شهدای کربلا: تفاوت بین نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
جز (8پروژه: رتبه بندی، اولویت بندی ، سنجش کیفی) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
||
| سطر ۵: | سطر ۵: | ||
تعداد دقیق شهدای کربلا، مشخّص نیست. دانشنامه امام حسین علیه السلام برای رسیدن به عددی نزدیک به واقع ، نام کسانی را که در منابع نسبتا معتبر، در زمره شهدای کربلا شمرده شده اند، فهرست نموده است که عدد آنها به 155 رسیده است.<ref>دانشنامه امام حسین(ع)،دارالحدیث، 1388، چاپ اول، ج7، ص 281-291</ref>در عین حال حجت‌الاسلام سیدمحمود طباطبایی‌نژاد، مدیرگروه پژوهشی دانشنامه امام حسین(ع) در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس اظهار داشت: | تعداد دقیق شهدای کربلا، مشخّص نیست. دانشنامه امام حسین علیه السلام برای رسیدن به عددی نزدیک به واقع ، نام کسانی را که در منابع نسبتا معتبر، در زمره شهدای کربلا شمرده شده اند، فهرست نموده است که عدد آنها به 155 رسیده است.<ref>دانشنامه امام حسین(ع)،دارالحدیث، 1388، چاپ اول، ج7، ص 281-291</ref>در عین حال حجت‌الاسلام سیدمحمود طباطبایی‌نژاد، مدیرگروه پژوهشی دانشنامه امام حسین(ع) در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس اظهار داشت: | ||
| + | |||
:«وقتی در منابع مختلف بررسی می‌کنیم به تعدادی از اسامی می‌رسیم که به دلیل آنکه در آن زمان نقطه‌گذاری کمتر انجام می‌شد ممکن است بعضی از این اسامی با هم مشترک بوده، شبیه هم باشند یا اشتباه شده باشد. گروه تحقیقاتی دانشنامه امام حسین(ع) ادعایی ندارد مبنی بر اینکه تعداد شهدای کربلا حتما 155 نفر است، بلکه تعداد و اسامی را از زیارت ناحیه مقدسه و سایر منابع مستندی که وجود داشته، بیان کرده است.» <ref>[http://www.farsnews.com/printable.php?nn=13910906000389 نام و تعداد دقیق شهدای کربلا + جدول، فارس نیوز]، بازیابی: 27 مهر 1394</ref> | :«وقتی در منابع مختلف بررسی می‌کنیم به تعدادی از اسامی می‌رسیم که به دلیل آنکه در آن زمان نقطه‌گذاری کمتر انجام می‌شد ممکن است بعضی از این اسامی با هم مشترک بوده، شبیه هم باشند یا اشتباه شده باشد. گروه تحقیقاتی دانشنامه امام حسین(ع) ادعایی ندارد مبنی بر اینکه تعداد شهدای کربلا حتما 155 نفر است، بلکه تعداد و اسامی را از زیارت ناحیه مقدسه و سایر منابع مستندی که وجود داشته، بیان کرده است.» <ref>[http://www.farsnews.com/printable.php?nn=13910906000389 نام و تعداد دقیق شهدای کربلا + جدول، فارس نیوز]، بازیابی: 27 مهر 1394</ref> | ||
| سطر ۱۳: | سطر ۱۴: | ||
'''شهدای [[بنی هاشم]]''' | '''شهدای [[بنی هاشم]]''' | ||
| − | شهدای کربلا از اولاد [[ابوطالب]] که نام آنها در زیارت 'ناحیه' آمده، 17 نفر و از اولاد ابی طالب که نام آنها در زیارت 'ناحیه' نیامده، 13 نفر است که سه کودک نیز از بنی هاشم شهید شدند و از میان این 33 نفر، 10 نفر از فرزندان امیرالمومنین علیه السلام، چهار نفر از فرزندان امام حسن علیه السلام، سه نفر از فرزندان سیدالشهدا علیه السلام، 12 نفر از فرزندان عقیل و چهار نفر نیز از فرزندان جعفر بودند.<ref name = "فرهنگ عاشورا">فرهنگ عاشورا، جواد محدثی، مدخل "آمار نهضت کربلا" در دسترس: [http://www.ghadeer.org/Book/1214/182995 پایگاه مرکز اطلاع رسانی غدیر]، بازیابی: 24 شهریور 1397</ref> | + | شهدای کربلا از اولاد [[ابوطالب]] که نام آنها در زیارت 'ناحیه' آمده، 17 نفر و از اولاد ابی طالب که نام آنها در زیارت 'ناحیه' نیامده، 13 نفر است که سه کودک نیز از بنی هاشم شهید شدند و از میان این 33 نفر، 10 نفر از فرزندان امیرالمومنین علیه السلام، چهار نفر از فرزندان امام حسن علیه السلام، سه نفر از فرزندان سیدالشهدا علیه السلام، 12 نفر از فرزندان عقیل و چهار نفر نیز از فرزندان جعفر بودند.<ref name="فرهنگ عاشورا">فرهنگ عاشورا، جواد محدثی، مدخل "آمار نهضت کربلا" در دسترس: [http://www.ghadeer.org/Book/1214/182995 پایگاه مرکز اطلاع رسانی غدیر]، بازیابی: 24 شهریور 1397</ref> |
'''شهدای کوفه''' | '''شهدای کوفه''' | ||
| − | تعداد شهدای کوفه و از یاران امام 138 نفر بود که 14 نفر از آنان را غلامان تشکیل می دادند. شهدایی که سرهای آنها بین قبایل تقسیم و از کربلا به کوفه برده شد، 78 نفر بودند.<ref name="فرهنگ عاشورا"/> | + | تعداد شهدای کوفه و از یاران امام 138 نفر بود که 14 نفر از آنان را غلامان تشکیل می دادند. شهدایی که سرهای آنها بین قبایل تقسیم و از کربلا به کوفه برده شد، 78 نفر بودند.<ref name="فرهنگ عاشورا" /> |
'''شهدای صحابی رسول خدا (ص)''' | '''شهدای صحابی رسول خدا (ص)''' | ||
| − | پنج نفر از شهدای کربلا به نام های 'انس بن حرث کاهلی'، 'حبیب بن مظاهر'، 'مسلم بن عوسجه'، 'هانی بن عروه' و' عبداللّه بن بقطر عمیری' از اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله بودند.<ref name="فرهنگ عاشورا"/> | + | پنج نفر از شهدای کربلا به نام های 'انس بن حرث کاهلی'، 'حبیب بن مظاهر'، 'مسلم بن عوسجه'، 'هانی بن عروه' و' عبداللّه بن بقطر عمیری' از اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله بودند.<ref name="فرهنگ عاشورا" /> |
'''کودکان شهید''' | '''کودکان شهید''' | ||
| − | پنج کودک به نام های [[علی اصغر]] علیه السلام (عبدالله) شیرخوار [[امام حسین علیه السلام]]، 'عبدالله بن حسن'، 'محمدبن ابی سعیدبن عقیل'، 'قاسم بن حسن' و 'عمرو بن جناده انصاری' در کربلا شهید شدند.<ref name="فرهنگ عاشورا"/> | + | پنج کودک به نام های [[علی اصغر]] علیه السلام (عبدالله) شیرخوار [[امام حسین علیه السلام]]، 'عبدالله بن حسن'، 'محمدبن ابی سعیدبن عقیل'، 'قاسم بن حسن' و 'عمرو بن جناده انصاری' در کربلا شهید شدند.<ref name="فرهنگ عاشورا" /> |
'''غلامان شهید''' | '''غلامان شهید''' | ||
| سطر ۳۵: | سطر ۳۶: | ||
'سواربن منعم' و 'موقع بن ثمامه صیداوی' دو نفر از یاران امام حسین علیه السلام بودند که در روز عاشورا اسیر و شهید شدند. | 'سواربن منعم' و 'موقع بن ثمامه صیداوی' دو نفر از یاران امام حسین علیه السلام بودند که در روز عاشورا اسیر و شهید شدند. | ||
| − | چهار نفر از یاران امام حسین علیه السلام نیز در کربلا پس از شهادت آن حضرت به شهادت رسیدند که اینان '[[سعد بن الحرث]]' و برادرش '[[ابو الحتوف]]'، '[[سوید بن ابى مطاع]]' (که مجروح بود) و '[[محمد بن ابى سعید بن عقیل]]' بودند.<ref name="فرهنگ عاشورا"/> | + | چهار نفر از یاران امام حسین علیه السلام نیز در کربلا پس از شهادت آن حضرت به شهادت رسیدند که اینان '[[سعد بن الحرث]]' و برادرش '[[ابو الحتوف]]'، '[[سوید بن ابى مطاع]]' (که مجروح بود) و '[[محمد بن ابى سعید بن عقیل]]' بودند.<ref name="فرهنگ عاشورا" /> |
'''بانوی شهید کربلا''' | '''بانوی شهید کربلا''' | ||
| سطر ۴۳: | سطر ۴۴: | ||
'''شهدایی که مثله شدند''' | '''شهدایی که مثله شدند''' | ||
| − | در روز [[عاشورا]] '[[علی اکبر علیه السلام]]'، 'عباس علیه السلام' و 'عبدالرحمن بن عمیر' را قطعه قطعه کردند و سر سه شهید را به جانب [[امام حسین علیه السلام]] انداختند که این سه نفر عبارتند بودند از: 'عبدالله بن عمیر کلبی'، 'عمرو بن جناده' و 'عابس بن ابی شبیب شاکری'.<ref name="فرهنگ عاشورا"/> | + | در روز [[عاشورا]] '[[علی اکبر علیه السلام]]'، 'عباس علیه السلام' و 'عبدالرحمن بن عمیر' را قطعه قطعه کردند و سر سه شهید را به جانب [[امام حسین علیه السلام]] انداختند که این سه نفر عبارتند بودند از: 'عبدالله بن عمیر کلبی'، 'عمرو بن جناده' و 'عابس بن ابی شبیب شاکری'.<ref name="فرهنگ عاشورا" /> |
==پیاده رفتن امام بر بالین شهدا== | ==پیاده رفتن امام بر بالین شهدا== | ||
| − | امام حسین علیه السلام بر بالین هفت نفر از شهدا یعنی '[[مسلم بن عوسجه]]'، '[[حر بن یزید الریاحی|حر]]'، '[[واضح رومی]]'، '[[جون]]'، '[[عباس بن علی|عباس]]'، '[[علی اکبر]] علیه السلام' و '[[قاسم بن حسن|قاسم]]' پیاده رفتند.<ref name="فرهنگ عاشورا"/> | + | امام حسین علیه السلام بر بالین هفت نفر از شهدا یعنی '[[مسلم بن عوسجه]]'، '[[حر بن یزید الریاحی|حر]]'، '[[واضح رومی]]'، '[[جون]]'، '[[عباس بن علی|عباس]]'، '[[علی اکبر]] علیه السلام' و '[[قاسم بن حسن|قاسم]]' پیاده رفتند.<ref name="فرهنگ عاشورا" /> |
==پدران شهید و مادران حاضر در واقعه کربلا== | ==پدران شهید و مادران حاضر در واقعه کربلا== | ||
| − | هفت نفر شامل علی اکبر علیه السلام، 'عبدالله بن حسین'، 'عمروبن جناده'، 'عبدالله بن یزید'، 'عبیدالله بن یزید'، 'مجمع بن عائذ' و 'عبدالرحمن بن مسعود' در حضور پدر خود شهید شدند.<ref name="فرهنگ عاشورا"/> | + | هفت نفر شامل علی اکبر علیه السلام، 'عبدالله بن حسین'، 'عمروبن جناده'، 'عبدالله بن یزید'، 'عبیدالله بن یزید'، 'مجمع بن عائذ' و 'عبدالرحمن بن مسعود' در حضور پدر خود شهید شدند.<ref name="فرهنگ عاشورا" /> |
9 نفر از مادران شهدای کربلا در روز عاشورا حضور در کربلا حضور داشتند: | 9 نفر از مادران شهدای کربلا در روز عاشورا حضور در کربلا حضور داشتند: | ||
| − | '[[رباب]]' مادر '[[علی اصغر]] علیه السلام'، حضرت [[زينب كبرى]] سلام الله علیها مادر 'محمد' و '[[عون بن عبد الله بن جعفر|عون]]'، '[[رمله]]' مادر [[قاسم بن حسن]]، 'بنت شلیل جیلیه' مادر [[عبد الله بن حسن]]، 'رقیه' دختر امیرالمومنین علیه السلام و مادر '[[عبد الله بن مسلم بن عقیل]]' و مادران 'محمدبن ابی سعید بن عقیل'، '[[عمرو بن جنادة الانصاری]]'، 'عبداللّه بن وهب کلبی' بنا به روایتی که ثابت نیست 'لیلا' مادر [[علی اکبر]] علیه السلام.<ref name="فرهنگ عاشورا"/> | + | '[[رباب]]' مادر '[[علی اصغر]] علیه السلام'، حضرت [[زينب كبرى]] سلام الله علیها مادر 'محمد' و '[[عون بن عبد الله بن جعفر|عون]]'، '[[رمله]]' مادر [[قاسم بن حسن]]، 'بنت شلیل جیلیه' مادر [[عبد الله بن حسن]]، 'رقیه' دختر امیرالمومنین علیه السلام و مادر '[[عبد الله بن مسلم بن عقیل]]' و مادران 'محمدبن ابی سعید بن عقیل'، '[[عمرو بن جنادة الانصاری]]'، 'عبداللّه بن وهب کلبی' بنا به روایتی که ثابت نیست 'لیلا' مادر [[علی اکبر]] علیه السلام.<ref name="فرهنگ عاشورا" /> |
==فهرست اسامی شهدای کربلا== | ==فهرست اسامی شهدای کربلا== | ||
===شهدای [[بنی هاشم]]=== | ===شهدای [[بنی هاشم]]=== | ||
| + | |||
#[[امام حسین علیه السلام]] | #[[امام حسین علیه السلام]] | ||
| − | #[[عباس بن علی|حضرت ابوالفضل العباس بن علی]]:او فرزند ارشد امام علی عبه السلام و [[ام البنین]] بود. آن حضرت، علمدار سپاه آن حضرت بود. و به هنگام شهادت 34 ساله بود. مقام او در بین شهدای کربلا مقامی بس بلند است. حضرت مهدی علیه السلام در زيارت ناحيه مقدسه به او اين گونه سلام می دهد: سلام بر ابوالفضل عبّاس، فرزند امیر مؤمنان ؛ از خود در گذرنده با جان برای برادر، برگیرنده از دیروزش برای فردایش، فداییِ او، نگهدارنده، کوشنده برای رساندن آب به او، وکسی که دست هایش بُریده شد! خداوند قاتلانش یزید بن رُقاد حیتی | + | #[[عباس بن علی|حضرت ابوالفضل العباس بن علی]]:او فرزند ارشد امام علی عبه السلام و [[ام البنین]] بود. آن حضرت، علمدار سپاه آن حضرت بود. و به هنگام شهادت 34 ساله بود. مقام او در بین شهدای کربلا مقامی بس بلند است. حضرت مهدی علیه السلام در زيارت ناحيه مقدسه به او اين گونه سلام می دهد: سلام بر ابوالفضل عبّاس، فرزند امیر مؤمنان ؛ از خود در گذرنده با جان برای برادر، برگیرنده از دیروزش برای فردایش، فداییِ او، نگهدارنده، کوشنده برای رساندن آب به او، وکسی که دست هایش بُریده شد! خداوند قاتلانش حَکیم بن طُفَیل طایی و یزید بن رُقاد حیتی (یا زید بن ورقاء) را لعنت کند! |
| − | #[[عبد الله بن علی]]:او نیز فرزند ام البنین است و به هنگام شهادت 25 سال سن داشت. | + | #[[عبد الله بن علی]]:او نیز فرزند ام البنین است و به هنگام شهادت 25 سال سن داشت. |
#[[عثمان بن علی]]: وی دو سال پس از برادرش عبدالله دیده به جهان گشود و هنگام تولدش، امیرالمومنین علی علیه السلام فرمود: به یاد برادرم، «عثمان بن مظعون» او را «عثمان» نامیدم. | #[[عثمان بن علی]]: وی دو سال پس از برادرش عبدالله دیده به جهان گشود و هنگام تولدش، امیرالمومنین علی علیه السلام فرمود: به یاد برادرم، «عثمان بن مظعون» او را «عثمان» نامیدم. | ||
#[[جعفر بن علی]]: فرزند دبگر ام البنین است که مطابق با برخی منابع وی در موقع شهادت نوزده ساله بود. | #[[جعفر بن علی]]: فرزند دبگر ام البنین است که مطابق با برخی منابع وی در موقع شهادت نوزده ساله بود. | ||
| سطر ۶۹: | سطر ۷۱: | ||
'''فرزندان امام حسین علیه السلام:''' | '''فرزندان امام حسین علیه السلام:''' | ||
| − | #علی بن الحسین ([[علی اکبر]]) :نام مادر: لیلی، شبیه‌ترین مردم در خَلق و خُلق به پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله، در سن ایشان اختلاف است. هنگام شهادت 18 یا 19 یا 25 ساله بوده‌اند. به صورت گروهی او را به شهادت رساندند. | + | #علی بن الحسین ([[علی اکبر]]) :نام مادر: لیلی، شبیه‌ترین مردم در خَلق و خُلق به پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله، در سن ایشان اختلاف است. هنگام شهادت 18 یا 19 یا 25 ساله بوده‌اند. به صورت گروهی او را به شهادت رساندند. مرة بن منقذ شمشیرى بر فرق نازنینش زد که طاقت نشستن روى اسب را از ایشان گرفت، حضرت خود را بر گردن اسب انداخت و در این هنگام دشمنان بدنش را پاره‌پاره کردند و او را به شهادت رساندند. مدفن شریف ایشان زیر پاى پدر بزرگوارشان حضرت [[امام حسین]] علیه‌السلام مى‌باشد.<ref>سيد مهدى مرعشى نجفى، حوادث الایام، صفحه 28.</ref> |
| − | #علی بن الحسین ([[علی اصغر]]): او فرزند شیرخواره امام بود و حرملة بن کاهل اسدی لعنت الله علیه او را در حالی که بر روی دستان امام بود با تیری که به سمت گلوی او نشانه گرفت، به شهادت رساند. امام دو دست خود را زیر خون گلویش گرفت تا پر شد سپس به جانب آسمان افکند و فرمود: سهل است بر من هر مصیبتی، خدایا شاهد باش. | + | #علی بن الحسین ([[علی اصغر]]): او فرزند شیرخواره امام حسین علیه‌السلام بود. امام دید که على‌اصغر علیه‌السلام از شدت عطش مى‌گرید، ایشان را بدست گرفت و مقابل اشقیاء آورد و فرمود: اى لشکر اگر بر من رحم نمى‌کنید بر این طفل رحم نمائید. حرملة بن کاهل اسدی لعنت الله علیه او را در حالی که بر روی دستان امام بود با تیری که به سمت گلوی او نشانه گرفت، به شهادت رساند. امام دو دست خود را زیر خون گلویش گرفت تا پر شد سپس به جانب آسمان افکند و فرمود: سهل است بر من هر مصیبتی، خدایا شاهد باش. |
#[[ابراهیم بن الحسین]]: در برخی از منابع از او در زمره شهدای کربلا نام برده شده است. | #[[ابراهیم بن الحسین]]: در برخی از منابع از او در زمره شهدای کربلا نام برده شده است. | ||
| سطر ۸۷: | سطر ۸۹: | ||
#[[مسلم بن عقیل]]: سفیر امام علیه السلام که در [[کوفه]]، از بلندای مسجد به پایین او را انداختند. ایشان پسرعموی امام حسین علیه السلام و شوهر خواهر آن حضرت هستند و پس از شهادتش دو فرزند خردسال دیگرش توسط کوفیان به طمع جایزه کشته شدند. | #[[مسلم بن عقیل]]: سفیر امام علیه السلام که در [[کوفه]]، از بلندای مسجد به پایین او را انداختند. ایشان پسرعموی امام حسین علیه السلام و شوهر خواهر آن حضرت هستند و پس از شهادتش دو فرزند خردسال دیگرش توسط کوفیان به طمع جایزه کشته شدند. | ||
| − | #[[عبد الرحمن بن عقیل]]: | + | #[[عبد الرحمن بن عقیل]]: |
#[[جعفر بن عقیل]]: | #[[جعفر بن عقیل]]: | ||
| − | #[[محمد بن ابی سعید بن عقیل]]: | + | #[[محمد بن ابی سعید بن عقیل]]: |
| − | #[[عبد الله بن مسلم بن عقیل]]: | + | #[[عبد الله بن مسلم بن عقیل]]: |
#[[محمد بن مسلم بن عقیل]]: | #[[محمد بن مسلم بن عقیل]]: | ||
===یاران امام حسین علیه السلام از غیر بنی هاشم=== | ===یاران امام حسین علیه السلام از غیر بنی هاشم=== | ||
| − | #[[أنیس بن معقل الاصبحی]]: | + | |
| − | #[[ابراهیم بن الحصین]]: | + | #[[أنیس بن معقل الاصبحی]]: |
| − | #[[ابو الحتوف بن الحارث الانصاری]]: | + | #[[ابراهیم بن الحصین]]: |
| − | #[[ابو عامر النهشلی]]: | + | #[[ابو الحتوف بن الحارث الانصاری]]: |
| + | #[[ابو عامر النهشلی]]: | ||
#[[ابی الشّهثاء البَهدلیّ الکـِندیّ]]: شجاع، تیراندازی ماهر، از هر صد تیرش شاید پنج تیر به خطا میرفت. | #[[ابی الشّهثاء البَهدلیّ الکـِندیّ]]: شجاع، تیراندازی ماهر، از هر صد تیرش شاید پنج تیر به خطا میرفت. | ||
| − | #[[ادهم بن امیه العبدی]]: | + | #[[ادهم بن امیه العبدی]]: |
#[[اسلم ترکی]]: پدرش ترک بود و کاتب امام علیه السلام. | #[[اسلم ترکی]]: پدرش ترک بود و کاتب امام علیه السلام. | ||
| − | #[[امیة بن سعد الطایی]]: | + | #[[امیة بن سعد الطایی]]: |
| − | #[[انس بن الحرث كاهلى]]: | + | #[[انس بن الحرث كاهلى]]: |
#[[بریر بن خضیر الهمدانی]]: مردی زاهد و عابد و سید قاریان قرآن، بزرگ اهالی کوفه. | #[[بریر بن خضیر الهمدانی]]: مردی زاهد و عابد و سید قاریان قرآن، بزرگ اهالی کوفه. | ||
| − | #[[بشر بن عبد الله الحضرمی]]: | + | #[[بشر بن عبد الله الحضرمی]]: |
#[[بشربن عمرو]]: از مشاهیر و شجاعان | #[[بشربن عمرو]]: از مشاهیر و شجاعان | ||
#[[بکر بن حی التیمی]]: از مشاهیر و شجاعان | #[[بکر بن حی التیمی]]: از مشاهیر و شجاعان | ||
| − | #[[جابر بن الحارث السلمانی]]: | + | #[[جابر بن الحارث السلمانی]]: |
| − | #[[جابر بن الحجاج التیمی]]: | + | #[[جابر بن الحجاج التیمی]]: |
| − | #[[جابربن عروه غفاری]]: | + | #[[جابربن عروه غفاری]]: |
#[[جبلة بن علی الشیبانی]]: از شجاعان اهل کوفه بود. | #[[جبلة بن علی الشیبانی]]: از شجاعان اهل کوفه بود. | ||
#[[جنادة بن کعب الانصاری]]: از اهالی مکه با اهل و عیال آمده بود. | #[[جنادة بن کعب الانصاری]]: از اهالی مکه با اهل و عیال آمده بود. | ||
#[[جندب بن حجیر الخولانی]]: از اصحاب امیرالمومنین علی علیه السلام. | #[[جندب بن حجیر الخولانی]]: از اصحاب امیرالمومنین علی علیه السلام. | ||
| − | #[[جوین بن مالک التمیمی]]: | + | #[[جوین بن مالک التمیمی]]: |
#[[جون غلام ابوذر|جَون، مولی ابوذر غفاری]]: غلام سیاهپوست ابوذر غفاری. | #[[جون غلام ابوذر|جَون، مولی ابوذر غفاری]]: غلام سیاهپوست ابوذر غفاری. | ||
| − | #[[حارث بن امرئ القیس الکندی]]: | + | #[[حارث بن امرئ القیس الکندی]]: |
#[[حارث بن نبهان]]: غلام حمزه علیه السلام | #[[حارث بن نبهان]]: غلام حمزه علیه السلام | ||
| − | #[[حباب بن الحارث]]: | + | #[[حباب بن الحارث]]: |
#[[حباب بن عامر الشعبی]]: از شیعیان کوفه است. | #[[حباب بن عامر الشعبی]]: از شیعیان کوفه است. | ||
| − | #[[حبشى بن قيس نهمى]]: | + | #[[حبشى بن قيس نهمى]]: |
| − | #[[حبیب بن مظاهر اسدى]]: | + | #[[حبیب بن مظاهر اسدى]]: |
