قاضی (اسم الله): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (قاضی را به قاضی (اسم الله) منتقل کرد)
 
(۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
−
{{مدخل دائرة المعارف|[[فرهنگ قرآن]]}}
+
'''«قاضى»''' از «قضا» و قضا به معناى حكم كردن،<ref>ترتيب العين، ج۳، ص۱۴۹۰، «قضى».</ref> امر نمودن، اعلام كردن، ايجاد ابداعى و فارغ شدن از كارى،<ref>مفردات، ص۶۷۴، «قضى».</ref> الزام نمودن<ref>الأسنى فى شرح اسماءاللّه الحسنى، قرطبى، ج۱، ص۱۹۲-۱۹۳.</ref> و حتم است <ref>شرح الأسماء الحسنى، سبزوارى، ص ۵۷.</ref>و آن از اسماء و صفات [[خداوند]] بوده،<ref>شرح الأسماء الحسنى، سبزوارى، ص ۵۷.</ref> و از [[آیات]] ذيل با توجه به معانى ذكر شده قابل استفاده است:
  
−
قاضى از «قضا» و قضا به معناى حكم كردن،<ref>ترتيب العين، ج3، ص1490، «قضى».</ref> امر نمودن، اعلام كردن، ايجاد ابداعى و فارغ شدن از كارى،<ref>مفردات، ص674، «قضى».</ref> الزام نمودن<ref>الأسنى فى شرح اسماء اللّه الحسنى، قرطبى، ج1، ص192-193.</ref> و حتم است <ref>شرح الأسماء الحسنى، سبزوارى، ص 57.</ref>و آن از اسما و صفات الهى<ref>شرح الأسماء الحسنى، سبزوارى، ص 57.</ref>بوده، از آيات ذيل با توجه به معانى ذكر شده قابل استفاده است:
+
{{متن قرآن|«بَدِيعُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَإِذَا قَضَىٰ أَمْرًا فَإِنَّمَا يَقُولُ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ»}} ﴿[[سوره بقره]]، ١١٧﴾ پدیدآورنده آسمان ها و زمین است. وهنگامی که فرمان به وجود آمدن چیزی را صادر کند فقط به آن می‌گوید: «باش». پس بی‌درنگ (موجود) می‌شود.
  
 
{| class="wikitable" style="margin: 3em auto 1em auto"
 
{| class="wikitable" style="margin: 3em auto 1em auto"
 
! شماره || نام سوره || آیات
 
! شماره || نام سوره || آیات
 
|-
 
|-
−
|1||[[سوره بقره]](2)||آیات 117 و 210.
+
|۱||[[سوره بقره]](۲)||آیات ۱۱۷ و ۲۱۰.
 
|-
 
|-
−
|2||[[سوره آل عمران]](3)||آیه 47.
+
|۲||[[سوره آل عمران]](۳)||آیه ۴۷.
 
|-
 
|-
−
|3||[[سوره انعام]](6)||آیات 2 و 8 و 58.
+
|۳||[[سوره انعام]](۶)||آیات ۲ و ۸ و ۵۸.
 
|-
 
|-
−
|4||[[سوره انفال]](8)||آیات 42 و 44.
+
|۴||[[سوره انفال]](۸)||آیات ۴۲ و ۴۴.
 
|-
 
|-
−
|5||[[سوره یونس]](10)||آیات 11 و 19 و47 و 54 و 93.
+
|۵||[[سوره یونس]](۱۰)||آیات ۱۱ و ۱۹ و۴۷ و ۵۴ و ۹۳.
 
|-
 
|-
−
|6||[[سوره هود]](11)||آیات 44 و 110.
+
|۶||[[سوره هود]](۱۱)||آیات ۴۴ و ۱۱۰.
 
|-
 
|-
−
|7||[[سوره حجر]](15)||آیه 66.
+
|۷||[[سوره حجر]](۱۵)||آیه ۶۶.
 
|-
 
|-
−
|8||[[سوره اسراء]](17)|| آیات 4 و 23.
+
|۸||[[سوره اسراء]](۱۷)|| آیات ۴ و ۲۳.
 
|-
 
|-
−
|9||[[سوره مریم]](19)|| آیات 21 و 35 و 39 و 71.
+
|۹||[[سوره مریم]](۱۹)|| آیات ۲۱ و ۳۵ و ۳۹ و ۷۱.
 
|-
 
|-
−
|10||[[سوره طه]](20)||آیه 114.
+
|۱۰||[[سوره طه]](۲۰)||آیه ۱۱۴.
 
|-
 
|-
−
|11||[[سوره نمل]](27)||آیه 78.
+
|۱۱||[[سوره نمل]](۲۷)||آیه ۷۸.
 
|-
 
|-
−
|12||[[سوره قصص]](28)||آیه 44.
+
|۱۲||[[سوره قصص]](۲۸)||آیه ۴۴.
 
|-
 
|-
−
|13||[[سوره احزاب]](33)||آیه 36.
+
|۱۳||[[سوره احزاب]](۳۳)||آیه ۳۶.
 
|-
 
|-
−
|14||[[سوره سبا]](34)||آیه 14.
+
|۱۴||[[سوره سبا]](۳۴)||آیه ۱۴.
 
|-
 
|-
−
|15||[[سوره زمر]](39)||آیات 42 و 69 و 75.
+
|۱۵||[[سوره زمر]](۳۹)||آیات ۴۲ و ۶۹ و ۷۵.
 
|-
 
|-
−
|16||[[سوره غافر]](40)||آیات 20 و 68 و 78.
+
|۱۶||[[سوره غافر]](۴۰)||آیات ۲۰ و ۶۸ و ۷۸.
 
|-
 
|-
−
|17||[[سوره فصلت]](41)||آیات 12 و 45.
+
|۱۷||[[سوره فصلت]](۴۱)||آیات ۱۲ و ۴۵.
 
|-
 
|-
−
|18||[[سوره شوری]](42)||آیات 14 و 21.
+
|۱۸||[[سوره شوری]](۴۲)||آیات ۱۴ و ۲۱.
 
|}
 
|}
  
−
اين صفت الهى به صورت اسمى نيز در ادعيه آمده است.<ref>شفاء الصدور، ج1، ص33 و 397 و 561.</ref>
+
لازم به ذکر است، اين صفت الهى به صورت اسمى (قاضی) نيز در [[دعا|ادعيه]] آمده است؛<ref>شفاء الصدور، ج۱، ص۳۳ و ۳۹۷ و ۵۶۱.</ref> چنانکه در [[دعای جوشن کبیر]] در فرازها و تعابیر مختلفی بیان شده است: «یَا قَاضِىَ الْمَنایا»، ای برآورنده‌ی آرزوها (فراز ۷)؛ «یَا قَاضِیَ الْحَقِّ»، ای داور بر حق (فراز ۳۴)؛ «یَا قَاضِیَ» (فراز ۳۶)؛ «یَا قَاضِیَ مَنِ اسْتَقْضَاهُ»، ای داور هرکه از او داوری خواهد (فراز ۶۰)؛ «یَا مَنْ هُوَ قَاضٍ بِلا حَیفٍ»، ای آن که داور است و ستم در حکمش ندارد (فراز ۷۴).
−
 
 
 
==پانویس==
 
==پانویس==
 
{{پانویس}}
 
{{پانویس}}
−
 
 
==منابع==
 
==منابع==
−
فرهنگ قرآن، جلد 22، صفحه 355.
+
*[[فرهنگ قرآن]]، اکبر هاشمی رفسنجانی، جلد ۲۲، صفحه ۳۵۵.
−
 
+
*[[مفاتیح الجنان]]، شیخ عباس قمی، دعای جوشن کبیر.
 +
{{قرآن}}
 +
[[رده:واژگان قرآنی]]
 
[[رده:اسماء و صفات الهی]]
 
[[رده:اسماء و صفات الهی]]
−
[[رده:واژگان قرآنی]]
 

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ ژوئن ۲۰۲۵، ساعت ۰۸:۳۱

«قاضى» از «قضا» و قضا به معناى حكم كردن،[۱] امر نمودن، اعلام كردن، ايجاد ابداعى و فارغ شدن از كارى،[۲] الزام نمودن[۳] و حتم است [۴]و آن از اسماء و صفات خداوند بوده،[۵] و از آیات ذيل با توجه به معانى ذكر شده قابل استفاده است:

«بَدِيعُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَإِذَا قَضَىٰ أَمْرًا فَإِنَّمَا يَقُولُ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ» ﴿سوره بقره، ١١٧﴾ پدیدآورنده آسمان ها و زمین است. وهنگامی که فرمان به وجود آمدن چیزی را صادر کند فقط به آن می‌گوید: «باش». پس بی‌درنگ (موجود) می‌شود.

شماره نام سوره آیات
۱ سوره بقره(۲) آیات ۱۱۷ و ۲۱۰.
۲ سوره آل عمران(۳) آیه ۴۷.
۳ سوره انعام(۶) آیات ۲ و ۸ و ۵۸.
۴ سوره انفال(۸) آیات ۴۲ و ۴۴.
۵ سوره یونس(۱۰) آیات ۱۱ و ۱۹ و۴۷ و ۵۴ و ۹۳.
۶ سوره هود(۱۱) آیات ۴۴ و ۱۱۰.
۷ سوره حجر(۱۵) آیه ۶۶.
۸ سوره اسراء(۱۷) آیات ۴ و ۲۳.
۹ سوره مریم(۱۹) آیات ۲۱ و ۳۵ و ۳۹ و ۷۱.
۱۰ سوره طه(۲۰) آیه ۱۱۴.
۱۱ سوره نمل(۲۷) آیه ۷۸.
۱۲ سوره قصص(۲۸) آیه ۴۴.
۱۳ سوره احزاب(۳۳) آیه ۳۶.
۱۴ سوره سبا(۳۴) آیه ۱۴.
۱۵ سوره زمر(۳۹) آیات ۴۲ و ۶۹ و ۷۵.
۱۶ سوره غافر(۴۰) آیات ۲۰ و ۶۸ و ۷۸.
۱۷ سوره فصلت(۴۱) آیات ۱۲ و ۴۵.
۱۸ سوره شوری(۴۲) آیات ۱۴ و ۲۱.

لازم به ذکر است، اين صفت الهى به صورت اسمى (قاضی) نيز در ادعيه آمده است؛[۶] چنانکه در دعای جوشن کبیر در فرازها و تعابیر مختلفی بیان شده است: «یَا قَاضِىَ الْمَنایا»، ای برآورنده‌ی آرزوها (فراز ۷)؛ «یَا قَاضِیَ الْحَقِّ»، ای داور بر حق (فراز ۳۴)؛ «یَا قَاضِیَ» (فراز ۳۶)؛ «یَا قَاضِیَ مَنِ اسْتَقْضَاهُ»، ای داور هرکه از او داوری خواهد (فراز ۶۰)؛ «یَا مَنْ هُوَ قَاضٍ بِلا حَیفٍ»، ای آن که داور است و ستم در حکمش ندارد (فراز ۷۴).

پانویس

  1. ↑ ترتيب العين، ج۳، ص۱۴۹۰، «قضى».
  2. ↑ مفردات، ص۶۷۴، «قضى».
  3. ↑ الأسنى فى شرح اسماءاللّه الحسنى، قرطبى، ج۱، ص۱۹۲-۱۹۳.
  4. ↑ شرح الأسماء الحسنى، سبزوارى، ص ۵۷.
  5. ↑ شرح الأسماء الحسنى، سبزوارى، ص ۵۷.
  6. ↑ شفاء الصدور، ج۱، ص۳۳ و ۳۹۷ و ۵۶۱.

منابع

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن
برگرفته از «https://wiki.ahlolbait.com/index.php?title=قاضی_(اسم_الله)&oldid=157464»
آپارات موسسه اهل البیت علیهم السلام کانال عکس نوشته قرآن و حدیث در اینستاگرام تلگرام قرآن و حدیث کانال قرآن و حدیث در ایتا
مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه