کنز الفوائد (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۳ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۷: سطر ۷:
 
|نویسنده= محمد بن على كراجكى  
 
|نویسنده= محمد بن على كراجكى  
  
|موضوع= فقه شیعه
+
|موضوع= کلام و عقاید و اخلاق
  
 
|زبان= عربی
 
|زبان= عربی
  
|تعداد جلد= 2
+
|تعداد جلد= ۲
  
|عنوان افزوده1= محقق
+
|عنوان افزوده1= تحقیق
  
|افزوده1=عبدالله‌ نعميه‌
+
|افزوده1=عبدالله‌ نعمه‌
  
 
|عنوان افزوده2=
 
|عنوان افزوده2=
سطر ۲۱: سطر ۲۱:
 
|افزوده2=
 
|افزوده2=
  
|لینک= [http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource/39678/ کتاب كنز الفوائد]
+
|لینک= [http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource/39678/ كنز الفوائد]
  
 
}}
 
}}
 +
«'''کَنز الفوائد'''» تألیف [[محمد بن علی کراجکی]] (م، ۴۴۹ ق) است. این کتاب مجموعه مباحثى ارزشمند درباره موضوعات گوناگون اسلامى مانند: [[حدیث]]، [[فقه]]، [[اخلاق]]، [[فلسفه]]، [[کلام]]، [[عقاید]]، ادبیات، [[تاریخ اسلام|تاریخ اسلام]] و بررسى مذاهب گوناگون می‌باشد.
  
 +
==مؤلف==
 +
[[محمد بن علی کراجکی|ابوالفتح محمد بن علی کراجکی]] (م، ۴۴۹ ق)، [[فقیه]]، [[اصول فقه‌‌‌‌|اصولی]]، ریاضی‌دان، ستاره‌شناس، ادیب بزرگ [[شیعه]] در قرن پنجم هجری بود. او از شاگردان بزرگانی چون [[شیخ مفید|شیخ مفید]]، [[سید مرتضی|سید مرتضى]]، [[سلار دیلمی]]، [[شیخ طوسی|شیخ طوسى]] و [[ابن شاذان قمی|ابن شاذان قمى]] به شمار می رود. [[شهید اول]] از وی تعبیر به علامه می‌کند.
  
==مولف==
+
کراجکی اندیشمندی بزرگ و آگاه به علوم [[حدیث]]، [[فلسفه]]، [[علم کلام|کلام]]، [[علم نحو|نحو]]، [[اخلاق]]، [[تاریخ]]، [[علم رجال|رجال]]، [[تفسیر قرآن|تفسیر]] و [[طب]] بوده و بیش از هشتاد تألیف با ارزش دارد.
  
نوشته شيخ ابوالفتح، محمد بن على بن عثمان كراجكى طرابلسى. (درگذشت 449 هجرى)
+
برخی از آثار مهم او عبارتند از: [[کنز الفوائد (کتاب)|کنزالفوائد]]، [[معدن الجواهر (کتاب)|معدن الجواهر]]، الاصول الی مذهب آل الرسول، الاعلام بحقیقة ایمان امیرالمؤمنین، التعجب من اغلاط العامة فی مسألة الامامه، روضة العابدین و نزهة الزاهدین.
  
==موضوع==
+
==معرفی کتاب==
  
مجموعه مباحثى ارزشمند درباره موضوعات گوناگون اسلامى مانند: [[حديث]]، [[فقه]]، [[اخلاق]]، [[فلسفه]]، [[كلام]]، [[موعظه]]، عقايد، تاريخ اسلام و بررسى مذاهب گوناگون.
+
کتاب «کنزالفوائد» از زمان نگارش تا حال، پیوسته مورد توجه علما و فقهاى [[شیعه]] قرار داشته و براى آگاهى از بسیارى از مباحث مهم [[اسلام|اسلامى]] کتابى ارزشمند و قابل توجه است.
  
==ارزش كتاب==
+
[[سید محمد مهدی بحرالعلوم|علامه سید بحرالعلوم]] درباره این کتاب مى فرماید: «کتاب کنزالفوائد بهترین گواه بر فضل و دانش علامه کراجکى و تحقیقات عمیق و گسترده ایشان است. علاوه بر آن، نشان دهنده اطلاعات وسیع او درباره مذاهب گوناگون و روایات [[اهل بیت]] علیهم السلام مى باشد. این کتاب با شیوه اى جذاب و الفاظى شیرین، موضوعات مهم اسلامى را مطرح کرده است».
  
كتاب كنزالفوائد از زمان نگارش تا حال پيوسته مورد توجه علما و فقهاى [[شيعه]] قرار داشته و براى آگاهى از بسيارى از مباحث مهم اسلامى كتابى ارزشمند و قابل توجه است.
+
[[شیخ آقا بزرگ تهرانی|شیخ آقا بزرگ تهرانى]] درباره این کتاب مى فرماید: «ابوالفتح کراجکى کتاب کنزالفوائد را به درخواست پسرعموى خود نگاشته است. این کتاب شامل روایات اهل البیت علیهم السلام و نکاتى زیبا و کتاب هاى مختصر دیگرى است که قبلاً نوشته است. [[فاضل هندی|فاضل هندى]] نیز بر این کتاب فهرستى نگاشته است».
  
اين كتاب گرفته شده از برخى كتاب هايى است كه قبلاً مؤلف نگاشته و برخى ديگر از كتاب هاى دانشمندان اسلامى. مؤلف بر بسيارى از منابع معتبر دسترسى داشته و اين خود بر ارزش كتاب مى افزايد.
+
کتاب «کنزالفوائد» توسط حجةالاسلام محمدباقر کمره‌ای با عنوان «گنجینه معارف شیعۀ امامیه در راه جهاد سازندگی» به فارسی ترجمه شده است.
 +
==محتوای کتاب==
 +
کتاب «کنزالفوائد» با بیانى شیرین و رسا بسیارى از مباحث مشکل و مهم [[فلسفه|فلسفى]]، [[علم کلام|کلامى]]، [[فقه|فقهى]]، [[تاریخ|تاریخى]]، [[تفسیر قرآن|تفسیرى]] و ادبى را مطرح کرده و بدون هیچ گونه [[تعصب]] به حل و بررسى آنها پرداخته است.
  
==ويژگي هاى كتاب==
+
كتاب حاضر، در دو جزء و در قالب فصول بسيار و عناوين مختلفى تنظيم شده است. برخی موضوعات مطرح شده در این کتاب عبارتند از:
 +
#شناخت اسماء الله تعالی
 +
#صفت اهل ایمان
 +
#قبح تکلیف بما لا یُطاق
 +
#ولادت [[امیرالمؤمنین]] علیه السلام
 +
#الإعلام بحقیقة إسلام أمیرالمؤمنین علیه السلام
 +
#نص [[حدیث غدیر]] بر [[ولایت]] امیرالمؤمنین علیه السلام
 +
#قِدَم و حدوث و دیدگاه [[سید مرتضی|سید مرتضى]]
 +
#حب دنیا
 +
#فرق میان اسم و صفت
 +
#فرق میان صفت ذات و صفت فعل
 +
#اشکال بر [[جبریه|جبریون]]
 +
#[[اعجاز قرآن]]
 +
#مسائل [[فقه|فقهى]]
 +
#سخنان [[امام علی علیه السلام|امیرمؤمنان على]] علیه السلام
 +
#[[اصول فقه‌‌‌‌|اصول فقه]]
 +
#البرهان على طول عمر [[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|صاحب الزمان]]
 +
#درباره [[انجیل]]
 +
#التنبیه على حقیقة الملائکة
 +
#الرد على الغلاة
 +
#اغلاط للمعتزله
 +
#الرد على المنجّمین
 +
#القول المبین عن وجوب المسح على الرجلین
 +
#درباره مرگ
 +
#وجوب الإمامة
 +
#درباره [[بداء]]
 +
#مختصر [[التذکرة بأصول الفقه]] اثر [[شیخ مفید|شیخ مفید]]
 +
#موعظه و [[زهد]]
 +
#قضا و قدر
 +
#[[رزق]] و روزی.
  
# متن كتاب شامل بسيارى از مباحث مهم اسلامى است.
+
مؤلف کتاب در مباحث مختلف، به اشاره کوتاه اکتفا نکرده، بلکه در هر مسئله به نقد و بررسى و شرح کامل آن پرداخته است. همچنین به بررسى عمیق مباحث پرداخته و با نقل نظریات دیگران، آنها را نقد کرده و با استدلال و [[برهان]] نظر خود را ثابت کرده است.
# اين كتاب به بررسى عميق مباحث پرداخته و با نقل نظريات ديگران، آنها را نقد كرده و با استدلال و برهان نظر خود را ثابت كرده است.
+
==منابع کتاب==
# اين كتاب با بيانى شيرين و رسا بسيارى از مباحث مشكل و مهم فلسفى و عقيدتى را مطرح كرده و به حل آنها پرداخته است.
 
# كنزالفوائد شامل بسيارى از مسائل فلسفى، كلامى، ادبى، فقهى، تاريخى، تفسيرى و موضوعات ديگر مى باشد كه بدون هيچ گونه تعصب بررسى شده است.
 
# اين كتاب در مباحث مختلف به اشاره كوتاه اكتفا نكرده، بلكه در هر مسئله به نقد و بررسى و شرح كامل آن پرداخته است.
 
  
==عناوين==
+
[[محمد بن علی کراجکی|کراجکی]] بر بسیارى از منابع معتبر دسترسى داشته و این خود بر ارزش کتاب «كنز الفوائد» مى افزاید. این کتاب گرفته شده از برخى کتاب هایى است که قبلاً مؤلف نگاشته و نیز برخى دیگر از کتاب هاى دانشمندان اسلامى، مانند:
 +
#الإعلام بحقیقة إسلام أمیرالمؤمنین علیه السلام
 +
#البرهان على طول عمر [[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|صاحب الزمان]]
 +
#البیان
 +
#التنبیه على حقیقة الملائکة
 +
#الرد على الغلاة
 +
#الرد على المنجّمین
 +
#القول المبین عن وجوب المسح على الرجلین
 +
#الکَرّ و الفَرّ
 +
#مختصر التذکرة
 +
#وجوب الإمامة
 +
#تفسیر ابوالحسن دیلمى
 +
#[[التذکرة بأصول الفقه]] اثر [[شیخ مفید|شیخ مفید]]
  
اين كتاب شامل موضوعات فراوانى است، مانند:
+
==منابع==
 
+
*[[نرم افزار جامع الاحادیث ۵ / ۳|نرم افزار جامع الاحادیث]]، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
# قِدَم و حدوث و ديدگاه سيد مرتضى
+
[[رده:منابع حدیثی]][[رده:منابع کلامی]][[رده:کتابهای کلامی]][[رده:منابع اعتقادی]][[رده:کتابهای اعتقادی]][[رده:کتاب‌های اخلاق اسلامی]]
# حب دنيا
 
# فرق ميان اسم و صفت
 
# فرق ميان صفت ذات و صفت فعل
 
# اشكال بر جبريون
 
# اعجاز قرآن
 
# مسائل فقهى
 
# سخنان اميرمؤمنان على عليه السلام
 
# اصول فقه
 
و موضوعات متنوع و فراوان ديگر.
 
 
 
==سخن بزرگان==
 
 
 
علامه، شيخ آقا بزرگ تهرانى درباره اين كتاب مى فرمايد: «ابوالفتح كراجكى كتاب كنزالفوائد را به درخواست پسرعموى خود نگاشته است. اين كتاب شامل روايات اهل بيت عليهم السلام و نكاتى زيبا و كتاب هاى مختصر ديگرى است كه قبلاً نوشته است. فاضل هندى نيز بر اين كتاب فهرستى نگاشته است».
 
 
 
==سخن علامه بحرالعلوم==
 
 
 
علامه بحرالعلوم درباره اين كتاب مى فرمايد: «كتاب كنزالفوائد بهترين گواه بر فضل و دانش علامه كراجكى و تحقيقات عميق و گسترده ايشان است. علاوه بر آن، نشان دهنده اطلاعات وسيع ايشان درباره مذاهب گوناگون و روايات اهل بيت عليهم السلام مى باشد. اين كتاب با شيوه اى جذاب و الفاظى شيرين، موضوعات مهم اسلامى را مطرح كرده است».
 
 
 
==منابع كتاب==
 
 
 
مؤلف در اين كتاب از بسيارى از كتاب هاى ديگر خود و كتب ديگران مطلب آورده است، مانند:
 
 
 
# الإعلام بحقيقة إسلام أمير المؤمنين عليه السلام
 
# البرهان على طول عمر صاحب الزمان
 
# البيان
 
# التنبيه على حقيقة الملائمة
 
# الرد على الغلاة
 
# الرد على المنجّمين
 
# القول المبين عن وجوب المسح على الرجلين
 
# الكر و الفر
 
# مختصر التذكرة
 
# وجوب الإمامة
 
# تفسير ابوالحسن ديلمى
 
# اصول الفقه شيخ مفيد
 
 
 
==چاپ==
 
 
 
چاپ استفاده شده در برنامه، چاپى جديد است كه آدرس مطالب كتاب در آن استخراج شده و استاد عبدالله نعمت آن را تصحيح كرده و بر آن مقدمه و حاشيه و تعليقه زده است.
 
 
 
==متن کتاب کنز الفوائد==
 
 
 
* [http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource/39678/ کتاب كنز الفوائد]
 
 
 
[[رده:منابع حدیثی]]
 
 
{{حدیث}}
 
{{حدیث}}
 
{{منابع اصول فقه}}
 
{{منابع اصول فقه}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۳ ژوئن ۲۰۲۵، ساعت ۱۸:۰۵

کنز الفوائد.jpg
نویسنده محمد بن على كراجكى
موضوع کلام و عقاید و اخلاق
زبان عربی
تعداد جلد ۲
تحقیق عبدالله‌ نعمه‌

كنز الفوائد

«کَنز الفوائد» تألیف محمد بن علی کراجکی (م، ۴۴۹ ق) است. این کتاب مجموعه مباحثى ارزشمند درباره موضوعات گوناگون اسلامى مانند: حدیث، فقه، اخلاق، فلسفه، کلام، عقاید، ادبیات، تاریخ اسلام و بررسى مذاهب گوناگون می‌باشد.

مؤلف

ابوالفتح محمد بن علی کراجکی (م، ۴۴۹ ق)، فقیه، اصولی، ریاضی‌دان، ستاره‌شناس، ادیب بزرگ شیعه در قرن پنجم هجری بود. او از شاگردان بزرگانی چون شیخ مفید، سید مرتضى، سلار دیلمی، شیخ طوسى و ابن شاذان قمى به شمار می رود. شهید اول از وی تعبیر به علامه می‌کند.

کراجکی اندیشمندی بزرگ و آگاه به علوم حدیث، فلسفه، کلام، نحو، اخلاق، تاریخ، رجال، تفسیر و طب بوده و بیش از هشتاد تألیف با ارزش دارد.

برخی از آثار مهم او عبارتند از: کنزالفوائد، معدن الجواهر، الاصول الی مذهب آل الرسول، الاعلام بحقیقة ایمان امیرالمؤمنین، التعجب من اغلاط العامة فی مسألة الامامه، روضة العابدین و نزهة الزاهدین.

معرفی کتاب

کتاب «کنزالفوائد» از زمان نگارش تا حال، پیوسته مورد توجه علما و فقهاى شیعه قرار داشته و براى آگاهى از بسیارى از مباحث مهم اسلامى کتابى ارزشمند و قابل توجه است.

علامه سید بحرالعلوم درباره این کتاب مى فرماید: «کتاب کنزالفوائد بهترین گواه بر فضل و دانش علامه کراجکى و تحقیقات عمیق و گسترده ایشان است. علاوه بر آن، نشان دهنده اطلاعات وسیع او درباره مذاهب گوناگون و روایات اهل بیت علیهم السلام مى باشد. این کتاب با شیوه اى جذاب و الفاظى شیرین، موضوعات مهم اسلامى را مطرح کرده است».

شیخ آقا بزرگ تهرانى درباره این کتاب مى فرماید: «ابوالفتح کراجکى کتاب کنزالفوائد را به درخواست پسرعموى خود نگاشته است. این کتاب شامل روایات اهل البیت علیهم السلام و نکاتى زیبا و کتاب هاى مختصر دیگرى است که قبلاً نوشته است. فاضل هندى نیز بر این کتاب فهرستى نگاشته است».

کتاب «کنزالفوائد» توسط حجةالاسلام محمدباقر کمره‌ای با عنوان «گنجینه معارف شیعۀ امامیه در راه جهاد سازندگی» به فارسی ترجمه شده است.

محتوای کتاب

کتاب «کنزالفوائد» با بیانى شیرین و رسا بسیارى از مباحث مشکل و مهم فلسفى، کلامى، فقهى، تاریخى، تفسیرى و ادبى را مطرح کرده و بدون هیچ گونه تعصب به حل و بررسى آنها پرداخته است.

كتاب حاضر، در دو جزء و در قالب فصول بسيار و عناوين مختلفى تنظيم شده است. برخی موضوعات مطرح شده در این کتاب عبارتند از:

  1. شناخت اسماء الله تعالی
  2. صفت اهل ایمان
  3. قبح تکلیف بما لا یُطاق
  4. ولادت امیرالمؤمنین علیه السلام
  5. الإعلام بحقیقة إسلام أمیرالمؤمنین علیه السلام
  6. نص حدیث غدیر بر ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام
  7. قِدَم و حدوث و دیدگاه سید مرتضى
  8. حب دنیا
  9. فرق میان اسم و صفت
  10. فرق میان صفت ذات و صفت فعل
  11. اشکال بر جبریون
  12. اعجاز قرآن
  13. مسائل فقهى
  14. سخنان امیرمؤمنان على علیه السلام
  15. اصول فقه
  16. البرهان على طول عمر صاحب الزمان
  17. درباره انجیل
  18. التنبیه على حقیقة الملائکة
  19. الرد على الغلاة
  20. اغلاط للمعتزله
  21. الرد على المنجّمین
  22. القول المبین عن وجوب المسح على الرجلین
  23. درباره مرگ
  24. وجوب الإمامة
  25. درباره بداء
  26. مختصر التذکرة بأصول الفقه اثر شیخ مفید
  27. موعظه و زهد
  28. قضا و قدر
  29. رزق و روزی.

مؤلف کتاب در مباحث مختلف، به اشاره کوتاه اکتفا نکرده، بلکه در هر مسئله به نقد و بررسى و شرح کامل آن پرداخته است. همچنین به بررسى عمیق مباحث پرداخته و با نقل نظریات دیگران، آنها را نقد کرده و با استدلال و برهان نظر خود را ثابت کرده است.

منابع کتاب

کراجکی بر بسیارى از منابع معتبر دسترسى داشته و این خود بر ارزش کتاب «كنز الفوائد» مى افزاید. این کتاب گرفته شده از برخى کتاب هایى است که قبلاً مؤلف نگاشته و نیز برخى دیگر از کتاب هاى دانشمندان اسلامى، مانند:

  1. الإعلام بحقیقة إسلام أمیرالمؤمنین علیه السلام
  2. البرهان على طول عمر صاحب الزمان
  3. البیان
  4. التنبیه على حقیقة الملائکة
  5. الرد على الغلاة
  6. الرد على المنجّمین
  7. القول المبین عن وجوب المسح على الرجلین
  8. الکَرّ و الفَرّ
  9. مختصر التذکرة
  10. وجوب الإمامة
  11. تفسیر ابوالحسن دیلمى
  12. التذکرة بأصول الفقه اثر شیخ مفید

منابع

منابع اصول فقه
متون به ترتیب تاریخ وفات مولفین
التذکرة بأصول الفقه

شیخ مفید

(م413ق)

الذریعه

سید مرتضی

(436-335)

عدة الاصول

شیخ طوسی

(460-385)

غنیة النزوع

ابن زهره

(585-510)

تهذیب الوصول

علامه حلی

(726-648)

مبادی الوصول

علامه حلی

(726-648)

القواعد و الفوائد

شهید اول

(786-734)

تمهید القواعد

شهید ثانی

(965-911)

معالم الدین

صاحب معالم

(م1011)

زبدة الاصول

شیخ بهائی

(1030-953)

الوافیه فی الاصول

فاضل تونی

(م 1071)

الفوائد الحائریه

وحید بهبهانی

(م1206)

قوانین الاصول

میرزای قمی

(م1231)

فرائد الاصول

شیخ انصاری

(م1281)

کفایة الاصول

آخوند خراسانی

(م1329)

مفاتیح الاصول

سید محمد مجاهد

(م1342)

فوائد الاصول (نائینی)

میرزا محمدحسین نائینی

(1355-1276)

وقایة الأذهان

محمد رضا نجفی اصفهانی

(م 1362)

اصول الفقه

شيخ محمدرضا مظفر

(م 1383)

منتهی الاصول

سید محمد حسن بجنوردی

(1395-1316)

المعالم الجدیده

سید محمد باقر صدر

(1399-1355)

اصول الاستنباط

سید علی نقی حیدری

(1403-1325)

مناهج الوصول

امام خمینی

(1409-1320)

الاصول العامه

سید محمد تقی حکیم

(1346-)

شروح
شروح معالم الدین ← حاشیه معالم، سلطان العلماء (م 1064) - حاشیه معالم، ملا محمد صالح مازندرانی (م 1081) - هدایة المسترشدین، شیخ محمدتقی اصفهانی (م 1248)
شروح فرائد الاصول ← أوثق الوسائل، میرزا موسی بن جعفر بن احمد تبریزی - بحر الفوائد، میرزا محمد حسن آشتیانی - درر الفوائد فی الحاشیه علی الفرائد، آخوند خراسانی - فوائد الرضویه، آقا رضا همدانی
شروح کفایه ← انوار الهدایه، امام خمینی - حاشیة الکفایه، علامه طباطبائی - الحاشیة علی الکفایه، سید حسین بروجردی - حقائق الاصول، سید محسن حکیم - عنایة الاصول، سید مرتضی حسینی یزدی

منتهی الدرایه، سید محمد جعفر جزائری شوشتری - نهایة الدرایة، آیت الله کمپانی - نهایة النهایة، میرزا علی ایروانی


مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه