حضرت هود علیه السلام: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
 
(۴ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
حضرت هود علیه السلام از انبیاء الهی است که وظیفه هدایت قوم عاد را برعهده داشت. قوم عاد در شهرنشينى و تمدن، پيشرفت زيادى كرده بودند.آنها هود را متهم ساختند كه به خاطر ناسزاگوئى به خدايان آنها دچار سبك مغزى شده است و به مقابله و انكار وى پرداختند و از او درخواست كردند كه عذابى را كه به آنان وعده مى دهد نازل كند. پس خداوند عذابش را نازل كرد و همگى آنها بوسيله گردباد غضب الهى به هلاكت رسيدند.  
+
{{خوب}}
 +
[[حضرت هود علیه السلام]] از انبیاء الهی است که وظیفه هدایت [[قوم عاد]] را برعهده داشت. قوم عاد در صحراى [[احقاف]] سکونت داشتند و مردمی تنومند و صاحب شهرهایی آباد بودند. آنها قومی طغیانگر و [[بت پرستی|بت پرست]] بوده و دعوت به یکتاپرستی هود نبی را نپذیرفته و او را انکار و [[تمسخر]] کردند؛ سرانجام به وسیله بادهای بسیار شدیدی [[عذاب]] و هلاک شدند. نام حضرت هود در [[قرآن|قرآن کریم]] هفت مرتبه ذکر شده و یک [[سوره]] نیز به نام او نامگذاری شده است.  
  
==وجه تسميه هود==
+
==نام و نسب حضرت هود==
  
ابن بابويه رحمه الله گفته است: آن حضرت را براى اين هود گفتند كه [[هدايت]] يافت در ميان قوم خود به امرى كه آنها از آن گمراه بودند.<ref>[[حيوة القلوب]] ([[علامه مجلسی]])، ج1، ص281.</ref>
+
[[شیخ صدوق|ابن بابویه]] رحمه الله گفته است: آن حضرت را براى این هود گفتند که هدایت یافت در میان قوم خود به امرى که آنها از آن گمراه بودند.<ref>علامه مجلسی، حیوة القلوب، ج۱، ص۲۸۱.</ref> یا اینکه از گمراهی قومش نجات یافته بود و از طرف خداوند برای هدایت قومش انتخاب شده بود.
  
==نسب حضرت هود علیه السلام==
+
هود علیه السلام از نوادگان [[حضرت نوح علیه السلام|حضرت نوح]] بوده و با هفت واسطه به او می‌رسد. برای حضرت هود دو نسب به شرح زیر آورده شده است:
  
نسب او هود بن عبدالله بن رياح بن جلوث بن عاد بن عوص بن ارم بن سام بن نوح می باشد.<ref>ترجمه [[مجمع البيان في تفسير القرآن]]، ج9، ص149.</ref> و بعضى گفته اند: اسم هود عابر است و پسر شالخ پسر ارفخشد پسر سام پسر نوح است.<ref> حيوة القلوب (علامه مجلسی)، ج1، ص281.</ref>
+
*هود بن عبدالله بن ریاح بن جلوث بن عاد بن عوص بن ارم بن سام بن نوح علیه السلام؛
 +
*هود بن شالخ بن أرفحشد بن سام بن نوح علیه السلام.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ج۴، ص۶۷۳.</ref>
  
==حضرت هود در قرآن==
+
[[امام علی علیه السلام|امام علی]] علیه السلام، حضرت هود را از جمله پیامبران عرب‌زبان معرفی کرده و می فرماید: «هود، [[حضرت صالح علیه السلام|صالح]]، [[حضرت شعیب علیه السلام|شعیب]]، [[حضرت اسماعیل علیه السلام|اسماعیل]] و [[پیامبر اسلام]] به زبان عربی صحبت می‌کردند».<ref>شیخ صدوق، الخصال، ج ۱، ص ۳۱۹.</ref>
  
هود از پیامبرانی است که نام او در [[قرآن]] ده بار آمده و یک [[سوره]] به نام او نامیده شده است.
+
در قبرستان [[وادی السلام]] در شهر [[نجف]]، مرقدی منسوب به حضرت هود و [[حضرت صالح علیه السلام|حضرت صالح]] علیهماالسلام وجود دارد. در [[زیارتنامه]] امام علی علیه السلام نیز آمده‌ است: «ألَسَّلامُ عَلَیک وَ عَلی جارَیک هُودٍ وَ صالحٍ»؛ سلام بر تو و بر دو همسایه ات هود و صالح.
  
