه خدا بر تمام موجودات امكانى احاطه علمى دارد، احاطه وجودى نيز دارد، درباره نحوه دوم از احاطه او مى فرمايد: «... إِنَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ مُحِيطٌ» (فصّلت/۵۴).

بنابر اين كسانى كه وجود خدا را در بالاى آسمانها مستقر بر سريرى مى دانند، در تفسير اين آيات راه تأويل را در پيش مى گيرند، و شگفت اين جا است كه با اين كه فخر رازى از حنابله نيست، ولى از مكتب استادش ابوالحسن اشعری متأثر شده و آيه را به احاطه علمى تفسير كرده است.

منابع

• منشور جاوید، جعفر سبحانی، ص۳۶۰-۳۶۱، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله سبحانی.

اسماء الله در قرآن
تعداد:۱۳۵
الف	اله، اَحَد، اوّل، آخِر، اعلى، اکرم، اعلم، ارحم الراحمین، احکم الحاکمین، احسن الخالقین، اهل التقوی، اهل‌ المغفرة، اقرب، ابقى، اسرع الحاسبین.
ب	بارى، باطن، بدیع، بَرّ، بصیر.
ت	توّاب.
ج	جبّار، جامع.
ح	حکیم، حلیم، حیّ، حق، حمید، حسیب، حفیظ، حفى.
خ	خبیر، خالق، خلاق، خیر، خیرالماکرین، خیرالرازقین، خیرالفاصلین، خیرالحاکمین، خیرالفاتحین، خیرالغافرین، خیرالوارثین، خیرالراحمین، خیرالمنزلین.
ذ	ذوالعرش، ذوالطول، ذوانتقام، ذوالفضل العظیم، ذوالرحمة، ذوالقوة، ذوالجلال و الاکرام، ذوالمعارج.
ر	رحمان، رحیم، رؤوف، رب، رفیع الدرجات، رزاق، رقیب.
س	سمیع، سلام، سریع الحساب، سریع العقاب.
ش	شهید، شاکر، شکور، شدید العذاب، شدید العقاب، شدید المحال.
ص	صمد.
ظ	ظاهر.
ع	عالِمُ غيبِ السماواتِ و الأرضِ، علیم، عزیز، عفوّ، على، عظیم، علام‌الغیوب، عالم الغیب و الشهادة.
غ	غافرالذنب،غالب، غفار، غفور، غنى.
ف	فالق الاصباح، فالق الحب و النوى، فاطر، فتّاح.
ق	قوى، قدوس، قیوم، قاهر، قهار، قریب، قادر، قدیر، قابل‌التوب، القائم على کل نفس.
ک	کبیر، کریم، کافی.
ل	لطیف.
م	مؤمن، مهیمن، متکبر، مصوِّر، مجید، مجیب، مبین، مولی، محیط، مقیت، متعال، محیى، متین، مقتدر، مستعان، مبدى، مالک الملک.
ن	نصیر ، نور.
و	وهاب، واحد، ولی، والی، واسع، وکیل، ودود.
ه	هادی.

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن	(اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن	آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن	تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی	تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
	دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن	تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن