فاطر: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای جدید حاوی '{{مدخل دائرة المعارف|فرهنگ قرآن}} {{الگو:نیازمند ویرایش فنی}} اين اسم و صفت اله...' ایجاد کرد)
 
 
(۵ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
{{مدخل دائرة المعارف|[[فرهنگ قرآن]]}}
+
از نامهاى [[الله|خداوند]] سبحان، و همچنین نام سى و پنجمين سوره [[قرآن|قرآن كريم]]، از سوره های [[مکی]] و مشتمل بر 45 آيه است.
  
{{الگو:نیازمند ویرایش فنی}}
+
==معنای فاطر==
  
اين اسم و صفت الهى به صورت فاعلى به معناى شكافتن، اختراع نمودن و ايجاد كردن است. <ref> الاسماء و الصّفات، بيهقى، ج 1، ص 60 - 61 ؛ اسما و صفات الهى فقط در قرآن، ج 2، ص 1040 - 1044. </ref>  
+
آفريننده، خالق. آغاز كننده در كار. يكى از نامهاى خداى تعالى: نوآفريننده.
 +
اين اسم و صفت الهى به صورت فاعلى به معناى شكافتن، اختراع نمودن و ايجاد كردن است.<ref>الاسماء والصّفات، بيهقى، ج 1، ص 60-61؛ اسما و صفات الهى فقط در قرآن، ج2، ص1040-1044.</ref>
  
اين اسم و صفت با اضافه به «السّموات و الارض» 6 بار در قرآن ذكر شده است:<ref> همان . </ref>
+
'''فاطر در روایت ابن عباس:'''
  
انعام (6) 14؛ يوسف (12) 101؛ ابراهيم (14) 10؛ فاطر (35) 1؛ زمر (39) 46؛ شورى (42) 11
+
[[ابن عباس]] گويد: من معنى (فاطر السماوات) را نمى دانستم تا اين كه روزى دو اعرابى به نزد من آمدند كه بر سر مالكيت چاهى نزاع داشتند، و يكى از آنها به ديگرى مى گفت: «انى فطرتُه» مرادش اين بود كه من آن را بنياد نهاده ام.
  
و به صورت فعلى نيز 8 بار آمده است:
+
==فاطر در قرآن==
  
انعام (6) 79؛ هود (11) 51؛ اسراء (17) 51؛ طه (20) 72؛ انبياء (21) 56؛ روم (30) 30؛ يس (36) 22؛ زخرف (43) 27
+
اين اسم و صفت با اضافه به «السّموات و الارض» 6 بار در [[قرآن]] ذكر شده است:<ref>همان.</ref>
== پانویس ==
 
  
 +
مانند: {{متن قرآن|«قُلْ أَ غَيْرَ اللَّهِ أَتَّخِذُ وَلِيًّا '''فاطِرِ''' السَّماواتِ وَ الْأَرْض‏...»}}. ([[سوره انعام]]، 14)
 +
 +
{| class="wikitable" style="margin: 3em auto 1em auto"
 +
!شماره||نام سوره||آیات
 +
|-
 +
|1||[[سوره انعام]](6)||آیه 14.
 +
|-
 +
|2||[[سوره یوسف]](12)||آیه 101.
 +
|-
 +
|3||[[سوره ابراهیم]](14)||آیه 10.
 +
|-
 +
|4||[[سوره فاطر]](35)||آیه 1.
 +
|-
 +
|5||[[سوره زمر]](39)||آیه 46.
 +
|-
 +
|6||[[سوره شوری]](42)||آیه 11.
 +
|}
 +
 +
و به صورت «فعل» نيز 8 بار آمده است: 
 +
 +
مانند: {{متن قرآن|«إِنِّي وَجَّهْتُ وَجْهِيَ لِلَّذي '''فَطَرَ''' السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ...‏»}}. ([[سوره انعام]]، 79)
 +
 +
{| class="wikitable" style="margin: 3em auto 1em auto"
 +
!شماره||نام سوره||آیات
 +
|-
 +
|1||[[سوره انعام]](6)||آیه 79.
 +
|-
 +
|2||[[سوره هود]](11)||آیه 51.
 +
|-
 +
|3||[[سوره اسراء]](17)||آیه 51.
 +
|-
 +
|4||[[سوره طه]](20)||آیه 72.
 +
|-
 +
|5||[[سوره انبیاء]](21)||آیه 56.
 +
|-
 +
|6||[[سوره روم]](30)||آیه 30.
 +
|-
 +
|7||[[سوره یس]](36)||آیه 22.
 +
|-
 +
|8||[[سوره زخرف]](43)||آیه 27.
 +
|}
 +
 +
==پانویس==
 
{{پانویس}}
 
{{پانویس}}
  
== منابع ==
+
==منابع==
  
فرهنگ قرآن، جلد 21، صفحه 501.
+
*[[فرهنگ قرآن]]، جلد 21، صفحه 501.
 +
*سید مصطفی حسینی دشتی، فرهنگ معارف و معاریف.
  
 +
{{اسماء الله}}
 
[[رده:اسماء و صفات الهی]]
 
[[رده:اسماء و صفات الهی]]
 
[[رده:واژگان قرآنی]]
 
[[رده:واژگان قرآنی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ فوریهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۰۵:۵۵

از نامهاى خداوند سبحان، و همچنین نام سى و پنجمين سوره قرآن كريم، از سوره های مکی و مشتمل بر 45 آيه است.

معنای فاطر

آفريننده، خالق. آغاز كننده در كار. يكى از نامهاى خداى تعالى: نوآفريننده. اين اسم و صفت الهى به صورت فاعلى به معناى شكافتن، اختراع نمودن و ايجاد كردن است.[۱]

فاطر در روایت ابن عباس:

ابن عباس گويد: من معنى (فاطر السماوات) را نمى دانستم تا اين كه روزى دو اعرابى به نزد من آمدند كه بر سر مالكيت چاهى نزاع داشتند، و يكى از آنها به ديگرى مى گفت: «انى فطرتُه» مرادش اين بود كه من آن را بنياد نهاده ام.

فاطر در قرآن

اين اسم و صفت با اضافه به «السّموات و الارض» 6 بار در قرآن ذكر شده است:[۲]

مانند: «قُلْ أَ غَيْرَ اللَّهِ أَتَّخِذُ وَلِيًّا فاطِرِ السَّماواتِ وَ الْأَرْض‏...». (سوره انعام، 14)

شماره نام سوره آیات
1 سوره انعام(6) آیه 14.
2 سوره یوسف(12) آیه 101.
3 سوره ابراهیم(14) آیه 10.
4 سوره فاطر(35) آیه 1.
5 سوره زمر(39) آیه 46.
6 سوره شوری(42) آیه 11.

و به صورت «فعل» نيز 8 بار آمده است:

مانند: «إِنِّي وَجَّهْتُ وَجْهِيَ لِلَّذي فَطَرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ...‏». (سوره انعام، 79)

شماره نام سوره آیات
1 سوره انعام(6) آیه 79.
2 سوره هود(11) آیه 51.
3 سوره اسراء(17) آیه 51.
4 سوره طه(20) آیه 72.
5 سوره انبیاء(21) آیه 56.
6 سوره روم(30) آیه 30.
7 سوره یس(36) آیه 22.
8 سوره زخرف(43) آیه 27.

پانویس

  1. الاسماء والصّفات، بيهقى، ج 1، ص 60-61؛ اسما و صفات الهى فقط در قرآن، ج2، ص1040-1044.
  2. همان.


منابع

  • فرهنگ قرآن، جلد 21، صفحه 501.
  • سید مصطفی حسینی دشتی، فرهنگ معارف و معاریف.
اسماء الله در قرآن
تعداد:۱۳۵
الف اله، اَحَد، اوّل، آخِر، اعلى، اکرم، اعلم، ارحم الراحمین، احکم الحاکمین، احسن الخالقین، اهل التقوی، اهل‌ المغفرة، اقرب، ابقى، اسرع الحاسبین.
ب بارى، باطن، بدیع، بَرّ، بصیر.
ت توّاب.
ج جبّار، جامع.
ح حکیم، حلیم، حیّ، حق، حمید، حسیب، حفیظ، حفى.
خ خبیر، خالق، خلاق، خیر، خیرالماکرین، خیرالرازقین، خیرالفاصلین، خیرالحاکمین، خیرالفاتحین، خیرالغافرین، خیرالوارثین، خیرالراحمین، خیرالمنزلین.
ذ ذوالعرش، ذوالطول، ذوانتقام، ذوالفضل العظیم، ذوالرحمة، ذوالقوة، ذوالجلال و الاکرام، ذوالمعارج.
ر رحمان، رحیم، رؤوف، رب، رفیع الدرجات، رزاق، رقیب.
س سمیع، سلام، سریع الحساب، سریع العقاب.
ش شهید، شاکر، شکور، شدید العذاب، شدید العقاب، شدید المحال.
ص صمد.
ظ ظاهر.
ع عالِمُ غيبِ السماواتِ و الأرضِ، علیم، عزیز، عفوّ، على، عظیم، علام‌الغیوب، عالم الغیب و الشهادة.
غ غافرالذنب،غالب، غفار، غفور، غنى.
ف فالق الاصباح، فالق الحب و النوى، فاطر، فتّاح.
ق قوى، قدوس، قیوم، قاهر، قهار، قریب، قادر، قدیر، قابل‌التوب، القائم على کل نفس.
ک کبیر، کریم، کافی.
ل لطیف.
م مؤمن، مهیمن، متکبر، مصوِّر، مجید، مجیب، مبین، مولی، محیط، مقیت، متعال، محیى، متین، مقتدر، مستعان، مبدى، مالک الملک.
ن نصیر ، نور.
و وهاب، واحد، ولی، والی، واسع، وکیل، ودود.
ه هادی.