آیه ربا

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

برخی آیه 278 سوره بقره را «آیه ربا»[۱] گفته‌اند. كسانى پیش از ظهور اسلام، «ربا» مى‌گرفتند و پس از اسلام نیز بر آن بودند تا بقیه آن را بگیرند كه این آیه نازل شد[۲] و آنان را از گرفتن باقى ‌مانده ربا برحذر داشت:

مشاهده آیه در سوره

«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللّهَ وَذَرُواْ مَا بَقِيَ مِنَ الرِّبَا إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ»

ای اهل ایمان! از خدا پروا کنید، و اگر مؤمن [واقعی] هستید آنچه را از ربا [بر عهده مردم] باقی مانده رها کنید.

مشاهده آیه در سوره


در برخی تفاسير، نقل شده است كه وقتى آيه تحريم ربا نازل شد، برخى از صحابه همانند خالد بن وليد، عباس بن عبدالمطلب و عثمان، از مردم مقدارى طلب از بابت ربا داشتند؛ آنها در مورد طلبكارى خود از پیامبر صلى الله عليه وآله كسب تكليف كردند، که آيه فوق نازل شد. پيامبر بعد از نزول اين آيه فرمود: عباس، عموى من نيز حقّ مطالبه ربا ندارد و قبل از همه، بايد خويشان من دست از ربا بردارند. همچنان كه در طى خطبه‌اى فرمود: «و كلّ ربا فى الجاهلية موضوع تحت قدمى هاتين و اول ربا اضع ربا العباس» تمام رباهاى مقرّر در دوره جاهلیت را زير پاى مى‌اندازم و از همه پيشتر رباهايى كه براى عباس است.[۳]

پانویس

  1. روض الأنف، ج4، ص12.
  2. مجمع البیان، ج‌2، ص‌673‌؛ روض الجنان، ج‌4، ص108.
  3. مجمع البیان، ج‌2، ص‌673‌؛ تفسير فى ظلال القرآن.

منابع

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن