سوره انفطار
| <<تکویر | انفطار | مطففین>> | ||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
سوره انفطار هشتاد و دومین سوره قرآن كریم است و دارای 19 آیه است.
محتویات
نزول
این سوره به اتفاق مفسران مكى است[۱] و اندكى پیش از هجرت بعد از سوره نازعات و قبل از سوره انشقاق نازل شده است.[۲] هماهنگى و نظم موجود در میان آیات این سوره نشان وحدت نزول آن است.[۳] بنا به قول مشهور ترتیب نزول آن مانند ترتیب كنونى آن در مصحف، 82[۴] و داراى 19 آیه[۵]، 81 كلمه[۶] و 319 حرف است.[۷]
نام دیگر سوره انفطار
نام مشهور آن انفطار، مصدر باب انفعال به معناى شكافته شدن و برگرفته از كلمه «انفَطَرَت» در آیه نخست آن است.[۸] در روایات[۹] و برخى منابع كهن[۱۰] از آن به سوره «اِذَا السَّماءُ انفَطَرَت» و در برخى تفاسیر به سوره «انفطرت» [۱۱] و «المنفطره» نیز یاد شده است.[۱۲]
سوره انفطار در تقسیم بندی سوره ها
سوره انفطار در تقسیم‌بندى سوره‌ها در گروه سوره‌هاى مفصل یعنى سوره‌هایى كه بسمله‌هاى فراوانى بین آن‌ها فاصله انداخته است، قرار دارد.[۱۳]
ارتباط سوره انفطار با سوره تکویر
درباره ارتباط این سوره با سوره پیش از آن (تكویر) گفته‌اند: چون خداوند در سوره تكویر به مباحث قیامت و رخدادهاى مهم آستانه آن پرداخته در این سوره نیز همین مباحث را پى گرفته است،[۱۴] از این رو برخى مفسران از آن به عنوان «تمام»[۱۵] یا «نظیر»[۱۶] سوره پیشین یاد كرده‌اند.
محتواى سوره
این سوره به انسان هشدار مى‌دهد مبادا به سبب فراموش كردن قیامت و حسابرسى اعمال در آن روز و به امید احسان پروردگار مرتكب گناه شود،[۱۷] از این‌رو در آیات 1ـ5 با برشمردن برخى از حوادث هولناك آستانه قیامت و این كه در آن روز انسان پس از برانگیخته شدن از گور بر تمام آثار و اعمالش مطلع مى‌گردد به معرفى روز قیامت مى‌پردازد و در آیات 6 ـ 8 انسان را به سبب ناسپاسى در برابر نعمت‌هاى خداداد سرزنش و به او هشدار مى‌دهد.
در آیات 9ـ 16 راز نافرمانى انسان را فراموش كردن قیامت مى‌داند و براى بیدارى او از خواب غفلت بر این نكته تأكید مى‌ورزد كه بر انسان نگهبانانى گمارده شده است كه كارهاى او را ثبت مى‌كنند. سپس به سرنوشت نیكان و بدان اشاره مى‌كند و در پایان، آیات 17 ـ 19 با اشاره به دشواری‌هاى آن روز عظیم مى‌گوید: روزى است كه هیچ‌كس قادر بر كارى به سود دیگرى نیست و این واقعیت كه همه امور از آن خداست در آن روز آشكار مى‌شود.
فضیلت سوره
بر پایه روایتى از امام صادق علیه‌السلام كسى كه همواره در نمازهاى واجب و مستحب، سوره‌هاى انفطار و انشقاق را تلاوت كند. خداوند بین او و حاجتش فاصله نمى‌اندازد و مانعى میان او و خداوند نخواهد بود و پیوسته خداى سبحان به او مى‌نگرد تا از حساب مردم فارغ شود.[۱۸]
پیوست
پانویس
- ↑ مجمع البیان، ج 10، ص 679؛ زادالمسیر، ج 9، ص 46؛ روح المعانى، مج 16، ج 30، ص 110.
- ↑ البرهان فى علوم القرآن، ج 1، ص 281؛ الموسوعة القرآنیه، ج 11، ص 115؛ التمهید، ج 1، ص 137.
- ↑ التفسیر الحدیث، ج 5، ص 419.
- ↑ البرهان فى علوم القرآن، ج 1، ص 281؛ التمهید، ج 1، ص 137.
- ↑ جامع البیان، مج 15، ج 30، ص 106؛ التبیان، ج 10، ص 289.
- ↑ المعجم الاحصائى، ج 1، ص 304؛ معجم علوم القرآن، ص 69.
- ↑ بصائر ذوى التمییز، ج 1، ص 505.
- ↑ بصائر ذوى‌التمییز، ج 1، ص 505؛ التحریر والتنویر، ج 30، ص 169.
- ↑ صحیح البخارى، ج 6، ص 96؛ ثواب الاعمال، ص 260؛ مجمع الزوائد، ج 7، ص 134.
- ↑ تفسیر مجاهد، ص 710؛ تفسیر عبدالرزاق، ج 3، ص 402؛ التحریر والتنویر، ج 30، ص 169.
- ↑ سعد السعود، ص 579؛ نهج البیان، ج 5، ص 327.
- ↑ روح المعانى، مج 16، ج 30، ص 110؛ التحریر والتنویر، ج 30، ص 169.
- ↑ مجمع البیان، ج 1، ص 83؛ تاریخ قرآن، ص 102ـ103؛ معجم علوم قرآن، ص 272.
- ↑ مجمع البیان، ج 10، ص 679.
- ↑ تفسیر بقاعى، ج 8، ص 348.
- ↑ مجمع البیان، ج 10، ص 679.
- ↑ تفسیر بقاعى، ج 8، ص 347.
- ↑ ثواب الاعمال، ص 260؛ البرهان، ج 5، ص 599.
منابع
سید عبدالرسول حسینى‌زاده، دائرة المعارف قرآن کریم، جلد 5، صفحه 30-32.
| سوره قبلی:
۸۱.التكوير |
۸۲.الإنفطار | سوره بعدی:
۸۳.المطففين |
۱.سوره فاتحه ۲.سوره بقره ۳.سوره آل عمران ۴.سوره نساء ۵.سوره مائده ۶.سوره انعام ۷.سوره اعراف ۸.سوره انفال ۹.سوره توبه ۱۰.سوره یونس ۱۱.سوره هود ۱۲.سوره یوسف ۱۳.سوره رعد ۱۴.سوره ابراهیم ۱۵.سوره حجر ۱۶.سوره نحل ۱۷.سوره اسراء ۱۸.سوره کهف ۱۹.سوره مریم ۲۰.سوره طه ۲۱.سوره انبیاء ۲۲.سوره حج ۲۳.سوره مومنون ۲۴.سوره نور ۲۵.سوره فرقان ۲۶.سوره شعراء ۲۷.سوره نمل ۲۸.سوره قصص ۲۹.سوره عنکبوت ۳۰.سوره روم ۳۱.سوره لقمان ۳۲.سوره سجده ۳۳.سوره احزاب ۳۴.سوره سبأ ۳۵.سوره فاطر ۳۶.سوره یس ۳۷.سوره صافات ۳۸.سوره ص ۳۹.سوره زمر ۴۰.سوره غافر ۴۱.سوره فصلت ۴۲.سوره شوری ۴۳.سوره زخرف ۴۴.سوره دخان ۴۵.سوره جاثیه ۴۶.سوره احقاف ۴۷.سوره محمد ۴۸.سوره فتح ۴۹.سوره حجرات ۵۰.سوره ق ۵۱.سوره ذاریات ۵۲.سوره طور ۵۳.سوره نجم ۵۴.سوره قمر ۵۵.سوره الرحمن ۵۶.سوره واقعه ۵۷.سوره حدید ۵۸.سوره مجادله ۵۹.سوره حشر ۶۰.سوره ممتحنه ۶۱.سوره صف ۶۲.سوره جمعه ۶۳.سوره منافقون ۶۴.سوره تغابن ۶۵.سوره طلاق ۶۶.سوره تحریم ۶۷.سوره ملک ۶۸.سوره قلم ۶۹.سوره الحاقه ۷۰.سوره معارج ۷۱.سوره نوح ۷۲.سوره جن ۷۳.سوره مزمل ۷۴.سوره مدثر ۷۵.سوره قیامه ۷۶.سوره انسان ۷۷.سوره مرسلات ۷۸.سوره نبأ ۷۹.سوره نازعات ۸۰.سوره عبس ۸۱.سوره تکویر ۸۲.سوره انفطار ۸۳.سوره مطففین ۸۴.سوره انشقاق ۸۵.سوره بروج ۸۶.سوره طارق ۸۷.سوره اعلی ۸۸.سوره غاشیه ۸۹.سوره فجر ۹۰.سوره بلد ۹۱.سوره شمس ۹۲.سوره لیل ۹۳.سوره ضحی ۹۴.سوره انشراح ۹۵.سوره تین ۹۶.سوره علق ۹۷.سوره قدر ۹۸.سوره بینه ۹۹.سوره زلزال ۱۰۰.سوره عادیات ۱۰۱.سوره قارعه ۱۰۲.سوره تکاثر ۱۰۳.سوره عصر ۱۰۴.سوره همزه ۱۰۵.سوره فیل ۱۰۶.سوره قریش ۱۰۷.سوره ماعون ۱۰۸.سوره کوثر ۱۰۹.سوره کافرون ۱۱۰.سوره نصر ۱۱۱.سوره مسد ۱۱۲.سوره اخلاص ۱۱۳.سوره فلق ۱۱۴.سوره ناس
