ماه محرم: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(←‏تاریخ قبل اسلام)
(←‏وقایع ماه محرم)
سطر ۲۱: سطر ۲۱:
 
*حدود ۲۰۰۰‬ سال قبل از هجرت. [[عبور حضرت موسی علیه السلام از دریا|عبور "حضرت موسى علیه‌السلام" و بنی‌اسرائیل از دریا]]: '''[[5 محرم]]'''
 
*حدود ۲۰۰۰‬ سال قبل از هجرت. [[عبور حضرت موسی علیه السلام از دریا|عبور "حضرت موسى علیه‌السلام" و بنی‌اسرائیل از دریا]]: '''[[5 محرم]]'''
 
*حدود ۲۰۰۰‬ سال قبل از هجرت. [[نزول عذاب بر بنی اسرائیل|نزول عذاب بر بنى اسرائیل]]: '''[[6 محرم]]'''
 
*حدود ۲۰۰۰‬ سال قبل از هجرت. [[نزول عذاب بر بنی اسرائیل|نزول عذاب بر بنى اسرائیل]]: '''[[6 محرم]]'''
−
*حدود ‭ ۱۹۰۰‬سال قبل از [[هجرت پیامبر اسلام به مدینه|هجرت]]. سخن گفتن [[خدا]] با "[[حضرت موسی]]" علیه‌السلام در [[طور سینا|کوه طور]] بنا بر روایات: '''[[7 محرم]]'''
+
*حدود ‭ ۲۰۰۰‬‬سال قبل از [[هجرت پیامبر اسلام به مدینه|هجرت]]. سخن گفتن [[خدا]] با "[[حضرت موسی]]" علیه‌السلام در [[طور سینا|کوه طور]] بنا بر روایات: '''[[7 محرم]]'''
 
*حدود ‭۱۴۰۰‬ سال قبل از [[هجرت پیامبر اسلام به مدینه|هجرت]]. [[رهائی حضرت یونس علیه السلام از شکم ماهی|رهائى "حضرت یونس علیه السلام" از شکم ماهى]]: '''[[9 محرم]]'''
 
*حدود ‭۱۴۰۰‬ سال قبل از [[هجرت پیامبر اسلام به مدینه|هجرت]]. [[رهائی حضرت یونس علیه السلام از شکم ماهی|رهائى "حضرت یونس علیه السلام" از شکم ماهى]]: '''[[9 محرم]]'''
 
* حدود ۶۴۰ سال قبل از هجرت. [[ولادت حضرت مریم علیها السلام]]: '''[[9 محرم]]'''
 
* حدود ۶۴۰ سال قبل از هجرت. [[ولادت حضرت مریم علیها السلام]]: '''[[9 محرم]]'''

نسخهٔ ‏۲۲ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۴۰

محرم ۱۴۴۶ در تقویم ایران
شنبه ۷ ۱۴ ۲۱ ۲۸
یک‌شنبه ۱ ۸ ۱۵ ۲۲ ۲۹
دوشنبه ۲ ۹ ۱۶ ۲۳ ۳۰
سه‌شنبه ۳ ۱۰ ۱۷ ۲۴
چهارشنبه ۴ ۱۱ ۱۸ ۲۵
پنج‌شنبه ۵ ۱۲ ۱۹ ۲۶
جمعه ۶ ۱۳ ۲۰ ۲۷
دانشنامه تقویم

«ماه مُحرّم» نخستین ماه از ماه‌‌های قمری و یکی از ماه‌‌های حرام است و عرب جاهلی نیز جنگ در این ماه را حرام می‌‌دانست و ترک مخاصمه می‌‌کرد؛ لذا از آن زمان ماه محرم بدین اسم نامگذاری شد؛[۱] و روز اول محرم را اول سال قمری قرار دادند.[۲]

محرم در مکتب شیعه

محرّم، ماه حزن و اندوه و عزاداری شیعیان در شهادت حضرت امام حسین علیه‌السلام است. این ماه یادآور دلاورمردی‌‌های یاران باوفای ابا عبدالله الحسین علیه‌السلام، و ماه پیروزی حق بر باطل است.

امام رضا علیه‌السلام در خصوص این ماه فرمود: در جاهلیت، حرمت این ماه نگاه داشته می‌‌شد و در آن نمی‌‌جنگیدند، ولی در این ماه، خون‌‌های ما را ریختند و حرمت ما را شکستند و فرزندان و زنان ما را اسیر کردند و خیمه‌‌ها را آتش زدند و غارت کردند و حرمت پیامبر را درباره ذریه‌اش رعایت نکردند. همچنین از آن امام همام نقل شده است: «وقتی محرم فرامی‌‌رسید، پدرم خندان دیده نمی‌‌شد، حزن و اندوه تا پایان دهه‌ اول بر او غالب بود و روز عاشورا، روز حزن و مصیبت و گریه ایشان بود».[۳]

آیت الله میرزا جواد ملکی تبریزی در «المراقبات» نوشته است: «کودکانم را می‌‌دیدم که در دهه نخست ماه محرم غذا نمی‌‌خوردند و به نان خالی اکتفا می‌‌کردند کسی هم به آنان نگفته بود ماه محرم شروع شده است گمان می‌‌کنم عشقی درونی آنان را برمی‌‌انگیخت».[۴]

به همین دلیل ماه محرم با حادثه عاشورا عجین شده است و فرا رسیدن آن دل‌ها را پر از غم می‌‌سازد و پیروان و شیفتگان امام حسین علیه‌السلام از اول محرم، محافل و مجالسی را سیاهپوش کرده به یاد آن امام شهید به عزاداری می‌‌پردازند.[۵]

وقایع ماه محرم

تاریخ قبل اسلام

تاریخ اسلام

تاریخ معاصر

اعمال ماه محرم

شب و روز اول محرم به عنوان اول سال قمری دارای نماز و آداب خاصی است که در کتاب شریف مفاتیح الجنان بیان شده است.

شب اول ماه محرم: اول: نماز؛ این شب، چند نماز دارد که یکی از آن‌ها به شرح ذیل است: دو رکعت، که در هر رکعت بعد از سوره حمد یازده مرتبه سوره توحید خوانده شود. در فضیلت این نماز چنین آمده است: «خواندن این نماز و روزه داشتن روزش موجب امنیت است و کسی که این عمل را انجام دهد، گویا تمام سال بر کار نیک مداومت داشته است».[۶] دوم: احیای این شب.[۷] سوم: نیایش و دعا.[۸]

روز اول محرم: اول محرم هر سال، اولین روز سال قمری است و از امام محمدباقر علیه‌السلام روایت شده است: «آن کس که این روز را روزه بدارد، خداوند دعایش را اجابت می‌‌کند، همان گونه که دعای حضرت زکریا علیه‌السلام را اجابت کرد».[۹] در این روز، دو رکعت نماز خوانده شود و پس از آن سه بار دعای زیر قرائت گردد: «اللّهم انت الإله القدیم و هذه سنةٌ جدیدةٌ فاسئلک فیها العصمة من الشیطان والقوَّة علی هذه النّفس الامّارة بالسُّوء»[۱۰]

روز سوم محرم: از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نقل شده است: «هر کس در این روز روزه بگیرد، خداوند دعایش را اجابت کند».[۱۱] روز هفتم محرم نیز روزه گرفتن مستحب است.

شب عاشورا: اول: چند نماز برای این شب در روایات آمده است که یکی از آن‌ها چنین است: چهار رکعت نماز که در هر رکعت بعد از سوره‌ حمد، ۵۰ بار سوره‌ توحید خوانده می‌‌شود. پس از پایان نماز ۷۰ بار «سبحان الله و الحمدالله و لا اله الاّ الله و الله اکبر و لاحول و لاقوة الاّ بالله العلی العظیم» خوانده شود.[۱۲] دوم: احیای این شب کنار قبر امام حسین علیه‌السلام.[۱۳] سوم: دعا و نیایش.[۱۴]

روز عاشورا: اول: عزاداری بر امام حسین علیه‌السلام و شهدای کربلا؛ در این مورد از امام رضا علیه‌السلام نقل شده است: هر کس کار و کوشش را در این روز رها کند، خداوند خواسته‌‌هایش را برآورد و هر کس این روز را با حزن و اندوه سپری کند، خداوند قیامت را روز خوشحالی او قرار دهد.[۱۵] دوم: زیارت امام حسین علیه‌السلام.[۱۶] سوم: روزه‌گرفتن در این روز کراهت دارد؛ ولی بهتر است بدون قصد روزه تا بعد از نماز عصر از خوردن و آشامیدن خودداری شود.[۱۷] چهارم: آب دادن به زائران امام حسین علیه‌السلام.[۱۸] خواندن سوره توحید هزار مرتبه.[۱۹] پنجم: خواندن زیارت عاشورا.[۲۰] ششم: گفتن هزار بار ذکر «اللّهم العن قتلة الحسین علیه‌السلام».[۲۱]

روز بیست و یکم محرم: روزه‌ این روز مطلوب است.[۲۲]

پانویس

  1. ↑ مصباح کفعمی، ص ۵۰۹.
  2. ↑ فرهنگ عاشورا، ص ۴۰۵، جواد محدثی.
  3. ↑ وسائل الشیعه، ج ۵، ص ۳۹۴، حدیث ۸.
  4. ↑ پیام‌آور عاشورا، مهاجرانی، ص ۱۱.
  5. ↑ بااندکی دخل و تصرف، فرهنگ عاشورا جواد محدثی، ص ۴۰۶.
  6. ↑ بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۳۳۳؛ وسائل الشیعه، ج ۵، ص ۲۹۴، حدیث ۱؛ مفاتیح الجنان، ص ۲۸۶.
  7. ↑ مصباح المتهجد، ص ۷۸۳.
  8. ↑ بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۳۲۴.
  9. ↑ عروة الوثقی، ج ۲، ص ۲۴۳؛ وسائل الشیعه، ج ۷، ص ۳۴۷، حدیث ۳.
  10. ↑ بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۳۳۴.
  11. ↑ عروة الوثقی، ج ۲، ص ۲۴۲؛ وسائل الشیعه، ج ۷، ص ۳۴۸.
  12. ↑ همان، ص ۲۹۵، حدیث ۴ و ۵.
  13. ↑ بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۳۴۰.
  14. ↑ همان، ص ۳۳۸.
  15. ↑ بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۴۳، حدیث ۵.
  16. ↑ کامل الزیارات، ص ۱۷۴، حدیث ۵ و ۶.
  17. ↑ وسائل الشیعه، ج ۷، ص ۳۳۸، حدیث ۷.
  18. ↑ کامل الزیارات، ص ۱۷۴، حدیث ۵.
  19. ↑ وسائل الشیعه، ج ۷، ص ۳۳۹، حدیث ۸.
  20. ↑ کامل الزیارات، ص ۱۷۴.
  21. ↑ مفاتیح الجنان، ص ۲۹۸.
  22. ↑ بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۳۴۵، حدیث ۱.

منابع برای مطالعه بیشتر

برگرفته از «https://wiki.ahlolbait.com/index.php?title=ماه_محرم&oldid=154139»
آپارات موسسه اهل البیت علیهم السلام کانال عکس نوشته قرآن و حدیث در اینستاگرام تلگرام قرآن و حدیث کانال قرآن و حدیث در ایتا