الفوائد الرجالیة (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (مهدی موسوی صفحهٔ فوائد الرجالیه (کتاب) را به الفوائد الرجالیة (کتاب) منتقل کرد)
 
(۱۰ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
==مؤلف==
+
'''«الفوائد الرجالية»''' کتابی است از علامه [[سید محمد مهدی بحرالعلوم|سید محمدمهدی بحرالعلوم]] (م ۱۲۱۲ ق)، که به معرفى خاندان‌های [[شيعه]]، راويان [[احاديث]] [[اهل بیت]](علیهم‌السلام) و برخى از فوايد [[رجال|رجالى]] پرداخته است.
 +
{{مشخصات کتاب
  
مؤلف اين اثر ماندگار, سيد مهدى طباطبايى بروجردى معروف به بحرالعلوم در سال1155ق در كربلا چشم به جهان گشود. در همان شهر علوم و معارف را از پدر دانشمندش, [[سيد مرتضى طباطبايى]] و [[شيخ يوسف بحرانى]], صاحب الحدائق الناظره فرا گرفت. در ادامه تحصيل از محفل علمى علامه وحيد طباطبايى, [[شيخ محمدباقر هزارجريبى]] و [[شيخ مهدى فتونى]] بهره برد. سپس خود به كرسى تدريس تكيه زد<ref>آیینه پژوهش(109) ، دفتر تبلیغات اسلامی [[قم]] ج 1  ص 1 </ref>
+
|عنوان=
  
و امـا ایـنـكـه چـرا بـه او بحرالعلوم گفته اند، مورخین نقل كرده اند كه سید مهدی به عنوان دانـشـجـو بـرای اسـتـفـاده از محضر درس فیلسوف بزرگ، [[میرزا سید محمد مهدی اصفهانی]] به خراسان سفر كرد مدت ۶ سال در آنجا اقامت گزید و بالاترین بهره ها را از استاد خود گرفت میرزا اصفهانی كه از هوش سرشار شاگردش شگفت زده شده بود، روزی در اثنای درس خطاب به او گـفـت: انما انت بحرالعلوم (براستی تو دریای دانشی) و از آن لحظه سید به این لقب مشهور شـد و امـروز خـانـواده بـحـرالـعـلـوم از خـانـواده های معروف و مشهور نجف اشرف می باشند و چهره های شاخصی در علم و عمل در بین آنان وجود دارد.
+
|تصویر= [[پرونده:الفوائد الرجاليه.jpg|240px|وسط]]
  
 +
|نویسنده= سید محمدمهدی بحرالعلوم
  
===استادان===
+
|موضوع= علم رجال/محدثان شیعه
  
[[محمدباقر وحید بهبهانى]]
+
|زبان= عربی
  
[[سید حسین بن ابوالقاسم جعفر موسوى خوانسارى]]
+
|تعداد جلد= ۴
  
سید حسین بن امیر محمدابراهیم بن محمد معصوم حسینى
+
|عنوان افزوده1= محقق
  
[[شیخ عبدالنبى قزوینى كاظمى]]
+
|افزوده1= محمدصادق‌ بحرالعلوم‌
  
[[سید عبدالباقى حسینى خاتون آبادى]]
+
|عنوان افزوده2=
  
[[شیخ محمدمهدى فتونى عاملى]]
+
|افزوده2=
  
[[سید مرتضى طباطبائى]] و...
+
|لینک= [http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/38719/ الفوائد الرجالیه]
  
===شاگردان===
+
}}
  
[[شیخ احمد نراقى]]
+
==مؤلف==
 
+
[[سید محمد مهدی بحرالعلوم|سید محمدمهدى طباطبایى بروجردى]] معروف به بحرالعلوم (۱۲۱۲-۱۱۵۵ ق)، در [[کربلا|کربلا]] چشم به جهان گشود و در همان شهر علوم و معارف را از پدر دانشمندش، سید مرتضى طباطبایى فرا گرفت.
شیخ احمد نوه مرحوم وحید بهبهانى
 
 
 
[[شیخ ابوعلى حائرى]] (صاحب المقال)
 
 
 
[[شیخ اسدالله  شوشترى]] (صاحب المقابیس)
 
 
 
سید احمد عطار بغدادى و...
 
 
 
===تألیفات===
 
 
 
تأليفات سيد بحرالعلوم بيش از بيست كتاب و رساله است كه برخى از آنها بدين قرار مى باشد:
 
 
 
[[الفوائد الرجاليه]]
 
 
 
[[الدرة النجفيه]]
 
  
مبلغ النظر فى حكم قاصد الاربعة فى السفر
+
[[محمدباقر وحید بهبهانى]] و [[شیخ یوسف بحرانی|شیخ یوسف بحرانى]] (صاحب الحدائق الناظره)، از مشهورترین اساتید ایشان، و [[شیخ احمد نراقى|ملا احمد نراقى]]، [[شیخ جعفر کاشف الغطاء]]، [[سید محمدجواد عاملی]] و [[شیخ محمدتقی اصفهانی]]، از شاگردان مبرز ایشان است.
  
[[مشكاة الهداية]]
+
علامه بحرالعلوم دارای تألیفات ارزنده‌ای در علوم مختلفه می‌‌باشد، از جمله: المصابیح، الدرة النجفیه، مشکاة الهدایه، الفوائد الاصولیه، الفوائد الرجالیه، رساله فی الفرق والملل، تحفة الکلام فی تاریخ مکه و بیت الله الحرام.
 +
==معرفی کتاب==
 +
«رجال السيد بحرالعلوم» معروف به «الفوائد الرجالية»، كتابى است رجالى كه در آن به معرفى بيوت رجالى [[شيعه]]، راويان [[احاديث]] [[پیامبر اسلام]](ص) و [[ائمه]](ع) و بيان برخى از فوايد رجالى پرداخته شده است. نگارش كتاب در سال ۱۲۱۲ قمری به پايان رسيده است. از اين كتاب با عنوان «رجال بحرالعلوم» نيز ياد مى‌شود.
  
حاشيه بر ذخيرة المعاد [[محقق سبزوارى]]
+
==محتوای کتاب==
 +
كتاب «الفوائد الرجالية» با دو مقدمه از ناشر و محققین آغاز و مطالب در چهار جلد، تنظيم شده است. نویسنده مانند ديگر بزرگان [[رجال]]، كتاب خود را به ترتيب حروف [[الفبا]] تنظيم كرده است.
  
[[الفوائد الاصوليه]] و…
+
مطالب این کتاب را به سه بخش می توان تقسیم نمود:
  
 +
*بخش اول: معرفی و بررسى مهم‌ترين خاندان ها و بيوت [[شيعه]] که در کتاب تحت دو عنوان "باب ما صدر بِآل" و "باب ما صدر بِإبن" در دو فصل نخست کتاب قرار گرفته اند، كه از آن جمله است: [[آل ابی رافع]]، آل ابى‌شعبه، [[آل اعین]]، بنو الياس، بنو خالد و...
  
==معرفى اجمالى كتاب==
+
*بخش دوم: معرفی [[صحابه]] و راويان [[پیامبر]](ص) و [[ائمه]](ع) با استفاده از آراء رجاليون پيشين. نویسنده در اين بخش مؤلف، روات [[حدیث]] را به تفصیل نام برده و مشخصات کامل آنان را ذکر کرده است؛ مانند اسم و اسم پدر راوى، در چه زمان زندگى مى کرده، از چه کسى نقل روایت کرده و آیا از نظر علما قابل اعتماد است یا خیر و اشخاص مورد نظر را به صورت دقيق، مورد [[جرح و تعدیل]] قرار داده و شخصيت علمى وى را بررسى نموده است. معرفی افراد در این بخش به ترتيب الفبايى است. از جمله اين افراد عبارتند از: ابراهيم بن [[موسى بن جعفر]](ع)، [[سید ابراهیم مجاب]]، [[ابراهیم بن هاشم قمی]]، [[ابی بن کعب|ابی بن کعب انصارى]].
  
مؤلف ، روات [[حدیث]] را به تفصیل نام برده و مشخصات كامل آنان را ذكر كرده است . مانند اسم و اسم پدر راوى در چه زمان زندگى مى كرده، از چه كسى نقل روایت كرده و آیا از نظر علما قابل اعتماد است یا خیر و...
+
*بخش سوم: در این بخش که «فوائد رجالى» نام گرفته -و كتاب نيز به خاطر همين فصل به اين نام ناميده شده-، مباحث متنوعى مطرح گرديده است. از جمله اين مباحث، مى‌توان به امور زير اشاره نمود: رجال ارشاد، عدالت در راوى، شيوه صاحبان [[كتب اربعه]] در كتب خويش، شرح حال وكلاى [[امام زمان]](عج)، تحقيق رجال [[سند حدیث|سند]] رواياتى كه در [[الكافی]] ذكر شده است و ... .
  
ایشان نیز مثل دیگر اعاظم رجال، كتاب خود را به ترتیب حروف الفبا تنظیم كرده است.
+
در پايان كتاب، [[اجازه (علم الحدیث)|اجازاتى]] كه نویسنده از [[مشايخ]] و اساتيد خويش اخذ نموده و نيز اجازاتى كه ايشان به شاگردان خود اعطا نموده‌اند، به همراه ذكر زندگى‌نامه بسيط هريک از ايشان، توسط محققین كتاب، افزوده شده است.
 
 
==وضعیت نشر==
 
 
 
این كتاب به وسیله منشورات مكتبة الصادق علیه السلام در [[تهران]] به سال 1363 ق به چاپ رسیده است.
 
  
 
==منابع==
 
==منابع==
 
+
*کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی، محمدرضا ضمیری.
*محمدرضا ضمیری، کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی.
+
*آیینه پژوهش (۱۰۹)، دفتر تبلیغات اسلامی قم، ج ۱ ص ۱.
 
+
*نرم افزار رجال شیعه، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
*آیینه پژوهش(109) ، دفتر تبلیغات اسلامی قم ج ص 1
 
  
 
[[رده:منابع رجالی]]
 
[[رده:منابع رجالی]]
 
{{حدیث}}
 
{{حدیث}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۴ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۵:۵۶

«الفوائد الرجالية» کتابی است از علامه سید محمدمهدی بحرالعلوم (م ۱۲۱۲ ق)، که به معرفى خاندان‌های شيعه، راويان احاديث اهل بیت(علیهم‌السلام) و برخى از فوايد رجالى پرداخته است.

الفوائد الرجاليه.jpg
نویسنده سید محمدمهدی بحرالعلوم
موضوع علم رجال/محدثان شیعه
زبان عربی
تعداد جلد ۴
محقق محمدصادق‌ بحرالعلوم‌

الفوائد الرجالیه

مؤلف

سید محمدمهدى طباطبایى بروجردى معروف به بحرالعلوم (۱۲۱۲-۱۱۵۵ ق)، در کربلا چشم به جهان گشود و در همان شهر علوم و معارف را از پدر دانشمندش، سید مرتضى طباطبایى فرا گرفت.

محمدباقر وحید بهبهانى و شیخ یوسف بحرانى (صاحب الحدائق الناظره)، از مشهورترین اساتید ایشان، و ملا احمد نراقى، شیخ جعفر کاشف الغطاء، سید محمدجواد عاملی و شیخ محمدتقی اصفهانی، از شاگردان مبرز ایشان است.

علامه بحرالعلوم دارای تألیفات ارزنده‌ای در علوم مختلفه می‌‌باشد، از جمله: المصابیح، الدرة النجفیه، مشکاة الهدایه، الفوائد الاصولیه، الفوائد الرجالیه، رساله فی الفرق والملل، تحفة الکلام فی تاریخ مکه و بیت الله الحرام.

معرفی کتاب

«رجال السيد بحرالعلوم» معروف به «الفوائد الرجالية»، كتابى است رجالى كه در آن به معرفى بيوت رجالى شيعه، راويان احاديث پیامبر اسلام(ص) و ائمه(ع) و بيان برخى از فوايد رجالى پرداخته شده است. نگارش كتاب در سال ۱۲۱۲ قمری به پايان رسيده است. از اين كتاب با عنوان «رجال بحرالعلوم» نيز ياد مى‌شود.

محتوای کتاب

كتاب «الفوائد الرجالية» با دو مقدمه از ناشر و محققین آغاز و مطالب در چهار جلد، تنظيم شده است. نویسنده مانند ديگر بزرگان رجال، كتاب خود را به ترتيب حروف الفبا تنظيم كرده است.

مطالب این کتاب را به سه بخش می توان تقسیم نمود:

  • بخش اول: معرفی و بررسى مهم‌ترين خاندان ها و بيوت شيعه که در کتاب تحت دو عنوان "باب ما صدر بِآل" و "باب ما صدر بِإبن" در دو فصل نخست کتاب قرار گرفته اند، كه از آن جمله است: آل ابی رافع، آل ابى‌شعبه، آل اعین، بنو الياس، بنو خالد و...
  • بخش دوم: معرفی صحابه و راويان پیامبر(ص) و ائمه(ع) با استفاده از آراء رجاليون پيشين. نویسنده در اين بخش مؤلف، روات حدیث را به تفصیل نام برده و مشخصات کامل آنان را ذکر کرده است؛ مانند اسم و اسم پدر راوى، در چه زمان زندگى مى کرده، از چه کسى نقل روایت کرده و آیا از نظر علما قابل اعتماد است یا خیر و اشخاص مورد نظر را به صورت دقيق، مورد جرح و تعدیل قرار داده و شخصيت علمى وى را بررسى نموده است. معرفی افراد در این بخش به ترتيب الفبايى است. از جمله اين افراد عبارتند از: ابراهيم بن موسى بن جعفر(ع)، سید ابراهیم مجاب، ابراهیم بن هاشم قمی، ابی بن کعب انصارى.
  • بخش سوم: در این بخش که «فوائد رجالى» نام گرفته -و كتاب نيز به خاطر همين فصل به اين نام ناميده شده-، مباحث متنوعى مطرح گرديده است. از جمله اين مباحث، مى‌توان به امور زير اشاره نمود: رجال ارشاد، عدالت در راوى، شيوه صاحبان كتب اربعه در كتب خويش، شرح حال وكلاى امام زمان(عج)، تحقيق رجال سند رواياتى كه در الكافی ذكر شده است و ... .

در پايان كتاب، اجازاتى كه نویسنده از مشايخ و اساتيد خويش اخذ نموده و نيز اجازاتى كه ايشان به شاگردان خود اعطا نموده‌اند، به همراه ذكر زندگى‌نامه بسيط هريک از ايشان، توسط محققین كتاب، افزوده شده است.

منابع

  • کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی، محمدرضا ضمیری.
  • آیینه پژوهش (۱۰۹)، دفتر تبلیغات اسلامی قم، ج ۱ ص ۱.
  • نرم افزار رجال شیعه، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه