مهیمن (اسم الله)
اسم صد و بیست و ششم: المُهیمن؛
لفظ «مهیمن» در قرآن دوبار آمده و در یک مورد وصف خدا و در مورد دیگر وصف قرآن قرار گرفته است، در مورد خدا چنین مى فرماید:
(...المَلِک القُدُّوسُ السَّلامُ المؤمِنُ الْمُهَیمِنُ العَزیزُ الجَبّارُ المُتَکبِّر...).(حشر/۲۳) «فرمانرواى منزه، ایمنى بخش، مراقب، قدرتمند، مسلط، شایسته تعظیم».
و نیز مى فرماید: (وَ أَنْزَلْنا إِلَیک الکتابَ بِالحَقّ مُصَدِّقاً لِما بَینَ یدَیهِ مِنَ الکتابِ وَمُهَیمِناً عَلَیهِ...).(مائده/۴۸) «کتاب را به حق بر تو نازل کردیم تصدیق کننده کتابهاى آسمانى پیشین و حاکم بر آنها است».
درباره ریشه «مهیمن» دو نظر است: یکى این که از: آمن، یؤمن گرفته شده، که اسم فاعل آن مؤیمن است و هرگاه همزه تبدیل به هاء شود، مهیمن خواهد شد، در این صورت به معنى پدید آورنده امن و امان است. دیگرى این که این اسم از فعل «هیمن» اخذ شده که به معنى سیطره و حکومت و مراقبت و شهود است، از آنجا که در آیه لفظ «مؤمن» نیز آمده است طبعاً دومى متعین است، خصوصاً که قرآن نسبت به سایر کتب مهیمن معرفى شده است، و چون قبلاً (مُصَدِّقاً) آمده است، قطعاً معنى دوم مناسب تر است، یعنى قرآن حاکم بر کتب پیشین است.
در هر حال خدا هم برتر و غالب بر بندگان است، چنان که قرآن به هنگام اختلاف حاکم بر تمام کتابهاى پیشینیان است، چنان که مى فرماید: (إِنَّ هذَا القُرآنَ یقُصُّ عَلى بَنِى إِسرائِیلَ أَکثَرَ الَّذِى هُمْ فِیهِ یخْتَلِفُونَ).(نمل/۷۶) «این قرآن بیشترین چیزهایى که بنى اسرائیل در آن اختلاف مى کنند، بیان مى کند».
بنابر این هرگاه در تورات و انجیل مسایلى در معارف و قصص وغیره دیدیم، قرآن بر همه آنها حاکم است، و براى رفع اختلاف باید به قرآن رجوع کرد.
منابع
منشور جاوید، آیت الله جعفر سبحانی، جلد2 ص371.