سوره ذاریات
| <<ق | ذاریات | طور>> | ||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
«سوره ذاریات» پنجاه و یکمین سوره از قرآن کریم است و دارای ۶۰ آیه می باشد.
نزول سوره
«سوره ذاریات» از سوره های مکی است. این سوره در ترتیب مصحف، پنجاه و یکمین سوره و در ترتیب نزول، شصت و هفتمین سوره قرآن کریم است که پیش از آن سوره احقاف و پس از آن سوره الغاشیه نازل شده است.
محتوای سوره
دعوت پیامبر اسلام همواره لبه تیزش به طرف وثنیت بود، که ایشان را به توحید در ربوبیت می خواند، و می خواست به آنها بفهماند که خداى تعالى تنها ربّ آنان و ربّ تمامى عالم است. و این دعوتش از دو طریق بود، یکى از راه بشارت و نوید، و یکى از راه انذار و تهدید که مخصوصا بر این انذار بیشتر تکیه داشت. و انذارش به دو چیز بود: یکى عذاب دنیا که اقوام و ملل گذشته را به جرم تکذیب منقرض ساخت. و یکى هم عذاب آخرت که عذابى است جاودانه. و در پیشبرد دعوت همین انذار مؤثر و عمده بود، چون اگر حساب و جزاى روز قیامت نباشد، ایمان به وحدانیت خدا و نبوت انبیاء لغو و بى اثر است.
هم چنان که مشرکین به همین منظور، خداى آسمان و زمین را با خدایان دروغین معاوضه کردند، و شدیدا با اصول سه‌گانه توحید و نبوت و معاد مخالفت و انکار می ورزیدند. آرى می‌خواستند با انکار معاد و اصرار در اینکه چنین چیزى نیست و مسخره کردن آن، به هر راهى که ممکن باشد خود را از قید و بند آزاد کنند، چون آنها هم این قدر می فهمیدند که اگر بتوانند اصل سوم یعنى معاد را باطل کنند، آن دو اصل دیگر خود به خود باطل می شود.
و این سوره متعرض مسأله معاد و انکار مشرکین نسبت به آن است و با این مسأله ختم می شود. اما نه از این جهت که خود معاد را اثبات کند، هم چنان که در مواردى از کلام مجیدش، معاد بدان جهت که معاد است مورد نظر قرار نگرفته، بلکه از این جهت متعرض آن شده که روز جزاء است، و کسى که وعده آن را داده خداى تعالى است، و خداى تعالى هم یگانه رب ایشان است، و وعده او صدق است و در آن شکى نیست. و به همین منظور وقتى رشته کلام به احتجاج بر مساله معاد می کشد، بر مساله توحید احتجاج می کند، و آیات بیرونى -از زمینى و آسمانى- و آیات درونى را به رخ می کشد. و عذابهایى که با آن عذابها امت‌هاى گذشته را به دنبال دعوت به توحید عقوبت کرد- وقتى دعوت انبیا را نپذیرفتند، و نبوتشان را تکذیب کردند- ذکر می کند، و این نیست مگر براى همین منظور که با اثبات توحید، روز جزاء را که خداى واحد وعده داده اثبات کند، خدایى که هرگز خلف وعده نمی کند، از سوى دیگر، روز جزاء را اثبات کند که دعوت نبویه از آن خبر داده، (دعوتى که هرگز دروغ و فریب در آن وجود ندارد)، تا در نتیجه راهى براى انکار معاد برایشان باقى نماند، و نتوانند از راه انکار معاد، مسأله توحید و نبوت را هم لغو جلوه دهند، که بیانش گذشت.[۱]
فضیلت سوره
أبىّ بن کعب از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله روایت کرده: هر کس سوره ذاریات را بخواند، به تعداد هر بادى که در جهان مى‌وزد، ده حسنه به او خواهند داد.
داود بن فرقد از امام صادق علیه السلام روایت کرده است که فرمودند: هر کس سوره ذاریات را در روز یا شب بخواند، خداوند زندگى او را رو به راه کرده و رزق فراوان به او خواهد داد و با چراغى نورانى قبرش را روشن مى‌کند که تا روز قیامت روشن باشد.
پانویس
- ↑ ترجمه المیزان، ج۱۸، ص: ۵۴۶
منابع
- فضل بن حسن طبرسی، ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۲۳، ص۲۸۸.
- محمد حسین طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۵۴۶، قم ۱۳۷۴.
- ترتیب نزول سوره ها، در همین دانشنامه.
پیوست
| سوره قبلی:
۵۰.ق |
۵۱.الذاريات | سوره بعدی:
۵۲.الطور |
۱.سوره فاتحه ۲.سوره بقره ۳.سوره آل عمران ۴.سوره نساء ۵.سوره مائده ۶.سوره انعام ۷.سوره اعراف ۸.سوره انفال ۹.سوره توبه ۱۰.سوره یونس ۱۱.سوره هود ۱۲.سوره یوسف ۱۳.سوره رعد ۱۴.سوره ابراهیم ۱۵.سوره حجر ۱۶.سوره نحل ۱۷.سوره اسراء ۱۸.سوره کهف ۱۹.سوره مریم ۲۰.سوره طه ۲۱.سوره انبیاء ۲۲.سوره حج ۲۳.سوره مومنون ۲۴.سوره نور ۲۵.سوره فرقان ۲۶.سوره شعراء ۲۷.سوره نمل ۲۸.سوره قصص ۲۹.سوره عنکبوت ۳۰.سوره روم ۳۱.سوره لقمان ۳۲.سوره سجده ۳۳.سوره احزاب ۳۴.سوره سبأ ۳۵.سوره فاطر ۳۶.سوره یس ۳۷.سوره صافات ۳۸.سوره ص ۳۹.سوره زمر ۴۰.سوره غافر ۴۱.سوره فصلت ۴۲.سوره شوری ۴۳.سوره زخرف ۴۴.سوره دخان ۴۵.سوره جاثیه ۴۶.سوره احقاف ۴۷.سوره محمد ۴۸.سوره فتح ۴۹.سوره حجرات ۵۰.سوره ق ۵۱.سوره ذاریات ۵۲.سوره طور ۵۳.سوره نجم ۵۴.سوره قمر ۵۵.سوره الرحمن ۵۶.سوره واقعه ۵۷.سوره حدید ۵۸.سوره مجادله ۵۹.سوره حشر ۶۰.سوره ممتحنه ۶۱.سوره صف ۶۲.سوره جمعه ۶۳.سوره منافقون ۶۴.سوره تغابن ۶۵.سوره طلاق ۶۶.سوره تحریم ۶۷.سوره ملک ۶۸.سوره قلم ۶۹.سوره الحاقه ۷۰.سوره معارج ۷۱.سوره نوح ۷۲.سوره جن ۷۳.سوره مزمل ۷۴.سوره مدثر ۷۵.سوره قیامه ۷۶.سوره انسان ۷۷.سوره مرسلات ۷۸.سوره نبأ ۷۹.سوره نازعات ۸۰.سوره عبس ۸۱.سوره تکویر ۸۲.سوره انفطار ۸۳.سوره مطففین ۸۴.سوره انشقاق ۸۵.سوره بروج ۸۶.سوره طارق ۸۷.سوره اعلی ۸۸.سوره غاشیه ۸۹.سوره فجر ۹۰.سوره بلد ۹۱.سوره شمس ۹۲.سوره لیل ۹۳.سوره ضحی ۹۴.سوره انشراح ۹۵.سوره تین ۹۶.سوره علق ۹۷.سوره قدر ۹۸.سوره بینه ۹۹.سوره زلزال ۱۰۰.سوره عادیات ۱۰۱.سوره قارعه ۱۰۲.سوره تکاثر ۱۰۳.سوره عصر ۱۰۴.سوره همزه ۱۰۵.سوره فیل ۱۰۶.سوره قریش ۱۰۷.سوره ماعون ۱۰۸.سوره کوثر ۱۰۹.سوره کافرون ۱۱۰.سوره نصر ۱۱۱.سوره مسد ۱۱۲.سوره اخلاص ۱۱۳.سوره فلق ۱۱۴.سوره ناس
