سوره رعد: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
 
(۲ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۱ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۹: سطر ۹:
 
|تعداد آیه=۴۳
 
|تعداد آیه=۴۳
 
}}
 
}}
سوره رعد سیزدهمین سوره قرآن است و دارای 43 آیه است.
+
'''«سوره رعد»''' سیزدهمین [[سوره]] از [[قرآن|قرآن کریم]] است و دارای ۴۳ [[آیه]] می باشد.
==نزول==
+
==نزول سوره==
در مکی یا مدنی بودن سوره رعد بسیار اختلاف نظر وجود دارد برخی آن را مکی برخی مدنی و برخی آن را مکی دانسته اما برخی آیات آن را استثنا نموده اند.<ref>دانشنامه جهان اسلام، ج20، مدخل «رعد، سوره» از روح الله نجفی و سعید زعفرانی زاده</ref>   
+
در [[سوره های مکی|مکی]] یا [[سوره های مدنی|مدنی]] بودن «سوره رعد» اختلاف نظر وجود دارد؛ برخی آن را مکی، برخی مدنی و برخی آن را مکی دانسته، اما برخی آیات آن را استثنا نموده اند.<ref>دانشنامه جهان اسلام، ج۲۰، مدخل «رعد، سوره» از روح الله نجفی و سعید زعفرانی زاده</ref>   
  
علامه طباطبایی با توجه به سیاق آیات و مضامین محتوای سوره کل آن را مکی می داند.<ref>الميزان في تفسير القرآن، ج‏11، ص285</ref> برخی نیز با بررسی روایات و اقوال ترتیب نزول و مکی و مدنی بودن سوره ها، اقوال مفسران در مکان نزول سوره و روایات سبب نزول در بخش های سوره، و تحلیل ساختارها و موضوعات این سوره احتمال مکی بودن آن را قوی تر دانسته اند.<ref>کاوشی در مکی یا مدنی بودن سوره رعد، ابراهیم اقبال و عماد صادقی، پژوهش های قرآن و حدیث سال چهل و هفتم پاییز و زمستان 1393، شماره 2</ref>
+
[[علامه طباطبایى|علامه طباطبایی]] با توجه به [[سیاق آیات]] و مضامین محتوای سوره، کل آن را مکی می داند.<ref>المیزان فی تفسیر القرآن، ج‏۱۱، ص۲۸۵</ref> برخی نیز با بررسی روایات و اقوال [[ترتیب نزول سوره ها|ترتیب نزول]] و مکی و مدنی بودن سوره ها، اقوال مفسران در مکان نزول سوره و روایات [[اسباب نزول|سبب نزول]] در بخش های سوره، و تحلیل ساختارها و موضوعات این سوره، احتمال مکی بودن آن را قوی تر دانسته اند.<ref>کاوشی در مکی یا مدنی بودن سوره رعد، ابراهیم اقبال و عماد صادقی، پژوهش های قرآن و حدیث سال چهل و هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۳، شماره ۲</ref>
  
==شماره آيات==
+
==شماره آیات==
  
اين سوره بنابر نظر شاميان 47 آيه و بنابر نظر بصريان 45 آيه و بنابر نظر حجازيان 44 آيه و بنابر نظر كوفيان 43 آيه است. <ref>مجمع البيان في تفسير القرآن، ج‏6، ص419</ref>
+
این سوره بنابر نظر [[شام|شامیان]] ۴۷ آیه و بنابر نظر [[بصره|بصریان]] ۴۵ آیه و بنابر نظر [[حجاز|حجازیان]] ۴۴ آیه و بنابر نظر [[کوفه|کوفیان]] ۴۳ آیه است.<ref>مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‏۶، ص۴۱۹</ref>
  
==فضيلت سوره==
+
==فضیلت سوره==
  
ابى بن كعب، از پيامبر گرامى روايت كرده است كه: هر كس [[سوره رعد]] را بخواند، ده حسنه به او داده مي شود كه با تمام ابرهايى كه از آغاز خلقت تا روز قيامت پديد آمده و مى‌آيد، برابرى خواهد كرد و در روز قيامت از آنهايى است كه به عهد خداوند وفا كرده‌اند.
+
[[ابی بن کعب|ابى بن کعب]]، از [[پیامبر اسلام|پیامبر گرامى]] روایت کرده است که: هر کس [[سوره رعد]] را بخواند، ده حسنه به او داده می شود که با تمام ابرهایى که از آغاز خلقت تا روز [[قیامت|قیامت]] پدید آمده و مى‌آید، برابرى خواهد کرد و در روز قیامت از آنهایى است که به عهد خداوند وفا کرده‌اند.
  
[[امام صادق]] علیه السلام فرمود: هر كس سوره رعد را زياد بخواند، هرگز دچار صاعقه نخواهد شد و اگر داراى ايمان باشد، بدون حساب وارد [[بهشت]] مي شود و مى‌تواند افراد خانواده و دوستان خود را شفاعت كند. <ref>مجمع البيان في تفسير القرآن، ج‏6، ص419</ref>
+
[[امام صادق]] علیه السلام فرمود: هر کس سوره رعد را زیاد بخواند، هرگز دچار صاعقه نخواهد شد و اگر داراى [[ایمان|ایمان]] باشد، بدون حساب وارد [[بهشت]] می شود و مى‌تواند افراد خانواده و دوستان خود را [[شفاعت]] کند.<ref>مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‏۶، ص۴۱۹</ref>
  
== هدف سوره ==
+
==محتوا و هدف سوره==
غرض اين سوره بيان حقيقت قرآنى است كه بر رسول خدا (ص) نازل شده، و اينكه اين قرآن معجزه و آيت رسالت است، و اما اينكه كفار آن را آيت و معجزه نشمرده و به عنوان تعريض بر آن گفتند:" چرا آيتى از ناحيه پروردگارش نازل نشد"؟ گفتارشان مردود است، و رسول خدا (ص) نبايد به آن اعتنا كند، و ايشان هم سزاوار نيست كه چنين سخنى بگويند.
 
  
دليل بر اين معنا هم آيه ابتداى سوره است كه مى‌فرمايد:{{متن قرآن|« وَ الَّذِي أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ الْحَقُّ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يُؤْمِنُونَ»}}، و آيه آخر سوره است كه مى‌فرمايد:{{متن قرآن|«وَ يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلًا قُلْ كَفى‌ بِاللَّهِ شَهِيداً بَيْنِي وَ بَيْنَكُمْ»}} و نيز جمله{{متن قرآن|« لَوْ لا أُنْزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِنْ رَبِّهِ»}} است، كه مكرر از ايشان حكايت شده.
+
غرض این سوره بیان حقانیت آیاتی از کتاب است که بر [[پیامبر اسلام|رسول خدا]] (ص) نازل شده، و اینکه این [[قرآن]]، [[معجزه]] و آیت [[رسالت]] است، و گفته کفار - که گفتند: چرا آیتى از ناحیه پروردگارش نازل نشد و با آن از قرآن روی گردانده آن را آیت و معجزه نشمردند - مردود است، و رسول خدا نباید به آن اعتنا کند، و آنان نیز نمی توانند چنین سخنى بگویند.
  
و خلاصه بيان اين است كه رسول خدا (ص) را مخاطب قرار می‌دهد به اينكه اين قرآن كه بر تو نازل شده حق است، حقى كه مخلوط به باطل نيست، زيرا آنچه كه اين قرآن بدان دعوت مى‌كند توحيدى است كه آيات تكوينى از قبيل بپاداشتن آسمانها، گستردن زمين، تسخير آفتاب و ماه، و ساير عجايبى كه خدا در تدبير آسمانها و زمين و غرايبى كه در تقدير آنها بكار برده، همه بر آن دلالت دارند.
+
دلیل بر اینکه غرض سوره این است، ابتداى سوره است با آیاتی همچون: «{{متن قرآن| وَ الَّذِی أُنْزِلَ إِلَیک مِنْ رَبِّک الْحَقُّ وَ لکنَّ أَکثَرَ النَّاسِ لا یؤْمِنُونَ}}؛ و آنچه از سوى پروردگارت بر تو نازل شده، [[حق]] است ولى بیشتر مردم [[ایمان|ایمان]] نمى‌‏آورند»، و آخر سوره است که مى‌فرماید: «{{متن قرآن|وَ یقُولُ الَّذِینَ کفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلًا قُلْ کفى‌ بِاللَّهِ شَهِیداً بَینِی وَ بَینَکمْ}}؛ کافران مى ‏گویند: تو فرستاده خدا نیستى. بگو: کافى است که خدا گواه میان من و شماست» و نیز  تکرار گفته آنها که می گفتند: «{{متن قرآن| لَوْ لا أُنْزِلَ عَلَیهِ آیةٌ مِنْ رَبِّهِ}}؛ چرا از سوى پروردگارش معجزه‏‌اى بر او نازل نشده؟».
  
و نيز دليل ديگر بر حقانيت آن، اخبار و آثار گذشتگان است كه رسولان با بيناتى بسويشان آمدند، و ايشان كفر ورزيده و تكذيبشان كردند، و خدا هم ايشان را به گناهانشان بگرفت، اين است آنچه كه اين كتاب مشتمل بر آن است، و همين خود آيتى است كه بر رسالت تو دلالت می‌كند
+
و خلاصه بیان این است که رسول خدا (ص) را مخاطب قرار می‌دهد به اینکه این قرآن که بر تو نازل شده حق است، حقى که مخلوط به [[باطل]] نیست، زیرا آنچه که این قرآن بدان دعوت مى‌کند [[توحید|توحیدى]] است که آیات تکوینى از قبیل بپاداشتن آسمانها، گستردن زمین، تسخیر آفتاب و ماه، و سایر عجایبى که خدا در تدبیر آسمانها و زمین و غرایبى که در تقدیر آنها بکار برده، همه بر آن دلالت دارند.
و اينكه گفتيم تعريضشان به قرآن مردود است، دليلش اين است كه اولا تو شانى بجز انذار مردم ندارى، و اينطور نيست كه هر وقت هر كارى بخواهى بكنى بتوانى، تا آنكه از تو معجزاتى دلبخواه خود تراشيده به مثل اين كلمات بر تو تعريض كنند.
 
  
و ثانيا هدايت و اضلال هم آن طور كه ايشان پنداشته‌اند در وسع آيات و معجزات نيست      تا انتظار داشته باشند با آوردنت معجزه‌اى كه ايشان پيشنهاد كرده‌اند هدايت شوند، و از ضلالت برهند، زيرا هدايت و ضلالت به دست خداست، او است كه بر اساس نظامى حكيمانه هر كه را بخواهد هدايت و هر كه را بخواهد گمراه می‌كند.
+
و نیز دلیل دیگر بر حقانیت دعوتش، اخبار و آثار گذشتگان است که رسولان با دلایل روشنی بسویشان آمدند، و ایشان [[کفر|کفر]] ورزیده و تکذیبشان کردند، و خدا هم ایشان را به گناهانشان بگرفت، این است آنچه که این کتاب مشتمل بر آن است، و همین خود آیتى است که بر رسالت تو دلالت می‌کند
  
و اما اينكه گفتند" لَسْتَ مُرْسَلًا- تو فرستاده خدا نيستى" در جوابشان همين يك دليل براى تو كافى است كه خدا در كلام خود به رسالت تو شهادت داده، و معارف حقه‌اى كه در قرآن تو است شاهد آنست.
+
و گفتار آنها که گفتند چرا به او آیت و معجزه ای نازل نمی شود، و با آن از قرآن رویگردان شدند مردود است، اولا به اینکه  تو شأنى بجز [[انذار]] مردم ندارى، و برای چنین اموری اختیاری نداری، و ثانیا اینکه هدایت و اضلال هم آن طور که ایشان پنداشته‌اند در وسع آیات و معجزات نیست تا اینکه با آوردن معجزه‌ پیشنهادی آنها امید هدایت داشته باشند، زیرا هدایت و ضلالت به دست خداست، او است که بر اساس نظامى حکیمانه هر که را بخواهد هدایت و هر که را بخواهد گمراه می‌کند.
از جمله حقايق باهر و واضحى كه در خصوص اين سوره آورده، حقيقتى است كه جمله{{متن قرآن|« أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً ...»}}، <ref>  و از آسمان، آبى فرستاد. سوره بقره، آيه 22 </ref> و جمله{{متن قرآن|« أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ»}}  <ref> آگاه باشيد كه (تنها) با ياد خدا دلها آرام می‌گيرد. سوره رعد، آيه 28 </ref> و جمله{{متن قرآن|«يَمْحُوا اللَّهُ ما يَشاءُ وَ يُثْبِتُ وَ عِنْدَهُ أُمُّ الْكِتابِ»}}  <ref> خدا هر چه را بخواهد محو و هر چه را بخواهد اثبات می‌كند و اصل كتاب مشيت در پيش او است. سوره رعد، آيه 39 </ref> و جمله{{متن قرآن|« فَلِلَّهِ الْمَكْرُ جَمِيعاً»}} <ref> پس همه مكر و تدبيرها در نزد خدا است. سوره رعد، آيه 42 </ref> متضمن آنست.<ref>ترجمه تفسیر المیزان، ج‌11، ص388</ref>
+
 
