سوره رعد: تفاوت بین نسخه‌ها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) (ویرایش) |
|||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۹: | سطر ۹: | ||
|تعداد آیه=۴۳ | |تعداد آیه=۴۳ | ||
}} | }} | ||
| + | '''«سوره رعد»''' سیزدهمین [[سوره]] از [[قرآن|قرآن کریم]] است و دارای ۴۳ [[آیه]] می باشد. | ||
| + | ==نزول سوره== | ||
| + | در [[سوره های مکی|مکی]] یا [[سوره های مدنی|مدنی]] بودن «سوره رعد» اختلاف نظر وجود دارد؛ برخی آن را مکی، برخی مدنی و برخی آن را مکی دانسته، اما برخی آیات آن را استثنا نموده اند.<ref>دانشنامه جهان اسلام، ج۲۰، مدخل «رعد، سوره» از روح الله نجفی و سعید زعفرانی زاده</ref> | ||
| − | + | [[علامه طباطبایى|علامه طباطبایی]] با توجه به [[سیاق آیات]] و مضامین محتوای سوره، کل آن را مکی می داند.<ref>المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۱، ص۲۸۵</ref> برخی نیز با بررسی روایات و اقوال [[ترتیب نزول سوره ها|ترتیب نزول]] و مکی و مدنی بودن سوره ها، اقوال مفسران در مکان نزول سوره و روایات [[اسباب نزول|سبب نزول]] در بخش های سوره، و تحلیل ساختارها و موضوعات این سوره، احتمال مکی بودن آن را قوی تر دانسته اند.<ref>کاوشی در مکی یا مدنی بودن سوره رعد، ابراهیم اقبال و عماد صادقی، پژوهش های قرآن و حدیث سال چهل و هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۳، شماره ۲</ref> | |
| − | |||
| − | |||
| − | + | ==شماره آیات== | |
| − | این سوره | + | این سوره بنابر نظر [[شام|شامیان]] ۴۷ آیه و بنابر نظر [[بصره|بصریان]] ۴۵ آیه و بنابر نظر [[حجاز|حجازیان]] ۴۴ آیه و بنابر نظر [[کوفه|کوفیان]] ۴۳ آیه است.<ref>مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۶، ص۴۱۹</ref> |
| − | |||
| − | + | ==فضیلت سوره== | |
| − | + | [[ابی بن کعب|ابى بن کعب]]، از [[پیامبر اسلام|پیامبر گرامى]] روایت کرده است که: هر کس [[سوره رعد]] را بخواند، ده حسنه به او داده می شود که با تمام ابرهایى که از آغاز خلقت تا روز [[قیامت|قیامت]] پدید آمده و مى‌آید، برابرى خواهد کرد و در روز قیامت از آنهایى است که به عهد خداوند وفا کرده‌اند. | |
| − | + | [[امام صادق]] علیه السلام فرمود: هر کس سوره رعد را زیاد بخواند، هرگز دچار صاعقه نخواهد شد و اگر داراى [[ایمان|ایمان]] باشد، بدون حساب وارد [[بهشت]] می شود و مى‌تواند افراد خانواده و دوستان خود را [[شفاعت]] کند.<ref>مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۶، ص۴۱۹</ref> | |
| − | + | ==محتوا و هدف سوره== | |
| − | + | غرض این سوره بیان حقانیت آیاتی از کتاب است که بر [[پیامبر اسلام|رسول خدا]] (ص) نازل شده، و اینکه این [[قرآن]]، [[معجزه]] و آیت [[رسالت]] است، و گفته کفار - که گفتند: چرا آیتى از ناحیه پروردگارش نازل نشد و با آن از قرآن روی گردانده آن را آیت و معجزه نشمردند - مردود است، و رسول خدا نباید به آن اعتنا کند، و آنان نیز نمی توانند چنین سخنى بگویند. | |
| − | غرض | ||
| − | + | دلیل بر اینکه غرض سوره این است، ابتداى سوره است با آیاتی همچون: «{{متن قرآن| وَ الَّذِی أُنْزِلَ إِلَیک مِنْ رَبِّک الْحَقُّ وَ لکنَّ أَکثَرَ النَّاسِ لا یؤْمِنُونَ}}؛ و آنچه از سوى پروردگارت بر تو نازل شده، [[حق]] است ولى بیشتر مردم [[ایمان|ایمان]] نمىآورند»، و آخر سوره است که مى‌فرماید: «{{متن قرآن|وَ یقُولُ الَّذِینَ کفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلًا قُلْ کفى بِاللَّهِ شَهِیداً بَینِی وَ بَینَکمْ}}؛ کافران مى گویند: تو فرستاده خدا نیستى. بگو: کافى است که خدا گواه میان من و شماست» و نیز تکرار گفته آنها که می گفتند: «{{متن قرآن| لَوْ لا أُنْزِلَ عَلَیهِ آیةٌ مِنْ رَبِّهِ}}؛ چرا از سوى پروردگارش معجزه‌اى بر او نازل نشده؟». | |
| − | و خلاصه | + | و خلاصه بیان این است که رسول خدا (ص) را مخاطب قرار می‌دهد به اینکه این قرآن که بر تو نازل شده حق است، حقى که مخلوط به [[باطل]] نیست، زیرا آنچه که این قرآن بدان دعوت مى‌کند [[توحید|توحیدى]] است که آیات تکوینى از قبیل بپاداشتن آسمانها، گستردن زمین، تسخیر آفتاب و ماه، و سایر عجایبى که خدا در تدبیر آسمانها و زمین و غرایبى که در تقدیر آنها بکار برده، همه بر آن دلالت دارند. |
| − | و | + | و نیز دلیل دیگر بر حقانیت دعوتش، اخبار و آثار گذشتگان است که رسولان با دلایل روشنی بسویشان آمدند، و ایشان [[کفر|کفر]] ورزیده و تکذیبشان کردند، و خدا هم ایشان را به گناهانشان بگرفت، این است آنچه که این کتاب مشتمل بر آن است، و همین خود آیتى است که بر رسالت تو دلالت می‌کند |
| − | |||
| − | و | + | و گفتار آنها که گفتند چرا به او آیت و معجزه ای نازل نمی شود، و با آن از قرآن رویگردان شدند مردود است، اولا به اینکه تو شأنى بجز [[انذار]] مردم ندارى، و برای چنین اموری اختیاری نداری، و ثانیا اینکه هدایت و اضلال هم آن طور که ایشان پنداشته‌اند در وسع آیات و معجزات نیست تا اینکه با آوردن معجزه پیشنهادی آنها امید هدایت داشته باشند، زیرا هدایت و ضلالت به دست خداست، او است که بر اساس نظامى حکیمانه هر که را بخواهد هدایت و هر که را بخواهد گمراه می‌کند. |
| − | و اما | + | و اما اینکه گفتند "لَسْتَ مُرْسَلًا؛ تو فرستاده خدا نیستى" در جوابشان همین یک دلیل براى تو کافى است که خدا در کلام خود به رسالت تو شهادت داده، و معارف حقه‌اى که در قرآن تو است شاهد آنست.<ref>المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۱، ص۲۸۴</ref> |
| − | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| − | <references/> | + | <references /> |
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | *فضل بن | + | |
| − | * | + | *طبرسى، فضل بن حسن، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، تهران، انتشارات ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش. |
| − | * | + | *طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۳۹۰ق. |
| + | *دانشنامه جهان اسلام، ج۲۰، مدخل «رعد، سوره» از روح الله نجفی و سعید زعفرانی زاده. | ||
| + | *کاوشی در مکی یا مدنی بودن سوره رعد، ابراهیم اقبال و عماد صادقی، پژوهش های قرآن و حدیث سال چهل و هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۳، شماره ۲. | ||
| + | |||
==پیوست== | ==پیوست== | ||
| − | [[سوره رعد/متن و ترجمه]] | + | [[سوره رعد/متن و ترجمه|'''سوره رعد/متن و ترجمه''']] |
| − | + | {{فهرست سوره های قرآن | |
| + | |سوره=۱۳.[[سوره رعد|الرعد]] | ||
| + | |قبلی=۱۲.[[سوره یوسف|يوسف]] | ||
| + | |بعدی=۱۴.[[سوره ابراهیم|ابراهيم]] | ||
| + | }} | ||
{{قرآن}} | {{قرآن}} | ||
[[رده: سوره های قرآن]] | [[رده: سوره های قرآن]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۴ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۲:۲۶
| <<یوسف | الرعد | ابراهیم>> | ||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
«سوره رعد» سیزدهمین سوره از قرآن کریم است و دارای ۴۳ آیه می باشد.
نزول سوره
در مکی یا مدنی بودن «سوره رعد» اختلاف نظر وجود دارد؛ برخی آن را مکی، برخی مدنی و برخی آن را مکی دانسته، اما برخی آیات آن را استثنا نموده اند.[۱]
علامه طباطبایی با توجه به سیاق آیات و مضامین محتوای سوره، کل آن را مکی می داند.[۲] برخی نیز با بررسی روایات و اقوال ترتیب نزول و مکی و مدنی بودن سوره ها، اقوال مفسران در مکان نزول سوره و روایات سبب نزول در بخش های سوره، و تحلیل ساختارها و موضوعات این سوره، احتمال مکی بودن آن را قوی تر دانسته اند.[۳]
شماره آیات
این سوره بنابر نظر شامیان ۴۷ آیه و بنابر نظر بصریان ۴۵ آیه و بنابر نظر حجازیان ۴۴ آیه و بنابر نظر کوفیان ۴۳ آیه است.[۴]
فضیلت سوره
ابى بن کعب، از پیامبر گرامى روایت کرده است که: هر کس سوره رعد را بخواند، ده حسنه به او داده می شود که با تمام ابرهایى که از آغاز خلقت تا روز قیامت پدید آمده و مى‌آید، برابرى خواهد کرد و در روز قیامت از آنهایى است که به عهد خداوند وفا کرده‌اند.
امام صادق علیه السلام فرمود: هر کس سوره رعد را زیاد بخواند، هرگز دچار صاعقه نخواهد شد و اگر داراى ایمان باشد، بدون حساب وارد بهشت می شود و مى‌تواند افراد خانواده و دوستان خود را شفاعت کند.[۵]
محتوا و هدف سوره
غرض این سوره بیان حقانیت آیاتی از کتاب است که بر رسول خدا (ص) نازل شده، و اینکه این قرآن، معجزه و آیت رسالت است، و گفته کفار - که گفتند: چرا آیتى از ناحیه پروردگارش نازل نشد و با آن از قرآن روی گردانده آن را آیت و معجزه نشمردند - مردود است، و رسول خدا نباید به آن اعتنا کند، و آنان نیز نمی توانند چنین سخنى بگویند.
دلیل بر اینکه غرض سوره این است، ابتداى سوره است با آیاتی همچون: « وَ الَّذِی أُنْزِلَ إِلَیک مِنْ رَبِّک الْحَقُّ وَ لکنَّ أَکثَرَ النَّاسِ لا یؤْمِنُونَ؛ و آنچه از سوى پروردگارت بر تو نازل شده، حق است ولى بیشتر مردم ایمان نمىآورند»، و آخر سوره است که مى‌فرماید: «وَ یقُولُ الَّذِینَ کفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلًا قُلْ کفى بِاللَّهِ شَهِیداً بَینِی وَ بَینَکمْ؛ کافران مى گویند: تو فرستاده خدا نیستى. بگو: کافى است که خدا گواه میان من و شماست» و نیز تکرار گفته آنها که می گفتند: « لَوْ لا أُنْزِلَ عَلَیهِ آیةٌ مِنْ رَبِّهِ؛ چرا از سوى پروردگارش معجزه‌اى بر او نازل نشده؟».
و خلاصه بیان این است که رسول خدا (ص) را مخاطب قرار می‌دهد به اینکه این قرآن که بر تو نازل شده حق است، حقى که مخلوط به باطل نیست، زیرا آنچه که این قرآن بدان دعوت مى‌کند توحیدى است که آیات تکوینى از قبیل بپاداشتن آسمانها، گستردن زمین، تسخیر آفتاب و ماه، و سایر عجایبى که خدا در تدبیر آسمانها و زمین و غرایبى که در تقدیر آنها بکار برده، همه بر آن دلالت دارند.
و نیز دلیل دیگر بر حقانیت دعوتش، اخبار و آثار گذشتگان است که رسولان با دلایل روشنی بسویشان آمدند، و ایشان کفر ورزیده و تکذیبشان کردند، و خدا هم ایشان را به گناهانشان بگرفت، این است آنچه که این کتاب مشتمل بر آن است، و همین خود آیتى است که بر رسالت تو دلالت می‌کند
و گفتار آنها که گفتند چرا به او آیت و معجزه ای نازل نمی شود، و با آن از قرآن رویگردان شدند مردود است، اولا به اینکه تو شأنى بجز انذار مردم ندارى، و برای چنین اموری اختیاری نداری، و ثانیا اینکه هدایت و اضلال هم آن طور که ایشان پنداشته‌اند در وسع آیات و معجزات نیست تا اینکه با آوردن معجزه پیشنهادی آنها امید هدایت داشته باشند، زیرا هدایت و ضلالت به دست خداست، او است که بر اساس نظامى حکیمانه هر که را بخواهد هدایت و هر که را بخواهد گمراه می‌کند.
و اما اینکه گفتند "لَسْتَ مُرْسَلًا؛ تو فرستاده خدا نیستى" در جوابشان همین یک دلیل براى تو کافى است که خدا در کلام خود به رسالت تو شهادت داده، و معارف حقه‌اى که در قرآن تو است شاهد آنست.[۶]
پانویس
- ↑ دانشنامه جهان اسلام، ج۲۰، مدخل «رعد، سوره» از روح الله نجفی و سعید زعفرانی زاده
- ↑ المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۱، ص۲۸۵
- ↑ کاوشی در مکی یا مدنی بودن سوره رعد، ابراهیم اقبال و عماد صادقی، پژوهش های قرآن و حدیث سال چهل و هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۳، شماره ۲
- ↑ مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۶، ص۴۱۹
- ↑ مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۶، ص۴۱۹
- ↑ المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۱، ص۲۸۴
منابع
- طبرسى، فضل بن حسن، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، تهران، انتشارات ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.
- طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۳۹۰ق.
- دانشنامه جهان اسلام، ج۲۰، مدخل «رعد، سوره» از روح الله نجفی و سعید زعفرانی زاده.
- کاوشی در مکی یا مدنی بودن سوره رعد، ابراهیم اقبال و عماد صادقی، پژوهش های قرآن و حدیث سال چهل و هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۳، شماره ۲.
پیوست
| سوره قبلی:
۱۲.يوسف |
۱۳.الرعد | سوره بعدی:
۱۴.ابراهيم |
۱.سوره فاتحه ۲.سوره بقره ۳.سوره آل عمران ۴.سوره نساء ۵.سوره مائده ۶.سوره انعام ۷.سوره اعراف ۸.سوره انفال ۹.سوره توبه ۱۰.سوره یونس ۱۱.سوره هود ۱۲.سوره یوسف ۱۳.سوره رعد ۱۴.سوره ابراهیم ۱۵.سوره حجر ۱۶.سوره نحل ۱۷.سوره اسراء ۱۸.سوره کهف ۱۹.سوره مریم ۲۰.سوره طه ۲۱.سوره انبیاء ۲۲.سوره حج ۲۳.سوره مومنون ۲۴.سوره نور ۲۵.سوره فرقان ۲۶.سوره شعراء ۲۷.سوره نمل ۲۸.سوره قصص ۲۹.سوره عنکبوت ۳۰.سوره روم ۳۱.سوره لقمان ۳۲.سوره سجده ۳۳.سوره احزاب ۳۴.سوره سبأ ۳۵.سوره فاطر ۳۶.سوره یس ۳۷.سوره صافات ۳۸.سوره ص ۳۹.سوره زمر ۴۰.سوره غافر ۴۱.سوره فصلت ۴۲.سوره شوری ۴۳.سوره زخرف ۴۴.سوره دخان ۴۵.سوره جاثیه ۴۶.سوره احقاف ۴۷.سوره محمد ۴۸.سوره فتح ۴۹.سوره حجرات ۵۰.سوره ق ۵۱.سوره ذاریات ۵۲.سوره طور ۵۳.سوره نجم ۵۴.سوره قمر ۵۵.سوره الرحمن ۵۶.سوره واقعه ۵۷.سوره حدید ۵۸.سوره مجادله ۵۹.سوره حشر ۶۰.سوره ممتحنه ۶۱.سوره صف ۶۲.سوره جمعه ۶۳.سوره منافقون ۶۴.سوره تغابن ۶۵.سوره طلاق ۶۶.سوره تحریم ۶۷.سوره ملک ۶۸.سوره قلم ۶۹.سوره الحاقه ۷۰.سوره معارج ۷۱.سوره نوح ۷۲.سوره جن ۷۳.سوره مزمل ۷۴.سوره مدثر ۷۵.سوره قیامه ۷۶.سوره انسان ۷۷.سوره مرسلات ۷۸.سوره نبأ ۷۹.سوره نازعات ۸۰.سوره عبس ۸۱.سوره تکویر ۸۲.سوره انفطار ۸۳.سوره مطففین ۸۴.سوره انشقاق ۸۵.سوره بروج ۸۶.سوره طارق ۸۷.سوره اعلی ۸۸.سوره غاشیه ۸۹.سوره فجر ۹۰.سوره بلد ۹۱.سوره شمس ۹۲.سوره لیل ۹۳.سوره ضحی ۹۴.سوره انشراح ۹۵.سوره تین ۹۶.سوره علق ۹۷.سوره قدر ۹۸.سوره بینه ۹۹.سوره زلزال ۱۰۰.سوره عادیات ۱۰۱.سوره قارعه ۱۰۲.سوره تکاثر ۱۰۳.سوره عصر ۱۰۴.سوره همزه ۱۰۵.سوره فیل ۱۰۶.سوره قریش ۱۰۷.سوره ماعون ۱۰۸.سوره کوثر ۱۰۹.سوره کافرون ۱۱۰.سوره نصر ۱۱۱.سوره مسد ۱۱۲.سوره اخلاص ۱۱۳.سوره فلق ۱۱۴.سوره ناس
