سوره رعد: تفاوت بین نسخه‌ها
| سطر ۲۶: | سطر ۲۶: | ||
== هدف سوره == | == هدف سوره == | ||
| − | |||
| − | دليل بر | + | غرض اين سوره بيان حقانیت آیاتی از کتاب است كه بر رسول خدا (ص) نازل شده، و اينكه اين قرآن معجزه و آيت رسالت است، و گفته كفار که گفتند: چرا آيتى از ناحيه پروردگارش نازل نشد و با آن از قرآن رویگردانده آن را آيت و معجزه نشمردند مردود است، و رسول خدا نبايد به آن اعتنا كند، و آنان نیز نمی توانند چنين سخنى بگويند. |
| + | |||
| + | دليل بر اينکه غرض سوره این است ابتداى سوره است با آیاتی همچون: «{{متن قرآن| وَ الَّذِي أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ الْحَقُّ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يُؤْمِنُونَ}}؛ و آنچه از سوى پروردگارت بر تو نازل شده، حق است ولى بيشتر مردم ايمان نمىآورند»، و آخر سوره است كه مى‌فرمايد: «{{متن قرآن|وَ يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلًا قُلْ كَفى بِاللَّهِ شَهِيداً بَيْنِي وَ بَيْنَكُمْ}}؛ كافران مىگويند: تو فرستاده خدا نيستى. بگو: كافى است كه خدا گواه ميان من و شماست» و نيز تکرار گفته آنها که می گفتند: «{{متن قرآن| لَوْ لا أُنْزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِنْ رَبِّهِ}}؛ چرا از سوى پروردگارش معجزه‌اى بر او نازل نشده؟» | ||
و خلاصه بيان اين است كه رسول خدا (ص) را مخاطب قرار می‌دهد به اينكه اين قرآن كه بر تو نازل شده حق است، حقى كه مخلوط به باطل نيست، زيرا آنچه كه اين قرآن بدان دعوت مى‌كند توحيدى است كه آيات تكوينى از قبيل بپاداشتن آسمانها، گستردن زمين، تسخير آفتاب و ماه، و ساير عجايبى كه خدا در تدبير آسمانها و زمين و غرايبى كه در تقدير آنها بكار برده، همه بر آن دلالت دارند. | و خلاصه بيان اين است كه رسول خدا (ص) را مخاطب قرار می‌دهد به اينكه اين قرآن كه بر تو نازل شده حق است، حقى كه مخلوط به باطل نيست، زيرا آنچه كه اين قرآن بدان دعوت مى‌كند توحيدى است كه آيات تكوينى از قبيل بپاداشتن آسمانها، گستردن زمين، تسخير آفتاب و ماه، و ساير عجايبى كه خدا در تدبير آسمانها و زمين و غرايبى كه در تقدير آنها بكار برده، همه بر آن دلالت دارند. | ||
| − | و نيز دليل ديگر بر حقانيت | + | و تدل على حقية دعوته أيضا أخبار الماضين و آثارهم جاءتهم الرسل بالبينات فكفروا و كذبوا فأخذهم الله بذنوبهم. فهذا ما يتضمنه هذا الكتاب و هو آية دالة على رسالتك. |
| − | و | + | |
| + | و نيز دليل ديگر بر حقانيت دعوتش، اخبار و آثار گذشتگان است كه رسولان با دلایل روشنی بسويشان آمدند، و ايشان كفر ورزيده و تكذيبشان كردند، و خدا هم ايشان را به گناهانشان بگرفت، اين است آنچه كه اين كتاب مشتمل بر آن است، و همين خود آيتى است كه بر رسالت تو دلالت می‌كند | ||
| + | |||
| + | و قولهم: «لَوْ لا أُنْزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ» تعريضا منهم للقرآن مردود إليهم أولا بأنك لست إلا منذرا و ليس لك من الأمر شيء حتى يقترح عليك بمثل هذه الكلمة و ثانيا أن الهداية و الإضلال ليسا كما يزعمون في وسع الآيات حتى يرجوا الهداية من آية يقترحونها و إنما ذلك إلى الله سبحانه يضل من يشاء و يهدي من يشاء على نظام حكيم و أما قولهم: لست مرسلا فيكفيك من الحجة شهادة الله في كلامه على رسالتك و دلالة ما فيه من المعارف الحقة على ذلك. | ||
| − | و | + | و گفتار آنها که گفتند چرا به او آیت و معجزه ای نازل نمی شود. و با آن از قران رویگردان شدند مردود است، اولا به اینکه تو شانى بجز انذار مردم ندارى، و برای چنین اموری اختیاری نداری، و ثانیا اینکه هدايت و اضلال هم آن طور كه ايشان پنداشته‌اند در وسع آيات و معجزات نيست تا اینکه با آوردن معجزه پيشنهادی آنها امید هدایت داشته باشند، زيرا هدايت و ضلالت به دست خداست، او است كه بر اساس نظامى حكيمانه هر كه را بخواهد هدايت و هر كه را بخواهد گمراه می‌كند. |
| − | و اما اينكه گفتند" لَسْتَ مُرْسَلًا- تو فرستاده خدا نيستى" در جوابشان همين يك دليل براى تو كافى است كه خدا در كلام خود به رسالت تو شهادت داده، و معارف حقه‌اى كه در قرآن تو است شاهد آنست. | + | و اما اينكه گفتند" لَسْتَ مُرْسَلًا- تو فرستاده خدا نيستى" در جوابشان همين يك دليل براى تو كافى است كه خدا در كلام خود به رسالت تو شهادت داده، و معارف حقه‌اى كه در قرآن تو است شاهد آنست.<ref>الميزان في تفسير القرآن، ج11، ص284</ref> |
| − | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| سطر ۴۵: | سطر ۴۸: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
*طبرسى، فضل بن حسن، مجمع البيان فى تفسير القرآن، تهران، انتشارات ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372 ش. | *طبرسى، فضل بن حسن، مجمع البيان فى تفسير القرآن، تهران، انتشارات ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372 ش. | ||
| − | * | + | *طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۳۹۰ق. |
*دانشنامه جهان اسلام، ج20، مدخل «رعد، سوره» از روح الله نجفی و سعید زعفرانی زاده | *دانشنامه جهان اسلام، ج20، مدخل «رعد، سوره» از روح الله نجفی و سعید زعفرانی زاده | ||
*کاوشی در مکی یا مدنی بودن سوره رعد، ابراهیم اقبال و عماد صادقی، پژوهش های قرآن و حدیث سال چهل و هفتم پاییز و زمستان 1393، شماره 2 | *کاوشی در مکی یا مدنی بودن سوره رعد، ابراهیم اقبال و عماد صادقی، پژوهش های قرآن و حدیث سال چهل و هفتم پاییز و زمستان 1393، شماره 2 | ||
نسخهٔ ۲۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۵۴
| <<یوسف | الرعد | ابراهیم>> | ||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
سوره رعد سیزدهمین سوره قرآن است و دارای 43 آیه است.
نزول
در مکی یا مدنی بودن سوره رعد بسیار اختلاف نظر وجود دارد برخی آن را مکی برخی مدنی و برخی آن را مکی دانسته اما برخی آیات آن را استثنا نموده اند.[۱]
علامه طباطبایی با توجه به سیاق آیات و مضامین محتوای سوره کل آن را مکی می داند.[۲] برخی نیز با بررسی روایات و اقوال ترتیب نزول و مکی و مدنی بودن سوره ها، اقوال مفسران در مکان نزول سوره و روایات سبب نزول در بخش های سوره، و تحلیل ساختارها و موضوعات این سوره احتمال مکی بودن آن را قوی تر دانسته اند.[۳]
شماره آيات
اين سوره بنابر نظر شاميان 47 آيه و بنابر نظر بصريان 45 آيه و بنابر نظر حجازيان 44 آيه و بنابر نظر كوفيان 43 آيه است. [۴]
فضيلت سوره
ابى بن كعب، از پيامبر گرامى روايت كرده است كه: هر كس سوره رعد را بخواند، ده حسنه به او داده مي شود كه با تمام ابرهايى كه از آغاز خلقت تا روز قيامت پديد آمده و مى‌آيد، برابرى خواهد كرد و در روز قيامت از آنهايى است كه به عهد خداوند وفا كرده‌اند.
امام صادق علیه السلام فرمود: هر كس سوره رعد را زياد بخواند، هرگز دچار صاعقه نخواهد شد و اگر داراى ايمان باشد، بدون حساب وارد بهشت مي شود و مى‌تواند افراد خانواده و دوستان خود را شفاعت كند. [۵]
هدف سوره
غرض اين سوره بيان حقانیت آیاتی از کتاب است كه بر رسول خدا (ص) نازل شده، و اينكه اين قرآن معجزه و آيت رسالت است، و گفته كفار که گفتند: چرا آيتى از ناحيه پروردگارش نازل نشد و با آن از قرآن رویگردانده آن را آيت و معجزه نشمردند مردود است، و رسول خدا نبايد به آن اعتنا كند، و آنان نیز نمی توانند چنين سخنى بگويند.
دليل بر اينکه غرض سوره این است ابتداى سوره است با آیاتی همچون: « وَ الَّذِي أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ الْحَقُّ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يُؤْمِنُونَ؛ و آنچه از سوى پروردگارت بر تو نازل شده، حق است ولى بيشتر مردم ايمان نمىآورند»، و آخر سوره است كه مى‌فرمايد: «وَ يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلًا قُلْ كَفى بِاللَّهِ شَهِيداً بَيْنِي وَ بَيْنَكُمْ؛ كافران مىگويند: تو فرستاده خدا نيستى. بگو: كافى است كه خدا گواه ميان من و شماست» و نيز تکرار گفته آنها که می گفتند: « لَوْ لا أُنْزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِنْ رَبِّهِ؛ چرا از سوى پروردگارش معجزه‌اى بر او نازل نشده؟»
و خلاصه بيان اين است كه رسول خدا (ص) را مخاطب قرار می‌دهد به اينكه اين قرآن كه بر تو نازل شده حق است، حقى كه مخلوط به باطل نيست، زيرا آنچه كه اين قرآن بدان دعوت مى‌كند توحيدى است كه آيات تكوينى از قبيل بپاداشتن آسمانها، گستردن زمين، تسخير آفتاب و ماه، و ساير عجايبى كه خدا در تدبير آسمانها و زمين و غرايبى كه در تقدير آنها بكار برده، همه بر آن دلالت دارند.
و تدل على حقية دعوته أيضا أخبار الماضين و آثارهم جاءتهم الرسل بالبينات فكفروا و كذبوا فأخذهم الله بذنوبهم. فهذا ما يتضمنه هذا الكتاب و هو آية دالة على رسالتك.
و نيز دليل ديگر بر حقانيت دعوتش، اخبار و آثار گذشتگان است كه رسولان با دلایل روشنی بسويشان آمدند، و ايشان كفر ورزيده و تكذيبشان كردند، و خدا هم ايشان را به گناهانشان بگرفت، اين است آنچه كه اين كتاب مشتمل بر آن است، و همين خود آيتى است كه بر رسالت تو دلالت می‌كند
و قولهم: «لَوْ لا أُنْزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ» تعريضا منهم للقرآن مردود إليهم أولا بأنك لست إلا منذرا و ليس لك من الأمر شيء حتى يقترح عليك بمثل هذه الكلمة و ثانيا أن الهداية و الإضلال ليسا كما يزعمون في وسع الآيات حتى يرجوا الهداية من آية يقترحونها و إنما ذلك إلى الله سبحانه يضل من يشاء و يهدي من يشاء على نظام حكيم و أما قولهم: لست مرسلا فيكفيك من الحجة شهادة الله في كلامه على رسالتك و دلالة ما فيه من المعارف الحقة على ذلك.
و گفتار آنها که گفتند چرا به او آیت و معجزه ای نازل نمی شود. و با آن از قران رویگردان شدند مردود است، اولا به اینکه تو شانى بجز انذار مردم ندارى، و برای چنین اموری اختیاری نداری، و ثانیا اینکه هدايت و اضلال هم آن طور كه ايشان پنداشته‌اند در وسع آيات و معجزات نيست تا اینکه با آوردن معجزه پيشنهادی آنها امید هدایت داشته باشند، زيرا هدايت و ضلالت به دست خداست، او است كه بر اساس نظامى حكيمانه هر كه را بخواهد هدايت و هر كه را بخواهد گمراه می‌كند.
و اما اينكه گفتند" لَسْتَ مُرْسَلًا- تو فرستاده خدا نيستى" در جوابشان همين يك دليل براى تو كافى است كه خدا در كلام خود به رسالت تو شهادت داده، و معارف حقه‌اى كه در قرآن تو است شاهد آنست.[۶]
پانویس
- ↑ دانشنامه جهان اسلام، ج20، مدخل «رعد، سوره» از روح الله نجفی و سعید زعفرانی زاده
- ↑ الميزان في تفسير القرآن، ج11، ص285
- ↑ کاوشی در مکی یا مدنی بودن سوره رعد، ابراهیم اقبال و عماد صادقی، پژوهش های قرآن و حدیث سال چهل و هفتم پاییز و زمستان 1393، شماره 2
- ↑ مجمع البيان في تفسير القرآن، ج6، ص419
- ↑ مجمع البيان في تفسير القرآن، ج6، ص419
- ↑ الميزان في تفسير القرآن، ج11، ص284
منابع
- طبرسى، فضل بن حسن، مجمع البيان فى تفسير القرآن، تهران، انتشارات ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372 ش.
- طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۳۹۰ق.
- دانشنامه جهان اسلام، ج20، مدخل «رعد، سوره» از روح الله نجفی و سعید زعفرانی زاده
- کاوشی در مکی یا مدنی بودن سوره رعد، ابراهیم اقبال و عماد صادقی، پژوهش های قرآن و حدیث سال چهل و هفتم پاییز و زمستان 1393، شماره 2
پیوست
| سوره قبلی:
۱۲.يوسف |
۱۳.الرعد | سوره بعدی:
۱۴.ابراهيم |
۱.سوره فاتحه ۲.سوره بقره ۳.سوره آل عمران ۴.سوره نساء ۵.سوره مائده ۶.سوره انعام ۷.سوره اعراف ۸.سوره انفال ۹.سوره توبه ۱۰.سوره یونس ۱۱.سوره هود ۱۲.سوره یوسف ۱۳.سوره رعد ۱۴.سوره ابراهیم ۱۵.سوره حجر ۱۶.سوره نحل ۱۷.سوره اسراء ۱۸.سوره کهف ۱۹.سوره مریم ۲۰.سوره طه ۲۱.سوره انبیاء ۲۲.سوره حج ۲۳.سوره مومنون ۲۴.سوره نور ۲۵.سوره فرقان ۲۶.سوره شعراء ۲۷.سوره نمل ۲۸.سوره قصص ۲۹.سوره عنکبوت ۳۰.سوره روم ۳۱.سوره لقمان ۳۲.سوره سجده ۳۳.سوره احزاب ۳۴.سوره سبأ ۳۵.سوره فاطر ۳۶.سوره یس ۳۷.سوره صافات ۳۸.سوره ص ۳۹.سوره زمر ۴۰.سوره غافر ۴۱.سوره فصلت ۴۲.سوره شوری ۴۳.سوره زخرف ۴۴.سوره دخان ۴۵.سوره جاثیه ۴۶.سوره احقاف ۴۷.سوره محمد ۴۸.سوره فتح ۴۹.سوره حجرات ۵۰.سوره ق ۵۱.سوره ذاریات ۵۲.سوره طور ۵۳.سوره نجم ۵۴.سوره قمر ۵۵.سوره الرحمن ۵۶.سوره واقعه ۵۷.سوره حدید ۵۸.سوره مجادله ۵۹.سوره حشر ۶۰.سوره ممتحنه ۶۱.سوره صف ۶۲.سوره جمعه ۶۳.سوره منافقون ۶۴.سوره تغابن ۶۵.سوره طلاق ۶۶.سوره تحریم ۶۷.سوره ملک ۶۸.سوره قلم ۶۹.سوره الحاقه ۷۰.سوره معارج ۷۱.سوره نوح ۷۲.سوره جن ۷۳.سوره مزمل ۷۴.سوره مدثر ۷۵.سوره قیامه ۷۶.سوره انسان ۷۷.سوره مرسلات ۷۸.سوره نبأ ۷۹.سوره نازعات ۸۰.سوره عبس ۸۱.سوره تکویر ۸۲.سوره انفطار ۸۳.سوره مطففین ۸۴.سوره انشقاق ۸۵.سوره بروج ۸۶.سوره طارق ۸۷.سوره اعلی ۸۸.سوره غاشیه ۸۹.سوره فجر ۹۰.سوره بلد ۹۱.سوره شمس ۹۲.سوره لیل ۹۳.سوره ضحی ۹۴.سوره انشراح ۹۵.سوره تین ۹۶.سوره علق ۹۷.سوره قدر ۹۸.سوره بینه ۹۹.سوره زلزال ۱۰۰.سوره عادیات ۱۰۱.سوره قارعه ۱۰۲.سوره تکاثر ۱۰۳.سوره عصر ۱۰۴.سوره همزه ۱۰۵.سوره فیل ۱۰۶.سوره قریش ۱۰۷.سوره ماعون ۱۰۸.سوره کوثر ۱۰۹.سوره کافرون ۱۱۰.سوره نصر ۱۱۱.سوره مسد ۱۱۲.سوره اخلاص ۱۱۳.سوره فلق ۱۱۴.سوره ناس
