مقالات الاصول (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز
 
(۳ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۵: سطر ۵:
 
|تصویر=  [[پرونده:مقالات الاصول.jpg|240px|وسط]]
 
|تصویر=  [[پرونده:مقالات الاصول.jpg|240px|وسط]]
  
|نویسنده=  ضياء الدين‌ العراقي‌
+
|نویسنده=  ضیاءالدین العراقی
  
 
|موضوع= اصول فقه شيعه
 
|موضوع= اصول فقه شيعه
سطر ۱۳: سطر ۱۳:
 
|تعداد جلد= 2
 
|تعداد جلد= 2
  
|عنوان افزوده1= تحقيق‌
+
|عنوان افزوده1= تحقیق
  
|افزوده1= محسن العراقي
+
|افزوده1= محسن العراقی
  
|عنوان افزوده2= تحقيق‌
+
|عنوان افزوده2= تحقیق
  
|افزوده2= منذر الحكيم‌
+
|افزوده2= منذر الحکیم
  
|لینک= [http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/38681/مقالات-الاصول مقالات الاصول]
+
|لینک= [http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/38681/ مقالات الاصول]
  
 
}}
 
}}
اين كتاب، كه در بردارنده آخرين نظريات اصولي [[آقا ضياءالدين عراقي]] است، از مهم ترين مصادر اصولي معاصر به شمار مي آيد. صاحب [[الذريعه]] گفته است كه اين مقالات به وسيله ميرزا عبدالله بن محمدحسن هشترودي تبريزي شاگرد آقا ضياءالدين، در سال 1338 تقرير شده است.  
+
این کتاب، که در بردارنده آخرین نظریات اصولی [[سید ضیاء الدین عراقی|آقا ضیاءالدین عراقی]] است، از مهم ترین مصادر [[اصول فقه‌‌‌‌|اصولی]] معاصر به شمار می آید. صاحب [[الذریعه]] گفته است که این مقالات به وسیله میرزا عبدالله بن محمدحسن هشترودی تبریزی شاگرد آقا ضیاءالدین، در سال ۱۳۳۸ تقریر شده است.  
  
== مؤلف ==
+
==مؤلف==
  
آقا ضیاءالدین عراقى.(م 1361 ق) از استادان و مراجع بزرگ حوزه [[نجف]] در اواسط قرن اخیر، دانشمندى محقق، مجتهدى متبحر و محدثى عالم به علم رجال و تفسیر بود. آقا ضیاءالدین از بهترین شاگردان آخوند خراسانى، علامه یزدى، مرحوم همدانى، آقا شریعت اصفهانى و سید فشاركى به شمار مى رفت و خود سال‌هاى متمادى در حوزه نجف از مدرسان بزرگ محسوب مى شد.
+
[[سید ضیاء الدین عراقی|آقا ضیاءالدین عراقى]] (م، ۱۳۶۱ ق) از استادان و مراجع بزرگ حوزه [[نجف]] در اواسط قرن اخیر، دانشمندى محقق، مجتهدى متبحر و [[محدث|محدثى]] عالم به [[علم رجال]] و [[تفسیر قرآن|تفسیر]] بود. آقا ضیاءالدین از بهترین شاگردان [[آخوند خراسانی|آخوند خراسانى]]، [[سید محمدکاظم طباطبائی یزدی|علامه یزدى]]، مرحوم همدانى، [[شیخ الشریعه اصفهانی|آقا شریعت اصفهانى]] و سید فشارکى به شمار مى رفت و خود سال‌هاى متمادى در حوزه نجف از مدرسان بزرگ محسوب مى شد.
  
مرحوم آقا ضیاء معاصر با آیت  الله  نائینى، آیت  الله  اصفهانى (كمپانى) و آیت  الله  سید ابوالحسن اصفهانى بود كه این چهار نفر در عداد استادان فقها و مراجع طراز اول جهان تشیع بودند و اغلب مراجع بعدى [[شیعه]]، از كرسى درس آن‌ها به درجه [[اجتهاد]] رسیدند.  
+
مرحوم آقا ضیاء معاصر با [[میرزا محمدحسین نائینی|آیت  الله  نائینى]]، [[آيت الله غروی اصفهانی|آیت  الله  اصفهانى]] (کمپانى) و [[آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی|آیت  الله  سید ابوالحسن اصفهانى]] بود که این چهار نفر در عداد استادان [[فقها]] و مراجع طراز اول جهان [[تشیع]] بودند و اغلب مراجع بعدى [[شیعه]]، از کرسى درس آن‌ها به درجه [[اجتهاد]] رسیدند.  
  
مرحوم مقدس تبریزى در ریحانة الادب مى نویسد: «آقاى آقا ضیاءالدین عراقى از مراجع طراز اول شیعه و از فحول علماى امامیه بود. حوزه درس [[فقه]] و [[اصول]] او در [[نجف]]، اشرف محل استفاده علما و آیات عرب و عجم گردید. در تقریر مسائل اصول فقهى و بیان احكام، حسن تحریر و تقریر به عصر خویش بى مانند بود. آقا ضیاء در اصول، مقالاتى به رشته تحریر درآورد و بر شرحى هم بر تبصره علامه نوشت.
+
مرحوم مقدس تبریزى در [[ريحانة الادب (کتاب)|ریحانة الادب]] مى نویسد: «آقاى آقا ضیاءالدین عراقى از مراجع طراز اول شیعه و از فحول علماى [[امامیه]] بود. حوزه درس [[فقه]] و [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]] او در [[نجف]] اشرف محل استفاده علما و آیات عرب و عجم گردید. در تقریر مسائل اصول فقهى و بیان [[احکام]]، حسن تحریر و تقریر به عصر خویش بى مانند بود. آقا ضیاء در اصول، مقالاتى به رشته تحریر درآورد و بر شرحى هم بر تبصره علامه نوشت.
  
برخى از شاگردان او عبارتند از: شیخ محمدتقى بروجردى، شیخ محمدتقى خوانسارى، شیخ محمدتقى آملى، شیخ محمدرضا مظفر، شیخ محمدرضا طبسى و...
+
برخى از شاگردان او عبارتند از: شیخ محمدتقى بروجردى، شیخ محمدتقى خوانسارى، شیخ محمدتقى آملى، شیخ محمدرضا مظفر، شیخ محمدرضا طبسى و... .
  
تالیفات او عبارتند از:
+
تألیفات او عبارتند از: استصحاب عدم ازلى، احکام الرضاع، حاشیه بر عروة الوثقى، حاشیه بر کفایة الاصول، حاشیه بر مکاسب، حجیت قطع، مقالات الاصول، شرط مفاخر، قاعده لاضرر، قاعدة الحرج، نهایه الافکار.
 +
==محتوای کتاب==
  
استصحاب عدم ازلى، احكام الرضاع، حاشیه بر عروة الوثقى، حاشیه بر كفایة الاصول، حاشیه بر مكاسب، حجیت قطع، مقالات الاصول، شرط مفاخر، قاعده لاضرر، قاعدة الحرج، نهایه الافكار.
+
این کتاب از دو مجلد تشکیل شده است؛ جلد اول شامل ۴۰ مقاله (مباحث الفاظ) و جلد دوم شامل ۲۷ مقاله (مباحث عقلی) می‌باشد و به همین جهت این کتاب مقالات الاصول نامیده شده است. دوازده مقاله جلد اول به عنوان مقدمه مباحث بعدی و مطالب بعد از آن «مقاصد» کتاب می‌باشد. مقالات دوازده گانه یا «مقدمه» کتاب مباحثی نظیر موضوع [[اصول فقه‌‌‌‌|علم اصول]] ، حقیقت وضع ، علامت‌های حقیقت و مجاز ، حقیقت شرعی ، صحیح و اعم و مشتق را در بردارد. پس از آن مباحث اوامر ، نواهی، [[مفاهیم (اصول فقه)|مفاهیم]] ، عام و خاص و مطلق و مقید آورده شده است.  
  
 +
در جلد دوم نیز مباحثی مانند: حجیت قطع ، حجیت ظن ، [[اصل برائت]] ، اصل احتیاط ، اصل تخییر ، [[استصحاب]] ، قاعده لا ضرر ، [[تعادل و تراجیح]] و [[اجتهاد]] و [[تقلید]] مطرح شده است. از مقاله دوازدهم تا بیست و یکم جلد اول به مباحث اوامر و مسائل مربوط به آن مثل مقدمه واجب ، اجزاء و مساله ضد پرداخته شده است.
  
== محتوای کتاب ==
+
==وضعیت نشر==
  
این كتاب دربردارنده چهل مقاله است كه پاره اى از آن‌ها عبارت اند از: علم، علم اصول، حقیقت وضع، اقسام وضع، معانى حرفى، وضع مركبات، علامات حقیقت و مجاز، حقیقت دلالت و اقسام آن، تعارض احوال، حقیقت و مجاز، صحیح و اعم، استعمال لفظ واحد در بیش از یك معنى، مشتق، ماده امر، وضع صیغه امر، مره و تكرار، فور و تراخى، اجزاء، مقدمه واجب، آیا امر به شى اقتضاء نهى از ضد دارد؟ اجتماع امر و نهى، آیا نهى اقتضاى فساد دارد؟ مفهوم و منطوق، مفهوم شرط، مفهوم وصف، مفهوم غایت، مفهوم حصر، مفهوم عدد، عموم و خصوص و...
+
کتاب موجود به دلیل بیان منابع و مآخذ مطالب و بیان شماره آیات و سوره‌ها و آدرس احادیث و روایات و تصحیح عبارت‌های کتاب که در حواشی ذکر شده است، بسیاری از نواقص چاپ اول را نداشته و کتاب مفید و کاملی می‌باشد.
  
 +
کتاب در دو مجلد می‌باشد که جلد اول در سال ۱۳۵۸ ه. ق. در زمان حیات مؤلف در نجف اشرف و جلد دوم در سال ۱۳۶۹ قمری در تهران توسط انتشارات بوذرجمهری (مصطفوی) چاپ شده است.
  
== وضعیت نشر ==
+
==منبع==
  
این كتاب به همت مجمع الفكر الاسلامىِ [[قم]] چاپ و منتشر شده است.
+
*محمدرضا ضمیری، کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی.
 +
*ویکی فقه.
  
==منابع==
+
==متن کتاب==
محمدرضا ضمیری، کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی
+
[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/38681/ '''مقالات الاصول''']
 
 
==متن کتاب مقالات الاصول==
 
[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/38681/مقالات-الاصول مقالات الاصول]
 
 
[[رده:منابع اصول فقه]]
 
[[رده:منابع اصول فقه]]
 
{{منابع اصول فقه}}
 
{{منابع اصول فقه}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۳۵

مقالات الاصول.jpg
نویسنده ضیاءالدین العراقی
موضوع اصول فقه شيعه
زبان عربی
تعداد جلد 2
تحقیق محسن العراقی
تحقیق منذر الحکیم

مقالات الاصول

این کتاب، که در بردارنده آخرین نظریات اصولی آقا ضیاءالدین عراقی است، از مهم ترین مصادر اصولی معاصر به شمار می آید. صاحب الذریعه گفته است که این مقالات به وسیله میرزا عبدالله بن محمدحسن هشترودی تبریزی شاگرد آقا ضیاءالدین، در سال ۱۳۳۸ تقریر شده است.

مؤلف

آقا ضیاءالدین عراقى (م، ۱۳۶۱ ق) از استادان و مراجع بزرگ حوزه نجف در اواسط قرن اخیر، دانشمندى محقق، مجتهدى متبحر و محدثى عالم به علم رجال و تفسیر بود. آقا ضیاءالدین از بهترین شاگردان آخوند خراسانى، علامه یزدى، مرحوم همدانى، آقا شریعت اصفهانى و سید فشارکى به شمار مى رفت و خود سال‌هاى متمادى در حوزه نجف از مدرسان بزرگ محسوب مى شد.

مرحوم آقا ضیاء معاصر با آیت الله نائینى، آیت الله اصفهانى (کمپانى) و آیت الله سید ابوالحسن اصفهانى بود که این چهار نفر در عداد استادان فقها و مراجع طراز اول جهان تشیع بودند و اغلب مراجع بعدى شیعه، از کرسى درس آن‌ها به درجه اجتهاد رسیدند.

مرحوم مقدس تبریزى در ریحانة الادب مى نویسد: «آقاى آقا ضیاءالدین عراقى از مراجع طراز اول شیعه و از فحول علماى امامیه بود. حوزه درس فقه و اصول او در نجف اشرف محل استفاده علما و آیات عرب و عجم گردید. در تقریر مسائل اصول فقهى و بیان احکام، حسن تحریر و تقریر به عصر خویش بى مانند بود. آقا ضیاء در اصول، مقالاتى به رشته تحریر درآورد و بر شرحى هم بر تبصره علامه نوشت.

برخى از شاگردان او عبارتند از: شیخ محمدتقى بروجردى، شیخ محمدتقى خوانسارى، شیخ محمدتقى آملى، شیخ محمدرضا مظفر، شیخ محمدرضا طبسى و... .

تألیفات او عبارتند از: استصحاب عدم ازلى، احکام الرضاع، حاشیه بر عروة الوثقى، حاشیه بر کفایة الاصول، حاشیه بر مکاسب، حجیت قطع، مقالات الاصول، شرط مفاخر، قاعده لاضرر، قاعدة الحرج، نهایه الافکار.

محتوای کتاب

این کتاب از دو مجلد تشکیل شده است؛ جلد اول شامل ۴۰ مقاله (مباحث الفاظ) و جلد دوم شامل ۲۷ مقاله (مباحث عقلی) می‌باشد و به همین جهت این کتاب مقالات الاصول نامیده شده است. دوازده مقاله جلد اول به عنوان مقدمه مباحث بعدی و مطالب بعد از آن «مقاصد» کتاب می‌باشد. مقالات دوازده گانه یا «مقدمه» کتاب مباحثی نظیر موضوع علم اصول ، حقیقت وضع ، علامت‌های حقیقت و مجاز ، حقیقت شرعی ، صحیح و اعم و مشتق را در بردارد. پس از آن مباحث اوامر ، نواهی، مفاهیم ، عام و خاص و مطلق و مقید آورده شده است.

در جلد دوم نیز مباحثی مانند: حجیت قطع ، حجیت ظن ، اصل برائت ، اصل احتیاط ، اصل تخییر ، استصحاب ، قاعده لا ضرر ، تعادل و تراجیح و اجتهاد و تقلید مطرح شده است. از مقاله دوازدهم تا بیست و یکم جلد اول به مباحث اوامر و مسائل مربوط به آن مثل مقدمه واجب ، اجزاء و مساله ضد پرداخته شده است.

وضعیت نشر

کتاب موجود به دلیل بیان منابع و مآخذ مطالب و بیان شماره آیات و سوره‌ها و آدرس احادیث و روایات و تصحیح عبارت‌های کتاب که در حواشی ذکر شده است، بسیاری از نواقص چاپ اول را نداشته و کتاب مفید و کاملی می‌باشد.

کتاب در دو مجلد می‌باشد که جلد اول در سال ۱۳۵۸ ه. ق. در زمان حیات مؤلف در نجف اشرف و جلد دوم در سال ۱۳۶۹ قمری در تهران توسط انتشارات بوذرجمهری (مصطفوی) چاپ شده است.

منبع

  • محمدرضا ضمیری، کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی.
  • ویکی فقه.

متن کتاب

مقالات الاصول

منابع اصول فقه
متون به ترتیب تاریخ وفات مولفین
التذکرة بأصول الفقه

شیخ مفید

(م413ق)

الذریعه

سید مرتضی

(436-335)

عدة الاصول

شیخ طوسی

(460-385)

غنیة النزوع

ابن زهره

(585-510)

تهذیب الوصول

علامه حلی

(726-648)

مبادی الوصول

علامه حلی

(726-648)

القواعد و الفوائد

شهید اول

(786-734)

تمهید القواعد

شهید ثانی

(965-911)

معالم الدین

صاحب معالم

(م1011)

زبدة الاصول

شیخ بهائی

(1030-953)

الوافیه فی الاصول

فاضل تونی

(م 1071)

الفوائد الحائریه

وحید بهبهانی

(م1206)

قوانین الاصول

میرزای قمی

(م1231)

فرائد الاصول

شیخ انصاری

(م1281)

کفایة الاصول

آخوند خراسانی

(م1329)

مفاتیح الاصول

سید محمد مجاهد

(م1342)

فوائد الاصول (نائینی)

میرزا محمدحسین نائینی

(1355-1276)

وقایة الأذهان

محمد رضا نجفی اصفهانی

(م 1362)

اصول الفقه

شيخ محمدرضا مظفر

(م 1383)

منتهی الاصول

سید محمد حسن بجنوردی

(1395-1316)

المعالم الجدیده

سید محمد باقر صدر

(1399-1355)

اصول الاستنباط

سید علی نقی حیدری

(1403-1325)

مناهج الوصول

امام خمینی

(1409-1320)

الاصول العامه

سید محمد تقی حکیم

(1346-)

شروح
شروح معالم الدین ← حاشیه معالم، سلطان العلماء (م 1064) - حاشیه معالم، ملا محمد صالح مازندرانی (م 1081) - هدایة المسترشدین، شیخ محمدتقی اصفهانی (م 1248)
شروح فرائد الاصول ← أوثق الوسائل، میرزا موسی بن جعفر بن احمد تبریزی - بحر الفوائد، میرزا محمد حسن آشتیانی - درر الفوائد فی الحاشیه علی الفرائد، آخوند خراسانی - فوائد الرضویه، آقا رضا همدانی
شروح کفایه ← انوار الهدایه، امام خمینی - حاشیة الکفایه، علامه طباطبائی - الحاشیة علی الکفایه، سید حسین بروجردی - حقائق الاصول، سید محسن حکیم - عنایة الاصول، سید مرتضی حسینی یزدی

منتهی الدرایه، سید محمد جعفر جزائری شوشتری - نهایة الدرایة، آیت الله کمپانی - نهایة النهایة، میرزا علی ایروانی