سنجش مقاله انجام نشده است

ترتیب نزول سوره ها: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۶ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
−
==ترتیب نزول سوره ها==
+
{{خوب}}
 +
چیدمان [[سوره|سوره‌ها]] در [[قرآن|قرآنهای]] مرسوم، بر اساس ترتیب [[نزول قرآن|نزول]] نیست، اما دانشمندان [[علوم قرآن|علوم قرآنی]] توانسته اند با توجه به روایاتی که ترتیب نزول سوره های قرآن را بیان نموده است، تا اندازه ای به ترتیب نزول این سوره ها دست پیدا کنند و از آن در [[تفسیر قرآن|تفسیر]] و [[فقه]] و [[تاریخ]] و... بهره ببرند. 
  
−
در ترتیب نزول سوره ها روایاتی در دست است که مورد اعتماد بزرگان است و عمدتا از [[ابن عباس]] نقل شده است. <ref> [[تاریخ یعقوبی]]، ج 2، ص 26 و 35؛ ابن الندیم، الفهرست، فن سوم از مقاله اول، ص 47-43؛ تفسیر طبرسی، ج 10، ص 406-405. نیز رجوع شود به شواهد التنزیل، ج 2، ص 311 به بعد؛الاتقان، ج 1، ص 29-22.</ref>  
+
==فهرست ترتیب نزول==
 +
در ترتیب نزول [[سوره]] ها روایاتی در دست است که عمدتا از [[ابن عباس]] نقل شده و مورد اعتماد بزرگان است.<ref> تاریخ یعقوبی، ج ۲، ص ۲۶ و ۳۵؛ الفهرست ابن ندیم، ص ۴۷-۴۳؛ تفسیر طبرسی، ج ۱۰، ص ۴۰۶-۴۰۵؛ شواهد التنزیل، ج ۲، ص ۳۱۱ به بعد؛ الاتقان، ج ۱، ص ۲۹-۲۲.</ref>  
  
−
علامه طبرسی و دیگر بزرگان فن، متذکر می شوند که رعایت ترتیب [[سوره]] ها، نظر به ابتدای هر سوره است. اگر سوره ای تا چند آیه نازل شود، و پیش از اتمام آن سوره، سوره دیگری به طور کامل نازل گردد، و حتی چند سوره دیگر در این میان به صورت کامل نازل شود، آن گاه بقیه سوره نخست نازل شود، در این حالت نیز اعتبار ترتیب، مبدا نزول هر سوره خواهد بود. چنان که [[سوره علق]] تا پنج آیه در آغاز [[بعثت]] نازل گردید و پس از چند سال بقیه سوره نازل شد. همچنین [[سوره مدثر]] و [[سوره مزمل]] و غیره نیز به همین روال نازل شده اند. به همین دلیل سوره علق اولین سوره نازل شده شمرده می شود. چنان که [[طبرسی]] در [[مجمع البیان]]<ref> مجمع البیان ج 10 ص 405.</ref> از کتاب «الایضاح» احمد زاهد نقل کرده است.
+
[[شیخ طبرسی|علامه طبرسی]] و دیگر بزرگان فن،<ref>علوم قرآنی، محمد هادی معرفت، ص ۸۹.</ref> متذکر می شوند که رعایت ترتیب سوره ها، نظر به ابتدای هر سوره است. اگر سوره ای تا چند آیه نازل شود، و پیش از اتمام آن سوره، سوره دیگری به طور کامل نازل گردد، و حتی چند سوره دیگر در این میان به صورت کامل نازل شود، آن گاه بقیه سوره نخست نازل شود، در این حالت نیز اعتبار ترتیب، مبدا نزول هر سوره خواهد بود، نه زمان تکمیل آن. چنان که [[سوره علق]] تا پنج آیه در آغاز [[بعثت]] نازل گردید و پس از چند سال بقیه سوره نازل شد. همچنین [[سوره مدثر]] و [[سوره مزمل]] و غیره نیز به همین روال نازل شده اند. به همین دلیل سوره علق اولین سوره نازل شده شمرده می شود. چنان که [[طبرسی]] در [[مجمع البیان]] از کتاب «الایضاح» احمد زاهد نقل کرده است.<ref> مجمع البیان، ج ۱۰ ص ۴۰۵.</ref>
  
−
==تفسیر بر حسب ترتیب نزول==
+
آیت الله معرفت در کتاب «علوم قرآنی» فهرستی از [[سوره های مکی و مدنی]] و ترتیب نزول آنها ارائه نموده که سوره های مکی آن به صورت زیر است. مطابق با توضیح ذکر شده در این کتاب، این فهرست در ترتیب سوره ‏ها، طبق روایت ابن عباس و تکمیل آن مطابق روایت جابر بن زید، با تصحیح از روی نسخه‏ های متعدد انجام گرفته است.<ref>علوم قرآنی، محمد هادی معرفت، ص ۹۰.</ref><center>
−
اخیرا، نوعی تفسیر ارائه شده که در آن، ترتیب زمانی نزول قرآن رعایت شده است؛ با این گمان که رعایت ترتیب نزول در فهم معانی آیات و پی بردن به مقاصد و اهداف نزول هر آیه یا هر سوره، کاملا موثر است.  
 
−
این نوع تفسیر، بر اساس این باور است که ترتیب کنونی سور و آیات، برخلاف ترتیب نزول آنهاست و بدین سبب بسیاری از مفاهیم قرآنی، همچنان در پرده ابهام باقی مانده است و اگر ترتیب نزول رعایت می‌شد، ممکن بود برخی از این نارساییها وجود نداشته باشد؛ همان گونه که [[مصحف على علیه السلام|مصحف امیر مؤمنان]] (علیه السلام) به دلیل رعایت ترتیب نزول، شامل آگاهیهایی است که مصحف متداول فاقد آن است<ref> تفسیر و مفسران, آیت الله محمد هادی معرفت, ص </ref>
 
  
−
==قرآن بر اساس ترتیب نزول==
+
<small>برای مشاهده سوره ها به ترتیب نزول بر روی علامت کنار عنوان "ترتیب نزول" کلیک کنید</small>
−
ترتیب سوره ها طبق روایت ابن عباس و تکمیل آن مطابق روایت جابر بن زید، با تصحیح از روی نسخه های متعدد قابل اعتماد،<ref> زرکشی [[سوره صف]] را بعد از [[سوره تحريم]] و قبل از [[سوره جمعه]] و سوره برائت را قبل از مائده و مائده را آخرین سوره قرار داده است.</ref> عبارت است از:
 
−
 
 
−
 
 
−
<center>
 
 
{|
 
{|
 
|
 
|
−
{|class="wikitable sortable" style="margin-right:auto;margin-left:auto;"
+
{| class="wikitable sortable" style="margin-right:auto;margin-left:auto;"
 
!ردیف
 
!ردیف
 
!نام سوره
 
!نام سوره
سطر ۷۸: سطر ۷۴:
 
|-
 
|-
 
|۱۰
 
|۱۰
−
|[[سوره یونس]]  
+
|[[سوره یونس]]
 
|۱۰۹
 
|۱۰۹
 
|۵۱
 
|۵۱
سطر ۹۰: سطر ۸۶:
 
|-
 
|-
 
|۱۲
 
|۱۲
−
|[[سوره یوسف]]  
+
|[[سوره یوسف]]
 
|۱۱۱
 
|۱۱۱
 
|۵۳
 
|۵۳
سطر ۱۰۹: سطر ۱۰۵:
 
|۱۵
 
|۱۵
 
|[[سوره حجر]]
 
|[[سوره حجر]]
−
|۹۹  
+
|۹۹
 
|۵۴
 
|۵۴
 
|مکه
 
|مکه
سطر ۱۱۵: سطر ۱۱۱:
 
|۱۶
 
|۱۶
 
|[[سوره نحل]]
 
|[[سوره نحل]]
−
|۱۲۸  
+
|۱۲۸
 
|۷۰
 
|۷۰
 
|مکه
 
|مکه
سطر ۱۲۸: سطر ۱۲۴:
 
|[[سوره کهف]]
 
|[[سوره کهف]]
 
|۱۱۰
 
|۱۱۰
−
|۶۹  
+
|۶۹
 
|مکه
 
|مکه
 
|-
 
|-
سطر ۱۳۴: سطر ۱۳۰:
 
|[[سوره مریم]]
 
|[[سوره مریم]]
 
|۹۸
 
|۹۸
−
|۴۴  
+
|۴۴
 
|مکه
 
|مکه
 
|-
 
|-
سطر ۱۵۱: سطر ۱۴۷:
 
|۲۲
 
|۲۲
 
|[[سوره حج]]
 
|[[سوره حج]]
−
|۷۸  
+
|۷۸
 
|۱۰۴
 
|۱۰۴
 
|مدینه
 
|مدینه
سطر ۱۵۷: سطر ۱۵۳:
 
|۲۳
 
|۲۳
 
|[[سوره مؤمنون]]
 
|[[سوره مؤمنون]]
−
|۱۱۸  
+
|۱۱۸
 
|۷۴
 
|۷۴
 
|مکه
 
|مکه
سطر ۱۶۳: سطر ۱۵۹:
 
|۲۴
 
|۲۴
 
|[[سوره نور]]
 
|[[سوره نور]]
−
|۶۴  
+
|۶۴
 
|۱۰۳
 
|۱۰۳
 
|مدینه
 
|مدینه
سطر ۱۶۹: سطر ۱۶۵:
 
|۲۵
 
|۲۵
 
|[[سوره فرقان]]
 
|[[سوره فرقان]]
−
|۷۷  
+
|۷۷
 
|۴۲
 
|۴۲
 
|مکه
 
|مکه
سطر ۱۷۵: سطر ۱۷۱:
 
|۲۶
 
|۲۶
 
|[[سوره شعراء]]
 
|[[سوره شعراء]]
−
|۲۲۷  
+
|۲۲۷
 
|۴۷
 
|۴۷
 
|مکه
 
|مکه
سطر ۱۸۱: سطر ۱۷۷:
 
|۲۷
 
|۲۷
 
|[[سوره نمل]]
 
|[[سوره نمل]]
−
|۹۳  
+
|۹۳
 
|۴۸
 
|۴۸
 
|مکه
 
|مکه
سطر ۱۸۷: سطر ۱۸۳:
 
|۲۸
 
|۲۸
 
|[[سوره قصص]]
 
|[[سوره قصص]]
−
|۸۸  
+
|۸۸
 
|۴۹
 
|۴۹
 
|مکه
 
|مکه
 
|-
 
|-
 
|۲۹
 
|۲۹
−
|[[سوره عنکبوت]]  
+
|[[سوره عنکبوت]]
−
|۶۹  
+
|۶۹
 
|۸۵
 
|۸۵
 
|مکه
 
|مکه
 
|-
 
|-
 
|۳۰
 
|۳۰
−
|[[سوره روم]]  
+
|[[سوره روم]]
−
|۶۰  
+
|۶۰
 
|۸۴
 
|۸۴
 
|مکه
 
|مکه
 
|-
 
|-
 
|۳۱
 
|۳۱
−
|[[سوره لقمان]]  
+
|[[سوره لقمان]]
−
|۳۴  
+
|۳۴
 
|۵۷
 
|۵۷
 
|مکه
 
|مکه
 
|-
 
|-
 
|۳۲
 
|۳۲
−
|[[سوره سجده]]  
+
|[[سوره سجده]]
−
|۳۰  
+
|۳۰
 
|۷۵
 
|۷۵
 
|مکه
 
|مکه
 
|-
 
|-
 
|۳۳
 
|۳۳
−
|[[سوره احزاب]]  
+
|[[سوره احزاب]]
−
|۷۳  
+
|۷۳
 
|۹۰
 
|۹۰
 
|مدینه
 
|مدینه
 
|-
 
|-
 
|۳۴
 
|۳۴
−
|[[سوره سبا]]  
+
|[[سوره سبا]]
−
|۵۴  
+
|۵۴
 
|۵۸
 
|۵۸
 
|مکه
 
|مکه
 
|-
 
|-
 
|۳۵
 
|۳۵
−
|[[سوره فاطر]]  
+
|[[سوره فاطر]]
−
|۴۵  
+
|۴۵
 
|۴۳
 
|۴۳
 
|مکه
 
|مکه
 
|-
 
|-
 
|۳۶
 
|۳۶
−
|[[سوره یس]]  
+
|[[سوره یس]]
−
|۸۳  
+
|۸۳
 
|۴۱
 
|۴۱
 
|مکه
 
|مکه
 
|-
 
|-
 
|۳۷
 
|۳۷
−
|[[سوره صافات]]  
+
|[[سوره صافات]]
−
|۱۸۲  
+
|۱۸۲
 
|۵۶
 
|۵۶
 
|مکه
 
|مکه
 
|-
 
|-
 
|۳۸
 
|۳۸
−
|[[سوره ص]]  
+
|[[سوره ص]]
−
|۸۸  
+
|۸۸
 
|۳۸
 
|۳۸
 
|مکه
 
|مکه
 
|-
 
|-
 
|۳۹
 
|۳۹
−
|[[سوره زمر]]  
+
|[[سوره زمر]]
−
|۷۵  
+
|۷۵
 
|۵۹
 
|۵۹
 
|مکه
 
|مکه
 
|-
 
|-
 
|۴۰
 
|۴۰
−
|[[سوره غافر]]  
+
|[[سوره غافر]]
−
|۸۵  
+
|۸۵
 
|۶۰
 
|۶۰
 
|مکه
 
|مکه
 
|-
 
|-
 
|۴۱
 
|۴۱
−
|[[سوره فصلت]]  
+
|[[سوره فصلت]]
−
|۵۴  
+
|۵۴
 
|۶۱
 
|۶۱
 
|مکه
 
|مکه
 
|-
 
|-
 
|۴۲
 
|۴۲
−
|[[سوره شوری]]  
+
|[[سوره شوری]]
−
|۵۳  
+
|۵۳
 
|۶۲
 
|۶۲
 
|مکه
 
|مکه
 
|-
 
|-
 
|۴۳
 
|۴۳
−
|[[سوره زخرف]]  
+
|[[سوره زخرف]]
−
|۸۹  
+
|۸۹
 
|۶۳
 
|۶۳
 
|مکه
 
|مکه
 
|-
 
|-
 
|۴۴
 
|۴۴
−
|[[سوره دخان]]  
+
|[[سوره دخان]]
−
|۵۹  
+
|۵۹
 
|۶۴
 
|۶۴
 
|مکه
 
|مکه
 
|-
 
|-
 
|۴۵
 
|۴۵
−
|[[سوره جاثيه]]  
+
|[[سوره جاثيه]]
−
|۳۷  
+
|۳۷
 
|۶۵
 
|۶۵
 
|مکه
 
|مکه
 
|-
 
|-
 
|۴۶
 
|۴۶
−
|[[سوره احقاف]]  
+
|[[سوره احقاف]]
−
|۳۵  
+
|۳۵
 
|۶۶
 
|۶۶
 
|مکه
 
|مکه
سطر ۳۰۱: سطر ۲۹۷:
 
|۴۷
 
|۴۷
 
|[[سوره محمد]]
 
|[[سوره محمد]]
−
|۳۸  
+
|۳۸
 
|۹۵
 
|۹۵
 
|مدینه
 
|مدینه
 
|-
 
|-
 
|۴۸
 
|۴۸
−
|[[سوره فتح]]  
+
|[[سوره فتح]]
−
|۲۹  
+
|۲۹
 
|۱۱۲
 
|۱۱۲
 
|مدینه
 
|مدینه
 
|-
 
|-
 
|۴۹
 
|۴۹
−
|[[سوره حجرات]]  
+
|[[سوره حجرات]]
−
|۱۸  
+
|۱۸
 
|۱۰۷
 
|۱۰۷
 
|مدینه
 
|مدینه
 
|-
 
|-
 
|۵۰
 
|۵۰
−
|[[سوره ق]]  
+
|[[سوره ق]]
−
|۴۵  
+
|۴۵
 
|۳۴
 
|۳۴
 
|مکه
 
|مکه
 
|-
 
|-
 
|۵۱
 
|۵۱
−
|[[سوره ذاریات]]  
+
|[[سوره ذاریات]]
−
|۶۰  
+
|۶۰
 
|۶۷
 
|۶۷
 
|مکه
 
|مکه
 
|-
 
|-
 
|۵۲
 
|۵۲
−
|[[سوره طور]]  
+
|[[سوره طور]]
−
|۴۹  
+
|۴۹
 
|۷۶
 
|۷۶
 
|مکه
 
|مکه
 
|-
 
|-
 
|۵۳
 
|۵۳
−
|[[سوره نجم]]  
+
|[[سوره نجم]]
−
|۶۲  
+
|۶۲
 
|۲۳
 
|۲۳
 
|مکه
 
|مکه
 
|-
 
|-
 
|۵۴
 
|۵۴
−
|[[سوره قمر]]  
+
|[[سوره قمر]]
 
|۵۵
 
|۵۵
 
|۳۷
 
|۳۷
سطر ۳۴۸: سطر ۳۴۴:
 
|-
 
|-
 
|۵۵
 
|۵۵
−
|[[سوره الرحمن]]  
+
|[[سوره الرحمن]]
 
|۷۸
 
|۷۸
 
|۹۷
 
|۹۷
سطر ۳۵۴: سطر ۳۵۰:
 
|-
 
|-
 
|۵۶
 
|۵۶
−
|[[سوره واقعه]]  
+
|[[سوره واقعه]]
 
|۹۶
 
|۹۶
 
|۴۶
 
|۴۶
سطر ۳۶۰: سطر ۳۵۶:
 
|-
 
|-
 
|۵۷
 
|۵۷
−
|[[سوره حدید]]  
+
|[[سوره حدید]]
 
|۲۹
 
|۲۹
 
|۹۴
 
|۹۴
سطر ۳۶۶: سطر ۳۶۲:
 
|-
 
|-
 
|۵۸
 
|۵۸
−
|[[سوره مجادله]]  
+
|[[سوره مجادله]]
−
|۲۲  
+
|۲۲
 
|۱۰۶
 
|۱۰۶
 
|مدینه
 
|مدینه
 
|-
 
|-
 
|۵۹
 
|۵۹
−
|[[سوره حشر]]  
+
|[[سوره حشر]]
−
|۲۴  
+
|۲۴
 
|۱۰۱
 
|۱۰۱
 
|مدینه
 
|مدینه
 
|-
 
|-
 
|۶۰
 
|۶۰
−
|[[سوره ممتحنه]]  
+
|[[سوره ممتحنه]]
−
|۱۳  
+
|۱۳
 
|۹۱
 
|۹۱
 
|مدینه
 
|مدینه
 
|-
 
|-
 
|۶۱
 
|۶۱
−
|[[سوره صف]]  
+
|[[سوره صف]]
 
|۱۴
 
|۱۴
 
|۱۱۱
 
|۱۱۱
سطر ۳۹۰: سطر ۳۸۶:
 
|-
 
|-
 
|۶۲
 
|۶۲
−
|[[سوره جمعه]]  
+
|[[سوره جمعه]]
 
|۱۱
 
|۱۱
 
|۱۰۹
 
|۱۰۹
سطر ۳۹۶: سطر ۳۹۲:
 
|-
 
|-
 
|۶۳
 
|۶۳
−
|[[سوره منافقون]]  
+
|[[سوره منافقون]]
 
|۱۱
 
|۱۱
 
|۱۰۵
 
|۱۰۵
سطر ۴۰۲: سطر ۳۹۸:
 
|-
 
|-
 
|۶۴
 
|۶۴
−
|[[سوره تغابن]]  
+
|[[سوره تغابن]]
 
|۱۸
 
|۱۸
 
|۱۱۰
 
|۱۱۰
سطر ۴۰۸: سطر ۴۰۴:
 
|-
 
|-
 
|۶۵
 
|۶۵
−
|[[سوره طلاق]]  
+
|[[سوره طلاق]]
 
|۱۲
 
|۱۲
 
|۹۹
 
|۹۹
سطر ۴۱۴: سطر ۴۱۰:
 
|-
 
|-
 
|۶۶
 
|۶۶
−
|[[سوره تحریم]]  
+
|[[سوره تحریم]]
 
|۱۲
 
|۱۲
 
|۱۰۸
 
|۱۰۸
سطر ۴۲۰: سطر ۴۱۶:
 
|-
 
|-
 
|۶۷
 
|۶۷
−
|[[سوره ملک]]  
+
|[[سوره ملک]]
 
|۳۰
 
|۳۰
 
|۷۷
 
|۷۷
سطر ۴۲۶: سطر ۴۲۲:
 
|-
 
|-
 
|۶۸
 
|۶۸
−
|[[سوره قلم]]  
+
|[[سوره قلم]]
 
|۵۲
 
|۵۲
 
|۲
 
|۲
سطر ۴۳۲: سطر ۴۲۸:
 
|-
 
|-
 
|۶۹
 
|۶۹
−
|[[سوره الحاقة]]  
+
|[[سوره الحاقة]]
 
|۵۲
 
|۵۲
 
|۷۸
 
|۷۸
سطر ۴۳۸: سطر ۴۳۴:
 
|-
 
|-
 
|۷۰
 
|۷۰
−
|[[سوره معارج]]  
+
|[[سوره معارج]]
 
|۴۴
 
|۴۴
 
|۷۹
 
|۷۹
سطر ۴۵۶: سطر ۴۵۲:
 
|-
 
|-
 
|۷۳
 
|۷۳
−
|[[سوره مزمل]]  
+
|[[سوره مزمل]]
 
|۲۰
 
|۲۰
 
|۳
 
|۳
سطر ۴۶۲: سطر ۴۵۸:
 
|-
 
|-
 
|۷۴
 
|۷۴
−
|[[سوره مدثر]]  
+
|[[سوره مدثر]]
 
|۵۶
 
|۵۶
 
|۴
 
|۴
سطر ۴۶۸: سطر ۴۶۴:
 
|-
 
|-
 
|۷۵
 
|۷۵
−
|[[سوره قيامة]]  
+
|[[سوره قيامة]]
 
|۴۰
 
|۴۰
 
|۳۱
 
|۳۱
سطر ۴۷۴: سطر ۴۷۰:
 
|-
 
|-
 
|۷۶
 
|۷۶
−
|[[سوره انسان]]  
+
|[[سوره انسان]]
−
|۳۱  
+
|۳۱
 
|۹۸
 
|۹۸
 
|مدینه
 
|مدینه
 
|-
 
|-
 
|۷۷
 
|۷۷
−
|[[سوره مرسلات]]  
+
|[[سوره مرسلات]]
−
|۵۰  
+
|۵۰
 
|۳۳
 
|۳۳
 
|مکه
 
|مکه
 
|-
 
|-
 
|۷۸
 
|۷۸
−
|[[سوره نبا]]  
+
|[[سوره نبا]]
 
|۴۰
 
|۴۰
 
|۸۰
 
|۸۰
سطر ۴۹۲: سطر ۴۸۸:
 
|-
 
|-
 
|۷۹
 
|۷۹
−
|[[سوره نازعات]]  
+
|[[سوره نازعات]]
 
|۴۶
 
|۴۶
 
|۸۱
 
|۸۱
سطر ۴۹۸: سطر ۴۹۴:
 
|-
 
|-
 
|۸۰
 
|۸۰
−
|[[سوره عبس]]  
+
|[[سوره عبس]]
 
|۴۲
 
|۴۲
 
|۲۴
 
|۲۴
سطر ۵۰۴: سطر ۵۰۰:
 
|-
 
|-
 
|۸۱
 
|۸۱
−
|[[سوره تکویر]]  
+
|[[سوره تکویر]]
 
|۲۹
 
|۲۹
 
|۷
 
|۷
سطر ۵۱۰: سطر ۵۰۶:
 
|-
 
|-
 
|۸۲
 
|۸۲
−
|[[سوره انفطار]]  
+
|[[سوره انفطار]]
 
|۱۹
 
|۱۹
 
|۸۲
 
|۸۲
سطر ۵۱۶: سطر ۵۱۲:
 
|-
 
|-
 
|۸۳
 
|۸۳
−
|[[سوره مطففین]]  
+
|[[سوره مطففین]]
 
|۳۶
 
|۳۶
 
|۸۶
 
|۸۶
سطر ۶۰۶: سطر ۶۰۲:
 
|-
 
|-
 
|۹۸
 
|۹۸
−
|[[سوره بينة]]  
+
|[[سوره بينة]]
 
|۸
 
|۸
 
|۱۰۰
 
|۱۰۰
سطر ۶۱۸: سطر ۶۱۴:
 
|-
 
|-
 
|۱۰۰
 
|۱۰۰
−
|[[سوره عادیات]]  
+
|[[سوره عادیات]]
 
|۱۱
 
|۱۱
 
|۱۴
 
|۱۴
سطر ۶۲۴: سطر ۶۲۰:
 
|-
 
|-
 
|۱۰۱
 
|۱۰۱
−
|[[سوره قارعة]]  
+
|[[سوره قارعة]]
 
|۱۱
 
|۱۱
 
|۳۰
 
|۳۰
سطر ۶۳۰: سطر ۶۲۶:
 
|-
 
|-
 
|۱۰۲
 
|۱۰۲
−
|[[سوره تکاثر]]  
+
|[[سوره تکاثر]]
 
|۸
 
|۸
 
|۱۶
 
|۱۶
سطر ۶۳۶: سطر ۶۳۲:
 
|-
 
|-
 
|۱۰۳
 
|۱۰۳
−
|[[سوره عصر]]  
+
|[[سوره عصر]]
 
|۳
 
|۳
 
|۱۳
 
|۱۳
سطر ۶۵۴: سطر ۶۵۰:
 
|-
 
|-
 
|۱۰۶
 
|۱۰۶
−
|[[سوره قریش]]  
+
|[[سوره قریش]]
 
|۴
 
|۴
 
|۲۹
 
|۲۹
سطر ۶۶۰: سطر ۶۵۶:
 
|-
 
|-
 
|۱۰۷
 
|۱۰۷
−
|[[سوره ماعون]]  
+
|[[سوره ماعون]]
 
|۷
 
|۷
 
|۱۷
 
|۱۷
سطر ۶۶۶: سطر ۶۶۲:
 
|-
 
|-
 
|۱۰۸
 
|۱۰۸
−
|[[سوره کوثر]]  
+
|[[سوره کوثر]]
 
|۳
 
|۳
 
|۱۵
 
|۱۵
سطر ۶۷۲: سطر ۶۶۸:
 
|-
 
|-
 
|۱۰۹
 
|۱۰۹
−
|[[سوره کافرون]]  
+
|[[سوره کافرون]]
 
|۶
 
|۶
 
|۱۸
 
|۱۸
سطر ۶۷۸: سطر ۶۷۴:
 
|-
 
|-
 
|۱۱۰
 
|۱۱۰
−
|[[سوره نصر]]  
+
|[[سوره نصر]]
 
|۳
 
|۳
 
|۱۰۲
 
|۱۰۲
سطر ۶۸۴: سطر ۶۸۰:
 
|-
 
|-
 
|۱۱۱
 
|۱۱۱
−
|[[سوره مسد]]  
+
|[[سوره مسد]]
 
|۵
 
|۵
 
|۶
 
|۶
سطر ۶۹۰: سطر ۶۸۶:
 
|-
 
|-
 
|۱۱۲
 
|۱۱۲
−
|[[سوره اخلاص]]  
+
|[[سوره اخلاص]]
 
|۴
 
|۴
 
|۲۲
 
|۲۲
سطر ۶۹۶: سطر ۶۹۲:
 
|-
 
|-
 
|۱۱۳
 
|۱۱۳
−
|[[سوره فلق]]  
+
|[[سوره فلق]]
 
|۵
 
|۵
 
|۲۰
 
|۲۰
سطر ۷۰۲: سطر ۶۹۸:
 
|-
 
|-
 
|۱۱۴
 
|۱۱۴
−
|[[سوره ناس]]  
+
|[[سوره ناس]]
 
|۶
 
|۶
 
|۲۱
 
|۲۱
سطر ۷۱۱: سطر ۷۰۷:
 
</center>
 
</center>
  
−
==پانویس ==
+
==پانویس==
 
<references />
 
<references />
 +
==منابع==
  
−
 
+
*علوم قرآنی، محمد هادی معرفت
−
==منابع==
+
*تفسیر و مفسران، محمد هادی معرفت
−
*علوم قرآنی, آیت الله محمد هادی معرفت
 
−
*تفسیر و مفسران,آیت الله محمد هادی معرفت  
 
  
 
{{قرآن}}
 
{{قرآن}}
 +
{{سنجش کیفی
 +
|سنجش=نشده
 +
|شناسه= خوب
 +
|عنوان بندی مناسب=
 +
|کفایت منابع و پی نوشت ها=
 +
|رعایت سطح مخاطب عام=
 +
|رعایت ادبیات دانشنامه ای=
 +
|جامعیت=
 +
|رعایت اختصار=
 +
|سیر منطقی=
 +
}}
  
 +
[[Category:علوم قرآنی]]
 
[[Category:تاریخ قرآن]]
 
[[Category:تاریخ قرآن]]
 
[[Category:آیات و سور]]
 
[[Category:آیات و سور]]
 +
[[Category:سوره های قرآن]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۰۵

Confirm3.jpg

چیدمان سوره‌ها در قرآنهای مرسوم، بر اساس ترتیب نزول نیست، اما دانشمندان علوم قرآنی توانسته اند با توجه به روایاتی که ترتیب نزول سوره های قرآن را بیان نموده است، تا اندازه ای به ترتیب نزول این سوره ها دست پیدا کنند و از آن در تفسیر و فقه و تاریخ و... بهره ببرند.

فهرست ترتیب نزول

در ترتیب نزول سوره ها روایاتی در دست است که عمدتا از ابن عباس نقل شده و مورد اعتماد بزرگان است.[۱]

علامه طبرسی و دیگر بزرگان فن،[۲] متذکر می شوند که رعایت ترتیب سوره ها، نظر به ابتدای هر سوره است. اگر سوره ای تا چند آیه نازل شود، و پیش از اتمام آن سوره، سوره دیگری به طور کامل نازل گردد، و حتی چند سوره دیگر در این میان به صورت کامل نازل شود، آن گاه بقیه سوره نخست نازل شود، در این حالت نیز اعتبار ترتیب، مبدا نزول هر سوره خواهد بود، نه زمان تکمیل آن. چنان که سوره علق تا پنج آیه در آغاز بعثت نازل گردید و پس از چند سال بقیه سوره نازل شد. همچنین سوره مدثر و سوره مزمل و غیره نیز به همین روال نازل شده اند. به همین دلیل سوره علق اولین سوره نازل شده شمرده می شود. چنان که طبرسی در مجمع البیان از کتاب «الایضاح» احمد زاهد نقل کرده است.[۳]

آیت الله معرفت در کتاب «علوم قرآنی» فهرستی از سوره های مکی و مدنی و ترتیب نزول آنها ارائه نموده که سوره های مکی آن به صورت زیر است. مطابق با توضیح ذکر شده در این کتاب، این فهرست در ترتیب سوره ‏ها، طبق روایت ابن عباس و تکمیل آن مطابق روایت جابر بن زید، با تصحیح از روی نسخه‏ های متعدد انجام گرفته است.[۴]

برای مشاهده سوره ها به ترتیب نزول بر روی علامت کنار عنوان "ترتیب نزول" کلیک کنید

ردیف نام سوره شمار آیه‌ها ترتیب نزول محل نزول
۱ سوره حمد ۷ ۵ مکه
۲ سوره بقره ۲۸۶ ۸۷ مدینه
۳ سوره آل عمران ۲۰۰ ۸۹ مدینه
۴ سوره نساء ۱۷۶ ۹۲ مدینه
۵ سوره مائده ۱۲۰ ۱۱۳ مدینه
۶ سوره انعام ۱۶۵ ۵۵ مکه
۷ سوره اعراف ۲۰۶ ۳۹ مکه
۸ سوره انفال ۷۵ ۸۸ مدینه
۹ سوره توبه ۱۲۹ ۱۱۴ مدینه
۱۰ سوره یونس ۱۰۹ ۵۱ مکه
۱۱ سوره هود ۱۲۳ ۵۲ مکه
۱۲ سوره یوسف ۱۱۱ ۵۳ مکه
۱۳ سوره رعد ۴۳ ۹۶ مدینه
۱۴ سوره ابراهیم ۵۲ ۷۲ مکه
۱۵ سوره حجر ۹۹ ۵۴ مکه
۱۶ سوره نحل ۱۲۸ ۷۰ مکه
۱۷ سوره اسراء ۱۱۱ ۵۰ مکه
۱۸ سوره کهف ۱۱۰ ۶۹ مکه
۱۹ سوره مریم ۹۸ ۴۴ مکه
۲۰ سوره طه ۱۳۵ ۴۵ مکه
۲۱ سوره انبیاء ۱۱۲ ۷۳ مکه
۲۲ سوره حج ۷۸ ۱۰۴ مدینه
۲۳ سوره مؤمنون ۱۱۸ ۷۴ مکه
۲۴ سوره نور ۶۴ ۱۰۳ مدینه
۲۵ سوره فرقان ۷۷ ۴۲ مکه
۲۶ سوره شعراء ۲۲۷ ۴۷ مکه
۲۷ سوره نمل ۹۳ ۴۸ مکه
۲۸ سوره قصص ۸۸ ۴۹ مکه
۲۹ سوره عنکبوت ۶۹ ۸۵ مکه
۳۰ سوره روم ۶۰ ۸۴ مکه
۳۱ سوره لقمان ۳۴ ۵۷ مکه
۳۲ سوره سجده ۳۰ ۷۵ مکه
۳۳ سوره احزاب ۷۳ ۹۰ مدینه
۳۴ سوره سبا ۵۴ ۵۸ مکه
۳۵ سوره فاطر ۴۵ ۴۳ مکه
۳۶ سوره یس ۸۳ ۴۱ مکه
۳۷ سوره صافات ۱۸۲ ۵۶ مکه
۳۸ سوره ص ۸۸ ۳۸ مکه
۳۹ سوره زمر ۷۵ ۵۹ مکه
۴۰ سوره غافر ۸۵ ۶۰ مکه
۴۱ سوره فصلت ۵۴ ۶۱ مکه
۴۲ سوره شوری ۵۳ ۶۲ مکه
۴۳ سوره زخرف ۸۹ ۶۳ مکه
۴۴ سوره دخان ۵۹ ۶۴ مکه
۴۵ سوره جاثيه ۳۷ ۶۵ مکه
۴۶ سوره احقاف ۳۵ ۶۶ مکه
۴۷ سوره محمد ۳۸ ۹۵ مدینه
۴۸ سوره فتح ۲۹ ۱۱۲ مدینه
۴۹ سوره حجرات ۱۸ ۱۰۷ مدینه
۵۰ سوره ق ۴۵ ۳۴ مکه
۵۱ سوره ذاریات ۶۰ ۶۷ مکه
۵۲ سوره طور ۴۹ ۷۶ مکه
۵۳ سوره نجم ۶۲ ۲۳ مکه
۵۴ سوره قمر ۵۵ ۳۷ مکه
۵۵ سوره الرحمن ۷۸ ۹۷ مدینه
۵۶ سوره واقعه ۹۶ ۴۶ مکه
۵۷ سوره حدید ۲۹ ۹۴ مدینه
۵۸ سوره مجادله ۲۲ ۱۰۶ مدینه
۵۹ سوره حشر ۲۴ ۱۰۱ مدینه
۶۰ سوره ممتحنه ۱۳ ۹۱ مدینه
۶۱ سوره صف ۱۴ ۱۱۱ مدینه
۶۲ سوره جمعه ۱۱ ۱۰۹ مدینه
۶۳ سوره منافقون ۱۱ ۱۰۵ مدینه
۶۴ سوره تغابن ۱۸ ۱۱۰ مدینه
۶۵ سوره طلاق ۱۲ ۹۹ مدینه
۶۶ سوره تحریم ۱۲ ۱۰۸ مدینه
۶۷ سوره ملک ۳۰ ۷۷ مکه
۶۸ سوره قلم ۵۲ ۲ مکه
۶۹ سوره الحاقة ۵۲ ۷۸ مکه
۷۰ سوره معارج ۴۴ ۷۹ مکه
۷۱ سوره نوح ۲۸ ۷۱ مکه
۷۲ سوره جن ۲۸ ۴۰ مکه
۷۳ سوره مزمل ۲۰ ۳ مکه
۷۴ سوره مدثر ۵۶ ۴ مکه
۷۵ سوره قيامة ۴۰ ۳۱ مکه
۷۶ سوره انسان ۳۱ ۹۸ مدینه
۷۷ سوره مرسلات ۵۰ ۳۳ مکه
۷۸ سوره نبا ۴۰ ۸۰ مکه
۷۹ سوره نازعات ۴۶ ۸۱ مکه
۸۰ سوره عبس ۴۲ ۲۴ مکه
۸۱ سوره تکویر ۲۹ ۷ مکه
۸۲ سوره انفطار ۱۹ ۸۲ مکه
۸۳ سوره مطففین ۳۶ ۸۶ مکه
۸۴ سوره انشقاق ۲۵ ۸۳ مکه
۸۵ سوره بروج ۲۲ ۲۷ مکه
۸۶ سوره الطارق ۱۷ ۳۶ مکه
۸۷ سوره اعلی ۱۹ ۸ مکه
۸۸ سوره الغاشية ۲۶ ۶۸ مکه
۸۹ سوره فجر ۳۰ ۱۰ مکه
۹۰ سوره بلد ۲۰ ۳۵ مکه
۹۱ سوره شمس ۱۵ ۲۶ مکه
۹۲ سوره الليل ۲۱ ۹ مکه
۹۳ سوره الضحى ۱۱ ۱۱ مکه
۹۴ سوره انشراح ۸ ۱۲ مکه
۹۵ سوره تین ۸ ۲۸ مکه
۹۶ سوره علق ۱۹ ۱ مکه
۹۷ سوره قدر ۵ ۲۵ مکه
۹۸ سوره بينة ۸ ۱۰۰ مدینه
۹۹ سوره زلزال ۸ ۹۳ مدینه
۱۰۰ سوره عادیات ۱۱ ۱۴ مکه
۱۰۱ سوره قارعة ۱۱ ۳۰ مکه
۱۰۲ سوره تکاثر ۸ ۱۶ مکه
۱۰۳ سوره عصر ۳ ۱۳ مکه
۱۰۴ سوره الهمزة ۹ ۳۲ مکه
۱۰۵ سوره فیل ۵ ۱۹ مکه
۱۰۶ سوره قریش ۴ ۲۹ مکه
۱۰۷ سوره ماعون ۷ ۱۷ مکه
۱۰۸ سوره کوثر ۳ ۱۵ مکه
۱۰۹ سوره کافرون ۶ ۱۸ مکه
۱۱۰ سوره نصر ۳ ۱۰۲ مدینه
۱۱۱ سوره مسد ۵ ۶ مکه
۱۱۲ سوره اخلاص ۴ ۲۲ مکه
۱۱۳ سوره فلق ۵ ۲۰ مکه
۱۱۴ سوره ناس ۶ ۲۱ مکه

پانویس

  1. ↑ تاریخ یعقوبی، ج ۲، ص ۲۶ و ۳۵؛ الفهرست ابن ندیم، ص ۴۷-۴۳؛ تفسیر طبرسی، ج ۱۰، ص ۴۰۶-۴۰۵؛ شواهد التنزیل، ج ۲، ص ۳۱۱ به بعد؛ الاتقان، ج ۱، ص ۲۹-۲۲.
  2. ↑ علوم قرآنی، محمد هادی معرفت، ص ۸۹.
  3. ↑ مجمع البیان، ج ۱۰ ص ۴۰۵.
  4. ↑ علوم قرآنی، محمد هادی معرفت، ص ۹۰.

منابع

  • علوم قرآنی، محمد هادی معرفت
  • تفسیر و مفسران، محمد هادی معرفت
قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن


برگرفته از «https://wiki.ahlolbait.com/index.php?title=ترتیب_نزول_سوره_ها&oldid=141464»
آپارات موسسه اهل البیت علیهم السلام کانال عکس نوشته قرآن و حدیث در اینستاگرام تلگرام قرآن و حدیث کانال قرآن و حدیث در ایتا