ولادت امام حسین علیه السلام: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (افزودن محتوا به کمک منابع جدید)
 
(۲۴ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
{{نیازمند ویرایش فنی}}
+
{{خوب}}
 +
[[امام حسین]] علیه‌السلام، سومین امام [[شیعه|شیعیان]]، بنا به اقوال مشهور، در روز سوم یا پنجم ماه [[شعبان]] سال چهارم هجری در شهر [[مدینه|مدینه]] به دنیا آمد.
 +
{{تقویم|روز= 3 شعبان|سال= سال ۴ هجری قمری}}
 +
==تاریخ ولادت امام حسین علیه‌السلام==
 +
برای ولادت آن حضرت تاریخ های متعددی ذکر شده که از بین آنها دو نقل زیر مشهورتر است:
  
دومین فرزند برومند حضرت علی علیه السلام و فاطمه زهرا سلام الله علیها که در روز سوم ماه شعبان سال چهارم  هجرت بدنیا آمدند.
+
*پنجم [[ماه شعبان|شعبان]] سال چهارم هجری: [[شیخ مفید]] در [[الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد (کتاب)|ارشاد]] و [[ابن شهر آشوب|ابن شهر اشوب]] در [[مناقب ابن شهر آشوب|مناقب]] این تاریخ را ذکر نموده اند و ابن شهر آشوب گفته است آن حضرت ۱۰ ماه و بیست روز پس از [[امام حسن علیه السلام|امام حسن]] علیه السلام به دنیا آمد.<ref>بحارالانوار، ج۴۳، ص۲۳۷</ref> (روایت مشهور، ولادت امام حسن علیه السلام را ۱۵ ماه [[ماه رمضان|رمضان]] سال سوم هجری می داند.)
 +
*سوم شعبان: [[شیخ طوسی]] در کتاب [[مصباح المتهجد]] این تاریخ را به عنوان تاریخ ولادت آن حضرت آورده و روایتی از ابن عیاش به نقل از حسین بن علی بن سفیان در تایید آن آورده است.<ref>قال ابن عیاش سمعت الحسین بن علی بن سفیان البزوفری أن أبا عبد الله (ع) یدعو به (آخر دعاء دعا به الحسین ع‏) فی هذا الیوم و قال هو من أدعیة یوم الثالث من شعبان و هو مولد الحسین (ع)‏ (مصباح المتهجد، دار الکتب الإسلامیه‏، تهران‏، ۱۴۰۹ ق‏، ج۲، ص۶۹۰)
 +
</ref> [[سید بن طاووس]] نیز در کتاب [[اقبال الاعمال]] همین روز را به عنوان روز ولادت آن حضرت انتخاب نموده و همان گفته های شیخ در مصباح را نقل نموده است. از جمله افراد دیگری که این تاریخ را برگزیده است [[حاج شیخ عباس قمی|شیخ عباس قمی]] در کتاب [[وقایع الایام (کتاب)|وقایع الایام]] است.<ref>[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/31855/%D9%81%D9%8A%D8%B6-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%81%D9%8A-%D8%B9%D9%85%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%B1-%D9%88-%D9%88%D9%82%D8%A7%D9%8A%D8%B9-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D9%85/preview/31084/%D9%85%D8%AD%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%8A-%D8%AF%D9%8A%D8%AC%D9%8A%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%8A/&sa=false&#!page=139 وقایع الایام، شیخ عباس قمی، ۳ شعبان].</ref>
  
==تولد امام حسین علیه السلام==
+
نقل های دیگر در خصوص تاریخ ولادت آن حضرت شهرت کمتری دارند. [[سید محسن امین|سید محسن امین]] در کتاب سیره معصومان گفته است: برخی گویند تولد آن حضرت در پنجم شعبان سال سوم یا چهارم هجری بوده است. [[حاکم نیشابوری|حاکم]] در کتاب [[مستدرک حاکم نیشابوری|مستدرک]]، از محمد بن اسحاق ثقفی به سند خود از قتاده آورده است که آن حضرت در نیمه اول ماه پنجم ([[ماه جمادی الاول|جمادی الاول]]) از سال ششم هجری تولد یافته است. گروهی تولد امام را در اواخر [[ماه ربیع الاول|ربیع الاول]] دانسته اند و گروهی دیگر در سوم یا پنجم جمادی الاولی، اما قول مشهور تولد آن حضرت را در ماه شعبان و مدت حمل آن حضرت را شش ماه ذکر می کند.<ref>امین، سید محسن، سیره معصومان، ج ۴، در دسترس در [https://hawzah.net/fa/article/view/3957 سایت حوزه]، بازیابی: ۲۶ فروردین ۱۳۹۷</ref>
 +
==پیشگویی ولادت امام حسین علیه‌السلام==
 +
بر اساس روایتی در کتاب [[الکافی|کافی]] خبر ولادت [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]] علیه‌السلام، شهادت ایشان و آمدن [[اهل البیت|اهل بیت]] علیهم السلام از نسل ایشان، پیش از ولادت آن حضرت، از سوی [[جبرئیل]] امین به [[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم]] (ص) داده شده بود:
  
به روز سوم ماه [[شعبان]] سال چهارم هجرت<ref> در سال و ماه و روز ولادت [[امام حسین]] علیه السلام اقوال دیگری هم گفته شده است، ولی ما قول مشهور بین شیعه را نقل کردیم ر.ک [[اعلام الوری]] [[طبرسی]]، ص 213.</ref> دومین فرزند برومند حضرت علی و فاطمه، که درود خدا برایشان باد، در خانه ی وحی و ولایت، چشم به جهان گشود. چون خبر ولادتش به [[پیامبر اسلام]] صلی الله و علیه و آله رسید، به خانه ی حضرت علی و فاطمه علیه السلام آمد و اسماء<ref> احتمال دارد منظور از اسماء، دختر [[یزید بن سکن انصاری]] باشد ر.ک [[اعیان الشیعه]]، جزء 11، ص 167.</ref> را فرمود تا کودکش را بیاورد. اسماء او را در پارچه ای سپید پیچید و خدمت رسول اکرم صلی الله و علیه و آله برد، آن گرامی به گوش راست او [[اذان]] و به گوش چپ او [[اقامه]] گفت.<ref> [[امالی]] [[شیخ طوسی]]، ج 1، ص 377.</ref>
+
[[امام صادق]] علیه‌السلام فرمود: جبرئیل بر [[رسول خدا]] صلی الله علیه و آله فرود آمد و عرض کرد: ای محمد! به راستی خدای سبحان تو را بشارت داد به مولودی از دخترت [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه زهرا]] سلام الله علیها، ولیکن امتت وی را پس از تو خواهند کشت. پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: ای جبرئیل! سلامم را به پروردگار برسان و بگو مرا به مولودی که امتم پس از من وی را می‌کشند، نیازی نیست. جبرئیل امین به سوی آسمان عروج کرد و سپس بازگشت و همان پیام را تکرار کرد. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نیز گفتار پیشین خود را تکرار کرد و از پذیرش مولودی که مسلمانان وی را می‌کشند، امتناع نمود. جبرئیل برای بار سوم فرود آمد و گفت: ای محمد! پروردگار سبحان سلامت می‌رساند و تو را به این امر مهم بشارت می‌دهد که [[امامت]] و [[ولایت]] را در نسل تو قرار داده است. پیامبر صلی الله علیه و آله با دریافت این پیام شادمان شد و گفت: پذیرفتم و به آن خرسندم. آنگاه پیامبر این پیام مهم الهی را به اطلاع دخترش حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها رسانید و فاطمه سلام الله علیها در نهایت ادب، پاسخ داد: پدرجان! مرا به فرزندی که امتت او را می‌کشند، نیازی نیست. پیامبر صلی الله علیه و آله بشارت خداوند منان را به فاطمه زهرا سلام الله علیها ابلاغ کرد و گفت: دخترم فاطمه! همانا خداوند سبحان امر مهم امامت و ولایت و وصایت را در ذریه من از همین مولود قرار داده است. فاطمه سلام الله علیها با شنیدن این بشارت الهی و تضمین غیرقابل خدشه پروردگار، به پدر ارجمندش گفت: پدرجان! من نیز به تولد این مولود خجسته خرسندم.<ref> الکافی، شیخ کلینی، ج۱، ص ۴۶۴، ح ۴.</ref>
 +
==نامگذاری امام حسین علیه‌السلام==
 +
مطابق با روایت [[شیخ طوسی]]، چون خبر ولادت [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]] علیه السلام به [[پیامبر اسلام]] صلی الله و علیه و آله رسید، به خانه [[امام علی علیه السلام|حضرت علی]] و [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه]] علیهما السلام آمد و اسماء<ref>گرچه در روایت شیخ طوسی اسماء بنت عمیس آمده است، اما از آنجا که اسماء در آن زمان به همراه همسرش جعفر بن ابیطالب در حبشه به سر می برده است. برخی احتمال داده اند که اسماء در این روایت، اسماء دختر یزید بن سکن انصاری باشد که در دوره های بعدی به اشتباه اسماء بنت عمیس فرض شده است. ر.ک اعیان الشیعه، جزء۱۱، ص۱۶۷.</ref> را فرمود تا کودکش را بیاورد. اسماء او را در پارچه ای سپید پیچید و خدمت رسول اکرم صلی الله و علیه و آله برد، آن حضرت به گوش راست او [[اذان]] و به گوش چپ او [[اقامه]] گفت.<ref>امالی، شیخ طوسی، مجلس سیزدهم، حدیث ۳۲، ج۱، ص۳۶۷.</ref>
  
به روزهای اول یا هفتمین روز ولادت باسعادتش، امین [[وحی]] الهی، [[جبرئیل]]، فرود آمد و گفت: سلام خداوند بر تو باد ای رسول خدا، این نوزاد را به نام پسر کوچک هارون «شبیر»<ref> شبر بر وزن حسن و شبیر بر وزن حسین و مشبر بر وزن محسن نام پسران هارون بوده است و [[پیامبر اسلام]] صلی الله و علیه و آله فرزندان خود حسن و حسین و محسن را به این سه نام نامیده است. [[تاج العروس]] ج 3، ص 389، این سه کلمه در زبان عبری همان معنی را دارد که حسن و حسین و محسن در زبان عربی دارد. [[لسان العرب]]، ج 6، ص 60.</ref> که به عربی «حسین» خوانده می شود، نام بگذار.<ref> [[معانی الاخبار]]، ص 57.</ref> چون علی علیه السلام برای تو بسان هارون برای [[حضرت موسی]] بن عمران است جز آن که تو خاتم پیغمبران هستی. و به این ترتیب نام پرعظمت «حسین» از جانب پروردگار، برای دومین فرزند فاطمه انتخاب شد.
+
در مورد نامگذاری آن حضرت در روایتی آمده است: «امین [[وحی]] الهی، [[جبرئیل]]، فرود آمد و گفت: سلام خداوند بر تو باد ای رسول خدا، این نوزاد را به نام پسر کوچک [[حضرت هارون علیه السلام|هارون]] «شُبیر»<ref>شبر بر وزن حسن و شبیر بر وزن حسین و مشبر بر وزن محسن نام پسران هارون بوده است و پیامبر اسلام صلی الله و علیه و آله فرزندان خود حسن و حسین و محسن را به این سه نام نامیده است. (تاج العروس ج۳، ص۳۸۹) این سه کلمه در زبان عبری همان معنی را دارد که حسن و حسین و محسن در زبان عربی دارد. (لسان العرب، ج۶، ص۶۰).</ref> که به عربی «حسین» خوانده می شود، نام بگذار.<ref>معانی الاخبار، ص۵۷.</ref> چون [[امام علی علیه السلام|علی]] علیه السلام برای تو بسان هارون برای [[حضرت موسی]] است، جز آن که تو خاتم پیغمبران هستی».
  
به روز هفتم ولادتش، فاطمه زهرا که سلام خداوند بر او باد، گوسفندی را برای فرزندش به عنوان [[عقیقه]]<ref> در [[منابع اسلامی]] درباره عقیقه سفارش فراوان شده و برای سلامتی فرزند بسیار مؤثر دانسته شده است، ر.ک وسائل الشیعه ج 15، ص 143 به بعد.</ref> کشت، و سر آن حضرت را تراشید و هم وزن موی سر او نقره [[صدقه]] داد.<ref> کافی، ج ص 33.</ref>
+
==تهنیت فرشتگان به حضرت فاطمه علیهاالسلام==
 +
از [[امام صادق]] علیه‌السلام روایت شد: هنگامی که [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]] علیه‌السلام دیده به جهان گشود، [[جبرئیل|جبرئیل]] امین از سوی پروردگار متعال مأمور گردید تا همراه هزار [[فرشتگان|فرشته]]، جهت تهنیت و شادباش گویی به نوزاد [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه زهرا]] سلام الله علیها، به زمین فرود آیند.<ref> بحارالانوار، علامه مجلسی، ج ۴۳، ص ۲۴۳.</ref>
  
'''<I>حسین و پیامبر صلی الله و علیه و آله</I>'''
+
==عقیقه دادن برای امام حسین علیه‌السلام==
 +
مطابق با برخی روایات، [[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم]] (صلی الله و علیه و آله) در روز هفتم ولادت آن حضرت قوچی (گوسفند نر) را به عنوان [[عقیقه]] کشت و سر آن حضرت را تراشید و هم وزن موی سر او نقره [[صدقه]] داد.<ref>کافی، ج۶، ص۳۳.</ref>
  
از ولادت حسین بن علی علیه السلام که در سال چهارم هجرت بود تا رحلت رسول الله صلی الله و علیه و آله که شش سال و چند ماه بعد اتفاق افتاد، مردم از اظهار محبت و لطفی که پیامبر راستین اسلام صلی الله و علیه و آله درباره حسین علیه السلام ابراز می داشت، به بزرگواری و مقام شامخ پیشوای سوم آگاه شدند.
+
==امام حسین و پیامبر اکرم==
 +
بر اساس روایات، از ولادت [[امام حسین علیه السلام|حسین بن علی]] علیه السلام که در سال چهارم هجرت بود تا [[رحلت پیامبر اسلام]] صلی الله و علیه وآله که شش سال و چند ماه بعد اتفاق افتاد، پیامبر اکرم (ص) به شیوه های مختلف مقام شامخ آن حضرت را به مردم گوشزد می نمودند.
  
[[سلمان فارسی]] می گوید: دیدم که رسول خدا صلی الله و علیه و آله حسین علیه السلام را بر زانوی خویش نهاده او را می بوسید و می فرمود: تو بزرگوار و پسر بزرگوار و پدر بزرگوارانی، تو امام و پسر امام و پدر امامان هستی، تو حجت خدا و پسر حجت خدا و پدر حجت های خدایی که نه نفرند و خاتم ایشان، قائم ایشان [[امام زمان]] عجل الله تعالی فرجه و شریف می باشد.<ref> مقتل خوارزمی ج 1، ص 146، کمال الدین صدوق، ص 152.</ref>
+
[[سلمان فارسی]] می گوید: دیدم که رسول خدا صلی الله و علیه وآله، حسین علیه السلام را بر زانوی خویش نهاده او را می بوسید و می فرمود: تو بزرگوار و پسر بزرگوار و پدر بزرگوارانی، تو امام و پسر امام و پدر امامان هستی، تو حجت خدا و پسر حجت خدا و پدر حجت های خدایی که نه نفرند و خاتم ایشان، قائم ایشان [[امام زمان]] عجل الله تعالی فرجه و شریف می باشد.<ref>مقتل خوارزمی، ج۱، ص۱۴۶، کمال الدین صدوق، ص۱۵۲.</ref>
  
[[انس بن مالک]] روایت می کند: وقتی از پیامبر پرسیدند کدامیک از اهل بیت خود را بیشتر دوست می داری، فرمود: حسن و حسین را،<ref> سنن ترمذی، ج 5، ص 323.</ref> بارها رسول گرامی حسن و حسین را به سینه می فشرد و آنان را می بویید و می بوسید.<ref> ذخائر العقبی، ص 122.</ref>
+
[[انس بن مالک]] روایت می کند: وقتی از پیامبر پرسیدند کدامیک از [[اهل بیت]] خود را بیشتر دوست می داری، فرمود: حسن و حسین را،<ref>سنن ترمذی، ج۵، ص۳۲۳.</ref> بارها رسول گرامی حسن و حسین را به سینه می فشرد و آنان را می بویید و می بوسید.<ref>ذخائر العقبی، ص۱۲۲.</ref>
  
[[ابوهریره]] که از مزدوران معاویه و از دشمنان خاندان امامت است در عین حال اعتراف می کند که: رسول اکرم صلی الله و علیه و آله را دیدم که حسن و حسین علیه السلام را بر شانه های خویش نشانده بود و به سوی ما می آمد، وقتی به ما رسید فرمود: هر کس این دو فرزندم را دوست بدارد مرا دوست داشته و هر که با آنان دشمنی ورزد با من دشمنی نموده است.<ref> الاصابه، ج 11، ص 330.</ref>
+
[[ابوهریره]] گوید: رسول اکرم صلی الله و علیه و آله را دیدم که حسن و حسین علیهماالسلام را بر شانه های خویش نشانده بود و به سوی ما می آمد، وقتی به ما رسید فرمود: هر کس این دو فرزندم را دوست بدارد مرا دوست داشته و هر که با آنان دشمنی ورزد با من دشمنی نموده است.<ref>الاصابه، ج۱۱، ص۳۳۰.</ref>
  
عالیترین، صمیمی ترین و گویاترین رابطه معنوی و ملکوتی بین پیامبر و حسین را می توان در این جمله رسول گرامی اسلام صلی الله و علیه و آله خواند که فرمود: حسین از من و من از حسینم.<ref> سنن ترمذی، ج 5، ص 324، در این قسمت روایاتی که در کتاب های اهل تسنن آمده است نقل شد تا برای آن ها هم سندیت داشته باشد.</ref>
+
عالیترین، صمیمی ترین و گویاترین رابطه معنوی و ملکوتی بین پیامبر و امام حسین را می توان در این جمله رسول گرامی اسلام صلی الله و علیه و آله خواند که فرمود: «حسین مِنّی و أنا مِن حسین»؛ حسین از من است و من از حسینم.<ref>سنن ترمذی، ج۵، ص۳۲۴</ref><ref>هیئت تحریریه مؤسسه در راه حق، پیشوای سوم؛ حضرت امام حسین علیه السلام.</ref>
  
 +
==دعای روز ولادت امام حسین علیه‌السلام==
  
== دعاي روز ولادت امام حسين (ع) و ياد از حضرت مهدي (ع) ==
+
در توقیع [[امام حسن عسکری]] علیه السلام برای قاسم بن علاء همدانی آمده است که در روز ولادت حضرت [[امام حسین]] علیه السلام این [[دعا]] را بخوان:
  
 +
«اَللّهُمَ اِنّی اَسئَلُکَ بِحَقّ المَولُود فِی هذا الیوم المَوعُود بِشَهادَتِهِ قَبلَ اِستِهالِهِ وَ وِلادَتِهِ بکته السّماء وَ مَن فِیها وَ الاَرض وَ مَن عَلَیها. اَلمُعَوّضُ مِن قَتلِهِ اَن الاَئِمّه مِن نَسلِهِ وَالشَّفاء فِی تُربَتِهِ وَالفَوزَ مَعَهُ فِی اَوَبَتِهِ وَالاَوصیاءَ مِن عِترَتِهِ بَعدَ قائِمهُم وَ غَیبَتِهِ؛...».
  
در توقيع مبارک امام حسن عسکري (ع) براي قاسم بن علاء همداني آمده است که در روز ولادت حضرت حسين (ع) اين دعا را بخوان:
+
خداوندا! من تو را به مقام مولود این روز می خوانم، او که پیش از چشم بازکردنش به دنیا و قبل از آنکه تولد یابد، وعده و خبر شهادتش داده شد، آسمان و هر کس در آن بود و زمین و هر کس بر روی آن بود بر او گریه کرد. او که در عوض شهادتش ائمه علیهم السلام از نسل او شدند و شفا در تربت او قرار داده شد و رستگاری با او در روز رجوع و بازگشت او و اوصیاء از خاندان وی بعد از قائم علیه السلام آنان و سپری شدن غیبت او می باشد.
  
«اَللّهُمَ اِنّي اَسئَلُکَ بِحَقّ المَولُود فِي هذا اليَوم المَوعُود بِشَهادَتِهِ قَبلَ اِستِهالِهِ وَ وِلادَتِهِ بکته السّماء وَ مَن فِيها وَ الاَرض وَ مَن عَلَيها. اَلمُعَوّضُ مِن قَتلِهِ اَن الاَئِمّه مِن نَسلِهِ وَ الشَّفاء فِي تُربَتِهِ وَ الفَوزَ مَعَهُ فِي اَوَبَتِهِ وَ الاَوصياءَ مِن عِترَتِهِ بَعدَ قائِمهُم وَ غَيبَتِهِ»
+
[http://ahlolbait.com/doa/12756 متن کامل دعای روز ولادت امام حسین علیه السلام]
 
 
خداوندا! من تو را به مقام مولود اين روز مي خوانم، او که پيش از چشم باز کردنش به دنيا و قبل از آنکه تولد يابد، وعده و خبر شهادتش داده شد، آسمان و هر کس در آن بود و زمين و هر کس بر روي آن بود بر او گريه کرد.
 
 
 
او که در عوض شهادتش ائمه (ع) از نسل او شدند و شفا در تربت او قرار داده شد و فوز و رستگاري با او در روز رجوع و بازگشت او و اصياء از خاندان وي بعد از قائم (ع) آنان و سپري شدن غيبت او مي باشد.»
 
 
 
بنگريم که در روز ولادت امام حسين (ع) از بازگشت آن حضرت و اوصياء گراميشان سخن به ميان آمده و تشريح مي شود که اين جريانات بعد از سپري شدن ايام غيبت حضرت ولي عضر حجت بن الحسن (ع) است، رجوع ائمه طاهرين (ع) به دنيا و رفاه و دلخوشي آنان روزي است که دوران غيبت حضرت ولي عصر مهدي آل محمد (ع) سپري شود بلکه از کلمه «بعد قائمهم» مي توان استفاده کرد که آمدن ائمه بزرگوار و اهل بيت عصمت و طهارت (ع) بعد از سپري شدن ايام غيبت و نيز حضور حضرت صاحب الزمان (ع) است.
 
 
 
در هر حال آنچه مسلم است اين است که علاقمندان و دلدادگان حضرت امام حسين (ع) در روز ولادت با سعادت آن حضرت به تعليم امام معصوم، حضرت امام حسن عسکري (ع) به ياد حضرت قائم (ع) بوده و از آن وجود مبارک و ايام غيبت او و سپري شدن آن دوران پر از محنت و رنج، سخن مي گويند و ياد حسين (ع) را با ياد فرزندش مهدي منتظر- عجل الله تعالي فرجه الشريف- قرين هم آورده و گرامي مي دارند.
 
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
<references/>
+
<references />
 
 
==منابع==
 
*هیئت تحریریه مؤسسه در راه حق، پیشوای سوم، حضرت امام حسین علیه السلام.
 
  
*[http://www.ashoora.ir/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA/%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%AA-%D9%88-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%AC/745-%D8%AF%D8%B9%D8%A7%D9%8A-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%AA-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%B3%D9%8A%D9%86-%D8%B9-%D9%88-%D9%8A%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9 %87%D8%AF%D9%8A-%D8%B9.html پایگاه جامع عاشورا]
+
{{شناختنامه امام حسین (ع)}}
 +
{{مناسبت های شیعه}}
 +
[[رده:وقایع ماه شعبان]]
 +
[[رده:سال ۴ هجری قمری]]
 
[[Category:امام حسین علیه السلام]]
 
[[Category:امام حسین علیه السلام]]
 +
[[رده:تاریخ تشیع]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۷ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۳۹

امام حسین علیه‌السلام، سومین امام شیعیان، بنا به اقوال مشهور، در روز سوم یا پنجم ماه شعبان سال چهارم هجری در شهر مدینه به دنیا آمد.

تقویم هجری قمری

روز واقعه:3 شعبان
سال ۴ هجری قمری

تاریخ ولادت امام حسین علیه‌السلام

برای ولادت آن حضرت تاریخ های متعددی ذکر شده که از بین آنها دو نقل زیر مشهورتر است:

نقل های دیگر در خصوص تاریخ ولادت آن حضرت شهرت کمتری دارند. سید محسن امین در کتاب سیره معصومان گفته است: برخی گویند تولد آن حضرت در پنجم شعبان سال سوم یا چهارم هجری بوده است. حاکم در کتاب مستدرک، از محمد بن اسحاق ثقفی به سند خود از قتاده آورده است که آن حضرت در نیمه اول ماه پنجم (جمادی الاول) از سال ششم هجری تولد یافته است. گروهی تولد امام را در اواخر ربیع الاول دانسته اند و گروهی دیگر در سوم یا پنجم جمادی الاولی، اما قول مشهور تولد آن حضرت را در ماه شعبان و مدت حمل آن حضرت را شش ماه ذکر می کند.[۴]

پیشگویی ولادت امام حسین علیه‌السلام

بر اساس روایتی در کتاب کافی خبر ولادت امام حسین علیه‌السلام، شهادت ایشان و آمدن اهل بیت علیهم السلام از نسل ایشان، پیش از ولادت آن حضرت، از سوی جبرئیل امین به پیامبر اکرم (ص) داده شده بود:

امام صادق علیه‌السلام فرمود: جبرئیل بر رسول خدا صلی الله علیه و آله فرود آمد و عرض کرد: ای محمد! به راستی خدای سبحان تو را بشارت داد به مولودی از دخترت فاطمه زهرا سلام الله علیها، ولیکن امتت وی را پس از تو خواهند کشت. پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: ای جبرئیل! سلامم را به پروردگار برسان و بگو مرا به مولودی که امتم پس از من وی را می‌کشند، نیازی نیست. جبرئیل امین به سوی آسمان عروج کرد و سپس بازگشت و همان پیام را تکرار کرد. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نیز گفتار پیشین خود را تکرار کرد و از پذیرش مولودی که مسلمانان وی را می‌کشند، امتناع نمود. جبرئیل برای بار سوم فرود آمد و گفت: ای محمد! پروردگار سبحان سلامت می‌رساند و تو را به این امر مهم بشارت می‌دهد که امامت و ولایت را در نسل تو قرار داده است. پیامبر صلی الله علیه و آله با دریافت این پیام شادمان شد و گفت: پذیرفتم و به آن خرسندم. آنگاه پیامبر این پیام مهم الهی را به اطلاع دخترش حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها رسانید و فاطمه سلام الله علیها در نهایت ادب، پاسخ داد: پدرجان! مرا به فرزندی که امتت او را می‌کشند، نیازی نیست. پیامبر صلی الله علیه و آله بشارت خداوند منان را به فاطمه زهرا سلام الله علیها ابلاغ کرد و گفت: دخترم فاطمه! همانا خداوند سبحان امر مهم امامت و ولایت و وصایت را در ذریه من از همین مولود قرار داده است. فاطمه سلام الله علیها با شنیدن این بشارت الهی و تضمین غیرقابل خدشه پروردگار، به پدر ارجمندش گفت: پدرجان! من نیز به تولد این مولود خجسته خرسندم.[۵]

نامگذاری امام حسین علیه‌السلام

مطابق با روایت شیخ طوسی، چون خبر ولادت امام حسین علیه السلام به پیامبر اسلام صلی الله و علیه و آله رسید، به خانه حضرت علی و فاطمه علیهما السلام آمد و اسماء[۶] را فرمود تا کودکش را بیاورد. اسماء او را در پارچه ای سپید پیچید و خدمت رسول اکرم صلی الله و علیه و آله برد، آن حضرت به گوش راست او اذان و به گوش چپ او اقامه گفت.[۷]

در مورد نامگذاری آن حضرت در روایتی آمده است: «امین وحی الهی، جبرئیل، فرود آمد و گفت: سلام خداوند بر تو باد ای رسول خدا، این نوزاد را به نام پسر کوچک هارون «شُبیر»[۸] که به عربی «حسین» خوانده می شود، نام بگذار.[۹] چون علی علیه السلام برای تو بسان هارون برای حضرت موسی است، جز آن که تو خاتم پیغمبران هستی».

تهنیت فرشتگان به حضرت فاطمه علیهاالسلام

از امام صادق علیه‌السلام روایت شد: هنگامی که امام حسین علیه‌السلام دیده به جهان گشود، جبرئیل امین از سوی پروردگار متعال مأمور گردید تا همراه هزار فرشته، جهت تهنیت و شادباش گویی به نوزاد فاطمه زهرا سلام الله علیها، به زمین فرود آیند.[۱۰]

عقیقه دادن برای امام حسین علیه‌السلام

مطابق با برخی روایات، پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله) در روز هفتم ولادت آن حضرت قوچی (گوسفند نر) را به عنوان عقیقه کشت و سر آن حضرت را تراشید و هم وزن موی سر او نقره صدقه داد.[۱۱]

امام حسین و پیامبر اکرم

بر اساس روایات، از ولادت حسین بن علی علیه السلام که در سال چهارم هجرت بود تا رحلت پیامبر اسلام صلی الله و علیه وآله که شش سال و چند ماه بعد اتفاق افتاد، پیامبر اکرم (ص) به شیوه های مختلف مقام شامخ آن حضرت را به مردم گوشزد می نمودند.

سلمان فارسی می گوید: دیدم که رسول خدا صلی الله و علیه وآله، حسین علیه السلام را بر زانوی خویش نهاده او را می بوسید و می فرمود: تو بزرگوار و پسر بزرگوار و پدر بزرگوارانی، تو امام و پسر امام و پدر امامان هستی، تو حجت خدا و پسر حجت خدا و پدر حجت های خدایی که نه نفرند و خاتم ایشان، قائم ایشان امام زمان عجل الله تعالی فرجه و شریف می باشد.[۱۲]

انس بن مالک روایت می کند: وقتی از پیامبر پرسیدند کدامیک از اهل بیت خود را بیشتر دوست می داری، فرمود: حسن و حسین را،[۱۳] بارها رسول گرامی حسن و حسین را به سینه می فشرد و آنان را می بویید و می بوسید.[۱۴]

ابوهریره گوید: رسول اکرم صلی الله و علیه و آله را دیدم که حسن و حسین علیهماالسلام را بر شانه های خویش نشانده بود و به سوی ما می آمد، وقتی به ما رسید فرمود: هر کس این دو فرزندم را دوست بدارد مرا دوست داشته و هر که با آنان دشمنی ورزد با من دشمنی نموده است.[۱۵]

عالیترین، صمیمی ترین و گویاترین رابطه معنوی و ملکوتی بین پیامبر و امام حسین را می توان در این جمله رسول گرامی اسلام صلی الله و علیه و آله خواند که فرمود: «حسین مِنّی و أنا مِن حسین»؛ حسین از من است و من از حسینم.[۱۶][۱۷]

دعای روز ولادت امام حسین علیه‌السلام

در توقیع امام حسن عسکری علیه السلام برای قاسم بن علاء همدانی آمده است که در روز ولادت حضرت امام حسین علیه السلام این دعا را بخوان:

«اَللّهُمَ اِنّی اَسئَلُکَ بِحَقّ المَولُود فِی هذا الیوم المَوعُود بِشَهادَتِهِ قَبلَ اِستِهالِهِ وَ وِلادَتِهِ بکته السّماء وَ مَن فِیها وَ الاَرض وَ مَن عَلَیها. اَلمُعَوّضُ مِن قَتلِهِ اَن الاَئِمّه مِن نَسلِهِ وَالشَّفاء فِی تُربَتِهِ وَالفَوزَ مَعَهُ فِی اَوَبَتِهِ وَالاَوصیاءَ مِن عِترَتِهِ بَعدَ قائِمهُم وَ غَیبَتِهِ؛...».

خداوندا! من تو را به مقام مولود این روز می خوانم، او که پیش از چشم بازکردنش به دنیا و قبل از آنکه تولد یابد، وعده و خبر شهادتش داده شد، آسمان و هر کس در آن بود و زمین و هر کس بر روی آن بود بر او گریه کرد. او که در عوض شهادتش ائمه علیهم السلام از نسل او شدند و شفا در تربت او قرار داده شد و رستگاری با او در روز رجوع و بازگشت او و اوصیاء از خاندان وی بعد از قائم علیه السلام آنان و سپری شدن غیبت او می باشد.

متن کامل دعای روز ولادت امام حسین علیه السلام

پانویس

  1. بحارالانوار، ج۴۳، ص۲۳۷
  2. قال ابن عیاش سمعت الحسین بن علی بن سفیان البزوفری أن أبا عبد الله (ع) یدعو به (آخر دعاء دعا به الحسین ع‏) فی هذا الیوم و قال هو من أدعیة یوم الثالث من شعبان و هو مولد الحسین (ع)‏ (مصباح المتهجد، دار الکتب الإسلامیه‏، تهران‏، ۱۴۰۹ ق‏، ج۲، ص۶۹۰)
  3. وقایع الایام، شیخ عباس قمی، ۳ شعبان.
  4. امین، سید محسن، سیره معصومان، ج ۴، در دسترس در سایت حوزه، بازیابی: ۲۶ فروردین ۱۳۹۷
  5. الکافی، شیخ کلینی، ج۱، ص ۴۶۴، ح ۴.
  6. گرچه در روایت شیخ طوسی اسماء بنت عمیس آمده است، اما از آنجا که اسماء در آن زمان به همراه همسرش جعفر بن ابیطالب در حبشه به سر می برده است. برخی احتمال داده اند که اسماء در این روایت، اسماء دختر یزید بن سکن انصاری باشد که در دوره های بعدی به اشتباه اسماء بنت عمیس فرض شده است. ر.ک اعیان الشیعه، جزء۱۱، ص۱۶۷.
  7. امالی، شیخ طوسی، مجلس سیزدهم، حدیث ۳۲، ج۱، ص۳۶۷.
  8. شبر بر وزن حسن و شبیر بر وزن حسین و مشبر بر وزن محسن نام پسران هارون بوده است و پیامبر اسلام صلی الله و علیه و آله فرزندان خود حسن و حسین و محسن را به این سه نام نامیده است. (تاج العروس ج۳، ص۳۸۹) این سه کلمه در زبان عبری همان معنی را دارد که حسن و حسین و محسن در زبان عربی دارد. (لسان العرب، ج۶، ص۶۰).
  9. معانی الاخبار، ص۵۷.
  10. بحارالانوار، علامه مجلسی، ج ۴۳، ص ۲۴۳.
  11. کافی، ج۶، ص۳۳.
  12. مقتل خوارزمی، ج۱، ص۱۴۶، کمال الدین صدوق، ص۱۵۲.
  13. سنن ترمذی، ج۵، ص۳۲۳.
  14. ذخائر العقبی، ص۱۲۲.
  15. الاصابه، ج۱۱، ص۳۳۰.
  16. سنن ترمذی، ج۵، ص۳۲۴
  17. هیئت تحریریه مؤسسه در راه حق، پیشوای سوم؛ حضرت امام حسین علیه السلام.