متشابه القرآن و مختلفه (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
|||
| سطر ۶: | سطر ۶: | ||
|تصویر=[[پرونده:متشابه القرآن و مختلفه.jpg|240px|وسط]] | |تصویر=[[پرونده:متشابه القرآن و مختلفه.jpg|240px|وسط]] | ||
| − | |نویسنده= | + | |نویسنده=ابن شهر آشوب |
| − | |موضوع= | + | |موضوع= تفسیر متشابهات قرآن |
|زبان=عربی | |زبان=عربی | ||
| − | |تعداد جلد= | + | |تعداد جلد=۲ |
| − | |عنوان افزوده1= | + | |عنوان افزوده1= تحقیق و تصحیح |
| − | |افزوده1= | + | |افزوده1=حسن مصطفوى |
|عنوان افزوده2= | |عنوان افزوده2= | ||
| سطر ۲۵: | سطر ۲۵: | ||
}} | }} | ||
| − | + | «متشابه القرآن و مختلفه» تألیف [[ابن شهر آشوب|ابن شهرآشوب مازندرانى]] (م، ۵۸۸ ق)، یک [[تفسیر موضوعی|تفسیر قرآن موضوعى]] است که محور آن [[آیات محکم و متشابه|آیات متشابه]] و محتاج به توضیح و آیات مورد اختلاف علما در موضوعات گوناگون است. | |
==مؤلف== | ==مؤلف== | ||
| − | محمد بن علی ابن | + | [[ابن شهر آشوب|محمد بن علی ابن شهرآشوب مازندرانى]] (۵۸۸-۴۸۹ ق)، فقیه [[شیعه]]، [[محدث]]، [[تفسیر قرآن|مفسّر]]، ادیب، شاعر و مطّلع نسبت به [[علم رجال|رجال]] و [[احادیث]] است. او از علمای بزرگی مانند [[فتال نیشابوری|فتّال نیشابورى]]، [[شیخ طبرسی]]، [[ابومنصور طبرسی]]، [[ابوالفتوح رازی]] و [[قطب راوندى|قطب الدین راوندی]] بهره برد. |
| − | + | از شاگردان و راویان ابن شهرآشوب نیز مى‌توان [[ابن ادریس حلی|ابن ادریس حلى]]، [[یحیی بن بطریق|ابن بطریق حلى]] و [[ابن زهره|ابن زهرة حلبى]] را یاد کرد. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | ابن شهرآشوب در [[علوم قرآنی]] و [[حدیث]] و [[رجال]] تبحر داشت و آثاری ماندگار تألیف نمود، از جمله: متشابه القرآن و مختلفه، [[معالم العلماء (کتاب)|معالم العلماء]]، [[مناقب ابن شهر آشوب (کتاب)|مناقب آل ابی‌طالب]]، مثالب النواصب، المنهاج الجدیده، انساب آل ابی‌طالب، نخب الاخبار الخصائص الفاطمیه. | |
| − | + | ==محتوای کتاب== | |
| + | [[ابن شهر آشوب]] در این کتاب بحث‌ها را چینش موضوعى داده و از [[تفسیر ترتیبی|تفسیر ترتیبى]] [[قرآن]] اجتناب کرده؛ علت آن هم روشن است زیرا دسترسى به مطلب مورد نظر و بحث دلخواه به سادگى امکان پذیر است. | ||
| − | + | در این کتاب تمام قرآن [[تفسیر]] نشده، بلکه فقط [[آیات محکم و متشابه|آیات متشابه]] و آیاتى که مورد اختلاف علما یا مفسرین قرار گرفته‌اند تبیین شده‌اند، لذا دسترسى به مطلب دلخواه در این نوع تفسیر گزینشى مشکل است. | |
| − | کتاب | + | با ترتیب موضوعى و قرار دادن هر دسته [[آیات]] در یک عنوان، اولا تمام آیات مربوط به یک موضوع به سهولت بررسى مى‌گردد و ثانیا از تکرار بسیارى از آیات در جاهاى مختلف کتاب پرهیز مى‌شود و لازم نیست در هر کجا به موضوع خاصى رسید تمام آیات سابق و لاحق را در آن موضوع تکرار کند. |
| − | + | کتاب «متشابه القرآن و مختلفه» در دو جلد تألیف شده است. جلد اول این کتاب شامل مباحث زیر می باشد: | |
| − | + | *بحث‌هاى [[توحید|توحید]] و [[اصول دین|اصول دین]] و صفات الهى | |
| − | + | *خلقت آسمان و زمین و دیگر موجودات | |
| − | + | *سعادت و شقاوت و [[قضا و قدر]] | |
| − | + | *[[نبوت]] و قصص [[پیامبران|أنبیاء]] علیهم السلام | |
| + | |||
| + | *بحث‌هاى متفرقه به عنوان مفردات | ||
جلد دوم کتاب نیز شامل بحث‌هایى است از جمله: | جلد دوم کتاب نیز شامل بحث‌هایى است از جمله: | ||
| − | + | *آیات قرآن پیرامون [[پیامبر اسلام|پیامبر اسلام]] صلى الله علیه وآله | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | *فضائل [[اهل البیت|اهل بیت]] علیهم السلام | |
| − | + | *موضوعات متفرقه مانند [[توبه]]، [[قیامت|قیامت]] و... | |
| − | + | *آیات [[اصول فقه|اصول فقه]] و [[فقه]] | |
| − | + | *[[ناسخ و منسوخ]] | |
| − | + | *نوادر. | |
| − | در این کتاب | + | کار تحقیق و تصحیح و مقابله کتاب و استخراج آیات در این چاپ بر عهده حجةالاسلام حسن مصطفوى بوده و در ابتداى کتاب نیز [[سید هبة الدین شهرستانی|علامه شهرستانى]] مقدمه‌اى بر آن نوشته و بحث‌هایى پیرامون [[محکم و متشابه]] و حکمت وجود متشابه در قرآن آورده که بسیار زیبا و خواندنى است. در پایان کتاب، فهرست مطالب آمده و پس از آن فهرست آیاتِ بحث شده در کتاب، به ترتیب [[سوره|سوره‌هاى]] قرآن ذکر شده است. |
| − | + | ==منابع== | |
| − | + | *[[نرم افزار جامع تفاسیر نور|نرم افزار جامع التفاسیر]]، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. | |
| − | |||
| − | |||
| − | == | ||
| − | |||
| − | [[نرم افزار جامع تفاسیر نور|نرم افزار جامع التفاسیر]]، | ||
| − | |||
| − | |||
{{تفسیر قرآن}} | {{تفسیر قرآن}} | ||
| − | |||
{{سنجش کیفی | {{سنجش کیفی | ||
|سنجش=نشده | |سنجش=نشده | ||
| سطر ۹۶: | سطر ۸۴: | ||
}} | }} | ||
| − | [[رده: تفاسیر]] | + | [[رده: تفاسیر]][[رده: تفسیرهای شیعه]] |
[[رده:کتاب‌های علوم قرآنی]] | [[رده:کتاب‌های علوم قرآنی]] | ||
[[رده:آثار ابن شهر آشوب]] | [[رده:آثار ابن شهر آشوب]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۲ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۳۹
 | |
| نویسنده | ابن شهر آشوب |
| موضوع | تفسیر متشابهات قرآن |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | ۲ |
| تحقیق و تصحیح | حسن مصطفوى |
|
| |
«متشابه القرآن و مختلفه» تألیف ابن شهرآشوب مازندرانى (م، ۵۸۸ ق)، یک تفسیر قرآن موضوعى است که محور آن آیات متشابه و محتاج به توضیح و آیات مورد اختلاف علما در موضوعات گوناگون است.
مؤلف
محمد بن علی ابن شهرآشوب مازندرانى (۵۸۸-۴۸۹ ق)، فقیه شیعه، محدث، مفسّر، ادیب، شاعر و مطّلع نسبت به رجال و احادیث است. او از علمای بزرگی مانند فتّال نیشابورى، شیخ طبرسی، ابومنصور طبرسی، ابوالفتوح رازی و قطب الدین راوندی بهره برد.
از شاگردان و راویان ابن شهرآشوب نیز مى‌توان ابن ادریس حلى، ابن بطریق حلى و ابن زهرة حلبى را یاد کرد.
ابن شهرآشوب در علوم قرآنی و حدیث و رجال تبحر داشت و آثاری ماندگار تألیف نمود، از جمله: متشابه القرآن و مختلفه، معالم العلماء، مناقب آل ابی‌طالب، مثالب النواصب، المنهاج الجدیده، انساب آل ابی‌طالب، نخب الاخبار الخصائص الفاطمیه.
محتوای کتاب
ابن شهر آشوب در این کتاب بحث‌ها را چینش موضوعى داده و از تفسیر ترتیبى قرآن اجتناب کرده؛ علت آن هم روشن است زیرا دسترسى به مطلب مورد نظر و بحث دلخواه به سادگى امکان پذیر است.
در این کتاب تمام قرآن تفسیر نشده، بلکه فقط آیات متشابه و آیاتى که مورد اختلاف علما یا مفسرین قرار گرفته‌اند تبیین شده‌اند، لذا دسترسى به مطلب دلخواه در این نوع تفسیر گزینشى مشکل است.
با ترتیب موضوعى و قرار دادن هر دسته آیات در یک عنوان، اولا تمام آیات مربوط به یک موضوع به سهولت بررسى مى‌گردد و ثانیا از تکرار بسیارى از آیات در جاهاى مختلف کتاب پرهیز مى‌شود و لازم نیست در هر کجا به موضوع خاصى رسید تمام آیات سابق و لاحق را در آن موضوع تکرار کند.
کتاب «متشابه القرآن و مختلفه» در دو جلد تألیف شده است. جلد اول این کتاب شامل مباحث زیر می باشد:
- خلقت آسمان و زمین و دیگر موجودات
- سعادت و شقاوت و قضا و قدر
- بحث‌هاى متفرقه به عنوان مفردات
جلد دوم کتاب نیز شامل بحث‌هایى است از جمله:
- آیات قرآن پیرامون پیامبر اسلام صلى الله علیه وآله
- فضائل اهل بیت علیهم السلام
- نوادر.
کار تحقیق و تصحیح و مقابله کتاب و استخراج آیات در این چاپ بر عهده حجةالاسلام حسن مصطفوى بوده و در ابتداى کتاب نیز علامه شهرستانى مقدمه‌اى بر آن نوشته و بحث‌هایى پیرامون محکم و متشابه و حکمت وجود متشابه در قرآن آورده که بسیار زیبا و خواندنى است. در پایان کتاب، فهرست مطالب آمده و پس از آن فهرست آیاتِ بحث شده در کتاب، به ترتیب سوره‌هاى قرآن ذکر شده است.
منابع
- نرم افزار جامع التفاسیر، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
| تفسیر قرآن | |
| درباره تفسیر قرآن: | تفسیر قرآن -تاریخ تفسیر - روشهای تفسیری قرآن |
|---|---|
| اصطلاحات: | اسباب نزول -اسرائیلیات -سیاق آیات |
| شاخه های تفسیر قرآن: |
تفسیر روایی (تفاسیر روایی) • تفسیر اجتهادی (تفاسیر اجتهادی) • تفسیر فقهی ( تفاسیر فقهی) • تفسیر ادبی ( تفاسیر ادبی) • تفسیر تربیتی ( تفاسیر تربیتی) • تفسیر كلامی ( تفاسیر كلامی) • تفسیر فلسفی ( تفاسیر فلسفی ) • تفسیر عرفانی (تفاسیر عرفانی ) • تفسیر علمی (تفاسیر علمی) |
| روشهای تفسیری قرآن: |
|
| تفاسیر به تفکیک مذهب مولف: |
|
