آیه اولی الامر

به آیه 59 سوره نساء «آیه اطاعت» یا «آیه اولی‌الامر» نام داده‌اند؛ زیرا مؤمنان را به اطاعت از خدا، پیامبر صلى الله علیه وآله و اولی الأمر فرمان داده است:

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ ۖ فَإِنْ تَنَازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَالرَّسُولِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ ۚ ذَٰلِكَ خَيْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِيلًا

ای اهل ایمان! از خدا اطاعت کنید و [نیز] از پیامبر و صاحبان امر خودتان [که امامان از اهل بیت اند و چون پیامبر دارای مقام عصمت می باشند] اطاعت کنید. و اگر درباره چیزی [از احکام و امور مادی و معنوی و حکومت و جانشینی پس از پیامبر] نزاع داشتید، آن را [برای فیصله یافتنش] اگر به خدا و روز قیامت ایمان دارید، به خدا و پیامبر ارجاع دهید؛ این [ارجاع دادن] برای شما بهتر واز نظر عاقبت نیکوتر است.

[4–59] (مشاهده آیه در سوره)

شیخ طوسى مى گوید: اطاعت در این آیه مطلق است و فقط اطاعت از معصوم و كسى كه از گناه مصون باشد، به طور مطلق روا است؛ بنابراین، مقصود از «اولى الأمر» باید معصوم باشد تا اطاعت او به طور مطلق روا باشد. وى همچنین آورده است: عالمان امامیه اتفاق دارند در این كه مقصود از اولى الأمر، امامان از آل محمد هستند.

بسیارى از روایات شیعه، «اولى الأمر» را به امامان معصوم علیهم‌السلام تفسیر كرده است. در برخى روایات اهل سنت نیز به على علیه‌السلام و در برخى به على و حسن و حسین علیهم‌السلام تفسیر شده است.

محمد بن يعقوب كلينى از علی بن ابراهیم و او با هفت واسطه از ابو بصیر نقل نمايد: كه گويد از امام صادق عليه‌السلام راجع به اين آيه سؤال كردم، فرمود: درباره على بن ابى‌طالب و حسن و حسين عليهم‌السلام نازل شده، سپس گويد: من گفتم يابن رسول اللّه، مردم مى گويند: در اين آيه اسمى از اينان برده نشده است. امام فرمود: به مردم بگو وقتى كه آيات نماز بر پيامبر نازل شد، تعداد ركعات نمازهاى پنج‌گانه تعيين نشده بود، لذا رسول خدا صلى الله عليه وآله خود، تعداد ركعات را بيان فرمود... .

منابع

• دائرة المعارف قرآن کریم، علی خراسانی، ج1، ص371.
• نمونه بینات در شأن نزول آیات، محمدباقر محقق،‌ ص212.

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن	(اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن	آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن	تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی	تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
	دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن	تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن