متین (اسم الله)
لفظ «متين» در قرآن کریم سه بار وارد شده و در يک مورد وصف خدا قرار گرفته است، چنانكه مىفرمايد:
«مَا أُرِيدُ مِنْهُمْ مِنْ رِزْقٍ وَمَا أُرِيدُ أَنْ يُطْعِمُونِ * إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتِينُ»؛ (سوره ذاريات/57ـ58) «از آنها روزى نمى خواهم و نمى خواهم مرا اطعام كنند، خدا است روزى دهنده و اوست صاحب نيروى استوار».
ابن فارس مى گويد: «متين» در اصل به معنى صلابت و سختى است، در حالى كه فخر رازى مى گويد: متين به معناى پشت است، و پايدارى هر حيوانى به وسيله پشت آن است، و از اين جهت نيرو را در لغت عرب «ظهر» گويند، چنان كه مى فرمايد: «وَلَوْ كَانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِيرًا». (سوره اسراء/88) «هر چند برخى پشتيبان برخى ديگر شود» و كلام استوار را «متين» نامند.[۱]
در هر حال، «متين» را از «متانت» به معنى صلابت يا از «متن» به معنى پشت بگيريم، نمى توان خدا را به اين معنا توصيف كرد، ناچار بايد لازم معناى آن را بگيريم و آن اين كه خدا موجودى است كه هرگز مغلوب ديگرى نشده و از آن متأثر نمى شود و شاهد آن جمله «ذو القوّة» است كه قبل از متين آمده است، و در گذشته يادآور شديم كه قوّه با قدرت فرق دارد، قوّه مرتبه شديد قوت را مى گويند، و گويا آيه دلالت مى كند كه خدا در نهايت قدرت است كه هرگز مغلوب ديگرى نمى شود و مجموعاً مساوى با واجب الوجود مى شود.
پانویس
- ↑ لوامع البينات، ص 295.