المحاسن (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
جز (6پروژه: رتبه بندی، اولویت بندی ، سنجش کیفی) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
||
| سطر ۱۳: | سطر ۱۳: | ||
|زبان= عربی | |زبان= عربی | ||
| − | |تعداد جلد= | + | |تعداد جلد=۱ |
|عنوان افزوده1= مصحح | |عنوان افزوده1= مصحح | ||
| − | |افزوده1= | + | |افزوده1= جلال‌الدین محدث ارموی |
|عنوان افزوده2= | |عنوان افزوده2= | ||
| سطر ۲۶: | سطر ۲۶: | ||
}} | }} | ||
| − | + | کتاب '''«المحاسن»''' تألیف [[احمد بن محمد بن خالد برقى]] (م، ۲۷۴ ق)، از قدیمترین کتب [[شیعه]]، شامل روایاتی در موضوعات مختلف مانند: وصایاى [[اهل البیت|اهل بیت]] علیهم‌السلام و منزلت آنان، [[ثواب]] و عقاب اعمال خوب و بد، حکمت برخی [[احکام شرعی]] و بعضی [[آداب اسلامی]] است. برخی اهمیت و اعتبار این کتاب را در ردیف [[کتب اربعه]] دانسته‌اند. | |
==مؤلف== | ==مؤلف== | ||
| − | + | [[احمد بن محمد بن خالد برقى]] (حدود ۲۷۴-۲۰۰ ق)، از راویان موثق [[حدیث]] و علمای بزرگ [[شیعه]] در قرن سوم قمری و یکی از اصحاب [[امام جواد علیه السلام|امام جواد]] و [[امام هادی علیه السلام|امام هادی]] (علیهما السلام) است. | |
| − | + | وی از محضر راویان بزرگی چون [[محمد بن ابی عمیر|محمد بن ابى عمیر]]، [[یونس بن عبدالرحمن]] و [[حسین بن سعید اهوازی|حسین بن سعید اهوازى]] نیز بهره برد و محدثانی مانند [[علی بن ابراهیم قمی|على بن ابراهیم قمی]]، [[محمد بن حسن صفار]] و [[عبدالله بن جعفر حمیری|عبدالله بن جعفر حمیرى]]، از او روایت شنیده اند. | |
| − | + | احمد برقی در فنون مختلف علمی مثل حدیث، [[رجال]]، [[فقه]]، تاریخ، [[نحو]] و نجوم تبحر داشت و حدود صد کتاب برای او ذکر کرده اند، از جمله: المحاسن، [[رجال برقی (کتاب)|طبقات الرجال]]، اختلاف الحدیث، کتاب البلدان، الانساب، اخبار الأمم، التراجم و التعاطف، آداب النفس. | |
| − | + | ==معرفی کتاب== | |
| − | + | کتاب «المحاسن» از بهترین کتاب های روایی [[شیعه]] بشمار می آید و برخی اهمیت و اعتبار این کتاب را در ردیف [[کتب اربعه]] دانسته اند. این کتاب یکی از منابع مهم کتاب «[[الکافی]]»، نوشته [[شیخ کلینی|ثقه الاسلام کلینی]] است، که بسیار به این کتاب استناد نموده و از آن روایت نقل کرده است. | |
| − | + | [[شیخ صدوق|شیخ صدوق]] در آغاز کتاب «[[من لایحضره الفقیه (کتاب)|من لا یحضره الفقیه]]» -که به گفته خود روایات آن را از منابعى مطمئن گرفته است- مى‌گوید: «کتاب "المحاسن" نوشته احمد بن ابى عبداللّه برقى، از [[اصول اربعمائه|اصول]] اولیه شیعه و از کتاب‌هایى است که [[سند حدیث|سند]] من به آنها معروف است. این کتاب در فهرست کتاب‌هایى است که از [[مشایخ]] بزرگ شیعه روایت مى‌کنم». | |
| − | + | همچنین [[ابن ادریس حلی|ابن ادریس حلی]] در آخر کتاب «[[السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی (کتاب)|السرائر]]» در بخش [[مستطرفات السرائر (کتاب)|مستطرفات]]، «المحاسن» را یکى از اصول روایى مورد اعتماد شیعه دانسته است. و [[قاضی نورالله شوشتری|قاضى نوراللّه شوشترى]] از این کتاب به عنوان پنجمین کتاب معتبر شیعه و در ردیف کتب اربعه نام برده است. | |
| − | + | [[محمدتقی مجلسی|مولى محمدتقى مجلسى]] در «[[روضة المتقین (کتاب)|روضة المتقین]]» مى‌گوید: «کتاب محاسن نزد ما هست و چنانکه مشایخ نقل کرده‌اند، مؤلف آن بسیار بزرگ و ثقه و معتمد بوده است. آنچه هم اکنون از کتاب موجود است شاید ثلث آن باشد». | |
| − | + | ==محتوای کتاب== | |
| + | کتاب م«المحاسن» از عناوین و کتابهاى متعددى تشکیل شده است، مانند: | ||
| − | + | *کتاب الأشکال و القرائن، شامل روایاتى که در آنها اعداد ۳ تا ۱۰ بکار رفته و همچنین وصایاى [[اهل البیت|اهل بیت]] علیهم السلام است. | |
| − | + | *کتاب ثواب الأعمال، شامل روایاتى درباره [[ثواب]] و پاداش انواع اعمال خیر مى‌باشد. | |
| − | + | *کتاب عقاب الأعمال، روایاتى پیرامون [[گناه]] و مجازات انواع اعمال ناپسند در آن آمده است. | |
| − | + | *کتاب الصفوة و النور و الرحمة، شامل روایاتی درباره مقام و منزلت اهل بیت علیهم السلام و [[شیعه|شیعیان]] آنان است. | |
| − | + | *کتاب مصابیح الظُلَم، در بر دارنده مباحث شناخت و معرفت [[حق]] است. | |
| − | + | *کتاب العلل، شامل علل [[احکام شرعی]] است. | |
| − | + | *کتاب السفر، شامل احکام و روایاتى درباره سفر. | |
| − | + | *کتاب المآکل، پیرامون احکام خوردنى‌ها و آشامیدنى‌ها. | |
| − | + | *کتاب الماء، شامل احکام آبها است. | |
| − | + | *کتاب المنافع، شامل احکام [[استخاره]] و مشورت. | |
| − | + | *کتاب المرافق، شامل احکام منزل و نظافت و وسایل رفت و آمد است. | |
| − | |||
| − | * | ||
| − | * | ||
| − | * | ||
| − | * | ||
| − | * | ||
| − | * | ||
| − | * | ||
| − | * | ||
| − | * | ||
| − | * | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | |||
| − | |||
| − | + | *کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی، محمدرضا ضمیری، صفحه ۳۶۸-۳۶۹. | |
| − | [ | + | *[[نرم افزار جامع الاحادیث ۵ / ۳|نرم افزار جامع الاحادیث]]، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. |
{{سنجش کیفی | {{سنجش کیفی | ||
|سنجش=شده | |سنجش=شده | ||
| سطر ۱۰۷: | سطر ۷۸: | ||
|رده= دارد | |رده= دارد | ||
}} | }} | ||
| − | |||
| − | |||
[[رده:منابع حدیثی]] | [[رده:منابع حدیثی]] | ||
| − | [[رده: | + | [[رده: کتاب‌های اخلاق اسلامی]] |
| − | |||
{{حدیث}} | {{حدیث}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۳۱
 | |
| نویسنده | احمد بن محمد بن خالد برقی |
| موضوع | احاديث شيعه |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | ۱ |
| مصحح | جلال‌الدین محدث ارموی |
|
| |
کتاب «المحاسن» تألیف احمد بن محمد بن خالد برقى (م، ۲۷۴ ق)، از قدیمترین کتب شیعه، شامل روایاتی در موضوعات مختلف مانند: وصایاى اهل بیت علیهم‌السلام و منزلت آنان، ثواب و عقاب اعمال خوب و بد، حکمت برخی احکام شرعی و بعضی آداب اسلامی است. برخی اهمیت و اعتبار این کتاب را در ردیف کتب اربعه دانسته‌اند.
محتویات
مؤلف
احمد بن محمد بن خالد برقى (حدود ۲۷۴-۲۰۰ ق)، از راویان موثق حدیث و علمای بزرگ شیعه در قرن سوم قمری و یکی از اصحاب امام جواد و امام هادی (علیهما السلام) است.
وی از محضر راویان بزرگی چون محمد بن ابى عمیر، یونس بن عبدالرحمن و حسین بن سعید اهوازى نیز بهره برد و محدثانی مانند على بن ابراهیم قمی، محمد بن حسن صفار و عبدالله بن جعفر حمیرى، از او روایت شنیده اند.
احمد برقی در فنون مختلف علمی مثل حدیث، رجال، فقه، تاریخ، نحو و نجوم تبحر داشت و حدود صد کتاب برای او ذکر کرده اند، از جمله: المحاسن، طبقات الرجال، اختلاف الحدیث، کتاب البلدان، الانساب، اخبار الأمم، التراجم و التعاطف، آداب النفس.
معرفی کتاب
کتاب «المحاسن» از بهترین کتاب های روایی شیعه بشمار می آید و برخی اهمیت و اعتبار این کتاب را در ردیف کتب اربعه دانسته اند. این کتاب یکی از منابع مهم کتاب «الکافی»، نوشته ثقه الاسلام کلینی است، که بسیار به این کتاب استناد نموده و از آن روایت نقل کرده است.
شیخ صدوق در آغاز کتاب «من لا یحضره الفقیه» -که به گفته خود روایات آن را از منابعى مطمئن گرفته است- مى‌گوید: «کتاب "المحاسن" نوشته احمد بن ابى عبداللّه برقى، از اصول اولیه شیعه و از کتاب‌هایى است که سند من به آنها معروف است. این کتاب در فهرست کتاب‌هایى است که از مشایخ بزرگ شیعه روایت مى‌کنم».
همچنین ابن ادریس حلی در آخر کتاب «السرائر» در بخش مستطرفات، «المحاسن» را یکى از اصول روایى مورد اعتماد شیعه دانسته است. و قاضى نوراللّه شوشترى از این کتاب به عنوان پنجمین کتاب معتبر شیعه و در ردیف کتب اربعه نام برده است.
مولى محمدتقى مجلسى در «روضة المتقین» مى‌گوید: «کتاب محاسن نزد ما هست و چنانکه مشایخ نقل کرده‌اند، مؤلف آن بسیار بزرگ و ثقه و معتمد بوده است. آنچه هم اکنون از کتاب موجود است شاید ثلث آن باشد».
محتوای کتاب
کتاب م«المحاسن» از عناوین و کتابهاى متعددى تشکیل شده است، مانند:
- کتاب الأشکال و القرائن، شامل روایاتى که در آنها اعداد ۳ تا ۱۰ بکار رفته و همچنین وصایاى اهل بیت علیهم السلام است.
- کتاب ثواب الأعمال، شامل روایاتى درباره ثواب و پاداش انواع اعمال خیر مى‌باشد.
- کتاب عقاب الأعمال، روایاتى پیرامون گناه و مجازات انواع اعمال ناپسند در آن آمده است.
- کتاب الصفوة و النور و الرحمة، شامل روایاتی درباره مقام و منزلت اهل بیت علیهم السلام و شیعیان آنان است.
- کتاب مصابیح الظُلَم، در بر دارنده مباحث شناخت و معرفت حق است.
- کتاب العلل، شامل علل احکام شرعی است.
- کتاب السفر، شامل احکام و روایاتى درباره سفر.
- کتاب المآکل، پیرامون احکام خوردنى‌ها و آشامیدنى‌ها.
- کتاب الماء، شامل احکام آبها است.
- کتاب المنافع، شامل احکام استخاره و مشورت.
- کتاب المرافق، شامل احکام منزل و نظافت و وسایل رفت و آمد است.
منابع
- کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی، محمدرضا ضمیری، صفحه ۳۶۸-۳۶۹.
- نرم افزار جامع الاحادیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