[[قرآن کریم]] درباره [[قوم عاد]] که هود برای هدایت آنها به آن قوم رفته بود گفته كه قوم عاد در وادى يا صحراى احقاف سكونت داشته اند. ([[سوره احقاف]]، آیه 21) و اين سرزمين واديى است بين عمان و أرض مهره تا [[حضرموت]] و احقاف به معناى شنهاى روان مى باشد. آنها از ذريه كسانى بودند كه به همراه [[حضرت نوح]] از طوفان نجات يافته بودند و داراى جثه هايى قوى و بزرگ و بلند بودند. ([[سوره اعراف]]، آیه 69 و [[سوره سجده]] آیه 15 و [[سوره شعراء]] آیه 130)
+
==حضرت هود در قرآن==
  
اين قوم در شهرنشينى و تمدن، پيشرفت زيادى كرده بودند. آنها سرزمين هايى آباد و زمين هايى حاصلخيز كه داراى باغها و نخلستان ها و زراعت هاى زيادى بود؛ داشتند و داراى احترام و مقام زيادى بودند. در اين موقعيت، خداوند برادرشان هود را در ميان آنها برانگيخت تا آنها را به [[حق]] و پرستش خداى يگانه دعوت كند و از پرستش بت بازدارد تا به [[عدل]] و [[احسان]] با هم رفتار كنند. (سوره شعراء، آیه 130)
+
نام حضرت هود در [[قرآن|قرآن کریم]] ده بار آمده و یک [[سوره]] به نام او نامیده شده است.
  
هود عليه السلام بسيار آنها را موعظه و نصيحت كرد و راه راست را به آنها نشان داد و هر گونه عذر و بهانه اى را از آنان گرفت؛ اما از پذيرش حق ابا كردند و به مقابله و انكار وى پرداختند و جز عده بسيار كمى به وى [[ايمان]] نياوردند و اكثريت آنها بر انكار و دشمنى اصرار ورزيدند و به او نسبت ديوانگى و سفاهت دادند و از او درخواست كردند كه عذابى را كه به آنان وعده مى دهد؛ نازل كند. پس خداوند عذابش را نازل كرد و بادى به سوى آنها فرستاد كه هر چيزى را كه در جلوى آن قرار مى گرفت به خاكستر تبديل مى كرد. ([[سوره الذاريات]]، آیه 43)
+
حضرت هود علیه السلام بر [[قوم عاد]] مبعوث شد. قوم عاد در صحراى [[احقاف]] سکونت داشته اند. ([[سوره احقاف]]، آیه ۲۱) احقاف به معناى شنهاى روان مى باشد و سرزمینی است بین [[عمان]] و أرض مهره تا [[حضرموت]]. ساکن این سرزمین از ذریه کسانى بودند که به همراه [[حضرت نوح]] از طوفان نجات یافته و داراى جثه هایى قوى و بزرگ و بلند بودند. ([[سوره اعراف]] آیه ۶۹ و [[سوره سجده]] آیه ۱۵ و [[سوره شعراء]] آیه ۱۳۰)
  
و مردم را به صورت نخل هاى سوخته درمى آورد. ([[سوره قمر]]، آیه 20) تندباد سركش و هلاك كننده، هفت شبانه روز به طور دائم بر آنها مسلط بود و آن قوم به صورت تنه پوسيده و تو خالى درختان خرما بر زمين مى افتادند. ([[سوره الحاقة]]، آیه 7)  
+
این قوم در شهرنشینى و تمدن، پیشرفت زیادى کرده بودند. آنها سرزمین هایى آباد و زمین هایى حاصلخیز که داراى باغها و نخلستان ها و زراعت هاى زیادى بود داشتند و داراى احترام و مقام زیادى بودند. [[امام باقر]] علیه السلام در بیان چگونگى [[قوم عاد]] مى فرمایند: قوم عاد اندامى بسیار کشیده و قدرتمند داشتند به طورى که با دست خویش سنگ کوهها را مى شکافتند، آنها [[بت پرستی|بت پرست]] بودند و به همین خاطر هود بدانها فرمود: {{متن قرآن|«أَتُجادِلُونَنِی فِی أَسْماءٍ سَمَّیتُمُوها»}}: (سوره اعراف، آیه ۷۱)
  
اين باد به فرمان خدا همه چيز را نابود مى كرد به طورى كه هيچ چيزى جز خانه هايشان ديده نمى شد. ([[سوره احقاف]]، آیه 25) به اين ترتيب خداوند همه آنها را هلاك كرد، مگر هود و كسانى كه به وى [[ايمان]] آورده بودند. ([[سوره هود]]، 58)<ref>[[تاريخ تحقيقى اسلام]] (حسين على عربى)، ج1، ص88.</ref>
+
در این موقعیت، خداوند حضرت هود علیه السلام را که خود از همان قوم بود در میان آنها برانگیخت تا آنها را به پرستش خداى یگانه دعوت کند و از پرستش [[بت پرستی|بت]] بازدارد تا به [[عدل]] و [[احسان]] با هم رفتار کنند. (سوره شعراء، آیه ۱۳۰) هود علیه السلام بسیار آنها را موعظه و نصیحت کرد و راه راست را به آنها نشان داد و هر گونه عذر و بهانه اى را از آنان گرفت؛ اما از پذیرش حق ابا کردند و به مقابله و انکار وى پرداختند: «وَتِلْک عَادٌ جَحَدُوا بِآیاتِ رَبِّهِمْ وَعَصَوْا رُسُلَهُ وَاتَّبَعُوا أَمْرَ کلِّ جَبَّارٍ عَنِیدٍ» و اینان قوم عاد بودند که آیات پروردگارشان را انکار کردند، و از پیامبران او نافرمانی نمودند، و فرمان هر سرکش ستیزه جویی را پیروی کردند. (سوره هود، آیه ۵۹)
  
==حضرت هود در روايات==
+
جز عده بسیار کمى از قوم عاد به حضرت هود [[ایمان]] نیاوردند و اکثریت آنها بر انکار و دشمنى اصرار ورزیدند و به او نسبت دیوانگى و سفاهت دادند و از او درخواست کردند که عذابى را که به آنان وعده مى دهد نازل کند. پس خداوند عذابش را نازل کرد و بادى به سوى آنها فرستاد که هر چیزى را که در جلوى آن قرار مى گرفت به خاکستر تبدیل مى کرد ([[سوره ذاریات]]، آیه ۴۳) و مردم را به صورت نخل هاى سوخته درمى آورد. ([[سوره قمر]]، آیه ۲۰) تندباد سرکش و هلاک کننده، هفت شبانه روز به طور دائم بر آنها مسلط بود و آن قوم به صورت تنه پوسیده و تو خالى درختان خرما بر زمین مى افتادند. ([[سوره الحاقة]]، آیه ۷) این باد به فرمان خدا همه چیز را نابود مى کرد به طورى که هیچ چیزى جز خانه هایشان دیده نمى شد. ([[سوره احقاف]]، آیه ۲۵) به این ترتیب خداوند همه آنها را هلاک کرد، مگر هود و کسانى که به وى ایمان آورده بودند. ([[سوره هود]]، ۵۸)<ref>تاریخ تحقیقى اسلام، حسین على عربى، ج۱، ص۸۸.</ref>
  
* [[امام باقر]] علیه السلام در بيان چگونگى [[قوم عاد]] مى فرمايند: قوم عاد اندامى بسيار كشيده و قدرتمند داشتند به طورى كه با دست خويش سنگ كوهها را مى شكافتند، آنها بت پرست بودند و به همين خاطر هود بدانها فرمود: {{متن قرآن|«أَتُجادِلُونَنِي فِي أَسْماءٍ سَمَّيْتُمُوها»}}: ([[سوره اعراف]]، آيه 71) گروهى از آنها باران را به خاطر آبيارى و زمين را به خاطر برداشت روزى از آن [[پرستش]] مى نمودند و خداى ديگرى به گمان شفاى بيمارانشان و ديگرى را به خاطر همراهيشان در سفر مى پرستيدند. اما همگى آنها بوسيله گردباد غضب الهى به هلاكت رسيدند. [[قوم عاد]] هود را متهم ساختند كه به خاطر ناسزاگوئى به خدايان آنها دچار سبك مغزى شده است. از ديگر عادات زشت آنها اين بود كه منازل خويش را بر بلنديها مى ساختند تا موقع عبور پيادگان آنها را مورد استهزاء قرار دهند.<ref>داستان [[پیامبران]] يا [[قصه هاى قرآن]] از آدم تا خاتم (يوسف عزيزى)، ص161.</ref>
+
==پانویس==
 +
<references />
  
* [[امام صادق]] عليه السلام می فرماید: هنگامي كه خداوند عزوجل هود را برانگيخت، بازماندگان از فرزندان سام در برابر او سر تسليم فرود آوردند. اما بقيه گفتند: از ما قويتر كيست؟ پس به وسيله بادي سترون هلاك شدند و هود (نيز) پيروان خود را سفارش كرد و به آمدن [[حضرت صالح]] عليه السلام بشارت داد.<ref>[[بحارالأنوار]] (علامه مجلسى)، ج11، ص359.</ref>
+
==منابع==
 
 
==اخلاق و فضائل و ويژگي هاي حضرت هود علیه السلام==
 
 
 
هود علیه السلام خودش از [[قوم عاد]] دومين پيغمبرى بود كه براى دفاع از حق و سركوبى و ابطال كيش و ثنيت قيام كرده، البته دومين نفرى كه [[قرآن کریم]] سرگذشتش را نقل كرده و محنت ها و آزارى كه در راه خداى سبحان ديده حكايت نموده است، آرى قرآن كريم آن جناب را به همان ستايش كه [[انبياء]] گرام خود را ستوده، ستايش كرده و در همه ذكر خيرهاى خود از آن حضرات، وى را شركت داده است، سلام خدا بر او باد.<ref>ترجمه الميزان، (موسوى همدانى سيد محمدباقر)، ج10، ص458.</ref>
 
  
==پانویس==
+
*[[حیاة القلوب (کتاب)|حیوة القلوب]]، علامه مجلسى؛ قم: سرور، ششم، ۱۳۸۴ ش.
<references/>
+
*ترجمه [[مجمع البیان|مجمع البیان]]، مترجمان، تهران: فراهانى، اول، ۱۳۶۰ ش.
 +
*داستان پیامبران یا قصه هاى قرآن از آدم تا خاتم؛ یوسف عزیزى، تهران: انتشارات هاد، اول، ۱۳۸۰ ش.
 +
*[[بحارالأنوار]]، علامه مجلسى؛ تهران.
 +
*ترجمه [[المیزان فی تفسیر القرآن|المیزان]]، سید محمدباقر موسوى همدانى؛ دفتر انتشارات اسلامى حوزه علمیه قم، پنجم، ۱۳۷۴ ش.
 +
*تاریخ تحقیقى اسلام، حسین على عربى؛ قم: مؤسسه امام خمینى، چهارم، ۱۳۸۳ ش.
  
==منابع==
+
== مطالب مرتبط ==
* حيوة القلوب، علامه مجلسى؛ [[قم]]: سرور، ششم، 1384 ش.
 
* ترجمه مجمع البيان، مترجمان، تهران: فراهانى، اول، 1360 ش.
 
* داستان [[پیامبران]] يا قصه هاى قرآن از آدم تا خاتم؛ يوسف عزيزى، تهران: انتشارات هاد، اول، 1380 ش.
 
* [[بحارالأنوار]]، [[علامه مجلسى]]؛ [[تهران]].
 
* ترجمه الميزان، سيد محمدباقر موسوى همدانى؛ قم: دفتر انتشارات اسلامى حوزه علميه قم، پنجم، 1374 ش.
 
* تاريخ تحقيقى اسلام، حسين على عربى؛ قم: مؤسسه [[امام خمينى]]، چهارم، 1383 ش.
 
  
 +
* [[قوم عاد]]
 +
* [[احقاف]]
 +
{{پیامبران}}
 
{{قرآن}}
 
{{قرآن}}
  
 
[[رده:قصه‌های قرآنی]]
 
[[رده:قصه‌های قرآنی]]
 
[[رده:پیامبران]]
 
[[رده:پیامبران]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۵۸

حضرت هود علیه السلام از انبیاء الهی است که وظیفه هدایت قوم عاد را برعهده داشت. قوم عاد در صحراى احقاف سکونت داشتند و مردمی تنومند و صاحب شهرهایی آباد بودند. آنها قومی طغیانگر و بت پرست بوده و دعوت به یکتاپرستی هود نبی را نپذیرفته و او را انکار و تمسخر کردند؛ سرانجام به وسیله بادهای بسیار شدیدی عذاب و هلاک شدند. نام حضرت هود در قرآن کریم هفت مرتبه ذکر شده و یک سوره نیز به نام او نامگذاری شده است.

نام و نسب حضرت هود

ابن بابویه رحمه الله گفته است: آن حضرت را براى این هود گفتند که هدایت یافت در میان قوم خود به امرى که آنها از آن گمراه بودند.[۱] یا اینکه از گمراهی قومش نجات یافته بود و از طرف خداوند برای هدایت قومش انتخاب شده بود.

هود علیه السلام از نوادگان حضرت نوح بوده و با هفت واسطه به او می‌رسد. برای حضرت هود دو نسب به شرح زیر آورده شده است:

  • هود بن عبدالله بن ریاح بن جلوث بن عاد بن عوص بن ارم بن سام بن نوح علیه السلام؛
  • هود بن شالخ بن أرفحشد بن سام بن نوح علیه السلام.[۲]

امام علی علیه السلام، حضرت هود را از جمله پیامبران عرب‌زبان معرفی کرده و می فرماید: «هود، صالح، شعیب، اسماعیل و پیامبر اسلام به زبان عربی صحبت می‌کردند».[۳]

در قبرستان وادی السلام در شهر نجف، مرقدی منسوب به حضرت هود و حضرت صالح علیهماالسلام وجود دارد. در زیارتنامه امام علی علیه السلام نیز آمده‌ است: «ألَسَّلامُ عَلَیک وَ عَلی جارَیک هُودٍ وَ صالحٍ»؛ سلام بر تو و بر دو همسایه ات هود و صالح.

حضرت هود در قرآن

نام حضرت هود در قرآن کریم ده بار آمده و یک سوره به نام او نامیده شده است.

حضرت هود علیه السلام بر قوم عاد مبعوث شد. قوم عاد در صحراى احقاف سکونت داشته اند. (سوره احقاف، آیه ۲۱) احقاف به معناى شنهاى روان مى باشد و سرزمینی است بین عمان و أرض مهره تا حضرموت. ساکن این سرزمین از ذریه کسانى بودند که به همراه حضرت نوح از طوفان نجات یافته و داراى جثه هایى قوى و بزرگ و بلند بودند. (سوره اعراف آیه ۶۹ و سوره سجده آیه ۱۵ و سوره شعراء آیه ۱۳۰)

این قوم در شهرنشینى و تمدن، پیشرفت زیادى کرده بودند. آنها سرزمین هایى آباد و زمین هایى حاصلخیز که داراى باغها و نخلستان ها و زراعت هاى زیادى بود داشتند و داراى احترام و مقام زیادى بودند. امام باقر علیه السلام در بیان چگونگى قوم عاد مى فرمایند: قوم عاد اندامى بسیار کشیده و قدرتمند داشتند به طورى که با دست خویش سنگ کوهها را مى شکافتند، آنها بت پرست بودند و به همین خاطر هود بدانها فرمود: «أَتُجادِلُونَنِی فِی أَسْماءٍ سَمَّیتُمُوها»: (سوره اعراف، آیه ۷۱)

در این موقعیت، خداوند حضرت هود علیه السلام را که خود از همان قوم بود در میان آنها برانگیخت تا آنها را به پرستش خداى یگانه دعوت کند و از پرستش بت بازدارد تا به عدل و احسان با هم رفتار کنند. (سوره شعراء، آیه ۱۳۰) هود علیه السلام بسیار آنها را موعظه و نصیحت کرد و راه راست را به آنها نشان داد و هر گونه عذر و بهانه اى را از آنان گرفت؛ اما از پذیرش حق ابا کردند و به مقابله و انکار وى پرداختند: «وَتِلْک عَادٌ جَحَدُوا بِآیاتِ رَبِّهِمْ وَعَصَوْا رُسُلَهُ وَاتَّبَعُوا أَمْرَ کلِّ جَبَّارٍ عَنِیدٍ» و اینان قوم عاد بودند که آیات پروردگارشان را انکار کردند، و از پیامبران او نافرمانی نمودند، و فرمان هر سرکش ستیزه جویی را پیروی کردند. (سوره هود، آیه ۵۹)

جز عده بسیار کمى از قوم عاد به حضرت هود ایمان نیاوردند و اکثریت آنها بر انکار و دشمنى اصرار ورزیدند و به او نسبت دیوانگى و سفاهت دادند و از او درخواست کردند که عذابى را که به آنان وعده مى دهد نازل کند. پس خداوند عذابش را نازل کرد و بادى به سوى آنها فرستاد که هر چیزى را که در جلوى آن قرار مى گرفت به خاکستر تبدیل مى کرد (سوره ذاریات، آیه ۴۳) و مردم را به صورت نخل هاى سوخته درمى آورد. (سوره قمر، آیه ۲۰) تندباد سرکش و هلاک کننده، هفت شبانه روز به طور دائم بر آنها مسلط بود و آن قوم به صورت تنه پوسیده و تو خالى درختان خرما بر زمین مى افتادند. (سوره الحاقة، آیه ۷) این باد به فرمان خدا همه چیز را نابود مى کرد به طورى که هیچ چیزى جز خانه هایشان دیده نمى شد. (سوره احقاف، آیه ۲۵) به این ترتیب خداوند همه آنها را هلاک کرد، مگر هود و کسانى که به وى ایمان آورده بودند. (سوره هود، ۵۸)[۴]

پانویس

  1. علامه مجلسی، حیوة القلوب، ج۱، ص۲۸۱.
  2. طبرسی، مجمع البیان، ج۴، ص۶۷۳.
  3. شیخ صدوق، الخصال، ج ۱، ص ۳۱۹.
  4. تاریخ تحقیقى اسلام، حسین على عربى، ج۱، ص۸۸.

منابع

  • حیوة القلوب، علامه مجلسى؛ قم: سرور، ششم، ۱۳۸۴ ش.
  • ترجمه مجمع البیان، مترجمان، تهران: فراهانى، اول، ۱۳۶۰ ش.
  • داستان پیامبران یا قصه هاى قرآن از آدم تا خاتم؛ یوسف عزیزى، تهران: انتشارات هاد، اول، ۱۳۸۰ ش.
  • بحارالأنوار، علامه مجلسى؛ تهران.
  • ترجمه المیزان، سید محمدباقر موسوى همدانى؛ دفتر انتشارات اسلامى حوزه علمیه قم، پنجم، ۱۳۷۴ ش.
  • تاریخ تحقیقى اسلام، حسین على عربى؛ قم: مؤسسه امام خمینى، چهارم، ۱۳۸۳ ش.

مطالب مرتبط

پیامبران
پیامبران اولوالعزم
محمد (ص) * عیسی * موسی * نوح * ابراهیم
سایر پیامبران
آدم * ادریس * یعقوب * یوسف * یونس * اسحاق * اسماعیل * الیاس * ایوب * خضر * داوود * سلیمان * ذوالکفل * زکریا * شعیب * صالح * لوط * هارون * هود * یحیی * یسع * شعیا * اِرميا * جرجیس * حبقوق * يوشع بن نون


قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن