فاطر: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
سطر ۱: سطر ۱:
{{نیازمند ویرایش فنی}}
+
نام سى و پنجمين سوره [[قرآن|قرآن كريم]]، از سوره های [[مکی]] و مشتمل بر 45 آيه است.  
نام سى و پنجمين سوره قرآن كريم، مكيه و مشتمل بر 45 آيه است.  
 
  
== معنای فاطر ==
+
==معنای فاطر==
  
آفريننده، خالق. آغاز كننده در كار. يكى از نامهاى خداى تعالى: نوآفريننده.
+
آفريننده، خالق. آغاز كننده در كار. يكى از نامهاى [[الله|خداى تعالى]]: نوآفريننده.
ين اسم و صفت الهى به صورت فاعلى به معناى شكافتن، اختراع نمودن و ايجاد كردن است.<ref>الاسماء والصّفات، بيهقى، ج 1، ص 60-61؛ اسما و صفات الهى فقط در قرآن، ج2، ص1040-1044.</ref>
+
اين اسم و صفت الهى به صورت فاعلى به معناى شكافتن، اختراع نمودن و ايجاد كردن است.<ref>الاسماء والصّفات، بيهقى، ج 1، ص 60-61؛ اسما و صفات الهى فقط در قرآن، ج2، ص1040-1044.</ref>
  
== فاطر در روایت ابن عباس ==
+
'''فاطر در روایت ابن عباس:'''
  
ابن عباس گويد: من معنى (فاطر السماوات) را نمى دانستم تا اين كه روزى دو اعرابى به نزد من آمدند كه بر سر مالكيت چاهى نزاع داشتند، و يكى از آنها به ديگرى مى گفت: «انى فطرته» مرادش اين بود كه من آن را بنياد نهاده ام. (ربِّ قد آتيتنى من الملك و علّمتنى من تأويل الاحاديث فاطر السماوات والارض). <ref> يوسف: 103 </ref>
+
[[ابن عباس]] گويد: من معنى (فاطر السماوات) را نمى دانستم تا اين كه روزى دو اعرابى به نزد من آمدند كه بر سر مالكيت چاهى نزاع داشتند، و يكى از آنها به ديگرى مى گفت: «انى فطرتُه» مرادش اين بود كه من آن را بنياد نهاده ام.  
  
== فاطر در قرآن ==
+
==فاطر در قرآن==
  
 
اين اسم و صفت با اضافه به «السّموات و الارض» 6 بار در [[قرآن]] ذكر شده است:<ref>همان.</ref>
 
اين اسم و صفت با اضافه به «السّموات و الارض» 6 بار در [[قرآن]] ذكر شده است:<ref>همان.</ref>
 +
 +
مانند: «قُلْ أَ غَيْرَ اللَّهِ أَتَّخِذُ وَلِيًّا '''فاطِرِ''' السَّماواتِ وَ الْأَرْض‏...». ([[سوره انعام]]، 14)
  
 
{| class="wikitable" style="margin: 3em auto 1em auto"
 
{| class="wikitable" style="margin: 3em auto 1em auto"
! شماره || نام سوره || آیات
+
!شماره||نام سوره||آیات
 
|-
 
|-
 
|1||[[سوره انعام]](6)||آیه 14.
 
|1||[[سوره انعام]](6)||آیه 14.
سطر ۳۱: سطر ۳۲:
 
|}
 
|}
  
و به صورت فعلى نيز 8 بار آمده است:  
+
و به صورت «فعل» نيز 8 بار آمده است:
 +
 
 +
مانند: «إِنِّي وَجَّهْتُ وَجْهِيَ لِلَّذي '''فَطَرَ''' السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ...‏». ([[سوره انعام]]، 79)
  
 
{| class="wikitable" style="margin: 3em auto 1em auto"
 
{| class="wikitable" style="margin: 3em auto 1em auto"
! شماره || نام سوره || آیات
+
!شماره||نام سوره||آیات
 
|-
 
|-
 
|1||[[سوره انعام]](6)||آیه 79.
 
|1||[[سوره انعام]](6)||آیه 79.
سطر ۴۸: سطر ۵۱:
 
|6||[[سوره روم]](30)||آیه 30.
 
|6||[[سوره روم]](30)||آیه 30.
 
|-
 
|-
|6||[[سوره یس]](36)||آیه 22.
+
|7||[[سوره یس]](36)||آیه 22.
 
|-
 
|-
|6||[[سوره زخرف]](43)||آیه 27.
+
|8||[[سوره زخرف]](43)||آیه 27.
 
|}
 
|}
  
سطر ۵۷: سطر ۶۰:
  
 
==منابع==
 
==منابع==
*فرهنگ قرآن، جلد 21، صفحه 501.
+
 
*سید مصطفی حسینی دشتی، فرهنگ معارف و معاریف.  
+
*[[فرهنگ قرآن]]، جلد 21، صفحه 501.
 +
*سید مصطفی حسینی دشتی، فرهنگ معارف و معاریف.
  
 
{{اسماء الله}}
 
{{اسماء الله}}
 
[[رده:اسماء و صفات الهی]]
 
[[رده:اسماء و صفات الهی]]
 
[[رده:واژگان قرآنی]]
 
[[رده:واژگان قرآنی]]

نسخهٔ ‏۱۴ مهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۵:۰۸

نام سى و پنجمين سوره قرآن كريم، از سوره های مکی و مشتمل بر 45 آيه است.

معنای فاطر

آفريننده، خالق. آغاز كننده در كار. يكى از نامهاى خداى تعالى: نوآفريننده. اين اسم و صفت الهى به صورت فاعلى به معناى شكافتن، اختراع نمودن و ايجاد كردن است.[۱]

فاطر در روایت ابن عباس:

ابن عباس گويد: من معنى (فاطر السماوات) را نمى دانستم تا اين كه روزى دو اعرابى به نزد من آمدند كه بر سر مالكيت چاهى نزاع داشتند، و يكى از آنها به ديگرى مى گفت: «انى فطرتُه» مرادش اين بود كه من آن را بنياد نهاده ام.

فاطر در قرآن

اين اسم و صفت با اضافه به «السّموات و الارض» 6 بار در قرآن ذكر شده است:[۲]

مانند: «قُلْ أَ غَيْرَ اللَّهِ أَتَّخِذُ وَلِيًّا فاطِرِ السَّماواتِ وَ الْأَرْض‏...». (سوره انعام، 14)

شماره نام سوره آیات
1 سوره انعام(6) آیه 14.
2 سوره یوسف(12) آیه 101.
3 سوره ابراهیم(14) آیه 10.
4 سوره فاطر(35) آیه 1.
5 سوره زمر(39) آیه 46.
6 سوره شوری(42) آیه 11.

و به صورت «فعل» نيز 8 بار آمده است:

مانند: «إِنِّي وَجَّهْتُ وَجْهِيَ لِلَّذي فَطَرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ...‏». (سوره انعام، 79)

شماره نام سوره آیات
1 سوره انعام(6) آیه 79.
2 سوره هود(11) آیه 51.
3 سوره اسراء(17) آیه 51.
4 سوره طه(20) آیه 72.
5 سوره انبیاء(21) آیه 56.
6 سوره روم(30) آیه 30.
7 سوره یس(36) آیه 22.
8 سوره زخرف(43) آیه 27.

پانویس

  1. الاسماء والصّفات، بيهقى، ج 1، ص 60-61؛ اسما و صفات الهى فقط در قرآن، ج2، ص1040-1044.
  2. همان.


منابع

  • فرهنگ قرآن، جلد 21، صفحه 501.
  • سید مصطفی حسینی دشتی، فرهنگ معارف و معاریف.
اسماء الله در قرآن
تعداد:۱۳۵
الف اله، اَحَد، اوّل، آخِر، اعلى، اکرم، اعلم، ارحم الراحمین، احکم الحاکمین، احسن الخالقین، اهل التقوی، اهل‌ المغفرة، اقرب، ابقى، اسرع الحاسبین.
ب بارى، باطن، بدیع، بَرّ، بصیر.
ت توّاب.
ج جبّار، جامع.
ح حکیم، حلیم، حیّ، حق، حمید، حسیب، حفیظ، حفى.
خ خبیر، خالق، خلاق، خیر، خیرالماکرین، خیرالرازقین، خیرالفاصلین، خیرالحاکمین، خیرالفاتحین، خیرالغافرین، خیرالوارثین، خیرالراحمین، خیرالمنزلین.
ذ ذوالعرش، ذوالطول، ذوانتقام، ذوالفضل العظیم، ذوالرحمة، ذوالقوة، ذوالجلال و الاکرام، ذوالمعارج.
ر رحمان، رحیم، رؤوف، رب، رفیع الدرجات، رزاق، رقیب.
س سمیع، سلام، سریع الحساب، سریع العقاب.
ش شهید، شاکر، شکور، شدید العذاب، شدید العقاب، شدید المحال.
ص صمد.
ظ ظاهر.
ع عالِمُ غيبِ السماواتِ و الأرضِ، علیم، عزیز، عفوّ، على، عظیم، علام‌الغیوب، عالم الغیب و الشهادة.
غ غافرالذنب،غالب، غفار، غفور، غنى.
ف فالق الاصباح، فالق الحب و النوى، فاطر، فتّاح.
ق قوى، قدوس، قیوم، قاهر، قهار، قریب، قادر، قدیر، قابل‌التوب، القائم على کل نفس.
ک کبیر، کریم، کافی.
ل لطیف.
م مؤمن، مهیمن، متکبر، مصوِّر، مجید، مجیب، مبین، مولی، محیط، مقیت، متعال، محیى، متین، مقتدر، مستعان، مبدى، مالک الملک.
ن نصیر ، نور.
و وهاب، واحد، ولی، والی، واسع، وکیل، ودود.
ه هادی.