#[[حجاج بن بدر السعدی]]: حامل نامه مسعود ابن عمرو، و از اهالی بصره. | #[[حجاج بن بدر السعدی]]: حامل نامه مسعود ابن عمرو، و از اهالی بصره. | ||
| − | #[[حجاج بن مسروق الجعفی]]: | + | #[[حجاج بن مسروق الجعفی]]: |
| − | #[[حر بن یزید الریاحی]]: در روز عاشورا | + | #[[حر بن یزید الریاحی]]: جناب حُرّ نیز از دیگر شهداى [[کربلا]] است که پس از آگاهى از حقانیت [[امام حسین]] علیه‌السلام در روز عاشورا به محضر ایشان مشرف شد و طلب بخشش کرد، حضرت قبول نمودند. حُرّ از محضر امام حسین علیه‌السلام اجازه جنگ خواست؛ امام علیه‌السلام به او اجازه دادند. وى با امام وداع نمود و بر لشکر سیاه‌دل حمله کرد، چندین نفر از لشکر و بزرگان لشکر عمر بن سعد را به درک واصل کرد. سپاهیان عمر سعد ضربه‌اى بر سر حر وارد آوردند که جناب حر به زمین افتاد و به [[شهادت]] رسید.<ref>سيد مهدى مرعشى نجفى، حوادث الایام، صفحه 28.</ref> |
#[[حلاس بن عمرو الراسبی]]: از سرداران لشگر امام علی علیه السلام در کوفه بود و از اهالی کوفه. | #[[حلاس بن عمرو الراسبی]]: از سرداران لشگر امام علی علیه السلام در کوفه بود و از اهالی کوفه. | ||
#[[حنظلة بن اسعد اشبامی]]: از بزرگان شیعه و شجاعان و فصحا اهل شام | #[[حنظلة بن اسعد اشبامی]]: از بزرگان شیعه و شجاعان و فصحا اهل شام | ||
| − | #[[حنظلة بن عمرو الشیبانی]]: | + | #[[حنظلة بن عمرو الشیبانی]]: |
| − | #[[رافع آزاد شده مسلم الازدی]]: | + | #[[رافع آزاد شده مسلم الازدی]]: |
#[[زاهر بن عمرو الکندی]]: غلام عمروبن الحَمق بود. پس از مرگ عمرو تا روز عاشورا در خدمت امام علیه السلام بود. | #[[زاهر بن عمرو الکندی]]: غلام عمروبن الحَمق بود. پس از مرگ عمرو تا روز عاشورا در خدمت امام علیه السلام بود. | ||
#[[زهیر بن القین البجلی]]: فرمانده سمت راست سپاه امام. | #[[زهیر بن القین البجلی]]: فرمانده سمت راست سپاه امام. | ||
| − | #[[زهیر بن بشر الخثعمی]]: | + | #[[زهیر بن بشر الخثعمی]]: |
#[[زهیر بن سلیم الازدی]]: شب عاشورابه اردوی امام پیوست. | #[[زهیر بن سلیم الازدی]]: شب عاشورابه اردوی امام پیوست. | ||
| − | #[[زیاد بن عریب الصائدی]]: | + | #[[زیاد بن عریب الصائدی]]: |
| − | #[[سالم آزاد شده عامر عبدی]]: | + | #[[سالم آزاد شده عامر عبدی]]: |
#[[سالم بن عمروق]]: از مشاهیر و شجاعان | #[[سالم بن عمروق]]: از مشاهیر و شجاعان | ||
| − | #[[سعد آزاد شده علی بن ابی طالب]]: | + | #[[سعد آزاد شده علی بن ابی طالب]]: |
| − | #[[سعد آزاد شده عمرو بن خالد صیداوی]]: | + | #[[سعد آزاد شده عمرو بن خالد صیداوی]]: |
#[[سعد بن الحارث الانصاری]]: غلام امیرالمومنین علی علیه السلام | #[[سعد بن الحارث الانصاری]]: غلام امیرالمومنین علی علیه السلام | ||
#[[سعد بن حنظله تمیمی]]: از بزرگان لشگر امام علیه السلام | #[[سعد بن حنظله تمیمی]]: از بزرگان لشگر امام علیه السلام | ||
#[[سعید بن عبد الله الحنفی]]: درنماز ظهر رو به دشمن ایستادند تا امام علیه السلام نماز بخواند شجاع، از بزرگان کوفه. | #[[سعید بن عبد الله الحنفی]]: درنماز ظهر رو به دشمن ایستادند تا امام علیه السلام نماز بخواند شجاع، از بزرگان کوفه. | ||
#[[سعیدبن عبدالله]]: از بزرگان شیعه کوفه، در نماز ظهر عاشورا پیش روی امام ایستاد. | #[[سعیدبن عبدالله]]: از بزرگان شیعه کوفه، در نماز ظهر عاشورا پیش روی امام ایستاد. | ||
| − | #[[سلمان بن مضارب البجلی]]: | + | #[[سلمان بن مضارب البجلی]]: |
| − | #[[سلیمان آزاد شده حسین ع]]: | + | #[[سلیمان آزاد شده حسین ع]]: |
#[[سوار بن منعم النهمی]]: در کربلا زخمی و اسیر شد قومش او را شفاعت نمودند، شش ماه بعد شهید شد. | #[[سوار بن منعم النهمی]]: در کربلا زخمی و اسیر شد قومش او را شفاعت نمودند، شش ماه بعد شهید شد. | ||
#[[سوید بن عمرو بن ابی المطاع]]: مردی شریف النسب، زاهد و کثیرالصلاة بود. | #[[سوید بن عمرو بن ابی المطاع]]: مردی شریف النسب، زاهد و کثیرالصلاة بود. | ||
| − | #[[سیف بن الحارث بن سریع الجابری]]: | + | #[[سیف بن الحارث بن سریع الجابری]]: |
#[[سیف بن مالک العبدی]]: برخی گفتهاند که او پس از نماز ظهر شهید شده است. | #[[سیف بن مالک العبدی]]: برخی گفتهاند که او پس از نماز ظهر شهید شده است. | ||
| − | #[[شبیب|شبیب (آزاد شده حارث جابری)]]: | + | #[[شبیب|شبیب (آزاد شده حارث جابری)]]: |
| − | #[[شوذب|شوذب (آزاد شده بنی شاکر)]]: | + | #[[شوذب|شوذب (آزاد شده بنی شاکر)]]: |
#[[ضرغامة بن مالک]]: برخی گفتهاند که او پس از نماز ظهر شهید شده است. | #[[ضرغامة بن مالک]]: برخی گفتهاند که او پس از نماز ظهر شهید شده است. | ||
| − | #[[عائذ بن مجمع العائذی]]: | + | #[[عائذ بن مجمع العائذی]]: |
#[[عابس]]: از رجال شیعه، رئیس، شجاع، خطیب، عابد، متهجد | #[[عابس]]: از رجال شیعه، رئیس، شجاع، خطیب، عابد، متهجد | ||
| − | #[[عابس بن ابی شبیب الشاکری]]: | + | #[[عابس بن ابی شبیب الشاکری]]: |
| − | #[[عامر بن حسان]]: | + | #[[عامر بن حسان]]: |
#[[عامر بن مسلم العبدی]]: از شیعیان بصره بودند. | #[[عامر بن مسلم العبدی]]: از شیعیان بصره بودند. | ||
| − | #[[عباد بن المهاجر الجهنی]]: | + | #[[عباد بن المهاجر الجهنی]]: |
| − | #[[عبد الأعلی بن یزید الکلبی]]: | + | #[[عبد الأعلی بن یزید الکلبی]]: |
#[[عبد الرحمن الارحبی]]: یا همان قیس بن مسهر صیداوی، سفیر امام علیه السلام به کوفه که در راه کوفه دستگیر و در کوفه از بالای مسجد به پایین پرتابش کردند. | #[[عبد الرحمن الارحبی]]: یا همان قیس بن مسهر صیداوی، سفیر امام علیه السلام به کوفه که در راه کوفه دستگیر و در کوفه از بالای مسجد به پایین پرتابش کردند. | ||
| − | #[[عبد الرحمن بن عبد ربه الانصاری]]: | + | #[[عبد الرحمن بن عبد ربه الانصاری]]: |
#[[عبد الرحمن بن عروة الغفاری]]: از شجاعان و اشراف کوفه | #[[عبد الرحمن بن عروة الغفاری]]: از شجاعان و اشراف کوفه | ||
#[[عبد الرحمن بن مسعود التیمی]]: از شجاعان اهل کوفه بود. فرزند مسعود. | #[[عبد الرحمن بن مسعود التیمی]]: از شجاعان اهل کوفه بود. فرزند مسعود. | ||
| − | #[[عبد الله بن ابی بکر]]: | + | #[[عبد الله بن ابی بکر]]: |
| − | #[[عبد الله بن بشر الخثعمی]]: | + | #[[عبد الله بن بشر الخثعمی]]: |
#[[عبد الله بن عروة الغفاری]]: از شجاعان و اشراف کوفه | #[[عبد الله بن عروة الغفاری]]: از شجاعان و اشراف کوفه | ||
| − | #[[عبد الله بن عمیر بن جناب الکلبی]]: | + | #[[عبد الله بن عمیر بن جناب الکلبی]]: |
#[[عبد الله بن یزید العبدی]]: از شیعیان بصره. | #[[عبد الله بن یزید العبدی]]: از شیعیان بصره. | ||
| − | #[[عبدالله بن بشر]]: | + | #[[عبدالله بن بشر]]: |
#[[عبید الله بن یزید العبدی]]: از شیعیان بصره، برادر عبدالله. | #[[عبید الله بن یزید العبدی]]: از شیعیان بصره، برادر عبدالله. | ||
| − | #[[عقبة بن الصلت الجهنی]]: | + | #[[عقبة بن الصلت الجهنی]]: |
| − | #[[عقبة بن سمعان]]: | + | #[[عقبة بن سمعان]]: |
#[[عمار بن ابى سلامه دالانى]]: از اصحاب امیرالمومنین علی علیه السلام بود. | #[[عمار بن ابى سلامه دالانى]]: از اصحاب امیرالمومنین علی علیه السلام بود. | ||
#[[عمار بن حسان الطائی]]: از شیعیان و مخلصین امام علیه السلام. | #[[عمار بن حسان الطائی]]: از شیعیان و مخلصین امام علیه السلام. | ||
| − | #[[عمارة بن صلخب الازدی]]: | + | #[[عمارة بن صلخب الازدی]]: |
| − | #[[عمران بن کعب بن حارثة الاشجعی]]: | + | #[[عمران بن کعب بن حارثة الاشجعی]]: |
#[[عمرو بن جنادة الانصاری]]: پسر جَنادة. | #[[عمرو بن جنادة الانصاری]]: پسر جَنادة. | ||
| − | #[[عمرو بن خالد الازدی]]: | + | #[[عمرو بن خالد الازدی]]: |
| − | #[[عمرو بن خالد الصیداوی]]: | + | #[[عمرو بن خالد الصیداوی]]: |
#[[عمرو بن ضبیعة الضبعی]]: ابتدا با عمر سعد بود سپس داخل در سپاه امام شد. | #[[عمرو بن ضبیعة الضبعی]]: ابتدا با عمر سعد بود سپس داخل در سپاه امام شد. | ||
#[[عمرو بن عبد الله الجندعی]]: در کربلا زخمی شد اقوامش او را نجات دادند اما یک سال بعد شهید شد. | #[[عمرو بن عبد الله الجندعی]]: در کربلا زخمی شد اقوامش او را نجات دادند اما یک سال بعد شهید شد. | ||
#[[عمرو بن قرظة الانصاری]]: از صحابه بزرگ حضرت علی علیه السلام بود. | #[[عمرو بن قرظة الانصاری]]: از صحابه بزرگ حضرت علی علیه السلام بود. | ||
| − | #[[عمرو بن مطاع الجعفی]]: | + | #[[عمرو بن مطاع الجعفی]]: |
| − | #عمرو بن کعب ([[ابوثمامه صائدی]]): | + | #عمرو بن کعب ([[ابوثمامه صائدی]]): |
| − | #[[عمیربن عبدالله مذجحی]]: | + | #[[عمیربن عبدالله مذجحی]]: |
#[[غلام ترکی]]: غلام ترک حضرت سیدالشهدا که بسیار قوی و نیرومند بود. | #[[غلام ترکی]]: غلام ترک حضرت سیدالشهدا که بسیار قوی و نیرومند بود. | ||
#[[قارب مولی الحسین علیه السلام|قارب بن عبدالله دئلی]]: مادرش کنیز امام علیه السلام بود. | #[[قارب مولی الحسین علیه السلام|قارب بن عبدالله دئلی]]: مادرش کنیز امام علیه السلام بود. | ||
| − | #[[قاسط بن زهیر التغلبی]]: | + | #[[قاسط بن زهیر التغلبی]]: |
#[[قاسم بن حبیب الازدی]]: از مشاهیر و شجاعان | #[[قاسم بن حبیب الازدی]]: از مشاهیر و شجاعان | ||
| − | #[[قعنب بن عمرو نمری بصریّ]]: | + | #[[قعنب بن عمرو نمری بصریّ]]: |
| − | #[[مالک بن دودان]]: | + | #[[مالک بن دودان]]: |
| − | #[[مالک بن عبد الله بن سریع الجابری]]: | + | #[[مالک بن عبد الله بن سریع الجابری]]: |
| − | #[[مجمع الجهنی]]: | + | #[[مجمع الجهنی]]: |
| − | #[[مجمع بن عبد الله العائذی]]: | + | #[[مجمع بن عبد الله العائذی]]: |
| − | #[[محمد بن بشیر الحضرمی]]: | + | #[[محمد بن بشیر الحضرمی]]: |
#[[مسعود بن الحجاج التیمی]]: از شجاعان اهل کوفه بود. | #[[مسعود بن الحجاج التیمی]]: از شجاعان اهل کوفه بود. | ||
#[[مسلم بن عوسجه]]: از شجاعان نامی روزگار، نماینده مسلم بن عقیل علیه السلام | #[[مسلم بن عوسجه]]: از شجاعان نامی روزگار، نماینده مسلم بن عقیل علیه السلام | ||
#[[مسلم بن کثیر الازدی]]: از اصحاب امیرالمومنین علی علیه السلام. | #[[مسلم بن کثیر الازدی]]: از اصحاب امیرالمومنین علی علیه السلام. | ||
| − | #[[مقسط بن زهیر التغلبی]]: | + | #[[مقسط بن زهیر التغلبی]]: |
| − | #[[موقع بن ثمامة الاسدی]]: | + | #[[موقع بن ثمامة الاسدی]]: |
#[[منجح بن سهم|مُنجـِح بن سَهم]]: غلام امام حسن علیه السلام | #[[منجح بن سهم|مُنجـِح بن سَهم]]: غلام امام حسن علیه السلام | ||
#[[نافع بن هلال الجملی]]: از شجاعان لشگر امام علیه السلام و ماهر در تیراندازی. | #[[نافع بن هلال الجملی]]: از شجاعان لشگر امام علیه السلام و ماهر در تیراندازی. | ||
#[[نصر]]: غلام امیرالمومنین علی علیه السلام | #[[نصر]]: غلام امیرالمومنین علی علیه السلام | ||
#[[نعمان بن عمرو الراسبی]]: از اهالی کوفه بود و برادر حُلاس بن عمروالازدی الرّاسبی. | #[[نعمان بن عمرو الراسبی]]: از اهالی کوفه بود و برادر حُلاس بن عمروالازدی الرّاسبی. | ||
| − | #[[نعیم بن عجلان الانصاری]]: | + | #[[نعیم بن عجلان الانصاری]]: |
#[[ام وهب]]: تنها زن شهید در روز عاشورا که بر بالین همسرش عبدالله حباب کلبی به شهادت رسید. | #[[ام وهب]]: تنها زن شهید در روز عاشورا که بر بالین همسرش عبدالله حباب کلبی به شهادت رسید. | ||
| − | #[[واضح الرومی|واضح الرومی (آزاد شده حارث سلمانی)]]: | + | #[[واضح الرومی|واضح الرومی (آزاد شده حارث سلمانی)]]: |
| − | #[[وهب بن عبد الله كلبى]]: | + | #[[وهب بن عبد الله كلبى]]: |
| − | #[[کردوس التغلبی]]: | + | #[[کردوس التغلبی]]: |
#[[کنانة بن عتیق التغلبی]]: ازبزرگان، قاریان و عابدان کوفه. | #[[کنانة بن عتیق التغلبی]]: ازبزرگان، قاریان و عابدان کوفه. | ||
| − | #[[یزید بن ثبیط العبدی]]: | + | #[[یزید بن ثبیط العبدی]]: |
| − | #[[یزید بن زیاد بن مهاصر الکندی]]: | + | #[[یزید بن زیاد بن مهاصر الکندی]]: |
| − | #[[یزید بن مغفل الجعفی]]: | + | #[[یزید بن مغفل الجعفی]]: |
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| − | <references/> | + | <references /> |
[[رده:واقعه عاشورا]] | [[رده:واقعه عاشورا]] | ||
نسخهٔ ۴ ژوئیهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۵۶
شهدای کربلا یاران از جان گذشته امام حسین علیه السلام هستند که در واقعه عاشورای سال ۶۱ هجری قمری، در کربلا و در قتال نابرابر با سپاه عمر بن سعد به شهادت رسیدند. شهیدان کربلا معمولا به دو گروه بنی هاشم (وابستگان امام حسین علیه السلام) و یاران امام حسین علیه السلام (بجز بنی هاشم) تقسیم می شوند. تعداد شهدای کربلا بنا بر مشهور 72 تن و با شمارش دقیق بیش از 150 نفر است.
محتویات
تعداد شهدای کربلا
تعداد دقیق شهدای کربلا، مشخّص نیست. دانشنامه امام حسین علیه السلام برای رسیدن به عددی نزدیک به واقع ، نام کسانی را که در منابع نسبتا معتبر، در زمره شهدای کربلا شمرده شده اند، فهرست نموده است که عدد آنها به 155 رسیده است.[۱]در عین حال حجت‌الاسلام سیدمحمود طباطبایی‌نژاد، مدیرگروه پژوهشی دانشنامه امام حسین(ع) در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس اظهار داشت:
- «وقتی در منابع مختلف بررسی می‌کنیم به تعدادی از اسامی می‌رسیم که به دلیل آنکه در آن زمان نقطه‌گذاری کمتر انجام می‌شد ممکن است بعضی از این اسامی با هم مشترک بوده، شبیه هم باشند یا اشتباه شده باشد. گروه تحقیقاتی دانشنامه امام حسین(ع) ادعایی ندارد مبنی بر اینکه تعداد شهدای کربلا حتما 155 نفر است، بلکه تعداد و اسامی را از زیارت ناحیه مقدسه و سایر منابع مستندی که وجود داشته، بیان کرده است.» [۲]
اما آنچه در مورد تعداد شهدای کربلا مشهور است 72 تن است. شاید منشاء این شهرت گفتار شیخ مفید در الارشاد باشد که تعداد سرهای جداشدهی شهدای کربلا را (به جز سر امام حسین علیه السلام) 72 سر میداند که به دستور عمر بن سعد به کاخ ابن زیاد فرستاده شد. [۳] احتمالا در طول زمان تعداد سرهای شهدا به عنوان تعداد شهدای کربلا مشهور شده باشد. و کسانی که سرهایشان بر بدنشان مانده است در سخن از تعداد شهدای کربلا به حساب نیامده اند.
آمار تفکیک شده شهیدان کربلا
شهدای بنی هاشم
شهدای کربلا از اولاد ابوطالب که نام آنها در زیارت 'ناحیه' آمده، 17 نفر و از اولاد ابی طالب که نام آنها در زیارت 'ناحیه' نیامده، 13 نفر است که سه کودک نیز از بنی هاشم شهید شدند و از میان این 33 نفر، 10 نفر از فرزندان امیرالمومنین علیه السلام، چهار نفر از فرزندان امام حسن علیه السلام، سه نفر از فرزندان سیدالشهدا علیه السلام، 12 نفر از فرزندان عقیل و چهار نفر نیز از فرزندان جعفر بودند.[۴]
شهدای کوفه
تعداد شهدای کوفه و از یاران امام 138 نفر بود که 14 نفر از آنان را غلامان تشکیل می دادند. شهدایی که سرهای آنها بین قبایل تقسیم و از کربلا به کوفه برده شد، 78 نفر بودند.[۴]
شهدای صحابی رسول خدا (ص)
پنج نفر از شهدای کربلا به نام های 'انس بن حرث کاهلی'، 'حبیب بن مظاهر'، 'مسلم بن عوسجه'، 'هانی بن عروه' و' عبداللّه بن بقطر عمیری' از اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله بودند.[۴]
کودکان شهید
پنج کودک به نام های علی اصغر علیه السلام (عبدالله) شیرخوار امام حسین علیه السلام، 'عبدالله بن حسن'، 'محمدبن ابی سعیدبن عقیل'، 'قاسم بن حسن' و 'عمرو بن جناده انصاری' در کربلا شهید شدند.[۴]
غلامان شهید
همچنین َدر رکاب سیدالشهدا علیه السلام 15 غلام شهید شدند که این افراد عبارت بودند از 'نصر' و 'سعد' از غلامان امام علی علیه السلام، 'منجح' غلام امام مجتبی علیه السلام، 'اسلم' و 'قارب' غلامان امام حسین علیه السلام، 'حرث' غلام حمزه، 'جون' غلام ابوذر غفاری، 'رافع' غلام مسلم ازدی، 'سعد' غلام عمر صیداوی، 'سالم' غلام بنی المدینه، 'سالم' غلام عبدی، 'شوذب' غلام شاکر، 'شیب' غلام حرث جابری، 'واضح' غلامِ حرث سلمانی.
بر این تعداد، 'سلمان' غلام امام حسین علیه السلام که در 'بصره' به شهادت رسید نیز باید اضافه شود.
'سواربن منعم' و 'موقع بن ثمامه صیداوی' دو نفر از یاران امام حسین علیه السلام بودند که در روز عاشورا اسیر و شهید شدند.
چهار نفر از یاران امام حسین علیه السلام نیز در کربلا پس از شهادت آن حضرت به شهادت رسیدند که اینان 'سعد بن الحرث' و برادرش 'ابو الحتوف'، 'سوید بن ابى مطاع' (که مجروح بود) و 'محمد بن ابى سعید بن عقیل' بودند.[۴]
بانوی شهید کربلا
تنها زنی که در کربلا شهید شد ام وهب همسر عبدالله بن عمیر کلبی بود.
شهدایی که مثله شدند
در روز عاشورا 'علی اکبر علیه السلام'، 'عباس علیه السلام' و 'عبدالرحمن بن عمیر' را قطعه قطعه کردند و سر سه شهید را به جانب امام حسین علیه السلام انداختند که این سه نفر عبارتند بودند از: 'عبدالله بن عمیر کلبی'، 'عمرو بن جناده' و 'عابس بن ابی شبیب شاکری'.[۴]
پیاده رفتن امام بر بالین شهدا
امام حسین علیه السلام بر بالین هفت نفر از شهدا یعنی 'مسلم بن عوسجه'، 'حر'، 'واضح رومی'، 'جون'، 'عباس'، 'علی اکبر علیه السلام' و 'قاسم' پیاده رفتند.[۴]
پدران شهید و مادران حاضر در واقعه کربلا
هفت نفر شامل علی اکبر علیه السلام، 'عبدالله بن حسین'، 'عمروبن جناده'، 'عبدالله بن یزید'، 'عبیدالله بن یزید'، 'مجمع بن عائذ' و 'عبدالرحمن بن مسعود' در حضور پدر خود شهید شدند.[۴]
9 نفر از مادران شهدای کربلا در روز عاشورا حضور در کربلا حضور داشتند:
'رباب' مادر 'علی اصغر علیه السلام'، حضرت زينب كبرى سلام الله علیها مادر 'محمد' و 'عون'، 'رمله' مادر قاسم بن حسن، 'بنت شلیل جیلیه' مادر عبد الله بن حسن، 'رقیه' دختر امیرالمومنین علیه السلام و مادر 'عبد الله بن مسلم بن عقیل' و مادران 'محمدبن ابی سعید بن عقیل'، 'عمرو بن جنادة الانصاری'، 'عبداللّه بن وهب کلبی' بنا به روایتی که ثابت نیست 'لیلا' مادر علی اکبر علیه السلام.[۴]
فهرست اسامی شهدای کربلا
شهدای بنی هاشم
- امام حسین علیه السلام
- حضرت ابوالفضل العباس بن علی:او فرزند ارشد امام علی عبه السلام و ام البنین بود. آن حضرت، علمدار سپاه آن حضرت بود. و به هنگام شهادت 34 ساله بود. مقام او در بین شهدای کربلا مقامی بس بلند است. حضرت مهدی علیه السلام در زيارت ناحيه مقدسه به او اين گونه سلام می دهد: سلام بر ابوالفضل عبّاس، فرزند امیر مؤمنان ؛ از خود در گذرنده با جان برای برادر، برگیرنده از دیروزش برای فردایش، فداییِ او، نگهدارنده، کوشنده برای رساندن آب به او، وکسی که دست هایش بُریده شد! خداوند قاتلانش حَکیم بن طُفَیل طایی و یزید بن رُقاد حیتی (یا زید بن ورقاء) را لعنت کند!
- عبد الله بن علی:او نیز فرزند ام البنین است و به هنگام شهادت 25 سال سن داشت.
- عثمان بن علی: وی دو سال پس از برادرش عبدالله دیده به جهان گشود و هنگام تولدش، امیرالمومنین علی علیه السلام فرمود: به یاد برادرم، «عثمان بن مظعون» او را «عثمان» نامیدم.
- جعفر بن علی: فرزند دبگر ام البنین است که مطابق با برخی منابع وی در موقع شهادت نوزده ساله بود.
- ابو بکر بن علی: مادرش لیلی دختر مسعود بن حنظلة تمیمی بود.
- عمر بن علی
فرزندان امام حسین علیه السلام:
- علی بن الحسین (علی اکبر) :نام مادر: لیلی، شبیه‌ترین مردم در خَلق و خُلق به پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله، در سن ایشان اختلاف است. هنگام شهادت 18 یا 19 یا 25 ساله بوده‌اند. به صورت گروهی او را به شهادت رساندند. مرة بن منقذ شمشیرى بر فرق نازنینش زد که طاقت نشستن روى اسب را از ایشان گرفت، حضرت خود را بر گردن اسب انداخت و در این هنگام دشمنان بدنش را پاره‌پاره کردند و او را به شهادت رساندند. مدفن شریف ایشان زیر پاى پدر بزرگوارشان حضرت امام حسین علیه‌السلام مى‌باشد.[۵]
- علی بن الحسین (علی اصغر): او فرزند شیرخواره امام حسین علیه‌السلام بود. امام دید که على‌اصغر علیه‌السلام از شدت عطش مى‌گرید، ایشان را بدست گرفت و مقابل اشقیاء آورد و فرمود: اى لشکر اگر بر من رحم نمى‌کنید بر این طفل رحم نمائید. حرملة بن کاهل اسدی لعنت الله علیه او را در حالی که بر روی دستان امام بود با تیری که به سمت گلوی او نشانه گرفت، به شهادت رساند. امام دو دست خود را زیر خون گلویش گرفت تا پر شد سپس به جانب آسمان افکند و فرمود: سهل است بر من هر مصیبتی، خدایا شاهد باش.
- ابراهیم بن الحسین: در برخی از منابع از او در زمره شهدای کربلا نام برده شده است.
فرزندان امام حسن علیه السلام:
- قاسم بن حسن: او به هنگام شهادت تنها 13 سال سن داشت
- عبد الله بن حسن: عبدالله کودک بود چون دید دشمنان گرداگرد امام علیه السلام را محاصره نموده‌اند، ابجر بن کعب (لعین) چون می‌خواست امام را بکشد ایشان دست خود را سپر نموده، دستش قطع شد و در دامان امام علیه السلام افتاد و حرمله با تیری ایشان را به شهادت رسید.
- ابو بکر بن حسن: روز عاشورا پس از شهادت قاسم بن حسن، خدمت سيدالشهدا آمد و اجازه ميدان طلبيد و به ميدان رفت و پس از نبردى دلاورانه به شهادت رسيد. سنّ او را ۳۵ سال گفته اند.
فرزندان عبدالله بن جعفر طیار:
- عون بن عبد الله بن جعفر: پسر «عبدالله جعفر بن طیار» و مادرش زینب کبری علیهاالسلام، دختر امیرمؤمنان علیه السلام است.
- محمد بن عبد الله بن جعفر: برخی مادر او را خَوصا ، دختر خَصَفة بن ثقيف بن ربيعه و برخی حضرت زینب دانسته اند.
فرزندان و نوه های عقیل بن ابیطالب:
- مسلم بن عقیل: سفیر امام علیه السلام که در کوفه، از بلندای مسجد به پایین او را انداختند. ایشان پسرعموی امام حسین علیه السلام و شوهر خواهر آن حضرت هستند و پس از شهادتش دو فرزند خردسال دیگرش توسط کوفیان به طمع جایزه کشته شدند.
- عبد الرحمن بن عقیل:
- جعفر بن عقیل:
- محمد بن ابی سعید بن عقیل:
- عبد الله بن مسلم بن عقیل:
- محمد بن مسلم بن عقیل:
یاران امام حسین علیه السلام از غیر بنی هاشم
- أنیس بن معقل الاصبحی:
- ابراهیم بن الحصین:
- ابو الحتوف بن الحارث الانصاری:
- ابو عامر النهشلی:
- ابی الشّهثاء البَهدلیّ الکـِندیّ: شجاع، تیراندازی ماهر، از هر صد تیرش شاید پنج تیر به خطا میرفت.
- ادهم بن امیه العبدی:
- اسلم ترکی: پدرش ترک بود و کاتب امام علیه السلام.
- امیة بن سعد الطایی:
- انس بن الحرث كاهلى:
- بریر بن خضیر الهمدانی: مردی زاهد و عابد و سید قاریان قرآن، بزرگ اهالی کوفه.
- بشر بن عبد الله الحضرمی:
- بشربن عمرو: از مشاهیر و شجاعان
- بکر بن حی التیمی: از مشاهیر و شجاعان
- جابر بن الحارث السلمانی:
- جابر بن الحجاج التیمی:
- جابربن عروه غفاری:
- جبلة بن علی الشیبانی: از شجاعان اهل کوفه بود.
- جنادة بن کعب الانصاری: از اهالی مکه با اهل و عیال آمده بود.
- جندب بن حجیر الخولانی: از اصحاب امیرالمومنین علی علیه السلام.
- جوین بن مالک التمیمی:
- جَون، مولی ابوذر غفاری: غلام سیاهپوست ابوذر غفاری.
- حارث بن امرئ القیس الکندی:
- حارث بن نبهان: غلام حمزه علیه السلام
- حباب بن الحارث:
- حباب بن عامر الشعبی: از شیعیان کوفه است.
- حبشى بن قيس نهمى:
- حبیب بن مظاهر اسدى:
- حجاج بن بدر السعدی: حامل نامه مسعود ابن عمرو، و از اهالی بصره.
- حجاج بن مسروق الجعفی:
- حر بن یزید الریاحی: جناب حُرّ نیز از دیگر شهداى کربلا است که پس از آگاهى از حقانیت امام حسین علیه‌السلام در روز عاشورا به محضر ایشان مشرف شد و طلب بخشش کرد، حضرت قبول نمودند. حُرّ از محضر امام حسین علیه‌السلام اجازه جنگ خواست؛ امام علیه‌السلام به او اجازه دادند. وى با امام وداع نمود و بر لشکر سیاه‌دل حمله کرد، چندین نفر از لشکر و بزرگان لشکر عمر بن سعد را به درک واصل کرد. سپاهیان عمر سعد ضربه‌اى بر سر حر وارد آوردند که جناب حر به زمین افتاد و به شهادت رسید.[۶]
- حلاس بن عمرو الراسبی: از سرداران لشگر امام علی علیه السلام در کوفه بود و از اهالی کوفه.
- حنظلة بن اسعد اشبامی: از بزرگان شیعه و شجاعان و فصحا اهل شام
- حنظلة بن عمرو الشیبانی:
- رافع آزاد شده مسلم الازدی:
- زاهر بن عمرو الکندی: غلام عمروبن الحَمق بود. پس از مرگ عمرو تا روز عاشورا در خدمت امام علیه السلام بود.
- زهیر بن القین البجلی: فرمانده سمت راست سپاه امام.
- زهیر بن بشر الخثعمی:
- زهیر بن سلیم الازدی: شب عاشورابه اردوی امام پیوست.
- زیاد بن عریب الصائدی:
- سالم آزاد شده عامر عبدی:
- سالم بن عمروق: از مشاهیر و شجاعان
- سعد آزاد شده علی بن ابی طالب:
- سعد آزاد شده عمرو بن خالد صیداوی:
- سعد بن الحارث الانصاری: غلام امیرالمومنین علی علیه السلام
- سعد بن حنظله تمیمی: از بزرگان لشگر امام علیه السلام
- سعید بن عبد الله الحنفی: درنماز ظهر رو به دشمن ایستادند تا امام علیه السلام نماز بخواند شجاع، از بزرگان کوفه.
- سعیدبن عبدالله: از بزرگان شیعه کوفه، در نماز ظهر عاشورا پیش روی امام ایستاد.
- سلمان بن مضارب البجلی:
- سلیمان آزاد شده حسین ع:
- سوار بن منعم النهمی: در کربلا زخمی و اسیر شد قومش او را شفاعت نمودند، شش ماه بعد شهید شد.
- سوید بن عمرو بن ابی المطاع: مردی شریف النسب، زاهد و کثیرالصلاة بود.
- سیف بن الحارث بن سریع الجابری:
- سیف بن مالک العبدی: برخی گفتهاند که او پس از نماز ظهر شهید شده است.
- شبیب (آزاد شده حارث جابری):
- شوذب (آزاد شده بنی شاکر):
- ضرغامة بن مالک: برخی گفتهاند که او پس از نماز ظهر شهید شده است.
- عائذ بن مجمع العائذی:
- عابس: از رجال شیعه، رئیس، شجاع، خطیب، عابد، متهجد
- عابس بن ابی شبیب الشاکری:
- عامر بن حسان:
- عامر بن مسلم العبدی: از شیعیان بصره بودند.
- عباد بن المهاجر الجهنی:
- عبد الأعلی بن یزید الکلبی:
- عبد الرحمن الارحبی: یا همان قیس بن مسهر صیداوی، سفیر امام علیه السلام به کوفه که در راه کوفه دستگیر و در کوفه از بالای مسجد به پایین پرتابش کردند.
- عبد الرحمن بن عبد ربه الانصاری:
- عبد الرحمن بن عروة الغفاری: از شجاعان و اشراف کوفه
- عبد الرحمن بن مسعود التیمی: از شجاعان اهل کوفه بود. فرزند مسعود.
- عبد الله بن ابی بکر:
- عبد الله بن بشر الخثعمی:
- عبد الله بن عروة الغفاری: از شجاعان و اشراف کوفه
- عبد الله بن عمیر بن جناب الکلبی:
- عبد الله بن یزید العبدی: از شیعیان بصره.
- عبدالله بن بشر:
- عبید الله بن یزید العبدی: از شیعیان بصره، برادر عبدالله.
- عقبة بن الصلت الجهنی:
- عقبة بن سمعان:
- عمار بن ابى سلامه دالانى: از اصحاب امیرالمومنین علی علیه السلام بود.
- عمار بن حسان الطائی: از شیعیان و مخلصین امام علیه السلام.
- عمارة بن صلخب الازدی:
- عمران بن کعب بن حارثة الاشجعی:
- عمرو بن جنادة الانصاری: پسر جَنادة.
- عمرو بن خالد الازدی:
- عمرو بن خالد الصیداوی:
- عمرو بن ضبیعة الضبعی: ابتدا با عمر سعد بود سپس داخل در سپاه امام شد.
- عمرو بن عبد الله الجندعی: در کربلا زخمی شد اقوامش او را نجات دادند اما یک سال بعد شهید شد.
- عمرو بن قرظة الانصاری: از صحابه بزرگ حضرت علی علیه السلام بود.
- عمرو بن مطاع الجعفی:
- عمرو بن کعب (ابوثمامه صائدی):
- عمیربن عبدالله مذجحی:
- غلام ترکی: غلام ترک حضرت سیدالشهدا که بسیار قوی و نیرومند بود.
- قارب بن عبدالله دئلی: مادرش کنیز امام علیه السلام بود.
- قاسط بن زهیر التغلبی:
- قاسم بن حبیب الازدی: از مشاهیر و شجاعان
- قعنب بن عمرو نمری بصریّ:
- مالک بن دودان:
- مالک بن عبد الله بن سریع الجابری:
- مجمع الجهنی:
- مجمع بن عبد الله العائذی:
- محمد بن بشیر الحضرمی:
- مسعود بن الحجاج التیمی: از شجاعان اهل کوفه بود.
- مسلم بن عوسجه: از شجاعان نامی روزگار، نماینده مسلم بن عقیل علیه السلام
- مسلم بن کثیر الازدی: از اصحاب امیرالمومنین علی علیه السلام.
- مقسط بن زهیر التغلبی:
- موقع بن ثمامة الاسدی:
- مُنجـِح بن سَهم: غلام امام حسن علیه السلام
- نافع بن هلال الجملی: از شجاعان لشگر امام علیه السلام و ماهر در تیراندازی.
- نصر: غلام امیرالمومنین علی علیه السلام
- نعمان بن عمرو الراسبی: از اهالی کوفه بود و برادر حُلاس بن عمروالازدی الرّاسبی.
- نعیم بن عجلان الانصاری:
- ام وهب: تنها زن شهید در روز عاشورا که بر بالین همسرش عبدالله حباب کلبی به شهادت رسید.
- واضح الرومی (آزاد شده حارث سلمانی):
- وهب بن عبد الله كلبى:
- کردوس التغلبی:
- کنانة بن عتیق التغلبی: ازبزرگان، قاریان و عابدان کوفه.
- یزید بن ثبیط العبدی:
- یزید بن زیاد بن مهاصر الکندی:
- یزید بن مغفل الجعفی:
پانویس
- ↑ دانشنامه امام حسین(ع)،دارالحدیث، 1388، چاپ اول، ج7، ص 281-291
- ↑ نام و تعداد دقیق شهدای کربلا + جدول، فارس نیوز، بازیابی: 27 مهر 1394
- ↑ شیخ مفید، الارشاد فی معرفه حجج الله علی العباد، قم: کنگره جهانی شیخ مفید، چ1، 1413ه.ق.، ج2، ص113.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ ۴٫۴ ۴٫۵ ۴٫۶ ۴٫۷ ۴٫۸ فرهنگ عاشورا، جواد محدثی، مدخل "آمار نهضت کربلا" در دسترس: پایگاه مرکز اطلاع رسانی غدیر، بازیابی: 24 شهریور 1397
- ↑ سيد مهدى مرعشى نجفى، حوادث الایام، صفحه 28.
- ↑ سيد مهدى مرعشى نجفى، حوادث الایام، صفحه 28.
 |
|||
| قبل از واقعه | |||
| شرح واقعه |
| ||
| پس از واقعه | |||
| بازتاب واقعه | |||
| وابسته ها | |||
