فهرست تفاسیر روایی اهل سنت: تفاوت بین نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
***
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
|||
| (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | + | تفسیر روایی در نزد [[اهل سنت]] تفسیری است که آیات را به کمک نقل از [[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم]] صلی الله علیه و آله، و از [[صحابه]] و [[تابعین]] تفسیر نموده. لازم به ذکر است تعداد روایات تفسیری اهل سنت از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله طبق تصریح [[سیوطی]] نویسنده تفسیر روایی اهل سنت حدود 200 روایت بیشتر نیست. | |
{| border="1" cellpadding="5" cellspacing="0" | {| border="1" cellpadding="5" cellspacing="0" | ||
| − | |-style="background: rgb(181, 221, 232)" | + | |- style="background: rgb(181, 221, 232)" |
|'''نام کتاب''' | |'''نام کتاب''' | ||
|'''نام مولف''' | |'''نام مولف''' | ||
|'''قرن''' | |'''قرن''' | ||
|'''زبان''' | |'''زبان''' | ||
| − | | | + | |''' توضیحات''' |
| − | |-style="background: rgb(181, 221, 232)" | + | |- style="background: rgb(181, 221, 232)" |
|- | |- | ||
| − | | | + | |بحرالعلوم |
|سمرقندى نصربن محمد بن احمد | |سمرقندى نصربن محمد بن احمد | ||
| سطر ۱۵: | سطر ۱۵: | ||
|چهارم | |چهارم | ||
|عربى | |عربى | ||
| − | |مفسر ضمن تفسیر | + | | |
| + | *مفسر ضمن تفسیر آیات به مباحث [[علوم قرآنی]] پرداخته است. | ||
| − | + | *اسناد احادیث را نمی آورد. | |
| − | اسناد احادیث را نمی آورد | + | *مؤلف به ذكر مجرد روايات و استشهادات تفسيرى بسنده كرده و جز اندك مواردى به ترجيح اقوال نمى‌پردازد. |
| − | مؤلف به ذكر مجرد روايات و استشهادات تفسيرى بسنده كرده و جز اندك مواردى به ترجيح اقوال نمى‌پردازد. | + | *ذيل شماري از آيه‌ها، حكايت‌ها يا سبب نزول‌هايي را ذكر نموده كه بيانگر فضليت [[اهل البیت|اهل بيت]] است. |
| − | ذيل شماري از آيه‌ها، حكايت‌ها يا سبب نزول‌هايي را ذكر نموده كه بيانگر فضليت اهل بيت است. | ||
|- | |- | ||
| − | |[[جامع البيان فى | + | |[[تفسیر طبری (کتاب)|جامع البيان فى تفسير القرآن]] |
| − | | | + | |[[محمد بن جریر طبری|ابوجعفر محمد بن جرير طبرى]] |
|چهارم | |چهارم | ||
|عربى | |عربى | ||
| − | |از بزرگترین و گرانقدرترین تفاسیر اهل سنت محسوب می شود. | + | | |
| − | از جمله تفاسیر روايى و اجتهادى محسوب می شود. | + | *از بزرگترین و گرانقدرترین تفاسیر اهل سنت محسوب می شود. |
| − | مفسر با نقل اقوال صحابه و تابعين، به تفسير آيات پرداخته و پس از بررسى و توجيه اقوال، يا قول مرجح را برمى‌گزيند يا با اقامه دليل در رد اقوال گوناگون، نظر خويش را بيان مى‌دارد. | + | *از جمله تفاسیر روايى و اجتهادى محسوب می شود. |
| − | + | *مفسر با نقل اقوال صحابه و تابعين، به تفسير آيات پرداخته و پس از بررسى و توجيه اقوال، يا قول مرجح را برمى‌گزيند يا با اقامه دليل در رد اقوال گوناگون، نظر خويش را بيان مى‌دارد. | |
|- | |- | ||
|ترجمه تفسير طبرى | |ترجمه تفسير طبرى | ||
| − | |مترجمان | + | |جمعی از مترجمان |
| − | |||
|چهارم | |چهارم | ||
|فارسى كهن | |فارسى كهن | ||
| | | | ||
| − | ترجمه قرآن این تفسیر از نخستين ترجمه‌هاى رسمى قرآن است. | + | *ترجمه قرآن این تفسیر از نخستين ترجمه‌هاى رسمى قرآن است. |
| − | |||
|- | |- | ||
| − | |[[تفسير القرآن العظيم(ابن | + | |[[تفسير القرآن العظيم (ابن ابى حاتم) (کتاب)|تفسير القرآن العظيم(ابن‌ابى‌حاتم)]] |
|ابن ابى حاتم عبدالرحمن بن محمد | |ابن ابى حاتم عبدالرحمن بن محمد | ||
|چهارم | |چهارم | ||
|عربى | |عربى | ||
| − | |معروف به تفسير ابن ابى حاتم | + | | |
| − | + | *معروف به تفسير ابن ابى حاتم. | |
| − | |||
| + | *در اين تفسير به طور پراكنده تنها آياتى كه درباره آنها رواياتى نقل شده، تفسير شده است. | ||
|- | |- | ||
| − | |[[شواهد التنزيل لقواعد التفضيل]] | + | |[[شواهد التنزیل لقواعد التفضیل (کتاب)|شواهد التنزيل لقواعد التفضيل]] |
|حسكانى عبيد الله بن احمد | |حسكانى عبيد الله بن احمد | ||
|پنجم | |پنجم | ||
|عربى | |عربى | ||
| − | |در مذهب مولف اختلاف است . برخی او را شیعه و برخی سنی حنفی می دانند. | + | | |
| − | 210 آيه را به ترتيب سوره‌هاى قرآن که | + | *در مذهب مولف اختلاف است . برخی او را شیعه و برخی سنی [[حنفی]] می دانند. |
| − | يكى از مصادر بحار الانوار است كه علامه مجلسى بدان توجه داشته است. | + | |
| + | *210 آيه را به ترتيب سوره‌هاى قرآن که درباره اهل بيت پيامبر به ويژه [[امام على]] (علیه السلام) تاليف شده را بیان نموده است. | ||
| + | |||
| + | *يكى از مصادر [[بحار الانوار]] است كه [[علامه مجلسى]] بدان توجه داشته است. | ||
|- | |- | ||
|[[الكشف و البيان عن تفسير القرآن]] | |[[الكشف و البيان عن تفسير القرآن]] | ||
| سطر ۶۹: | سطر ۷۰: | ||
|پنجم | |پنجم | ||
|عربى | |عربى | ||
| − | |معروف به تفسير ثعلبى | + | | |
| + | *معروف به تفسير ثعلبى. | ||
| − | در نقل روايات، اسانيد آنها را حذف نموده، امّا در ابتداى كتاب، اسانيد خود را از علماى پيشين و همعصر خود كه تفسير را از آنها نقل مى‌كند، ذكر مى‌نمايد | + | *در نقل روايات، اسانيد آنها را حذف نموده، امّا در ابتداى كتاب، اسانيد خود را از علماى پيشين و همعصر خود كه تفسير را از آنها نقل مى‌كند، ذكر مى‌نمايد. |
| − | گاهی به بحث های نظرى و علمى نیز می پردازد. | + | *گاهی به بحث های نظرى و علمى نیز می پردازد. |
|- | |- | ||
|[[زاد المسير فى علم التفسير]] | |[[زاد المسير فى علم التفسير]] | ||
| سطر ۷۸: | سطر ۸۰: | ||
|ششم | |ششم | ||
|عربى | |عربى | ||
| − | |خلاصه‌اى از تفسير بزرگ وى | + | | |
| + | *خلاصه‌اى از تفسير بزرگ وى بنام «المغنى فى تفسير القرآن» مى باشد. | ||
| − | تفسیر جامع است و آیات را به صورت دسته دسته بیان نموده به تفسیر آنها می پردازد. | + | *تفسیر جامع است و آیات را به صورت دسته دسته بیان نموده به تفسیر آنها می پردازد. |
|- | |- | ||
|[[معالم التنزيل فى تفسير القرآن]] | |[[معالم التنزيل فى تفسير القرآن]] | ||
| سطر ۸۷: | سطر ۹۰: | ||
|ششم | |ششم | ||
|عربى | |عربى | ||
| − | |خلاصه تفسیر ثعلبی بوده است. | + | | |
| − | از سالم ترین تفاسير نقلی اهل سنت محسوب مى‌گردد و از آوردن | + | *خلاصه تفسیر ثعلبی بوده است. |
| − | از آوردن روايات در شأن رفيع اهل بيت( ع) خودداری ننموده است. | + | *از سالم ترین تفاسير نقلی اهل سنت محسوب مى‌گردد و از آوردن [[حدیث جعلی|احاديث موضوع]] و [[اسرائیلیات|اسرائيليات]] غريب و آراى [[بدعت]] آميز خود داری نموده ست. |
| + | *از آوردن روايات در شأن رفيع اهل بيت (ع) خودداری ننموده است. | ||
|- | |- | ||
|[[تفسير القرآن العظيم(ابن كثير)]] | |[[تفسير القرآن العظيم(ابن كثير)]] | ||
| سطر ۹۶: | سطر ۱۰۰: | ||
|هشتم | |هشتم | ||
|عربى | |عربى | ||
| − | |مفسر در این کتاب ار روش تفسیر قرآن به قرآن و قرآن به سنت استفاه کرده است. | + | | |
| − | بیشتر از سبک محمد | + | *مفسر در این کتاب ار روش [[تفسیر قرآن به قرآن]] و قرآن به [[سنت]] استفاه کرده است. |
| − | جرح | + | *بیشتر از سبک [[محمد بن جریر طبری]] استفاده نموده است. |
| − | موضع ابن كثير در تمام | + | *[[جرح و تعدیل]] اسناد و نقد و ارزیابی عالمانه احادیث در این تفسیر وجود دارد. |
| + | *موضع ابن كثير در تمام روایاتی که بیانگر جایگاه و مقام [[اهل البیت|اهل بیت]] است، ترديد، تكذيب، تحريف، تبديل و تضعيف اسناد و يا جرح راويان است. | ||
|- | |- | ||
| سطر ۱۰۶: | سطر ۱۱۱: | ||
|هشتم | |هشتم | ||
|عربى | |عربى | ||
| − | |معروف به تفسير خازن. | + | | |
| − | در حقيقت مختصرى از تفسير معالم التنزيل بغوى است. | + | *معروف به تفسير خازن. |
| − | براى عدم تكرار منابعى كه مطالب گوناگون از آنها نقل نموده، علامت اختصارى وضع كرده و در مقدمه خود متذكر آنها شده است. | + | *در حقيقت مختصرى از تفسير [[معالم التنزيل فى تفسير القرآن (کتاب)|معالم التنزيل]] بغوى است. |
| + | *براى عدم تكرار منابعى كه مطالب گوناگون از آنها نقل نموده، علامت اختصارى وضع كرده و در مقدمه خود متذكر آنها شده است. | ||
|- | |- | ||
| − | |[[جواهر الحسان فى تفسير القرآن]] | + | |[[جواهر الحسان فی تفسیر القرآن|جواهر الحسان فى تفسير القرآن]] |
|ثعالبى عبدالرحمن بن محمد | |ثعالبى عبدالرحمن بن محمد | ||
|نهم | |نهم | ||
|عربى | |عربى | ||
| − | |معروف به تفسیر ثعالبی | + | | |
| − | اين تفسير خلاصه تفسير ابن عطيه المحرر الوجيز است. | + | *معروف به تفسیر ثعالبی است. |
| + | *اين تفسير خلاصه تفسير ابن عطيه [[المحرر الوجيز فى تفسير الكتاب العزيز (کتاب)|المحرر الوجيز]] است. | ||
|- | |- | ||
|[[الدر المنثور فى تفسير المأثور]] | |[[الدر المنثور فى تفسير المأثور]] | ||
| − | |سيوطى جلال الدين | + | |[[سيوطى|سيوطى جلال الدين]] |
|دهم | |دهم | ||
|عربى | |عربى | ||
