سوره ق: تفاوت بین نسخه‌ها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) (ویرایش) |
|||
| (۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | {{ | + | {{شناسنامه سوره |
| + | |نام=ق | ||
| + | |قبلی=حجرات | ||
| + | |بعدی=ذاریات | ||
| + | |شماره=۵۰ | ||
| + | |جزء=۲۶ | ||
| + | |محل نزول=مکه | ||
| + | |ترتیب نزول=۳۴ | ||
| + | |تعداد آیه=۴۵ | ||
| + | }} | ||
| + | '''«سوره ق»''' پنجاهمین [[سوره]] از [[قرآن|قرآن کریم]] است و دارای ۴۵ [[آیه]] می باشد. | ||
| + | ==نزول سوره== | ||
| + | سوره «ق» از سور [[سوره های مکی|مکی]] است. [[حسن بصری]] گوید: این سوره مکى است غیر از [[آیه|آیه]]: {{متن قرآن|«وَلَقَدْ خَلَقْنَا السَّماواتِ وَالْأَرْضَ»}} (آیه ۳۸) تا {{متن قرآن|«وَ قَبْلَ الْغُرُوبِ»}} (آیه ۳۹). | ||
| − | + | و معدل از [[ابن عباس]] نقل کرده است که این سوره مکى است، بغیر از آیه {{متن قرآن|«وَلَقَدْ خَلَقْنَا السَّماواتِ وَالْأَرْضَ ...»}}. | |
| − | و | + | این سوره در ترتیب مصحف، پنجاهمین سوره و در [[ترتیب نزول سوره ها|ترتیب نزول]]، سی و چهارمین سوره [[قرآن|قرآن کریم]] است که پیش از آن[[ سوره مرسلات]] و پس از آن [[سوره بلد]] نازل شده است. |
| − | == | + | ==محتوای سوره== |
| − | سوره | + | این سوره مسأله دعوت [[اسلام]] را بیان مى‌کند. و به آنچه در این دعوت است اشاره می‌کند، یعنى [[انذار]] به [[معاد]] و انکار مشرکین به معاد، و تعجبى که از آن داشتند که بعد از مردن و بطلان شخصیت آدمى و خاک شدنش چگونه دوباره زنده مى‌شود و به همان صورت و وضعى که قبل از [[مرگ]] داشت برمى‌گردد؟ آن گاه تعجب آنان را رد مى‌کند به این که [[علم الهی|علم الهى]] محیط به ایشان است، و کتاب حفیظ که هیچ یک از احوال خلقش و هیچ حرکت و سکون آنها- چه خردش و چه کلانش- از قلم آن کتاب نیفتاده نزد او است. آن گاه این منکرین را تهدید مى‌کند به اینکه اگر به راه نیایند بر سرشان همان خواهد آمد که بر سر امت‌هاى گذشته و هلاک شده آمد. |
| − | + | و آن گاه براى بار دوم باز به علم و [[قدرت الهی|قدرت خداى تعالى]] پرداخته از راه تدبیرى که در خلقت آسمانها و آراستن آن با ستارگان بى حرکت و با حرکت و تدابیر دیگرى که به کار برده و نیز تدبیرى که در خلقت زمین به کار برده و آن را گسترده و کوه‌هاى ریشه دار در آن جایگزین ساخته گیاهان نر و ماده در آن رویانیده و نیز به اینکه آب را از آسمان فرستاده و [[رزق|ارزاق]] بندگان را تامین نموده و زمین را با آن آب زنده کرده است، علم و قدرت او را اثبات مى‌کند. | |
| − | + | و نیز به همین منظور به بیان حال [[انسان]] مى‌پردازد که از اولین روزى که خلق شده و تا زنده است در تحت مراقبت شدید و دقیق قرار دارد، حتى یک کلمه در فضاى دهانش نمى‌آورد، و از این بالاتر یک خاطره را در دلش خطور نمی‌دهد، و [[نفس|نفسش]] آن را [[وسوسه]] نمی‌کند، مگر آنکه همه اش را ثبت مى‌کنند. و آن گاه بعد از آنکه مرد، با او چه معامله مى‌شود و بعد از زنده شدنش براى پس دادن حساب، هم چنان در تحت مراقبت هست تا آنکه از حساب فارغ شود، یا به آتش درآید اگر از تکذیب کنندگان حق باشد، و یا به [[بهشت]] و [[قرب الهی|قرب پروردگار]] اگر از متقین باشد. | |
| − | + | و کوتاه سخن آنکه: زمینه گفتار در این سوره مساله [[معاد]] است، و یکى از آیات برجسته آن آیه {{متن قرآن|«لَقَدْ کنْتَ فِی غَفْلَةٍ مِنْ هذا فَکشَفْنا عَنْک غِطاءَک فَبَصَرُک الْیوْمَ حَدِیدٌ»}} و یکى دیگر آیه {{متن قرآن|«یوْمَ نَقُولُ لِجَهَنَّمَ هَلِ امْتَلَأْتِ وَ تَقُولُ هَلْ مِنْ مَزِیدٍ»}} و یکى هم آیه {{متن قرآن|«لَهُمْ ما یشاؤُنَ فِیها وَ لَدَینا مَزِیدٌ»}} است.<ref> ترجمه المیزان، ج۱۸، ص: ۵۰۴ </ref> | |
| + | ==فضیلت سوره== | ||
| + | [[ابی بن کعب|ابى بن کعب]] از [[پیامبر خدا]] صلی الله علیه و آله روایت مى‌کند که فرمودند: هر کس سوره «ق» را بخواند، [[الله|خداوند]] سکرات [[مرگ|موت]] را بر او آسان سازد. | ||
| + | [[ابوحمزه ثمالی|ابوحمزه ثمالى]] نیز از [[امام باقر|حضرت باقر]] علیه السلام روایت کرده است که فرمودند: هر کس به طور مداوم در [[نماز|نمازهاى]] فریضه و [[نافله های شبانه روز|نافله]] خود سوره «ق» را بخواند، خداوند [[رزق|روزى]] او را وسعت داده، کتابش را بدست راستش داده و حساب آسانى از او خواهند کشید. | ||
| + | |||
| + | ==پانویس== | ||
| + | <references /> | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | فضل بن حسن طبرسی، ترجمه مجمع | + | |
| + | *فضل بن حسن طبرسی، ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۲۳، ص۲۳۳. | ||
| + | *محمد حسین طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۸، ص ۵۰۴، قم ۱۳۷۴. | ||
| + | *[http://wiki.ahlolbait.com/index.php/%D8%AA%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D8%A8_%D9%86%D8%B2%D9%88%D9%84_%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%87%D8%A7 ترتیب نزول سوره ها]، در همین دانشنامه. | ||
==پیوست== | ==پیوست== | ||
| − | [[سوره ق/متن و ترجمه سوره | + | [[سوره ق/متن و ترجمه|'''سوره ق/متن و ترجمه''']] |
| + | {{فهرست سوره های قرآن | ||
| + | |سوره=۵۰.[[سوره ق|ق]] | ||
| + | |قبلی=۴۹.[[سوره حجرات|الحجرات]] | ||
| + | |بعدی=۵۱.[[سوره ذاریات|الذاريات]] | ||
| + | }} | ||
| + | {{قرآن}} | ||
[[رده:سوره های قرآن]] | [[رده:سوره های قرآن]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۷ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۶:۵۰
| <<حجرات | ق | ذاریات>> | ||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
«سوره ق» پنجاهمین سوره از قرآن کریم است و دارای ۴۵ آیه می باشد.
نزول سوره
سوره «ق» از سور مکی است. حسن بصری گوید: این سوره مکى است غیر از آیه: «وَلَقَدْ خَلَقْنَا السَّماواتِ وَالْأَرْضَ» (آیه ۳۸) تا «وَ قَبْلَ الْغُرُوبِ» (آیه ۳۹).
و معدل از ابن عباس نقل کرده است که این سوره مکى است، بغیر از آیه «وَلَقَدْ خَلَقْنَا السَّماواتِ وَالْأَرْضَ ...».
این سوره در ترتیب مصحف، پنجاهمین سوره و در ترتیب نزول، سی و چهارمین سوره قرآن کریم است که پیش از آنسوره مرسلات و پس از آن سوره بلد نازل شده است.
محتوای سوره
این سوره مسأله دعوت اسلام را بیان مى‌کند. و به آنچه در این دعوت است اشاره می‌کند، یعنى انذار به معاد و انکار مشرکین به معاد، و تعجبى که از آن داشتند که بعد از مردن و بطلان شخصیت آدمى و خاک شدنش چگونه دوباره زنده مى‌شود و به همان صورت و وضعى که قبل از مرگ داشت برمى‌گردد؟ آن گاه تعجب آنان را رد مى‌کند به این که علم الهى محیط به ایشان است، و کتاب حفیظ که هیچ یک از احوال خلقش و هیچ حرکت و سکون آنها- چه خردش و چه کلانش- از قلم آن کتاب نیفتاده نزد او است. آن گاه این منکرین را تهدید مى‌کند به اینکه اگر به راه نیایند بر سرشان همان خواهد آمد که بر سر امت‌هاى گذشته و هلاک شده آمد.
و آن گاه براى بار دوم باز به علم و قدرت خداى تعالى پرداخته از راه تدبیرى که در خلقت آسمانها و آراستن آن با ستارگان بى حرکت و با حرکت و تدابیر دیگرى که به کار برده و نیز تدبیرى که در خلقت زمین به کار برده و آن را گسترده و کوه‌هاى ریشه دار در آن جایگزین ساخته گیاهان نر و ماده در آن رویانیده و نیز به اینکه آب را از آسمان فرستاده و ارزاق بندگان را تامین نموده و زمین را با آن آب زنده کرده است، علم و قدرت او را اثبات مى‌کند.
و نیز به همین منظور به بیان حال انسان مى‌پردازد که از اولین روزى که خلق شده و تا زنده است در تحت مراقبت شدید و دقیق قرار دارد، حتى یک کلمه در فضاى دهانش نمى‌آورد، و از این بالاتر یک خاطره را در دلش خطور نمی‌دهد، و نفسش آن را وسوسه نمی‌کند، مگر آنکه همه اش را ثبت مى‌کنند. و آن گاه بعد از آنکه مرد، با او چه معامله مى‌شود و بعد از زنده شدنش براى پس دادن حساب، هم چنان در تحت مراقبت هست تا آنکه از حساب فارغ شود، یا به آتش درآید اگر از تکذیب کنندگان حق باشد، و یا به بهشت و قرب پروردگار اگر از متقین باشد.
و کوتاه سخن آنکه: زمینه گفتار در این سوره مساله معاد است، و یکى از آیات برجسته آن آیه «لَقَدْ کنْتَ فِی غَفْلَةٍ مِنْ هذا فَکشَفْنا عَنْک غِطاءَک فَبَصَرُک الْیوْمَ حَدِیدٌ» و یکى دیگر آیه «یوْمَ نَقُولُ لِجَهَنَّمَ هَلِ امْتَلَأْتِ وَ تَقُولُ هَلْ مِنْ مَزِیدٍ» و یکى هم آیه «لَهُمْ ما یشاؤُنَ فِیها وَ لَدَینا مَزِیدٌ» است.[۱]
فضیلت سوره
ابى بن کعب از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله روایت مى‌کند که فرمودند: هر کس سوره «ق» را بخواند، خداوند سکرات موت را بر او آسان سازد.
ابوحمزه ثمالى نیز از حضرت باقر علیه السلام روایت کرده است که فرمودند: هر کس به طور مداوم در نمازهاى فریضه و نافله خود سوره «ق» را بخواند، خداوند روزى او را وسعت داده، کتابش را بدست راستش داده و حساب آسانى از او خواهند کشید.
پانویس
- ↑ ترجمه المیزان، ج۱۸، ص: ۵۰۴
منابع
- فضل بن حسن طبرسی، ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۲۳، ص۲۳۳.
- محمد حسین طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۸، ص ۵۰۴، قم ۱۳۷۴.
- ترتیب نزول سوره ها، در همین دانشنامه.
پیوست
| سوره قبلی:
۴۹.الحجرات |
۵۰.ق | سوره بعدی:
۵۱.الذاريات |
۱.سوره فاتحه ۲.سوره بقره ۳.سوره آل عمران ۴.سوره نساء ۵.سوره مائده ۶.سوره انعام ۷.سوره اعراف ۸.سوره انفال ۹.سوره توبه ۱۰.سوره یونس ۱۱.سوره هود ۱۲.سوره یوسف ۱۳.سوره رعد ۱۴.سوره ابراهیم ۱۵.سوره حجر ۱۶.سوره نحل ۱۷.سوره اسراء ۱۸.سوره کهف ۱۹.سوره مریم ۲۰.سوره طه ۲۱.سوره انبیاء ۲۲.سوره حج ۲۳.سوره مومنون ۲۴.سوره نور ۲۵.سوره فرقان ۲۶.سوره شعراء ۲۷.سوره نمل ۲۸.سوره قصص ۲۹.سوره عنکبوت ۳۰.سوره روم ۳۱.سوره لقمان ۳۲.سوره سجده ۳۳.سوره احزاب ۳۴.سوره سبأ ۳۵.سوره فاطر ۳۶.سوره یس ۳۷.سوره صافات ۳۸.سوره ص ۳۹.سوره زمر ۴۰.سوره غافر ۴۱.سوره فصلت ۴۲.سوره شوری ۴۳.سوره زخرف ۴۴.سوره دخان ۴۵.سوره جاثیه ۴۶.سوره احقاف ۴۷.سوره محمد ۴۸.سوره فتح ۴۹.سوره حجرات ۵۰.سوره ق ۵۱.سوره ذاریات ۵۲.سوره طور ۵۳.سوره نجم ۵۴.سوره قمر ۵۵.سوره الرحمن ۵۶.سوره واقعه ۵۷.سوره حدید ۵۸.سوره مجادله ۵۹.سوره حشر ۶۰.سوره ممتحنه ۶۱.سوره صف ۶۲.سوره جمعه ۶۳.سوره منافقون ۶۴.سوره تغابن ۶۵.سوره طلاق ۶۶.سوره تحریم ۶۷.سوره ملک ۶۸.سوره قلم ۶۹.سوره الحاقه ۷۰.سوره معارج ۷۱.سوره نوح ۷۲.سوره جن ۷۳.سوره مزمل ۷۴.سوره مدثر ۷۵.سوره قیامه ۷۶.سوره انسان ۷۷.سوره مرسلات ۷۸.سوره نبأ ۷۹.سوره نازعات ۸۰.سوره عبس ۸۱.سوره تکویر ۸۲.سوره انفطار ۸۳.سوره مطففین ۸۴.سوره انشقاق ۸۵.سوره بروج ۸۶.سوره طارق ۸۷.سوره اعلی ۸۸.سوره غاشیه ۸۹.سوره فجر ۹۰.سوره بلد ۹۱.سوره شمس ۹۲.سوره لیل ۹۳.سوره ضحی ۹۴.سوره انشراح ۹۵.سوره تین ۹۶.سوره علق ۹۷.سوره قدر ۹۸.سوره بینه ۹۹.سوره زلزال ۱۰۰.سوره عادیات ۱۰۱.سوره قارعه ۱۰۲.سوره تکاثر ۱۰۳.سوره عصر ۱۰۴.سوره همزه ۱۰۵.سوره فیل ۱۰۶.سوره قریش ۱۰۷.سوره ماعون ۱۰۸.سوره کوثر ۱۰۹.سوره کافرون ۱۱۰.سوره نصر ۱۱۱.سوره مسد ۱۱۲.سوره اخلاص ۱۱۳.سوره فلق ۱۱۴.سوره ناس
