سوره انشقاق: تفاوت بین نسخه‌ها
(اضافه کردن پیوند و ویرایش جزیی متن) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) (ویرایش) |
||
| (۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | ''''' | + | {{مدخل دائرة المعارف|[[دائرة المعارف قرآن کریم]]}} |
| + | {{شناسنامه سوره | ||
| + | |نام=انشقاق | ||
| + | |قبلی=مطففین | ||
| + | |بعدی=بروج | ||
| + | |شماره=۸۴ | ||
| + | |جزء=۳۰ | ||
| + | |محل نزول=مکه | ||
| + | |ترتیب نزول=۸۳ | ||
| + | |تعداد آیه=۲۵ | ||
| + | }} | ||
| + | '''سوره انشقاق''' هشتاد و چهارمین [[سوره]] از سور [[قرآن|قرآن کریم]] است و دارای ۲۵ [[آیه]] می باشد. | ||
| − | + | ==نزول سوره== | |
| − | سوره انشقاق | + | سوره انشقاق به اتفاق عالمان قرآنی، [[مکی|مکى]]<ref> البرهان فى علوم القرآن، ج ۱، ص ۲۸۱؛ مجمع البیان، ج ۱۰، ص ۶۹۵؛ التحریر والتنویر، ج ۳۰، ص ۲۱۷.</ref> و در [[ترتیب نزول سوره ها|ترتیب نزول]]، هشتاد و سومین سوره [[قرآن]] است<ref> التحریر والتنویر، ج ۳۰، ص ۲۱۷؛ تاریخ قرآن، رامیار، ص ۵۸۹.</ref> که پس از [[سوره انفطار]] و قبل از [[سوره روم]] نازل شده<ref> بصائر ذوى التمییز، ج ۱، ص ۹۹؛ التمهید، ج ۱، ص ۱۳۷ ـ ۱۴۰؛ التحریر والتنویر، ج ۳۰، ص ۲۱۷.</ref> و به این ترتیب، از آخرین سوره‌هاى فرود آمده در [[مکه]] است. نظم سوره و پیوستگى آیات آن دلیل بر نزول یکپارچه آن است.<ref> التفسیر الحدیث، ج ۵، ص ۴۲۳.</ref> |
| − | + | ==تعداد آیات == | |
| + | سوره انشقاق داراى ۲۵ [[آیه]]، ۱۰۸ کلمه<ref> المعجم الاحصائى، ج ۱، ص ۳۰۴.</ref> و ۴۳۰ حرف<ref> روض الجنان، ج ۲۰، ص ۱۹۴؛ تاریخ قرآن، رامیار، ص ۵۸۹.</ref> است.<ref> غرائب القرآن، ج ۶، ص ۴۶۸؛ المیزان، ج ۲۰، ص ۲۴۰؛ المعجم الاحصائى، ج ۱، ص ۳۰۹.</ref> برخى با ادغام آیات ۷ و ۸، این سوره را ۲۴ آیه<ref> الاتقان، ج ۱، ص ۱۵۰؛ تاریخ قرآن، رامیار، ص ۵۸۹؛ تاریخ قرآن، حجتى، ص ۱۴۸.</ref> و بعضى افزون بر آن، با یکى دانستن آیات ۱۰ و ۱۱ آن را ۲۳ آیه دانسته‌اند.<ref> الصافى، ج ۵، ص ۳۰۴؛ روض الجنان، ج ۲۰، ص ۱۹۴.</ref> | ||
| − | + | آیه ۲۱ انشقاق، یکى از موارد ده‌گانه [[سجده]] مستحب نزد دانشمندان [[شیعه]]<ref> همان، ص ۲۰۵؛ تفسیر جامع آیات الاحکام، ج ۳، ص ۱۲۵.</ref> و از موارد چهارده‌گانه سجده واجب نزد بیشتر علماى [[اهل سنت]] است.<ref> احکام القرآن، ج ۴، ص ۱۹۱۱.</ref> | |
| − | + | ==محتواى سوره == | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | در | + | *آیات ۱ ـ ۵ سوره انشقاق با بیان حوادث هولناک پایان این جهان، به برپایى روز [[قیامت]] اشاره دارد. |
| + | *در آیه ۶ مى‌فرماید: براى [[انسان]] سیرى است به سوى پروردگارش و او در این مسیر تا آنجا پیش مى‌رود که پروردگارش را ملاقات کند. | ||
| + | *در آیات ۷ ـ ۱۲، ملاک پاداش در روز [[رستاخیز]] را [[نامه اعمال|نامه عمل]] مى‌داند که بر اساس آن به حساب انسان‌ها رسیدگى مى‌شود. | ||
| + | *در آیات ۱۳ ـ ۱۵، خوشحالى از [[کفر|کفر]] و [[گناه]] و نیز گمان به عدم [[معاد]] و بازگشت پس از [[مرگ]] را دو علت براى [[عذاب]] بدکاران مى‌شمارد و احاطه همه جانبه ربّ العزّه به تمامى رفتارها و پندارهاى انسان را یادآور مى‌شود. | ||
| + | *در آیات ۱۶ ـ ۱۹ با ۴ سوگند به مراحل سیر انسان در دنیا و [[آخرت]] و انتقالش از حالى به حال دیگر اشاره مى‌کند. | ||
| + | *آیات پایانى سوره، ابراز شگفتى از [[ایمان]] نیاوردن کافران و آگاهى پروردگار از آنچه ایشان در دل پنهان کرده‌اند و بیان فرجام بدکاران و نیکوکاران را دربردارد.<ref> اهداف کل سوره، ج ۴، ص ۹۶؛ المیزان، ج ۲۰، ص ۲۴۱.</ref> | ||
| − | در | + | == فضیلت سوره == |
| + | در فضیلت [[تلاوت قرآن|تلاوت]] این سوره، از [[پیامبر اسلام]] صلى الله علیه و آله آمده است: هر کس همواره این سوره را بخواند، [[خداوند]] او را از دریافت [[نامه اعمال|نامه عمل]] از پشت سر در امان مى‌دارد.<ref> مجمع البیان، ج ۱۰، ص ۶۹۵؛ بصائر ذوى التمییز، ج ۱، ص ۵۰۹.</ref> | ||
| + | در [[حدیث|حدیثى]] دیگر از [[امام صادق]] علیه‌السلام نقل شده است: کسى که همواره در نمازهاى [[واجب]] و [[مستحب]]، سوره‌هاى [[سوره انفطار|انفطار]] و انشقاق را بخواند، خداوند بین او و حاجتش فاصله نمى‌افکند و مانعى میان او و خدا نخواهد بود و پیوسته خداوند به او مى‌نگرد تا از حساب مردم فارغ شود.<ref> ثواب‌الاعمال، ص ۲۶۰؛ مجمع‌البیان، ج ۱۰، ص ۶۷۹.</ref> | ||
| − | + | ==پانویس== | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | ==پانویس == | ||
<references /> | <references /> | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
| + | *محمدحسن درایتى، دائرة المعارف قرآن کریم، جلد ۴، صفحه ۵۲۰-۵۲۲. | ||
| + | |||
| + | ==پیوست== | ||
| − | + | [[سوره انشقاق/متن و ترجمه|'''سوره انشقاق / متن و ترجمه''']]{{فهرست سوره های قرآن | |
| + | |سوره=۸۴.[[سوره انشقاق|الإنشقاق]] | ||
| + | |قبلی=۸۳.[[سوره مطففین|المطففين]] | ||
| + | |بعدی=۸۵.[[سوره بروج|البروج]] | ||
| + | }} | ||
| + | {{قرآن}} | ||
[[رده: سوره های قرآن]] | [[رده: سوره های قرآن]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۰ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۹:۳۷
| <<مطففین | انشقاق | بروج>> | ||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
سوره انشقاق هشتاد و چهارمین سوره از سور قرآن کریم است و دارای ۲۵ آیه می باشد.
نزول سوره
سوره انشقاق به اتفاق عالمان قرآنی، مکى[۱] و در ترتیب نزول، هشتاد و سومین سوره قرآن است[۲] که پس از سوره انفطار و قبل از سوره روم نازل شده[۳] و به این ترتیب، از آخرین سوره‌هاى فرود آمده در مکه است. نظم سوره و پیوستگى آیات آن دلیل بر نزول یکپارچه آن است.[۴]
تعداد آیات
سوره انشقاق داراى ۲۵ آیه، ۱۰۸ کلمه[۵] و ۴۳۰ حرف[۶] است.[۷] برخى با ادغام آیات ۷ و ۸، این سوره را ۲۴ آیه[۸] و بعضى افزون بر آن، با یکى دانستن آیات ۱۰ و ۱۱ آن را ۲۳ آیه دانسته‌اند.[۹]
آیه ۲۱ انشقاق، یکى از موارد ده‌گانه سجده مستحب نزد دانشمندان شیعه[۱۰] و از موارد چهارده‌گانه سجده واجب نزد بیشتر علماى اهل سنت است.[۱۱]
محتواى سوره
- آیات ۱ ـ ۵ سوره انشقاق با بیان حوادث هولناک پایان این جهان، به برپایى روز قیامت اشاره دارد.
- در آیه ۶ مى‌فرماید: براى انسان سیرى است به سوى پروردگارش و او در این مسیر تا آنجا پیش مى‌رود که پروردگارش را ملاقات کند.
- در آیات ۷ ـ ۱۲، ملاک پاداش در روز رستاخیز را نامه عمل مى‌داند که بر اساس آن به حساب انسان‌ها رسیدگى مى‌شود.
- در آیات ۱۳ ـ ۱۵، خوشحالى از کفر و گناه و نیز گمان به عدم معاد و بازگشت پس از مرگ را دو علت براى عذاب بدکاران مى‌شمارد و احاطه همه جانبه ربّ العزّه به تمامى رفتارها و پندارهاى انسان را یادآور مى‌شود.
- در آیات ۱۶ ـ ۱۹ با ۴ سوگند به مراحل سیر انسان در دنیا و آخرت و انتقالش از حالى به حال دیگر اشاره مى‌کند.
- آیات پایانى سوره، ابراز شگفتى از ایمان نیاوردن کافران و آگاهى پروردگار از آنچه ایشان در دل پنهان کرده‌اند و بیان فرجام بدکاران و نیکوکاران را دربردارد.[۱۲]
فضیلت سوره
در فضیلت تلاوت این سوره، از پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله آمده است: هر کس همواره این سوره را بخواند، خداوند او را از دریافت نامه عمل از پشت سر در امان مى‌دارد.[۱۳]
در حدیثى دیگر از امام صادق علیه‌السلام نقل شده است: کسى که همواره در نمازهاى واجب و مستحب، سوره‌هاى انفطار و انشقاق را بخواند، خداوند بین او و حاجتش فاصله نمى‌افکند و مانعى میان او و خدا نخواهد بود و پیوسته خداوند به او مى‌نگرد تا از حساب مردم فارغ شود.[۱۴]
پانویس
- ↑ البرهان فى علوم القرآن، ج ۱، ص ۲۸۱؛ مجمع البیان، ج ۱۰، ص ۶۹۵؛ التحریر والتنویر، ج ۳۰، ص ۲۱۷.
- ↑ التحریر والتنویر، ج ۳۰، ص ۲۱۷؛ تاریخ قرآن، رامیار، ص ۵۸۹.
- ↑ بصائر ذوى التمییز، ج ۱، ص ۹۹؛ التمهید، ج ۱، ص ۱۳۷ ـ ۱۴۰؛ التحریر والتنویر، ج ۳۰، ص ۲۱۷.
- ↑ التفسیر الحدیث، ج ۵، ص ۴۲۳.
- ↑ المعجم الاحصائى، ج ۱، ص ۳۰۴.
- ↑ روض الجنان، ج ۲۰، ص ۱۹۴؛ تاریخ قرآن، رامیار، ص ۵۸۹.
- ↑ غرائب القرآن، ج ۶، ص ۴۶۸؛ المیزان، ج ۲۰، ص ۲۴۰؛ المعجم الاحصائى، ج ۱، ص ۳۰۹.
- ↑ الاتقان، ج ۱، ص ۱۵۰؛ تاریخ قرآن، رامیار، ص ۵۸۹؛ تاریخ قرآن، حجتى، ص ۱۴۸.
- ↑ الصافى، ج ۵، ص ۳۰۴؛ روض الجنان، ج ۲۰، ص ۱۹۴.
- ↑ همان، ص ۲۰۵؛ تفسیر جامع آیات الاحکام، ج ۳، ص ۱۲۵.
- ↑ احکام القرآن، ج ۴، ص ۱۹۱۱.
- ↑ اهداف کل سوره، ج ۴، ص ۹۶؛ المیزان، ج ۲۰، ص ۲۴۱.
- ↑ مجمع البیان، ج ۱۰، ص ۶۹۵؛ بصائر ذوى التمییز، ج ۱، ص ۵۰۹.
- ↑ ثواب‌الاعمال، ص ۲۶۰؛ مجمع‌البیان، ج ۱۰، ص ۶۷۹.
منابع
- محمدحسن درایتى، دائرة المعارف قرآن کریم، جلد ۴، صفحه ۵۲۰-۵۲۲.
پیوست
| سوره قبلی:
۸۳.المطففين |
۸۴.الإنشقاق | سوره بعدی:
۸۵.البروج |
۱.سوره فاتحه ۲.سوره بقره ۳.سوره آل عمران ۴.سوره نساء ۵.سوره مائده ۶.سوره انعام ۷.سوره اعراف ۸.سوره انفال ۹.سوره توبه ۱۰.سوره یونس ۱۱.سوره هود ۱۲.سوره یوسف ۱۳.سوره رعد ۱۴.سوره ابراهیم ۱۵.سوره حجر ۱۶.سوره نحل ۱۷.سوره اسراء ۱۸.سوره کهف ۱۹.سوره مریم ۲۰.سوره طه ۲۱.سوره انبیاء ۲۲.سوره حج ۲۳.سوره مومنون ۲۴.سوره نور ۲۵.سوره فرقان ۲۶.سوره شعراء ۲۷.سوره نمل ۲۸.سوره قصص ۲۹.سوره عنکبوت ۳۰.سوره روم ۳۱.سوره لقمان ۳۲.سوره سجده ۳۳.سوره احزاب ۳۴.سوره سبأ ۳۵.سوره فاطر ۳۶.سوره یس ۳۷.سوره صافات ۳۸.سوره ص ۳۹.سوره زمر ۴۰.سوره غافر ۴۱.سوره فصلت ۴۲.سوره شوری ۴۳.سوره زخرف ۴۴.سوره دخان ۴۵.سوره جاثیه ۴۶.سوره احقاف ۴۷.سوره محمد ۴۸.سوره فتح ۴۹.سوره حجرات ۵۰.سوره ق ۵۱.سوره ذاریات ۵۲.سوره طور ۵۳.سوره نجم ۵۴.سوره قمر ۵۵.سوره الرحمن ۵۶.سوره واقعه ۵۷.سوره حدید ۵۸.سوره مجادله ۵۹.سوره حشر ۶۰.سوره ممتحنه ۶۱.سوره صف ۶۲.سوره جمعه ۶۳.سوره منافقون ۶۴.سوره تغابن ۶۵.سوره طلاق ۶۶.سوره تحریم ۶۷.سوره ملک ۶۸.سوره قلم ۶۹.سوره الحاقه ۷۰.سوره معارج ۷۱.سوره نوح ۷۲.سوره جن ۷۳.سوره مزمل ۷۴.سوره مدثر ۷۵.سوره قیامه ۷۶.سوره انسان ۷۷.سوره مرسلات ۷۸.سوره نبأ ۷۹.سوره نازعات ۸۰.سوره عبس ۸۱.سوره تکویر ۸۲.سوره انفطار ۸۳.سوره مطففین ۸۴.سوره انشقاق ۸۵.سوره بروج ۸۶.سوره طارق ۸۷.سوره اعلی ۸۸.سوره غاشیه ۸۹.سوره فجر ۹۰.سوره بلد ۹۱.سوره شمس ۹۲.سوره لیل ۹۳.سوره ضحی ۹۴.سوره انشراح ۹۵.سوره تین ۹۶.سوره علق ۹۷.سوره قدر ۹۸.سوره بینه ۹۹.سوره زلزال ۱۰۰.سوره عادیات ۱۰۱.سوره قارعه ۱۰۲.سوره تکاثر ۱۰۳.سوره عصر ۱۰۴.سوره همزه ۱۰۵.سوره فیل ۱۰۶.سوره قریش ۱۰۷.سوره ماعون ۱۰۸.سوره کوثر ۱۰۹.سوره کافرون ۱۱۰.سوره نصر ۱۱۱.سوره مسد ۱۱۲.سوره اخلاص ۱۱۳.سوره فلق ۱۱۴.سوره ناس