 +
و اما اینکه گفتند "لَسْتَ مُرْسَلًا؛ تو فرستاده خدا نیستى" در جوابشان همین یک دلیل براى تو کافى است که خدا در کلام خود به رسالت تو شهادت داده، و معارف حقه‌اى که در قرآن تو است شاهد آنست.<ref>المیزان فی تفسیر القرآن، ج‏۱۱، ص۲۸۴</ref>
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
<references/>
+
<references />
  
 
==منابع==
 
==منابع==
*طبرسى، فضل بن حسن، مجمع البيان فى تفسير القرآن، تهران، انتشارات ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372 ش.
+
 
*طباطبايى، سيد محمد حسين، تفسير الميزان، ترجمه سيد محمد باقر موسوى همدانى، قم، دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏‌ى مدرسين حوزه علميه قم، چاپ پنجم، 1374 ش.
+
*طبرسى، فضل بن حسن، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، تهران، انتشارات ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.
*[http://wiki.ahlolbait.com/index.php/%D8%AA%D8%B1%D8%AA%DB%8C%D8%A8_%D9%86%D8%B2%D9%88%D9%84_%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87_%D9%87%D8%A7 ترتیب نزول سوره ها]، در همین دانشنامه
+
*طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت،‌ موسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۳۹۰ق.
 +
*دانشنامه جهان اسلام، ج۲۰، مدخل «رعد، سوره» از روح الله نجفی و سعید زعفرانی زاده.
 +
*کاوشی در مکی یا مدنی بودن سوره رعد، ابراهیم اقبال و عماد صادقی، پژوهش های قرآن و حدیث سال چهل و هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۳، شماره ۲.
 +
 
 
==پیوست==
 
==پیوست==
[[سوره رعد/متن و ترجمه]]
+
[[سوره رعد/متن و ترجمه|'''سوره رعد/متن و ترجمه''']]
 
{{فهرست سوره های قرآن
 
{{فهرست سوره های قرآن
 
|سوره=۱۳.[[سوره رعد|الرعد]]
 
|سوره=۱۳.[[سوره رعد|الرعد]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۴ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۲:۲۶

<<یوسف الرعد ابراهیم>>
شماره: ۱۳
جزء : ۱۳
محل نزول: مدینه
ترتيب نزول : ۹۶
تعداد آیه : ۴۳
متن و ترجمه سوره

فهرست سوره‌های قرآن

«سوره رعد» سیزدهمین سوره از قرآن کریم است و دارای ۴۳ آیه می باشد.

نزول سوره

در مکی یا مدنی بودن «سوره رعد» اختلاف نظر وجود دارد؛ برخی آن را مکی، برخی مدنی و برخی آن را مکی دانسته، اما برخی آیات آن را استثنا نموده اند.[۱]

علامه طباطبایی با توجه به سیاق آیات و مضامین محتوای سوره، کل آن را مکی می داند.[۲] برخی نیز با بررسی روایات و اقوال ترتیب نزول و مکی و مدنی بودن سوره ها، اقوال مفسران در مکان نزول سوره و روایات سبب نزول در بخش های سوره، و تحلیل ساختارها و موضوعات این سوره، احتمال مکی بودن آن را قوی تر دانسته اند.[۳]

شماره آیات

این سوره بنابر نظر شامیان ۴۷ آیه و بنابر نظر بصریان ۴۵ آیه و بنابر نظر حجازیان ۴۴ آیه و بنابر نظر کوفیان ۴۳ آیه است.[۴]

فضیلت سوره

ابى بن کعب، از پیامبر گرامى روایت کرده است که: هر کس سوره رعد را بخواند، ده حسنه به او داده می شود که با تمام ابرهایى که از آغاز خلقت تا روز قیامت پدید آمده و مى‌آید، برابرى خواهد کرد و در روز قیامت از آنهایى است که به عهد خداوند وفا کرده‌اند.

امام صادق علیه السلام فرمود: هر کس سوره رعد را زیاد بخواند، هرگز دچار صاعقه نخواهد شد و اگر داراى ایمان باشد، بدون حساب وارد بهشت می شود و مى‌تواند افراد خانواده و دوستان خود را شفاعت کند.[۵]

محتوا و هدف سوره

غرض این سوره بیان حقانیت آیاتی از کتاب است که بر رسول خدا (ص) نازل شده، و اینکه این قرآن، معجزه و آیت رسالت است، و گفته کفار - که گفتند: چرا آیتى از ناحیه پروردگارش نازل نشد و با آن از قرآن روی گردانده آن را آیت و معجزه نشمردند - مردود است، و رسول خدا نباید به آن اعتنا کند، و آنان نیز نمی توانند چنین سخنى بگویند.

دلیل بر اینکه غرض سوره این است، ابتداى سوره است با آیاتی همچون: « وَ الَّذِی أُنْزِلَ إِلَیک مِنْ رَبِّک الْحَقُّ وَ لکنَّ أَکثَرَ النَّاسِ لا یؤْمِنُونَ؛ و آنچه از سوى پروردگارت بر تو نازل شده، حق است ولى بیشتر مردم ایمان نمى‌‏آورند»، و آخر سوره است که مى‌فرماید: «وَ یقُولُ الَّذِینَ کفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلًا قُلْ کفى‌ بِاللَّهِ شَهِیداً بَینِی وَ بَینَکمْ؛ کافران مى ‏گویند: تو فرستاده خدا نیستى. بگو: کافى است که خدا گواه میان من و شماست» و نیز تکرار گفته آنها که می گفتند: « لَوْ لا أُنْزِلَ عَلَیهِ آیةٌ مِنْ رَبِّهِ؛ چرا از سوى پروردگارش معجزه‏‌اى بر او نازل نشده؟».

و خلاصه بیان این است که رسول خدا (ص) را مخاطب قرار می‌دهد به اینکه این قرآن که بر تو نازل شده حق است، حقى که مخلوط به باطل نیست، زیرا آنچه که این قرآن بدان دعوت مى‌کند توحیدى است که آیات تکوینى از قبیل بپاداشتن آسمانها، گستردن زمین، تسخیر آفتاب و ماه، و سایر عجایبى که خدا در تدبیر آسمانها و زمین و غرایبى که در تقدیر آنها بکار برده، همه بر آن دلالت دارند.

و نیز دلیل دیگر بر حقانیت دعوتش، اخبار و آثار گذشتگان است که رسولان با دلایل روشنی بسویشان آمدند، و ایشان کفر ورزیده و تکذیبشان کردند، و خدا هم ایشان را به گناهانشان بگرفت، این است آنچه که این کتاب مشتمل بر آن است، و همین خود آیتى است که بر رسالت تو دلالت می‌کند

و گفتار آنها که گفتند چرا به او آیت و معجزه ای نازل نمی شود، و با آن از قرآن رویگردان شدند مردود است، اولا به اینکه تو شأنى بجز انذار مردم ندارى، و برای چنین اموری اختیاری نداری، و ثانیا اینکه هدایت و اضلال هم آن طور که ایشان پنداشته‌اند در وسع آیات و معجزات نیست تا اینکه با آوردن معجزه‌ پیشنهادی آنها امید هدایت داشته باشند، زیرا هدایت و ضلالت به دست خداست، او است که بر اساس نظامى حکیمانه هر که را بخواهد هدایت و هر که را بخواهد گمراه می‌کند.

و اما اینکه گفتند "لَسْتَ مُرْسَلًا؛ تو فرستاده خدا نیستى" در جوابشان همین یک دلیل براى تو کافى است که خدا در کلام خود به رسالت تو شهادت داده، و معارف حقه‌اى که در قرآن تو است شاهد آنست.[۶]

پانویس

  1. دانشنامه جهان اسلام، ج۲۰، مدخل «رعد، سوره» از روح الله نجفی و سعید زعفرانی زاده
  2. المیزان فی تفسیر القرآن، ج‏۱۱، ص۲۸۵
  3. کاوشی در مکی یا مدنی بودن سوره رعد، ابراهیم اقبال و عماد صادقی، پژوهش های قرآن و حدیث سال چهل و هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۳، شماره ۲
  4. مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‏۶، ص۴۱۹
  5. مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‏۶، ص۴۱۹
  6. المیزان فی تفسیر القرآن، ج‏۱۱، ص۲۸۴

منابع

  • طبرسى، فضل بن حسن، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، تهران، انتشارات ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.
  • طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت،‌ موسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۳۹۰ق.
  • دانشنامه جهان اسلام، ج۲۰، مدخل «رعد، سوره» از روح الله نجفی و سعید زعفرانی زاده.
  • کاوشی در مکی یا مدنی بودن سوره رعد، ابراهیم اقبال و عماد صادقی، پژوهش های قرآن و حدیث سال چهل و هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۳، شماره ۲.

پیوست

سوره رعد/متن و ترجمه

سوره قبلی:

۱۲.يوسف

۱۳.الرعد سوره بعدی:

۱۴.ابراهيم

۱.سوره فاتحه ۲.سوره بقره ۳.سوره آل عمران ۴.سوره نساء ۵.سوره مائده ۶.سوره انعام ۷.سوره اعراف ۸.سوره انفال ۹.سوره توبه ۱۰.سوره یونس ۱۱.سوره هود ۱۲.سوره یوسف ۱۳.سوره رعد ۱۴.سوره ابراهیم ۱۵.سوره حجر ۱۶.سوره نحل ۱۷.سوره اسراء ۱۸.سوره کهف ۱۹.سوره مریم ۲۰.سوره طه ۲۱.سوره انبیاء ۲۲.سوره حج ۲۳.سوره مومنون ۲۴.سوره نور ۲۵.سوره فرقان ۲۶.سوره شعراء ۲۷.سوره نمل ۲۸.سوره قصص ۲۹.سوره عنکبوت ۳۰.سوره روم ۳۱.سوره لقمان ۳۲.سوره سجده ۳۳.سوره احزاب ۳۴.سوره سبأ ۳۵.سوره فاطر ۳۶.سوره یس ۳۷.سوره صافات ۳۸.سوره ص ۳۹.سوره زمر ۴۰.سوره غافر ۴۱.سوره فصلت ۴۲.سوره شوری ۴۳.سوره زخرف ۴۴.سوره دخان ۴۵.سوره جاثیه ۴۶.سوره احقاف ۴۷.سوره محمد ۴۸.سوره فتح ۴۹.سوره حجرات ۵۰.سوره ق ۵۱.سوره ذاریات ۵۲.سوره طور ۵۳.سوره نجم ۵۴.سوره قمر ۵۵.سوره الرحمن ۵۶.سوره واقعه ۵۷.سوره حدید ۵۸.سوره مجادله ۵۹.سوره حشر ۶۰.سوره ممتحنه ۶۱.سوره صف ۶۲.سوره جمعه ۶۳.سوره منافقون ۶۴.سوره تغابن ۶۵.سوره طلاق ۶۶.سوره تحریم ۶۷.سوره ملک ۶۸.سوره قلم ۶۹.سوره الحاقه ۷۰.سوره معارج ۷۱.سوره نوح ۷۲.سوره جن ۷۳.سوره مزمل ۷۴.سوره مدثر ۷۵.سوره قیامه ۷۶.سوره انسان ۷۷.سوره مرسلات ۷۸.سوره نبأ ۷۹.سوره نازعات ۸۰.سوره عبس ۸۱.سوره تکویر ۸۲.سوره انفطار ۸۳.سوره مطففین ۸۴.سوره انشقاق ۸۵.سوره بروج ۸۶.سوره طارق ۸۷.سوره اعلی ۸۸.سوره غاشیه ۸۹.سوره فجر ۹۰.سوره بلد ۹۱.سوره شمس ۹۲.سوره لیل ۹۳.سوره ضحی ۹۴.سوره انشراح ۹۵.سوره تین ۹۶.سوره علق ۹۷.سوره قدر ۹۸.سوره بینه ۹۹.سوره زلزال ۱۰۰.سوره عادیات ۱۰۱.سوره قارعه ۱۰۲.سوره تکاثر ۱۰۳.سوره عصر ۱۰۴.سوره همزه ۱۰۵.سوره فیل ۱۰۶.سوره قریش ۱۰۷.سوره ماعون ۱۰۸.سوره کوثر ۱۰۹.سوره کافرون ۱۱۰.سوره نصر ۱۱۱.سوره مسد ۱۱۲.سوره اخلاص ۱۱۳.سوره فلق ۱۱۴.سوره ناس

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن