سوره انشقاق
| <<مطففین | انشقاق | بروج>> | ||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
سوره انشقاق هشتاد و چهارمین سوره قرآن كریم است و دارای 25 آیه است.
محتویات
نزول سوره انشقاق
این سوره به اتفاق، مكى[۱] و در ترتیب نزول، هشتاد و سومین سوره قرآن است[۲] كه پس از سوره انفطار و قبل از سوره روم نازل شده[۳] و به این ترتیب، از آخرین سوره‌هاى فرود آمده در مكه است. نظم سوره و پیوستگى آیات آن دلیل بر نزول یكپارچه آن است.[۴]
تعداد آیات سوره انشقاق
سوره انشقاق داراى 25 آیه، 108 كلمه[۵] و 430 حرف[۶] است.[۷] برخى با ادغام آیات 7 ـ 8 آن را 24 آیه[۸] و بعضى افزون بر آن با یكى دانستن آیات 10 و 11 آن را 23 آیه[۹] دانسته‌اند.
نام دیگر سوره انشقاق
نام مشهور سوره انشقاق[۱۰] است و بعضى آن را «انشقت» خوانده‌اند كه از آیه نخست آن گرفته شده است. آیه 21 انشقاق/84 یكى از موارد ده‌گانه سجده مستحب نزد دانشمندان شیعه[۱۱] و از موارد چهارده‌گانه سجده واجب نزد بیشتر علماى اهل سنت است.[۱۲]
محتواى سوره انشقاق
- آیات 1 ـ 5 با بیان حوادث هولناك پایان این جهان، به برپایى روز قیامت اشاره دارد.
- در آیه 6 مى‌فرماید: براى انسان سیرى است به سوى پروردگارش و او در این مسیر تا آنجا پیش مى‌رود كه پروردگارش را ملاقات كند.
- در آیات 7 ـ 12 ملاك پاداش در روز رستاخیز را نامه عمل مى‌داند كه بر اساس آن به حساب انسان‌ها رسیدگى مى‌شود.
- در آیات 13 ـ 15 خوشحالى از كفر و گناه و نیز گمان به عدم معاد و بازگشت پس از مرگ را دو علت براى عذاب بدكاران مى‌شمارد و احاطه همه جانبه ربّ العزّه به تمامى رفتارها و پندارهاى انسان را یادآور مى‌شود.
- در آیات 16 ـ 19 با 4 سوگند به مراحل سیر انسان در دنیا و آخرت و انتقالش از حالى به حال دیگر اشاره مى‌كند.
- آیات پایانى سوره، ابراز شگفتى از ایمان نیاوردن كافران و آگاهى پروردگار از آنچه ایشان در دل پنهان كرده‌اند و بیان فرجام بدكاران و نیكوكاران را دربردارد.[۱۳]
در فضیلت تلاوت این سوره، از امام صادق علیه‌السلام نقل شده است: كسى كه همواره در نمازهاى واجب و مستحب سوره‌هاى انفطار و انشقاق را بخواند، خداوند بین او و حاجتش فاصله نمى‌افكند و مانعى میان او و خدا نخواهد بود و پیوسته خداوند به او مى‌نگرد تا از حساب مردم فارغ شود.[۱۴]
در حدیثى دیگر از پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله آمده است: هر كس همواره این سوره را بخواند، خداوند او را از دریافت نامه عمل از پشت سر در امان مى‌دارد.[۱۵]
پیوست
پانویس
- ↑ البرهان فى علوم القرآن، ج 1، ص 281؛ مجمع البیان، ج 10، ص 695؛ التحریر والتنویر، ج 30، ص 217.
- ↑ التحریر والتنویر، ج 30، ص 217؛ تاریخ قرآن، رامیار، ص 589.
- ↑ بصائر ذوى التمییز، ج 1، ص 99؛ التمهید، ج 1، ص 137 ـ 140؛ التحریر والتنویر، ج 30، ص 217.
- ↑ التفسیر الحدیث، ج 5، ص 423.
- ↑ المعجم الاحصائى، ج 1، ص 304.
- ↑ روض الجنان، ج 20، ص 194؛ تاریخ قرآن، رامیار، ص 589.
- ↑ غرائب القرآن، ج 6، ص 468؛ المیزان، ج 20، ص 240؛ المعجم الاحصائى، ج 1، ص 309.
- ↑ الاتقان، ج 1، ص 150؛ تاریخ قرآن، رامیار، ص 589؛ تاریخ قرآن، حجتى، ص 148.
- ↑ الصافى، ج 5، ص 304؛ روض الجنان، ج 20، ص 194.
- ↑ التحریر والتنویر، ج 30، ص 617؛ الموسوعة القرآنیه، ج 11، ص 153.
- ↑ همان، ص 205؛ تفسیر جامع آیات الاحكام، ج 3، ص 125.
- ↑ احكام القرآن، ج 4، ص 1911.
- ↑ اهداف كل سوره، ج 4، ص 96؛ المیزان، ج 20، ص 241.
- ↑ ثواب‌الاعمال، ص 260؛ مجمع‌البیان، ج 10، ص 679.
- ↑ مجمع البیان، ج 10، ص 695؛ بصائر ذوى التمییز، ج 1، ص 509.
منابع
- محمدحسن درایتى، دائرة المعارف قرآن کریم، جلد 4، صفحه 520-522.
| سوره قبلی:
۸۳.المطففين |
۸۴.الإنشقاق | سوره بعدی:
۸۵.البروج |
۱.سوره فاتحه ۲.سوره بقره ۳.سوره آل عمران ۴.سوره نساء ۵.سوره مائده ۶.سوره انعام ۷.سوره اعراف ۸.سوره انفال ۹.سوره توبه ۱۰.سوره یونس ۱۱.سوره هود ۱۲.سوره یوسف ۱۳.سوره رعد ۱۴.سوره ابراهیم ۱۵.سوره حجر ۱۶.سوره نحل ۱۷.سوره اسراء ۱۸.سوره کهف ۱۹.سوره مریم ۲۰.سوره طه ۲۱.سوره انبیاء ۲۲.سوره حج ۲۳.سوره مومنون ۲۴.سوره نور ۲۵.سوره فرقان ۲۶.سوره شعراء ۲۷.سوره نمل ۲۸.سوره قصص ۲۹.سوره عنکبوت ۳۰.سوره روم ۳۱.سوره لقمان ۳۲.سوره سجده ۳۳.سوره احزاب ۳۴.سوره سبأ ۳۵.سوره فاطر ۳۶.سوره یس ۳۷.سوره صافات ۳۸.سوره ص ۳۹.سوره زمر ۴۰.سوره غافر ۴۱.سوره فصلت ۴۲.سوره شوری ۴۳.سوره زخرف ۴۴.سوره دخان ۴۵.سوره جاثیه ۴۶.سوره احقاف ۴۷.سوره محمد ۴۸.سوره فتح ۴۹.سوره حجرات ۵۰.سوره ق ۵۱.سوره ذاریات ۵۲.سوره طور ۵۳.سوره نجم ۵۴.سوره قمر ۵۵.سوره الرحمن ۵۶.سوره واقعه ۵۷.سوره حدید ۵۸.سوره مجادله ۵۹.سوره حشر ۶۰.سوره ممتحنه ۶۱.سوره صف ۶۲.سوره جمعه ۶۳.سوره منافقون ۶۴.سوره تغابن ۶۵.سوره طلاق ۶۶.سوره تحریم ۶۷.سوره ملک ۶۸.سوره قلم ۶۹.سوره الحاقه ۷۰.سوره معارج ۷۱.سوره نوح ۷۲.سوره جن ۷۳.سوره مزمل ۷۴.سوره مدثر ۷۵.سوره قیامه ۷۶.سوره انسان ۷۷.سوره مرسلات ۷۸.سوره نبأ ۷۹.سوره نازعات ۸۰.سوره عبس ۸۱.سوره تکویر ۸۲.سوره انفطار ۸۳.سوره مطففین ۸۴.سوره انشقاق ۸۵.سوره بروج ۸۶.سوره طارق ۸۷.سوره اعلی ۸۸.سوره غاشیه ۸۹.سوره فجر ۹۰.سوره بلد ۹۱.سوره شمس ۹۲.سوره لیل ۹۳.سوره ضحی ۹۴.سوره انشراح ۹۵.سوره تین ۹۶.سوره علق ۹۷.سوره قدر ۹۸.سوره بینه ۹۹.سوره زلزال ۱۰۰.سوره عادیات ۱۰۱.سوره قارعه ۱۰۲.سوره تکاثر ۱۰۳.سوره عصر ۱۰۴.سوره همزه ۱۰۵.سوره فیل ۱۰۶.سوره قریش ۱۰۷.سوره ماعون ۱۰۸.سوره کوثر ۱۰۹.سوره کافرون ۱۱۰.سوره نصر ۱۱۱.سوره مسد ۱۱۲.سوره اخلاص ۱۱۳.سوره فلق ۱۱۴.سوره ناس
