سوره مریم: تفاوت بین نسخه‌ها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) (ویرایش) |
|||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۹: | سطر ۹: | ||
|تعداد آیه=۹۸ | |تعداد آیه=۹۸ | ||
}} | }} | ||
| − | + | '''«سوره مریم»''' نوزدهمین [[سوره]] از [[قرآن|قرآن کریم]] است و دارای ۹۸ [[آیه]] می باشد. | |
| − | ==نزول== | + | ==نزول سوره== |
| − | سوره | + | سوره «مریم» در [[مکه]] نازل شده است. این سوره در ترتیب مصحف، نوزدهمین سوره و در [[ترتیب نزول سوره ها|ترتیب نزول]]، چهل و چهارمین سوره [[قرآن|قرآن کریم]] است که پیش از آن [[سوره ق]] و پس از آن [[سوره طه]] نازل شده است. |
| − | این سوره در | + | ==محتوا و هدف سوره== |
| + | [[علامه طباطبایى|علامه طباطبائی]] در مورد هدف و محتوای این سوره می گوید: | ||
| + | غرض این سوره به طوری که در آخرش بدان اشاره نموده می‌فرماید: {{متن قرآن|«فَإِنَّما یسَّرْناهُ بِلِسانِک لِتُبَشِّرَ بِهِ الْمُتَّقِینَ وَ تُنْذِرَ بِهِ قَوْماً لُدًّا»}} بشارت و [[انذار]] است، چیزی که هست همین غرض را در [[سیاق آیات|سیاقی]] بدیع و بسیار جالب ریخته، نخست به داستان [[حضرت زکریا علیه السلام|زکریا]] و [[حضرت یحیی علیه السلام|یحیی]] و قصه [[حضرت مریم|مریم]] و [[حضرت عیسی علیه السلام|عیسی]] و سرگذشت [[حضرت ابراهیم علیه السلام|ابراهیم]] و [[حضرت اسحاق علیه السلام|اسحاق]] و [[حضرت یعقوب علیه السلام|یعقوب]] و ماجرای [[حضرت موسی علیه السلام|موسی]] و [[حضرت هارون علیه السلام|هارون]] و داستان [[حضرت اسماعیل علیه السلام|اسماعیل]] و حکایت [[حضرت ادریس علیه السلام|ادریس]] و سهمی که به هر یک از ایشان از نعمت ولایت داده -که یا [[نبوت]] بوده و یا [[صدق]] و [[اخلاص]]- اشاره کرده، آن گاه علت این عنایت را چنین بیان فرموده که این بزرگواران خصلتهای برجسته‌ای داشته‌اند از آن جمله نسبت به پروردگارشان خاضع و خاشع بودند، و لیکن اخلاف ایشان از یاد [[الله|خدا]] اعراض نموده به مساله توجه به پروردگار به کلی بی اعتناء شدند، و به جای آن دنبال [[شهوت رانی|شهوت]] را گرفتند به همین جهت به زودی حالت "غَیّ" را که همان از دست دادن رشد است دیدار می‌کنند، مگر آنکه کسی از ایشان [[توبه]] کند و به پروردگار خود بازگشت نماید که او سرانجام به اهل نعمت می پیوندد. | ||
| − | + | سپس نمونه‌هایی از لغزشهای اهل غَیّ و زورگوییهای آنان و آرای خارج از منطقشان از قبیل نفی [[معاد]]، و به خدا نسبت پسر داری دادن، و [[بت پرستی|بت پرستی]] و آنچه که از لوازم این لغزشها است از نکبت و [[عذاب]] را خاطر نشان می‌سازد. بنا بر این، می‌توان گفت بیان این سوره شبیه به بیان مدعیی است که برای اثبات دعوی خود مثال‌هایی می‌آورد. کانه گفته شده فلانی را و فلانی و فلانی که از اهل رشد و دارای موهبتی الهی بودند در زندگی این روش را داشتند که دل از شهوات [[نفس]] کنده و به سوی پروردگار خود متوجه شدند، و طریقه [[خضوع]] و [[خشوع]] را پیش گرفتند که هر وقت آیات پروردگارشان را متذکر می‌شدند از صمیم دل خاضع می‌گشتند. و طریقه آدمی به سوی رشد و موهبت همین است، لیکن اخلاف همین نامبردگان این طریقه را کنار گذاشتند، یعنی از عمل اعراض و به شهوات مذموم رو آوردند، و این رویه، ایشان را جز به سوی "غَیّ" که خلاف رشد است نکشانیده، جز بر [[باطل]] استوارترشان نمی کند، و سرانجامشان این می‌شود که رجوع به خدا را انکار، و شرکایی برای خدا اثبات نموده، سد راه دعوت هم می‌شوند و این جز به سوی نکبت و عذاب رهنمونشان نمی‌کند. | |
| − | + | پس این سوره -همانطور که ملاحظه می‌فرمایید- با ذکر چند مثال آغاز و با گرفتن نتیجه‌ای کلی از آن مثلها، که مورد نظر بوده، خاتمه یافته است. و این نتیجه گیری از جمله {{متن قرآن|«أُولئِک الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیهِمْ»}} شروع شده و تا چند آیه بعد ادامه می‌یابد. | |
| − | + | پس این سوره مردم را به سه طائفه تقسیم می‌کند: ۱- آنهایی که خدا انعامشان کرد که یا [[پیامبران|انبیاء]] بودند و یا اهل اجتباء و هدایت ۲- اهل غَیّ، یعنی آنهایی که مایه و استعداد رشد خود را از دست دادند ۳- آن کسانی که [[توبه]] نموده و [[ایمان|ایمان]] آوردند، و [[عمل صالح]] کردند که به زودی به اهل نعمت و رشد می‌پیوندند. و آن گاه [[ثواب]] توبه تائبین و مسترشدین و عذاب غاویان که همنشینان [[شیطان|شیطان]] و از اولیای اویند را تذکر می‌دهد.<ref> ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۵ </ref> | |
| − | + | ==فضیلت سوره== | |
| − | + | [[ابی بن کعب|ابى بن کعب]] از [[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم]] نقل کرده است که هر کس سوره مریم را بخواند، به عدد کسانى که [[حضرت زکریا علیه السلام|زکریا]] و [[حضرت یحیی علیه السلام|یحیى]] و [[حضرت مریم|مریم]] و [[حضرت عیسی علیه السلام|عیسى]] و [[حضرت موسی علیه السلام|موسى]] و [[حضرت هارون علیه السلام|هارون]] و [[حضرت ابراهیم علیه السلام|ابراهیم]] و [[حضرت اسحاق علیه السلام|اسحاق]] و [[حضرت یعقوب علیه السلام|یعقوب]] را تصدیق یا تکذیب کردند، و بعدد کسانى که از [[الله|خدا]] فرزند خواستند، و بعدد کسانى که از خدا فرزند نخواستند، او را ده حسنه مى‌دهد. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | پس | ||
| − | |||
| − | |||
| + | [[امام صادق علیه السلام|امام صادق]] (ع) فرمود: هر کس این سوره را بخواند، از دنیا نمی رود تا اینکه نعمتى به او داده شود که براى او و مال و فرزندش، وسیله بی نیازى باشد. در [[آخرت]] نیز از اصحاب [[حضرت عیسی علیه السلام|عیسى بن مریم]] است و اجر او در آخرت، به اندازه ملک [[حضرت سلیمان علیه السلام|سلیمان]] است در این جهان.<ref>ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۱۵، ص۱۴۰</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| − | <references/> | + | <references /> |
| + | ==منابع== | ||
| − | + | *فضل بن حسن طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ترجمه گروه مترجمان، انتشارات فراهانی، تهران، ۱۳۶۰ش. | |
| − | *فضل بن حسن طبرسی، | + | *طباطبایى، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمد باقر موسوى همدانى، قم، دفتر انتشارات اسلامى جامعهى مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش. |
| − | *محمد | + | *[http://wiki.ahlolbait.com/index.php/%D8%AA%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D8%A8_%D9%86%D8%B2%D9%88%D9%84_%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%87%D8%A7 ترتیب نزول سوره ها]، در همین دانشنامه. |
| − | |||
==پیوست== | ==پیوست== | ||
| − | [[سوره مریم/متن و ترجمه]] | + | [[سوره مریم/متن و ترجمه|'''سوره مریم/متن و ترجمه''']] |
| − | + | {{فهرست سوره های قرآن | |
| + | |سوره=۱۹.[[سوره مریم|مريم]] | ||
| + | |قبلی=۱۸.[[سوره کهف|الكهف]] | ||
| + | |بعدی=۲۰.[[سوره طه|طه]] | ||
| + | }} | ||
{{قرآن}} | {{قرآن}} | ||
[[رده:سوره های قرآن]] | [[رده:سوره های قرآن]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۸ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۷:۱۹
| <<کهف | مریم | طه>> | ||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
«سوره مریم» نوزدهمین سوره از قرآن کریم است و دارای ۹۸ آیه می باشد.
نزول سوره
سوره «مریم» در مکه نازل شده است. این سوره در ترتیب مصحف، نوزدهمین سوره و در ترتیب نزول، چهل و چهارمین سوره قرآن کریم است که پیش از آن سوره ق و پس از آن سوره طه نازل شده است.
محتوا و هدف سوره
علامه طباطبائی در مورد هدف و محتوای این سوره می گوید: غرض این سوره به طوری که در آخرش بدان اشاره نموده می‌فرماید: «فَإِنَّما یسَّرْناهُ بِلِسانِک لِتُبَشِّرَ بِهِ الْمُتَّقِینَ وَ تُنْذِرَ بِهِ قَوْماً لُدًّا» بشارت و انذار است، چیزی که هست همین غرض را در سیاقی بدیع و بسیار جالب ریخته، نخست به داستان زکریا و یحیی و قصه مریم و عیسی و سرگذشت ابراهیم و اسحاق و یعقوب و ماجرای موسی و هارون و داستان اسماعیل و حکایت ادریس و سهمی که به هر یک از ایشان از نعمت ولایت داده -که یا نبوت بوده و یا صدق و اخلاص- اشاره کرده، آن گاه علت این عنایت را چنین بیان فرموده که این بزرگواران خصلتهای برجسته‌ای داشته‌اند از آن جمله نسبت به پروردگارشان خاضع و خاشع بودند، و لیکن اخلاف ایشان از یاد خدا اعراض نموده به مساله توجه به پروردگار به کلی بی اعتناء شدند، و به جای آن دنبال شهوت را گرفتند به همین جهت به زودی حالت "غَیّ" را که همان از دست دادن رشد است دیدار می‌کنند، مگر آنکه کسی از ایشان توبه کند و به پروردگار خود بازگشت نماید که او سرانجام به اهل نعمت می پیوندد.
سپس نمونه‌هایی از لغزشهای اهل غَیّ و زورگوییهای آنان و آرای خارج از منطقشان از قبیل نفی معاد، و به خدا نسبت پسر داری دادن، و بت پرستی و آنچه که از لوازم این لغزشها است از نکبت و عذاب را خاطر نشان می‌سازد. بنا بر این، می‌توان گفت بیان این سوره شبیه به بیان مدعیی است که برای اثبات دعوی خود مثال‌هایی می‌آورد. کانه گفته شده فلانی را و فلانی و فلانی که از اهل رشد و دارای موهبتی الهی بودند در زندگی این روش را داشتند که دل از شهوات نفس کنده و به سوی پروردگار خود متوجه شدند، و طریقه خضوع و خشوع را پیش گرفتند که هر وقت آیات پروردگارشان را متذکر می‌شدند از صمیم دل خاضع می‌گشتند. و طریقه آدمی به سوی رشد و موهبت همین است، لیکن اخلاف همین نامبردگان این طریقه را کنار گذاشتند، یعنی از عمل اعراض و به شهوات مذموم رو آوردند، و این رویه، ایشان را جز به سوی "غَیّ" که خلاف رشد است نکشانیده، جز بر باطل استوارترشان نمی کند، و سرانجامشان این می‌شود که رجوع به خدا را انکار، و شرکایی برای خدا اثبات نموده، سد راه دعوت هم می‌شوند و این جز به سوی نکبت و عذاب رهنمونشان نمی‌کند.
پس این سوره -همانطور که ملاحظه می‌فرمایید- با ذکر چند مثال آغاز و با گرفتن نتیجه‌ای کلی از آن مثلها، که مورد نظر بوده، خاتمه یافته است. و این نتیجه گیری از جمله «أُولئِک الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیهِمْ» شروع شده و تا چند آیه بعد ادامه می‌یابد.
پس این سوره مردم را به سه طائفه تقسیم می‌کند: ۱- آنهایی که خدا انعامشان کرد که یا انبیاء بودند و یا اهل اجتباء و هدایت ۲- اهل غَیّ، یعنی آنهایی که مایه و استعداد رشد خود را از دست دادند ۳- آن کسانی که توبه نموده و ایمان آوردند، و عمل صالح کردند که به زودی به اهل نعمت و رشد می‌پیوندند. و آن گاه ثواب توبه تائبین و مسترشدین و عذاب غاویان که همنشینان شیطان و از اولیای اویند را تذکر می‌دهد.[۱]
فضیلت سوره
ابى بن کعب از پیامبر اکرم نقل کرده است که هر کس سوره مریم را بخواند، به عدد کسانى که زکریا و یحیى و مریم و عیسى و موسى و هارون و ابراهیم و اسحاق و یعقوب را تصدیق یا تکذیب کردند، و بعدد کسانى که از خدا فرزند خواستند، و بعدد کسانى که از خدا فرزند نخواستند، او را ده حسنه مى‌دهد.
امام صادق (ع) فرمود: هر کس این سوره را بخواند، از دنیا نمی رود تا اینکه نعمتى به او داده شود که براى او و مال و فرزندش، وسیله بی نیازى باشد. در آخرت نیز از اصحاب عیسى بن مریم است و اجر او در آخرت، به اندازه ملک سلیمان است در این جهان.[۲]
پانویس
منابع
- فضل بن حسن طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ترجمه گروه مترجمان، انتشارات فراهانی، تهران، ۱۳۶۰ش.
- طباطبایى، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمد باقر موسوى همدانى، قم، دفتر انتشارات اسلامى جامعهى مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش.
- ترتیب نزول سوره ها، در همین دانشنامه.
پیوست
| سوره قبلی:
۱۸.الكهف |
۱۹.مريم | سوره بعدی:
۲۰.طه |
۱.سوره فاتحه ۲.سوره بقره ۳.سوره آل عمران ۴.سوره نساء ۵.سوره مائده ۶.سوره انعام ۷.سوره اعراف ۸.سوره انفال ۹.سوره توبه ۱۰.سوره یونس ۱۱.سوره هود ۱۲.سوره یوسف ۱۳.سوره رعد ۱۴.سوره ابراهیم ۱۵.سوره حجر ۱۶.سوره نحل ۱۷.سوره اسراء ۱۸.سوره کهف ۱۹.سوره مریم ۲۰.سوره طه ۲۱.سوره انبیاء ۲۲.سوره حج ۲۳.سوره مومنون ۲۴.سوره نور ۲۵.سوره فرقان ۲۶.سوره شعراء ۲۷.سوره نمل ۲۸.سوره قصص ۲۹.سوره عنکبوت ۳۰.سوره روم ۳۱.سوره لقمان ۳۲.سوره سجده ۳۳.سوره احزاب ۳۴.سوره سبأ ۳۵.سوره فاطر ۳۶.سوره یس ۳۷.سوره صافات ۳۸.سوره ص ۳۹.سوره زمر ۴۰.سوره غافر ۴۱.سوره فصلت ۴۲.سوره شوری ۴۳.سوره زخرف ۴۴.سوره دخان ۴۵.سوره جاثیه ۴۶.سوره احقاف ۴۷.سوره محمد ۴۸.سوره فتح ۴۹.سوره حجرات ۵۰.سوره ق ۵۱.سوره ذاریات ۵۲.سوره طور ۵۳.سوره نجم ۵۴.سوره قمر ۵۵.سوره الرحمن ۵۶.سوره واقعه ۵۷.سوره حدید ۵۸.سوره مجادله ۵۹.سوره حشر ۶۰.سوره ممتحنه ۶۱.سوره صف ۶۲.سوره جمعه ۶۳.سوره منافقون ۶۴.سوره تغابن ۶۵.سوره طلاق ۶۶.سوره تحریم ۶۷.سوره ملک ۶۸.سوره قلم ۶۹.سوره الحاقه ۷۰.سوره معارج ۷۱.سوره نوح ۷۲.سوره جن ۷۳.سوره مزمل ۷۴.سوره مدثر ۷۵.سوره قیامه ۷۶.سوره انسان ۷۷.سوره مرسلات ۷۸.سوره نبأ ۷۹.سوره نازعات ۸۰.سوره عبس ۸۱.سوره تکویر ۸۲.سوره انفطار ۸۳.سوره مطففین ۸۴.سوره انشقاق ۸۵.سوره بروج ۸۶.سوره طارق ۸۷.سوره اعلی ۸۸.سوره غاشیه ۸۹.سوره فجر ۹۰.سوره بلد ۹۱.سوره شمس ۹۲.سوره لیل ۹۳.سوره ضحی ۹۴.سوره انشراح ۹۵.سوره تین ۹۶.سوره علق ۹۷.سوره قدر ۹۸.سوره بینه ۹۹.سوره زلزال ۱۰۰.سوره عادیات ۱۰۱.سوره قارعه ۱۰۲.سوره تکاثر ۱۰۳.سوره عصر ۱۰۴.سوره همزه ۱۰۵.سوره فیل ۱۰۶.سوره قریش ۱۰۷.سوره ماعون ۱۰۸.سوره کوثر ۱۰۹.سوره کافرون ۱۱۰.سوره نصر ۱۱۱.سوره مسد ۱۱۲.سوره اخلاص ۱۱۳.سوره فلق ۱۱۴.سوره ناس
