سوره فاطر

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
<<سبأ فاطر یس>>
شماره: ۳۵
جزء : ۲۲
محل نزول: مکه
ترتيب نزول : ۴۳
تعداد آیه : ۴۵
متن و ترجمه سوره

فهرست سوره‌های قرآن

«سوره فاطر» سی و پنجمین سوره از قرآن کریم است و دارای ۴۵ آیه می باشد.

نزول سوره

«سوره فاطر» یا «سوره ملائکه» از سوره های مکی است. حسن بصری گوید، مگر دو آیه، «إِنَّ الَّذِینَ یتْلُونَ کتابَ اللَّهِ...» و «آیه ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْکتابَ...».

این سوره در ترتیب مصحف، سی و پنجمین سوره و در ترتیب نزول، چهل و سومین سوره قرآن کریم است که پیش از آن سوره فرقان و پس از آن سوره مریم نازل شده است.

عدد آیات

سوره فاطر، ۴۶ آیه شامى و مدنى اخیر است و ۴۵ آیه از نظر دیگران. اختلاف آن در هفت آیه است، «الَّذِینَ کفَرُوا لَهُمْ عَذابٌ شَدِیدٌ» بصرى و شامى جدید و آیه «الْبَصِیرُ» و «النُّورُ» سه آیه غیربصرى، «مَنْ فِی الْقُبُور» غیرشامى است و «أَنْ تَزُولا» بصرى، «تَبْدِیلًا» بصرى و شامى و مدنى اخیر است.

محتوا و هدف سوره

غرض این سوره بیان اصول دین است، یعنى یگانگى خداى تعالى در ربوبیت، و رسالت رسول خدا، و معاد و برگشتن به سوى او، که در این سوره بر این سه مساله استدلال شده، و خداى تعالى براى این منظور عده‌اى از نعمت‌هاى بزرگ آسمانى و زمینى را می‌شمارد، و تدبیر متقن امر عالم را به طور عموم، و امر انسانها را به طور خصوص به رخ می کشد.

و قبل از شمردن این نعمت‌ها و شروع به استدلال، اشاره‌اى اجمالى به این معنا می‌کند که گشودن در رحمت و بستن آن، و افاضه نعمت و امساک آن، منحصرا کار خداى تعالى است، و می‌فرماید: «ما یفْتَحِ اللَّهُ لِلنَّاسِ مِنْ رَحْمَةٍ فَلا مُمْسِک لَها ...» خدا در هر رحمتى را که به سوى مردم باز کند کسى نیست که آن را ببندد ... .

و باز قبل از اینکه این اشاره اجمالى را بکند، به واسطه ‌هایى اشاره می‌کند که رحمت و نعمت را از خداى تعالى گرفته، به خلق می‌رسانند، و آنان ملائکه هستند، که واسطه‌ هاى بین خدا و خلقند و به همین جهت می‌ بینیم سوره فاطر با یادآورى این وسائط شروع می‌شود.[۱]

فضیلت سوره

ابى بن کعب از پیامبر صلی الله علیه و آله روایت کرده که فرمود: هر کس «سوره ملائکه» را قرائت کند، روز قیامت سه در از درهاى بهشت او را صدا می زند که از هر کدام از این سه در که خواستى وارد شو.

پانویس

  1. ترجمه المیزان، ج‌۱۷، ص: ۴

منابع

  • فضل بن حسن طبرسی، ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‌۲۰، ص۲۹۹.
  • محمد حسین طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان، ج‌۱۷، ص۴، قم ۱۳۷۴.
  • ترتیب نزول سوره ها، در همین دانشنامه.

پیوست

سوره فاطر/متن و ترجمه

سوره قبلی:

۳۴.سبإ

۳۵.الفاطر سوره بعدی:

۳۶.يس

۱.سوره فاتحه ۲.سوره بقره ۳.سوره آل عمران ۴.سوره نساء ۵.سوره مائده ۶.سوره انعام ۷.سوره اعراف ۸.سوره انفال ۹.سوره توبه ۱۰.سوره یونس ۱۱.سوره هود ۱۲.سوره یوسف ۱۳.سوره رعد ۱۴.سوره ابراهیم ۱۵.سوره حجر ۱۶.سوره نحل ۱۷.سوره اسراء ۱۸.سوره کهف ۱۹.سوره مریم ۲۰.سوره طه ۲۱.سوره انبیاء ۲۲.سوره حج ۲۳.سوره مومنون ۲۴.سوره نور ۲۵.سوره فرقان ۲۶.سوره شعراء ۲۷.سوره نمل ۲۸.سوره قصص ۲۹.سوره عنکبوت ۳۰.سوره روم ۳۱.سوره لقمان ۳۲.سوره سجده ۳۳.سوره احزاب ۳۴.سوره سبأ ۳۵.سوره فاطر ۳۶.سوره یس ۳۷.سوره صافات ۳۸.سوره ص ۳۹.سوره زمر ۴۰.سوره غافر ۴۱.سوره فصلت ۴۲.سوره شوری ۴۳.سوره زخرف ۴۴.سوره دخان ۴۵.سوره جاثیه ۴۶.سوره احقاف ۴۷.سوره محمد ۴۸.سوره فتح ۴۹.سوره حجرات ۵۰.سوره ق ۵۱.سوره ذاریات ۵۲.سوره طور ۵۳.سوره نجم ۵۴.سوره قمر ۵۵.سوره الرحمن ۵۶.سوره واقعه ۵۷.سوره حدید ۵۸.سوره مجادله ۵۹.سوره حشر ۶۰.سوره ممتحنه ۶۱.سوره صف ۶۲.سوره جمعه ۶۳.سوره منافقون ۶۴.سوره تغابن ۶۵.سوره طلاق ۶۶.سوره تحریم ۶۷.سوره ملک ۶۸.سوره قلم ۶۹.سوره الحاقه ۷۰.سوره معارج ۷۱.سوره نوح ۷۲.سوره جن ۷۳.سوره مزمل ۷۴.سوره مدثر ۷۵.سوره قیامه ۷۶.سوره انسان ۷۷.سوره مرسلات ۷۸.سوره نبأ ۷۹.سوره نازعات ۸۰.سوره عبس ۸۱.سوره تکویر ۸۲.سوره انفطار ۸۳.سوره مطففین ۸۴.سوره انشقاق ۸۵.سوره بروج ۸۶.سوره طارق ۸۷.سوره اعلی ۸۸.سوره غاشیه ۸۹.سوره فجر ۹۰.سوره بلد ۹۱.سوره شمس ۹۲.سوره لیل ۹۳.سوره ضحی ۹۴.سوره انشراح ۹۵.سوره تین ۹۶.سوره علق ۹۷.سوره قدر ۹۸.سوره بینه ۹۹.سوره زلزال ۱۰۰.سوره عادیات ۱۰۱.سوره قارعه ۱۰۲.سوره تکاثر ۱۰۳.سوره عصر ۱۰۴.سوره همزه ۱۰۵.سوره فیل ۱۰۶.سوره قریش ۱۰۷.سوره ماعون ۱۰۸.سوره کوثر ۱۰۹.سوره کافرون ۱۱۰.سوره نصر ۱۱۱.سوره مسد ۱۱۲.سوره اخلاص ۱۱۳.سوره فلق ۱۱۴.سوره ناس

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن