مستطرفات السرائر (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
|||
| (۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۳: | سطر ۳: | ||
|عنوان= | |عنوان= | ||
| − | |تصویر= [[پرونده:مستطرفات السرائر.jpg| | + | |تصویر= [[پرونده:مستطرفات السرائر.jpg|230px|وسط]] |
| − | |نویسنده= ابن | + | |نویسنده= ابن ادریس حلی|محمد بن ادریس حلى |
| − | |موضوع= احادیث احکام | + | |موضوع= احادیث احکام |
|زبان= عربی | |زبان= عربی | ||
| − | |تعداد جلد= | + | |تعداد جلد=۱ |
|عنوان افزوده1= | |عنوان افزوده1= | ||
| سطر ۲۱: | سطر ۲۱: | ||
|افزوده2= | |افزوده2= | ||
| − | |لینک= [http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource/39012/ | + | |لینک= [http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource/39012/ مستطرفات السرائر] |
}} | }} | ||
| − | + | کتاب '''«مُستطرفات السرائر»''' تألیف [[ابن ادریس حلی|محمد بن ادریس حلى]] (متوفى ۵۹۸ ق)، تتمه‌ای بر اثر دیگر مؤلف یعنی «[[السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی (کتاب)|السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی]]» است، که در آن روایاتی در موضوعات گوناگون به‌ویژه [[فقه|فقهی]] از کتب [[حدیث|حدیثی]] علمای گذشته ذکر شده است. | |
| + | ==مؤلف== | ||
| − | + | «[[ابن ادریس حلی|محمد بن ادریس حلى]]» (۵۹۸-۵۴۳ ق)، از فقها و مجتهدین بزرگ [[شیعه]] در قرن ۶ هجری است. او از شاگردان [[ابن زهره|سید ابوالمکارم بن زهره]]، [[عمادالدین طبری]] و [[ابن شهر آشوب|ابن شهرآشوب مازندرانى]] بوده و خود از اساتید [[محمد بن جعفر بن نما حلی]] و [[فخار بن معد موسوی]] می باشد. | |
| − | + | ابن ادریس به استفاده فراوان از دلایل عقلی در استنباط [[احکام]] و شکستن سنت تقلید از آرای [[شیخ طوسی]] و احیای باب [[اجتهاد]] در [[فقه]] مشهور است. | |
| − | + | کتاب «[[السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی (کتاب)|السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی]]» او از مهم‌ترین منابع فقهی شیعه است. برخی دیگر از آثار او عبارتند از: [[المنتخب من تفسیر القرآن (کتاب)|المنتخب من تفسیر القرآن]]، [[مستطرفات السرائر (کتاب)|مستطرفات السرائر]]، رسالة فی معنی الناصب، خلاصة الاستدلال فی المواسعة و المضایقة، حاشیة الصحیفة السجادیة. | |
| − | + | ==معرفی کتاب== | |
| − | + | در پایان كتاب «[[السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی (کتاب)|السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی]]» بابى تحت عنوان «باب الزيادات» آمده است كه بعدها به «مستطرفات السرائر» مشهور گشته است. مؤلف درباره آن مى‌نويسد: «هو آخر ابواب هذا الكتاب مما استنزعتُه و "استطرفتُه" من كتب المشيخة المصنفين و الرواة المحصلين و ستقفُ على اسمائهم ان شاءاللّه؛ اين آخرين باب از كتاب السرائر است كه در آن آنچه را از کتاب‌هاى مشيخه مصنفين و راويان محقق را جدا نموده مورد استفاده قرار داده‌ام و بزودى به نام آنان اطلاع خواهى يافت». سپس در ادامه به نام بیست نفر اشاره مى‌كند. | |
| − | + | این کتاب مورد توجه خاص علما قرار گرفته و در بسیارى از منابع روایى روایات آن نقل شده است. «مستطرفات» توسط [[علامه مجلسى]] در «[[بحارالأنوار (کتاب)|بحارالانوار]]» آمده و [[شیخ حر عاملى]] اکثر یا تمام آن را در «[[وسائل الشیعه (کتاب)|وسائل الشیعه]]» آورده است. | |
| − | + | ==محتوای کتاب== | |
| + | در کتاب «مُستطرفات السرائر» [[احادیث]] متفرقه در موضوعات گوناگون به عنوان تتمه اى بر کتاب «[[السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی (کتاب)|السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی]]» آمده اند. | ||
| − | + | [[ابن ادریس حلی]] در این بخش از کتابش، یک دوره کامل از کتابشناسی و شخصیت‌شناسی مطالب خودش را آورده است. او در این باب از کتاب، به سلسله [[سند حدیث|سند]] روایت‌ها، بررسی اعتبار کتاب‌های دست اول حدیثی، تاریخی و فقهی و... پرداخته و احادیث مهم از آنها را نقل نموده است. | |
| − | + | کتاب «مستطرفات السرائر» به لحاظ دربرداشتن موضوعات گوناگون و متنوع، داراى ترتیب موضوعى نیست و ترتیب کتاب بر اساس منابعى است که ابن ادریس از آنها روایت نقل کرده است. تنها آخر کتاب ۲ باب با عنوان «باب محبت مسلمین» و «باب روزهایى که مسافرت در آنها مکروه است» آمده است. | |
| − | + | ابن ادریس [[سند حدیث|اسناد]] روایات را به طور کامل آورده و هیچ روایتى را [[حدیث مرسل|مرسل]] رها نکرده است. | |
| − | ==منابع | + | ==منابع کتاب== |
| − | + | کتبى که ابن ادریس از آنها در «مستطرفات السرائر» نقل مى کند -و که جمع آنها به ۲۱ عنوان مى رسد-، عمدتا جزء [[اصول اربعمائه|اصول اولیه]] هستند از جمله: | |
| − | * | + | *کتاب موسى بن بکر واسطى |
| − | * | + | *کتاب معاویة بن عمار |
| − | * | + | *کتاب [[النوادر (اشعری) (کتاب)|النوادر]] [[احمد بن محمد بن عیسی اشعری|احمد اشعری]] |
| − | * | + | *کتاب النوادر [[احمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی|بزنطى]] از اصحاب [[امام رضا علیه السلام|امام رضا]] علیه السلام |
| − | * | + | *کتاب جامع بزنطى |
| − | * | + | *کتاب [[ابان بن تغلب]] |
| − | + | *کتاب [[جمیل بن دراج|جمیل بن درّاج]] | |
| − | * | + | *کتاب [[من لایحضره الفقیه (کتاب)|من لا یحضره الفقیه]] از [[شیخ صدوق|شیخ صدوق]] |
| − | * | + | *کتاب [[قرب الإسناد (کتاب)|قرب الإسناد]] از [[عبدالله بن جعفر حمیری]] |
| − | + | *کتاب [[المحاسن (کتاب)|محاسن برقى]]. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | *[http://www.iqna.ir/fars/news_detail.php?ProdID=442002 "مستطرفات السرائر"، سایت ایکنا]. | ||
| + | *"السرائر"، ویکی نور. | ||
{{حدیث}} | {{حدیث}} | ||
| + | [[رده:منابع حدیثی]][[رده:منابع فقهی]][[رده:منابع رجالی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۶ فوریهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۰۶:۵۱
 | |
| نویسنده | ابن ادریس حلی |
| موضوع | احادیث احکام |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | ۱ |
|
| |
کتاب «مُستطرفات السرائر» تألیف محمد بن ادریس حلى (متوفى ۵۹۸ ق)، تتمه‌ای بر اثر دیگر مؤلف یعنی «السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی» است، که در آن روایاتی در موضوعات گوناگون به‌ویژه فقهی از کتب حدیثی علمای گذشته ذکر شده است.
مؤلف
«محمد بن ادریس حلى» (۵۹۸-۵۴۳ ق)، از فقها و مجتهدین بزرگ شیعه در قرن ۶ هجری است. او از شاگردان سید ابوالمکارم بن زهره، عمادالدین طبری و ابن شهرآشوب مازندرانى بوده و خود از اساتید محمد بن جعفر بن نما حلی و فخار بن معد موسوی می باشد.
ابن ادریس به استفاده فراوان از دلایل عقلی در استنباط احکام و شکستن سنت تقلید از آرای شیخ طوسی و احیای باب اجتهاد در فقه مشهور است.
کتاب «السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی» او از مهم‌ترین منابع فقهی شیعه است. برخی دیگر از آثار او عبارتند از: المنتخب من تفسیر القرآن، مستطرفات السرائر، رسالة فی معنی الناصب، خلاصة الاستدلال فی المواسعة و المضایقة، حاشیة الصحیفة السجادیة.
معرفی کتاب
در پایان كتاب «السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی» بابى تحت عنوان «باب الزيادات» آمده است كه بعدها به «مستطرفات السرائر» مشهور گشته است. مؤلف درباره آن مى‌نويسد: «هو آخر ابواب هذا الكتاب مما استنزعتُه و "استطرفتُه" من كتب المشيخة المصنفين و الرواة المحصلين و ستقفُ على اسمائهم ان شاءاللّه؛ اين آخرين باب از كتاب السرائر است كه در آن آنچه را از کتاب‌هاى مشيخه مصنفين و راويان محقق را جدا نموده مورد استفاده قرار داده‌ام و بزودى به نام آنان اطلاع خواهى يافت». سپس در ادامه به نام بیست نفر اشاره مى‌كند.
این کتاب مورد توجه خاص علما قرار گرفته و در بسیارى از منابع روایى روایات آن نقل شده است. «مستطرفات» توسط علامه مجلسى در «بحارالانوار» آمده و شیخ حر عاملى اکثر یا تمام آن را در «وسائل الشیعه» آورده است.
محتوای کتاب
در کتاب «مُستطرفات السرائر» احادیث متفرقه در موضوعات گوناگون به عنوان تتمه اى بر کتاب «السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی» آمده اند.
ابن ادریس حلی در این بخش از کتابش، یک دوره کامل از کتابشناسی و شخصیت‌شناسی مطالب خودش را آورده است. او در این باب از کتاب، به سلسله سند روایت‌ها، بررسی اعتبار کتاب‌های دست اول حدیثی، تاریخی و فقهی و... پرداخته و احادیث مهم از آنها را نقل نموده است.
کتاب «مستطرفات السرائر» به لحاظ دربرداشتن موضوعات گوناگون و متنوع، داراى ترتیب موضوعى نیست و ترتیب کتاب بر اساس منابعى است که ابن ادریس از آنها روایت نقل کرده است. تنها آخر کتاب ۲ باب با عنوان «باب محبت مسلمین» و «باب روزهایى که مسافرت در آنها مکروه است» آمده است.
ابن ادریس اسناد روایات را به طور کامل آورده و هیچ روایتى را مرسل رها نکرده است.
منابع کتاب
کتبى که ابن ادریس از آنها در «مستطرفات السرائر» نقل مى کند -و که جمع آنها به ۲۱ عنوان مى رسد-، عمدتا جزء اصول اولیه هستند از جمله:
- کتاب موسى بن بکر واسطى
- کتاب معاویة بن عمار
- کتاب النوادر احمد اشعری
- کتاب النوادر بزنطى از اصحاب امام رضا علیه السلام
- کتاب جامع بزنطى
- کتاب ابان بن تغلب
- کتاب جمیل بن درّاج
- کتاب من لا یحضره الفقیه از شیخ صدوق
- کتاب قرب الإسناد از عبدالله بن جعفر حمیری
- کتاب محاسن برقى.
منابع
- "مستطرفات السرائر"، سایت ایکنا.
- "السرائر"، ویکی نور.
