محمد بن جعفر بن نما حلی

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

«نجیب‌الدین محمد بن جعفر بن محمد بن نما حلی» معروف به «ابن نَما» (۵۶۵-۶۴۵ ق)، فقیه و محدث نامدار شیعه در قرن هفتم قمری و از شاگردان ابن ادریس حلی است. علمای بزرگی چون سید بن طاووس و محقق حلی از او بهره برده‌اند.

نام کامل محمد بن جعفر بن نما حلی
زادروز ۵۶۵ قمری
زادگاه حله
وفات ۶۸۰ قمری
مدفن کربلا

Line.png

اساتید

علی بن سعید راوندی، ابن ادریس حلی، محمد بن جعفر مشهدی، هبةالله بن حامد، برهان‌الدین محمد قزوینی،...

شاگردان

سید بن طاووس، احمد ابن طاووس، ابن علقمی، محقق حلی، یوسف بن علی حلی، یحیی بن سعید حلی،...


زندگی‌نامه

«ابن نَما» عنوان افراد خاندانی امامی از عالمان و فقیهان حله هستند که در سده‌های ۶-۸ قمری می‌زیسته‌اند. نیای بزرگ آنان «نَما» پسر علی بن حمدون رَبَعی بود که با ابوعلی طوسی معاصر بوده است.[۱] نام‌آورترین افراد این خاندان عبارتند از: محمد بن جعفر بن محمد بن نما حلی و فرزندش نجم‌الدین جعفر بن محمد بن جعفر بن نما حلی (م، ۶۸۰ ق).

از جزئیات زندگی «محمد بن جعفر بن محمد هبةالله ابن‌ نما» ملقب به نجیب‌الدین، آگاهی دقیقی در دست نیست. تنها از آن‌رو که سن وی را در هنگام مرگ ۸۰ سال ذکر کرده‌اند،[۲] احتمالاً حدود ۵۶۵ ق. متولد شده است.

نجیب‌الدین بنا به قول سید محسن امین در حله درگذشت و در کربلا به خاک سپرده شد. وی اضافه می کند که ابن علقمی، وزیر شیعه مذهب عباسی، به رثای او پرداخت.

استادان و شاگردان

از اسناد برخی روایات برمی‌آید که محمد بن جعفر بن نما از افرادی چون: ابوالفرج علی بن سعید راوندی، ابن ادریس حلی، محمد بن جعفر مشهدی، عبدالرؤساء هبةالله بن حامد، برهان‌الدین محمد قزوینی و نیز از پدر خود جعفر بن نما[۳] روایت کرده است.

از شاگردان و راویان نجیب‌الدین نیز می‌توان سید علی بن طاووس که به گفتۀ خود در «الدروع الواقیة» از نجیب‌الدین اجازۀ روایت داشته و نزد او فقه آموخته است، همچنین احمد ابن طاووس، ابن علقمی، محقق حلی، سدیدالدین یوسف بن علی حلی، یحیی بن سعید حلی و نیز فرزندش جعفر بن محمد بن نما حلی را نام برد.[۴]

گرچه در منابع گفته شده که وی دارای تألیفاتی بوده است،[۵] اما نام این تألیفات نیز در دست نیست.

پانویس

  1. خوانساری، روضات، ۲ / ۱۸۰؛ امین، اعیان الشیعه، ۴ / ۱۵۶.
  2. نک‍ : امین، اعیان، ۹ / ۲۰۳.
  3. مجلسی، بحارالانوار، ۱۰۷ / ۴۷، ۵۲؛ نوری، مستدرک، ۳ / ۴۷۷.
  4. شیخ حرعاملی، امل الآمل، ۲ / ۳۱۰؛ مجلسی، ۱۰۵ / ۴۴، ۱۰۶ / ۲۱.
  5. نک‍ : شیخ حرعاملی، همان.

منابع