| − | |خلاصه تفسیر ترجمان | + | | |
| − | از نظر کثرت روایات و جامعیت اهمیت اهمیت بسزا دارد | + | *خلاصه تفسیر ترجمان القرآن اوست که اسناد روایات را از آن حذف نموده است. |
| + | |||
| + | *از نظر کثرت روایات و جامعیت اهمیت اهمیت بسزا دارد. | ||
|- | |- | ||
| سطر ۱۳۱: | سطر ۱۴۰: | ||
|چهاردهم | |چهاردهم | ||
|عربى | |عربى | ||
| − | |معروف به | + | | |
| − | روش وى بر مبناى علماى سلف اهل سنت و اصحاب ابن | + | *معروف به تفسير السعدى. |
| + | *روش وى بر مبناى علماى سلف اهل سنت و اصحاب [[ابن تیمیه|ابن تيميه]]، ابن قيم و محمد بن عبدالوهاب مى‌باشد. | ||
|} | |} | ||
| + | |||
{{تفسیر قرآن}} | {{تفسیر قرآن}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۸ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۲۶
تفسیر روایی در نزد اهل سنت تفسیری است که آیات را به کمک نقل از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، و از صحابه و تابعین تفسیر نموده. لازم به ذکر است تعداد روایات تفسیری اهل سنت از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله طبق تصریح سیوطی نویسنده تفسیر روایی اهل سنت حدود 200 روایت بیشتر نیست.
| نام کتاب | نام مولف | قرن | زبان | توضیحات |
| بحرالعلوم | سمرقندى نصربن محمد بن احمد | چهارم | عربى |
|
| جامع البيان فى تفسير القرآن | ابوجعفر محمد بن جرير طبرى | چهارم | عربى |
|
| ترجمه تفسير طبرى | جمعی از مترجمان | چهارم | فارسى كهن |
|
| تفسير القرآن العظيم(ابن‌ابى‌حاتم) | ابن ابى حاتم عبدالرحمن بن محمد | چهارم | عربى |
|
| شواهد التنزيل لقواعد التفضيل | حسكانى عبيد الله بن احمد | پنجم | عربى |
|
| الكشف و البيان عن تفسير القرآن | ثعلبى نيشابورى ابو اسحاق احمد بن ابراهيم | پنجم | عربى |
|
| زاد المسير فى علم التفسير | ابن جوزى ابوالفرج عبدالرحمن بن على | ششم | عربى |
|
| معالم التنزيل فى تفسير القرآن | بغوى حسين بن مسعود | ششم | عربى |
|
| تفسير القرآن العظيم(ابن كثير) | ابن كثير دمشقى اسماعيل بن عمرو | هشتم | عربى |
|
| لباب التاويل فى معانى التنزيل | بغدادى علاء الدين على بن محمد | هشتم | عربى |
|
| جواهر الحسان فى تفسير القرآن | ثعالبى عبدالرحمن بن محمد | نهم | عربى |
|
| الدر المنثور فى تفسير المأثور | سيوطى جلال الدين | دهم | عربى |
|
| تيسير الكريم الرحمن | آل سعدى عبدالرحمن بن ناصر | چهاردهم | عربى |
|
| تفسیر قرآن | |
| درباره تفسیر قرآن: | تفسیر قرآن -تاریخ تفسیر - روشهای تفسیری قرآن |
|---|---|
| اصطلاحات: | اسباب نزول -اسرائیلیات -سیاق آیات |
| شاخه های تفسیر قرآن: |
تفسیر روایی (تفاسیر روایی) • تفسیر اجتهادی (تفاسیر اجتهادی) • تفسیر فقهی ( تفاسیر فقهی) • تفسیر ادبی ( تفاسیر ادبی) • تفسیر تربیتی ( تفاسیر تربیتی) • تفسیر كلامی ( تفاسیر كلامی) • تفسیر فلسفی ( تفاسیر فلسفی ) • تفسیر عرفانی (تفاسیر عرفانی ) • تفسیر علمی (تفاسیر علمی) |
| روشهای تفسیری قرآن: |
|
| تفاسیر به تفکیک مذهب مولف: |
|
