المزار (شیخ مفید) (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
|||
| (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۷: | سطر ۷: | ||
|نویسنده= شیخ مفید | |نویسنده= شیخ مفید | ||
| − | |موضوع= | + | |موضوع= زیارتنامه‌ها |
|زبان= عربی | |زبان= عربی | ||
| − | |تعداد جلد= | + | |تعداد جلد= ۱ |
| − | |عنوان افزوده1= | + | |عنوان افزوده1= تحقیق |
| − | |افزوده1= محمد باقر | + | |افزوده1= محمد باقر ابطحی |
|عنوان افزوده2= | |عنوان افزوده2= | ||
| سطر ۲۳: | سطر ۲۳: | ||
|لینک= [http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/38981/ المزار شیخ مفید] | |لینک= [http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/38981/ المزار شیخ مفید] | ||
| − | }} | + | }}'''«کتاب المزار»''' تألیف [[شیخ مفید]] (م، ۴۱۳ ق)، از معتبرترین و قدیمترین منابع در موضوع [[آداب زیارت|آداب زیارت]] و [[دعا]] به شمار مى‌آید که علما و دانشمندان بزرگ [[شیعه]] نیز بر آن اعتماد و استناد نموده‌اند. این کتاب شامل روایات مربوط به فضیلت و زیارت [[اهل البیت|معصومان]] علیهم‌السلام و نیز ارزش [[زیارت اهل قبور|زیارت قبور]] مؤمنان می‌باشد. |
| − | |||
| − | [[ | + | ==مؤلف== |
| + | محمد بن محمد بن نعمان معروف به «[[شیخ مفید]]» (۴۱۳-۳۳۶ ق)، فقیه اصولی و متکلم برجسته [[شیعه]] است. او از شاگردان [[شیخ صدوق]]، [[جعفر بن محمد قولویه]] و [[ابن جنید اسکافی|ابن جنید اسکافى]] بوده و عالمان بزرگی چون [[سید مرتضى]]، [[سید رضى]] و [[شیخ طوسى]] از شاگردان او هستند. | ||
| − | + | شیخ مفید از جمله کسانی است که مفتخر به دریافت سه [[توقیعات امام زمان (عج)|توقیع]] از ناحیه [[امام زمان]] (عجل الله تعالی فرجه) شده است. او از پیشگامان در تدوین [[علم کلام]] و [[اصول فقه]] شیعه [[امامیه]] می‌باشد. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | برخی از تألیفات ارزشمند او عبارتند از: [[الفصول العشرة فی الغیبة (کتاب)|الفصول العشرة فی الغیبة]]، [[تفضیل امیر المؤمنین علیه السلام|تفضیل امیرالمؤمنین علیه‌السلام]]، [[المقنعه]]، [[مسار الشیعه]]، [[تصحیح الاعتقاد (کتاب)|تصحیح الاعتقاد]]، [[الارشاد]]، [[کتاب الجمل]]، [[الأمالى شیخ مفید (کتاب)|الأمالی]]، [[اوائل المقالات (کتاب)|اوائل المقالات]]، '''المزار'''. | |
| − | + | ==معرفی کتاب== | |
| + | «کتاب المزار» بعد از کتاب «[[کامل الزیارات]]» تألیف [[جعفر بن محمد قولویه|جعفر بن قولویه]]، دومین کتاب مهم مکتب [[تشیع]]، درباره زیارت [[ائمه]] علیهم السلام محسوب می شود که همواره مورد اعتماد و استناد عالمان بزرگ شیعه بوده است و از مآخذ اصلی کتاب های مهمی همچون [[تهذیب الأحکام]] [[شیخ طوسى]]، [[مصباح کفعمی (کتاب)|المصباح کفعمی]] و [[بحارالانوار]] [[علامه مجلسی]] بشمار می رود. | ||
| − | + | مؤلف این کتاب را در مقدمه آن، «مناسک زیارة الامامین» می نامد، ولی در کتاب «[[الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد (کتاب)|الارشاد]]» خود، به عنوان «مناسک المزار» به آن ارجاع می دهد. افزون بر این دو اسم، برخی بزرگان از آن با نام «المزار» و برخی «مناسک المزارات» یاد کرده اند. | |
| − | |||
| − | |||
| − | + | [[احمد بن علی نجاشی|نجاشی]] هنگام برشمردن کتاب های [[شیخ مفید]]، از «مزار صغیر» یاد می کند و شیخ [[آقا بزرگ تهرانی]] هم مزار موجود را مزار صغیر می نامد. از این عبارت برمی آید که مؤلف، دارای دو کتاب مزار کبیر و صغیر بوده است و اکنون از کتاب مزار کبیر او اطلاعی در دست نیست. البته احتمال دیگری هم هست که مراد نجاشی، کوچکی حجم کتاب باشد نه وجود کتابی دیگر به نام المزار الکبیر. | |
| − | + | کتاب «المزار» در زمان نادرشاه افشار به فارسى ترجمه شده که نسخه‌اى از آن را نادرشاه در سال ۱۱۴۵ هجرى [[وقف]] [[آستان قدس رضوی|آستان قدس رضوى]] نموده است. | |
| − | + | ==محتوای کتاب== | |
| − | + | [[شیخ مفید|شیخ مفید]] در آغاز کتاب، از نگارش کتابى در شیوه زیارت دو امام بزرگوار [[امام علی علیه السلام|حضرت على]] و [[امام حسین]] علیهماالسلام سخن گفته است. البته وی در بخش دوم کتاب، زیارت [[پیامبر اسلام|پیامبر]] صلی الله علیه وآله و دیگر ائمه علیهم السلام را نیز اضافه کرده است. | |
| − | + | به این ترتیب، بخش اول کتاب شامل روایات مربوط به فضیلت و آداب زیارت [[امیرالمومنین|امیرالمؤمنین]] علیه السلام و بعضی از اماکنی که در جوار آن حضرت است، مثل [[مسجد کوفه]] و [[مسجد سهله]] می باشد. همچنین روایات مربوط به فضیلت و وجوب زیارت [[امام حسین]] علیه السلام و [[ثواب]] بسیار و آثار مادی و معنوی آن و آداب و مراسم ویژه زیارت آن حضرت و همچنین زیارت [[حضرت علی اکبر علیه السلام|حضرت علی اکبر]] و [[حضرت عباس علیه السلام|حضرت عباس]] علیهماالسلام در ادامه آمده است. | |
| − | |||
| − | |||
| − | + | بخش دوم کتاب، شامل فضیلت زیارت [[رسول خدا]] صلی الله علیه وآله و [[آداب زیارت|آداب زیارت]] آن حضرت، فضیلت زیارت [[حضرت فاطمه]] علیهاالسلام و آداب زیارت ایشان، فضیلت زیارت [[امام حسن]] علیه السلام و سایر [[ائمه اطهار]] علیهم السلام و آداب زیارت آنها، زیارات جامعه و مربوط به همه ائمه، زیارت نیابتی و آداب و ثواب آن، فضیلت [[زیارت اهل قبور|زیارت قبور]] شیعیان می باشد. | |
| − | + | روایات کتاب «المزار» از نظر [[سند حدیث|سند]]، سه گونه است: | |
| − | + | *روایاتی که با ارائه سند کامل از استاد خود [[جعفر بن محمد قولویه|جعفر بن قولویه]] نقل می کند، که قسمت عمده این کتاب را تشکیل می دهد. گاهی نیز روایات را از دیگر استادان خود با سند کامل ذکر کرده است. | |
| − | + | *روایاتی که به صورت [[حدیث مرسل|مرسل]] از یکی از [[ائمه اطهار]] علیهم السلام نقل می کند و از ارائه منبع سند آن خودداری کرده است. | |
| − | + | *[[آداب زیارت|آداب]] و زیاراتی که آن را نقل کرده، ولی به [[معصوم]] نسبت نداده است، که بعید به نظر می رسد از روایات اخذ نشده باشد؛ به ویژه آن که برخی از آنها، در کتاب‌های دیگری به صورت مسند از ائمه علیهم السلام روایت شده است. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | |||
| − | |||
| − | + | *کتابشناسی زیارت، سید رضا باقریان موحد، صفحه ۱۷۶. | |
| − | [ | + | *[[نرم افزار جامع الاحادیث ۵ / ۳|نرم افزار جامع الاحادیث]]، بخش کتابشناسی، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. |
[[رده:منابع حدیثی]] | [[رده:منابع حدیثی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۳۰ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۴۲
 | |
| نویسنده | شیخ مفید |
| موضوع | زیارتنامه‌ها |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | ۱ |
| تحقیق | محمد باقر ابطحی |
|
| |
«کتاب المزار» تألیف شیخ مفید (م، ۴۱۳ ق)، از معتبرترین و قدیمترین منابع در موضوع آداب زیارت و دعا به شمار مى‌آید که علما و دانشمندان بزرگ شیعه نیز بر آن اعتماد و استناد نموده‌اند. این کتاب شامل روایات مربوط به فضیلت و زیارت معصومان علیهم‌السلام و نیز ارزش زیارت قبور مؤمنان می‌باشد.
محتویات
مؤلف
محمد بن محمد بن نعمان معروف به «شیخ مفید» (۴۱۳-۳۳۶ ق)، فقیه اصولی و متکلم برجسته شیعه است. او از شاگردان شیخ صدوق، جعفر بن محمد قولویه و ابن جنید اسکافى بوده و عالمان بزرگی چون سید مرتضى، سید رضى و شیخ طوسى از شاگردان او هستند.
شیخ مفید از جمله کسانی است که مفتخر به دریافت سه توقیع از ناحیه امام زمان (عجل الله تعالی فرجه) شده است. او از پیشگامان در تدوین علم کلام و اصول فقه شیعه امامیه می‌باشد.
برخی از تألیفات ارزشمند او عبارتند از: الفصول العشرة فی الغیبة، تفضیل امیرالمؤمنین علیه‌السلام، المقنعه، مسار الشیعه، تصحیح الاعتقاد، الارشاد، کتاب الجمل، الأمالی، اوائل المقالات، المزار.
معرفی کتاب
«کتاب المزار» بعد از کتاب «کامل الزیارات» تألیف جعفر بن قولویه، دومین کتاب مهم مکتب تشیع، درباره زیارت ائمه علیهم السلام محسوب می شود که همواره مورد اعتماد و استناد عالمان بزرگ شیعه بوده است و از مآخذ اصلی کتاب های مهمی همچون تهذیب الأحکام شیخ طوسى، المصباح کفعمی و بحارالانوار علامه مجلسی بشمار می رود.
مؤلف این کتاب را در مقدمه آن، «مناسک زیارة الامامین» می نامد، ولی در کتاب «الارشاد» خود، به عنوان «مناسک المزار» به آن ارجاع می دهد. افزون بر این دو اسم، برخی بزرگان از آن با نام «المزار» و برخی «مناسک المزارات» یاد کرده اند.
نجاشی هنگام برشمردن کتاب های شیخ مفید، از «مزار صغیر» یاد می کند و شیخ آقا بزرگ تهرانی هم مزار موجود را مزار صغیر می نامد. از این عبارت برمی آید که مؤلف، دارای دو کتاب مزار کبیر و صغیر بوده است و اکنون از کتاب مزار کبیر او اطلاعی در دست نیست. البته احتمال دیگری هم هست که مراد نجاشی، کوچکی حجم کتاب باشد نه وجود کتابی دیگر به نام المزار الکبیر.
کتاب «المزار» در زمان نادرشاه افشار به فارسى ترجمه شده که نسخه‌اى از آن را نادرشاه در سال ۱۱۴۵ هجرى وقف آستان قدس رضوى نموده است.
محتوای کتاب
شیخ مفید در آغاز کتاب، از نگارش کتابى در شیوه زیارت دو امام بزرگوار حضرت على و امام حسین علیهماالسلام سخن گفته است. البته وی در بخش دوم کتاب، زیارت پیامبر صلی الله علیه وآله و دیگر ائمه علیهم السلام را نیز اضافه کرده است.
به این ترتیب، بخش اول کتاب شامل روایات مربوط به فضیلت و آداب زیارت امیرالمؤمنین علیه السلام و بعضی از اماکنی که در جوار آن حضرت است، مثل مسجد کوفه و مسجد سهله می باشد. همچنین روایات مربوط به فضیلت و وجوب زیارت امام حسین علیه السلام و ثواب بسیار و آثار مادی و معنوی آن و آداب و مراسم ویژه زیارت آن حضرت و همچنین زیارت حضرت علی اکبر و حضرت عباس علیهماالسلام در ادامه آمده است.
بخش دوم کتاب، شامل فضیلت زیارت رسول خدا صلی الله علیه وآله و آداب زیارت آن حضرت، فضیلت زیارت حضرت فاطمه علیهاالسلام و آداب زیارت ایشان، فضیلت زیارت امام حسن علیه السلام و سایر ائمه اطهار علیهم السلام و آداب زیارت آنها، زیارات جامعه و مربوط به همه ائمه، زیارت نیابتی و آداب و ثواب آن، فضیلت زیارت قبور شیعیان می باشد.
روایات کتاب «المزار» از نظر سند، سه گونه است:
- روایاتی که با ارائه سند کامل از استاد خود جعفر بن قولویه نقل می کند، که قسمت عمده این کتاب را تشکیل می دهد. گاهی نیز روایات را از دیگر استادان خود با سند کامل ذکر کرده است.
- روایاتی که به صورت مرسل از یکی از ائمه اطهار علیهم السلام نقل می کند و از ارائه منبع سند آن خودداری کرده است.
- آداب و زیاراتی که آن را نقل کرده، ولی به معصوم نسبت نداده است، که بعید به نظر می رسد از روایات اخذ نشده باشد؛ به ویژه آن که برخی از آنها، در کتاب‌های دیگری به صورت مسند از ائمه علیهم السلام روایت شده است.
منابع
- کتابشناسی زیارت، سید رضا باقریان موحد، صفحه ۱۷۶.
- نرم افزار جامع الاحادیث، بخش کتابشناسی، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
