مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

آیت الله محمدفاضل لنکرانی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(افزودن رده های جدید)
(←‏آثار و تألیفات)
 
(۵۵ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۸ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
−
{{مقاله از یک نشریه}}
+
'''آیت‌ الله محمد فاضل موحدی لنکرانی''' (۱۳۱۰ - ۱۳۸۶ ش) از اساتید بزرگ [[حوزه علمیه قم|حوزه علمیه قم]] و مرجع تقلید معاصر [[شیعه]] و از شاگردان [[آیت الله بروجردی|آیت ‌الله بروجردی]] بود. وی همواره از نهضت اسلامی [[امام خمینی]] دفاع کرده و در پیروزی انقلاب نقش فعالی داشت. عضویت در مجلس خبرگان رهبری، ریاست شورای مدیریت حوزه علمیه قم و تأسیس «مرکز فقهی ائمه اطهار» از جمله فعالیتهای اجتماعی اوست. آیت‌ الله لنکرانی آثار متعددی در [[علوم اسلامی]] تألیف نمود، از جمله «تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیله» و «[[القواعد الفقهیه]]».
−
==آيت ‌الله محمد فاضل لنكراني==
 
  
−
'''دوران كودكي و تحصيل'''
+
{{خوب}}
 +
{{شناسنامه عالم
 +
|نام کامل = محمد فاضل موحدی لنکرانی
 +
|تصویر=[[پرونده:آیت الله فاضل لنکرانی0.jpg|۲۲۰px|center]]
 +
|زادروز =  ۱۳۱۰ شمسی
 +
|زادگاه =  [[قم]]
 +
|وفات =  ۲۶ خرداد ۱۳۸۶ شمسی 
 +
|مدفن =  قم، [[حرم حضرت معصومه علیها السلام|حرم حضرت معصومه]]
 +
|اساتید =  [[آیت الله بروجردی]]، [[امام خمینی]]، [[علامه طباطبایى]]، [[شیخ مرتضی حائری یزدی|شیخ مرتضی حائری]]،...
 +
|شاگردان =
 +
|آثار = تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیله، [[القواعد الفقهیه]]، آیین کشورداری از دیدگاه امام علی علیه السلام، عصمت انبیاء، [[سیری کامل در اصول فقه (کتاب)|سیری کامل در اصول فقه]]،...
 +
}}
  
−
آيت ‌الله حاج ‌محمد فاضل لنكراني در [[ذی القعده]] 1350 ق/1310 ش در [[قم]] به دنيا آمد. پدرش آيت ‌الله حاج شيخ عبدالله فاضل موحدي مشهور به فاضل لنكراني در 1314 ق در حومه‌ي لنكران، جمهوري آذربايجان به دنيا آمد و در 1330 ق به ايران مهاجرت كرد. ابتدا به اردبيل و پس از سه سال به زنجان رفت و در 1337 ق راهي [[مشهد]] شد و از درس‌هاي آقازاده ميرزا احمد كفايي، شيخ مرتضي آشتياني و آيت ‌الله حسين قمي بهره برد.
+
==ولادت و خاندان==
  
−
يك سال پس از تأسيس حوزه‌ي علميه‌ي [[قم]] توسط آيت ‌الله عبدالكريم حائري يزدي به قم رفت و [[فقه]] و [[اصول]] را نزد ‌آيت ‌الله حائري و سپس از آيت ‌الله بروجردي فراگرفت. پس از اتمام بناي مسجد اعظم قم، امامت جماعت آن مسجد به وي سپرده شد.
+
محمد فاضل موحدی‌ لنکرانی در [[ذی القعده]] ۱۳۵۰ ق (۱۳۱۰ ش) در [[قم]] به دنیا آمد. پدرش آیت ‌الله شیخ عبدالله فاضل موحدی از شاگردان [[شیخ مرتضی آشتیانی]] و آیت ‌الله [[شیخ عبد الکریم حائری یزدی|عبدالکریم حائری یزدی]] بود. پس از اتمام بنای [[مسجد اعظم قم]]، امامت جماعت آن مسجد به وی سپرده شد. آیت ‌الله عبدالله لنکرانی مجتهد بود و رساله‌ی عملیه‌‌ ‌خود را با نام نهایة ‌الاحکام به عربی نوشت. 
  
−
آيت ‌الله عبدالله فاضل لنكراني مجتهد بود و رساله‌ي علميه‌‌ ‌خود را با نام نهاية ‌الاحكام به عربي نوشت. وي با دختر آيت ‌‌الله سيد ‌عباس فيض برقعي [[ازدواج]] كرد كه حاصل آن 4 پسر و 5 دختر بود و محمد فاضل موحدي لنكراني چهارمين فرزند او بود.(1)
+
==تحصیل و استادان==
 +
محمد ‌فاضل لنکرانی دوره‌ی ابتدایی را در [[قم]] گذراند. پس از پایان دوره‌ی ابتدایی به دلیل علاقه به دروس دینی به [[حوزه علمیه قم|حوزه علمیه قم]] رفت و در [[مدرسه فیضیه]] به تحصیل علوم دینی پرداخت. در آن زمان حوزه‌ی علمیه‌ی قم طلاب زیادی نداشت و تعداد کمی مشغول به تحصیل بودند. از هم مباحثه‌ای‌های وی در مدرسه فیضیه [[سید مصطفی خمینی|سید ‌مصطفی خمینی]] بود که نقش مهمی در پیشرفت علمی ایشان داشت.
  
−
آيت ‌الله محمد ‌فاضل لنكراني دوره‌ي ابتدايي را در قم گذراند. پس از پايان دوره‌ي ابتدايي به دليل علاقه به دروس ديني به حوزه‌ي علميه‌ي قم رفت و در مدرسه‌ي فيضيه به تحصيل علوم ديني پرداخت. در آن زمان حوزه‌ي علميه‌ي قم طلاب زيادي نداشت و تعداد كمي مشغول به تحصيل بودند. از هم مباحثه‌اي‌هاي وي در [[مدرسه فيضيه]] حاج سيد ‌مصطفي خميني بود كه نقش مهمي در پيشرفت علمي ايشان داشت.
+
وی قسمتی از مطوّل و بخشی از [[شرح لمعه]] را نزد آیت ‌الله [[حسینعلی منتظری نجف آبادی|حسینعلی منتظری]] و قسمتی دیگر را نزد شیخ‌ اسدالله نوراللهی نجف ‌آبادی خواند. [[فرائد الاصول (کتاب)|رسایل]] و [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]] را نزد چند تن از اساتید حوزه چون، پدرش آیت ‌الله فاضل موحدی، آیت ‌الله آقا شیخ عبدالجواد جبل عاملی سدهی و ‌آیت ‌الله [[شیخ مرتضی حائری یزدی|شیخ مرتضی حائری]] بهره برد.<ref>خبرگان ملت، شرح حال نمایندگان مجلس خبرگان رهبری، دفتر دوم، دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، قم، ۱۳۷۹ ش، ص ۵۳۶.</ref>
  
−
آيت ‌الله لنكراني در اين‌ باره گفته بود: «وجود اين دوست عزيز در شدت علاقه‌ي ما به راهي كه در پيش گرفته بوديم، نقش مهمي داشت و از همان اوان به كمك يكديگر و به عنوان دو هم مباحثه مشغول تحصيل شديم».(2) وي قسمتي از مطول و بخشي از شرح لمعه را نزد آيت ‌الله حسنعلي منتظري و قسمتي ديگر را نزد شيخ‌ اسدالله نوراللهي نجف ‌آبادي خواند، رسايل و مكاسب را نزد چند تن از اساتيد حوزه چون، پدرش آيت ‌الله فاضل موحدي، آيت ‌الله آقا شيخ عبدالجواد جبل عاملي سدهي و ‌آيت ‌الله شيخ مرتضي حائري بهره برد.(3)
+
آیت ‌الله لنکرانی به دلیل شور و علاقه به تحصیل علوم دینی در زمان کوتاهی دوره‌های [[ادبیات عرب]] و سطوح را که معمولاً طلاب دیگر در ۸ یا ۹ سال به پایان می‌رسانند در مدت ۶ سال گذراند، لذا در سن ۱۹ سالگی وارد آخرین مرحله‌ی تحصیلات حوزوی یعنی درس خارج [[فقه]] گردید. پس از تشکیل کلاس‌های [[آیت الله بروجردی|آیت ‌الله بروجردی]] در [[قم]]، وی در درس خارج فقه ایشان شرکت جست و این در حالی بود که هنوز قسمتی از [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایه]] را به اتمام نرسانده بود.
  
−
آيت ‌الله لنكراني به دليل شور و علاقه به تحصيل علوم ديني در زمان كوتاهي دوره‌هاي ادبيات عربي و سطوح را كه معمولاً طلاب ديگر در 8 يا 9 سال به پايان مي‌رسانند در مدت 6 سال گذراند، لذا در سن 19 سالگي وارد آخرين مرحله‌ي تحصيلات حوزوي يعني درس خارج فقه گرديد.(4) پس از تشكيل كلاس‌هاي آيت ‌الله بروجردي در [[قم]]، وي در درس خارج فقه ايشان شركت جست و اين در حالي بود كه هنوز قسمتي از كفايه را به اتمام نرسانده بود. به اين دليل صبح‌ها اول وقت در مسجد عشقعلي دروس كفايه را نزد آقا شيخ عبدالجواد مي‌خواند و پس از پايان درس همراه استاد در درس خارج فقه آ‌يت ‌الله بروجردي شركت مي‌كرد و از جوانترين شاگردان استاد بود.
+
آیت ‌الله لنکرانی از همان روزهای نخست تقریرات درس خارج فقه آیت ‌الله بروجردی را به عربی می‌نوشت که پس از چند سال نگارش تقریرات با نظارت و به دستور استاد جلد اول تقریرات با عنوان نهایة التقریر که مشتمل بر قسمت زیادی از مباحث صلاة بود به چاپ رساند. چند سال بعد جلد دوم آن را منتشر کرد که شامل تمامی مباحث صلاة به جز [[نماز جمعه]] و نماز مسافر بود، ایشان حدود یازده سال در درس فقه ‌آیت ‌الله بروجردی شرکت کرد و علاوه بر بحث صلاة مباحث [[خمس]] و آخرین آن کتاب قضا، که به اتمام نرسید را نزد آیت ‌الله بروجردی تلمذ کرد و تقریرات آ‌ن دروس را نیز نگاشت. او مدتی نیز در درس اصول آیت ‌الله بروجردی شرکت جسته و قسمت اعظم مباحث عقلیه را نوشت و نیز بحث راجع به خلل [[حج]] که آن نیز ناتمام ماند.
  
−
آيت ‌الله لنكراني از همان روزهاي نخست تقريرات درس خارج فقه آيت ‌الله بروجردي را به عربي مي‌نوشت كه پس از چند سال نگارش تقريرات با نظارت و به دستور استاد جلد اول تقريرات با عنوان نهاية التقرير كه مشتمل بر قسمت زيادي از مباحث صلاة بود به چاپ رساند. چند سال بعد جلد دوم آن را منتشر كرد كه شامل تمامي مباحث صلاة به جز [[نماز جمعه]] و نماز مسافر بود، ايشان حدود يازده سال در درس فقه ‌آيت ‌الله بروجردي شركت كرد و علاوه بر بحث صلاة مباحث [[خمس]] و آخرين آن كتاب قضا، كه به اتمام نرسيد را نزد آيت ‌الله بروجردي تلمذ كرد و تقريرات آ‌ن دروس را نيز نگاشت. او مدتي نيز در درس اصول آيت ‌الله بروجردي شركت جسته و قسمت اعظم مباحث عقليه را نوشت و نيز بحث راجع به خلل [[حج]] كه آن نيز ناتمام ماند.(5)
+
پس از تشکیل کلاس‌های درس [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]] [[امام خمینی]]، آیت ‌الله لنکرانی از همان ابتدا در کلاس‌های ایشان حاضر شده و هر روز دو نوبت در درس امام شرکت کرده و مباحث اجتهاد و تقلید را به طور کامل با ایشان گذراند. مبحث طهارت در فقه را نیز نزد امام فراگرفت و مطالب دروس امام را نیز تقریر می‌کرد. زمانی که در سال ۱۳۵۲ ش به [[یزد]] تبعید شده بود، پنج جلد از شرح [[تحریر الوسیله (کتاب)|تحریرالوسیله]] امام را به اتمام رساند و پس از آن نیز به این کار ادامه داد و ۲۵ جلد از این شرح را منتشر کرد. وی در مجموع به مدت ۹ سال از دروس امام بهره برد. در ۱۸ [[ماه ربیع الاول|ربیع ‌الاول]] ۱۳۸۶ از [[امام خمینی]] اجازه‌ی امور حسبیه را دریافت کرد و از آن برای تأسیس مدارس دینی و تبلیغات اسلامی بهره برد.<ref>خبرگان ملت، ‌ص ۵۴۰؛ گلشن ابرار، ‌ج ۶، ص ۵۸۰.</ref>
  
−
پس از تشكيل كلاس‌هاي درس اصول [[امام خمينی]]، آيت ‌الله لنكراني از همان ابتدا در كلاس‌هاي ايشان حاضر شده و هر روز دو نوبت در درس امام شركت كرده و مباحث [[اجتهاد]] و تقليد را به طور كامل با ايشان گذراند. مبحث طهارت در [[فقه]] را نيز نزد امام فراگرفت و مطالب دروس امام را نيز تقرير مي‌كرد. زماني كه در سال 1352 ش به يزد تبعيد شده بود، پنج جلد از شرح تحريرالوسيله امام را به اتمام رساند و پس از آن نيز به اين كار ادامه داد و 25 جلد از اين شرح را منتشر كرد. وي در مجموع به مدت 9 سال از دروس امام بهره برد. در 18 [[ربيع ‌الاول]] 1386 از [[امام خمينی]] اجازه‌ي امور حسبيه را دريافت كرد و از آن براي تأسيس مدارس ديني و تبليغات اسلامي بهره برد.(6)
+
آیت ‌الله فاضل لنکرانی در ۲۵ سالگی به [[اجتهاد]] رسید و این امر مورد تأیید آیت ‌الله بروجردی قرار گرفت. پس از وفات آیت ‌الله بروجردی در ۱۳۴۰ ش. وی در سن ۳۰ سالگی به استنباط خود مسایل دینی را اجتهاد می‌کرد. ایشان علاوه بر دروس [[فقه]] و [[اصول]]، در درس‌های [[فلسفه]] و [[حکمت]] [[علامه طباطبایی]] نیز شرکت جسته و قسمتی از مباحث [[شرح منظومه سبزواری (کتاب)|منظومه سبزواری]] و کتاب «[[اسفار اربعه (کتاب)|اسفار]]» [[ملاصدرا]]ی شیرازی را از ایشان آموخت.
  
−
آيت ‌الله فاضل لنكراني خيلي زود به درجه [[اجتهاد]] رسيد. در زمان حيات آيت ‌الله بروجردي و سال‌هاي مرجعيت ايشان به تقليد از وي پرداخت. در 25 سالگي به اجتهاد رسيد و اين امر مورد تأييد آيت ‌الله بروجردي قرار گرفت. پس از وفات آيت ‌الله بروجردي در 1340 ش. وي در سن 30 سالگي به استنباط خود مسايل ديني را اجتهاد مي‌كرد. ايشان علاوه بر دروس [[فقه]] و [[اصول]]، در درس‌هاي [[فلسفه]] و [[حكمت]] [[علامه طباطبايی]] نيز شركت جسته و قسمتي از مباحث منظومه سبزواري و كتاب اسفار [[ملاصدرا]]ي شيرازي را از ايشان آموخت.
+
در نخستین سال‌های تحصیل در [[حوزه علمیه قم|حوزه علمیه قم]]، در سال‌های سوم و چهارم، زمانی که هنوز شانزده سال داشت، ضمن تحصیل‌، تدریس نیز می‌کرد. نخستین تدریس وی مربوط به کتاب حاشیه ملا عبدالله و [[معالم الدین و ملاذ المجتهدین (کتاب)|معالم]] بود. بعدها شرح لمعه را شروع کرد و طلبه‌های بیشتری در درس وی حاضر می‌شدند. او [[اللمعة الدمشقیة (کتاب)|لمعه]] را در دو دوره و کتاب ارث را در سه دوره تدریس کرد. سپس به تدریس [[فرائد الاصول (کتاب)|رسائل]] و [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]] مشغول شد. مکاسب را پنج دوره و [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایة‌الاصول]] را شش دوره تدریس کرد. از آخرین دوره‌ی درس کفایة الاصول وی،‌ نوار تهیه شد و طلاب در [[قم]] و شهرستان‌های دیگر از آن بهره می‌بردند. بسیاری از شاگردانش از نظر سنی بزرگتر از استاد خود بودند و در بیشتر اوقات صدها نفر در کلاس‌های درس ایشان شرکت می‌جستند. آیت ‌الله لنکرانی از سال ۱۳۶۰ ش به تدریس درس خارج فقه و اصول پرداختند و در مدت ۲۵ سال گروه کثیری از طلاب از محضر وی بهره‌منده شدند. این درس از رادیو معارف نیز پخش می‌شد.<ref>روزنامه اطلاعات، همان منبع، ص ۷.</ref>
  
−
در نخستين سال‌هاي تحصيل در حوزه‌ي علميه قم، در سال‌هاي سوم و چهارم، زماني كه هنوز شانزده سال نداشت. ضمن تحصيل‌، تدريس نيز مي‌كرد. نخستين تدريس وي مربوط به كتاب حاشيه‌ي ملا عبدالله و معالم بود. بعدها شرح لمعه را شروع كرد و طلبه‌هاي بيشتري در درس وي حاضر مي‌شدند. او لمعه را در دو دوره و كتاب ارث را در سه دوره تدريس كرد. سپس به تدريس رسائل و مكاسب مشغول شد. مكاسب را پنج دوره و كفاية‌الاصول را شش دوره تدريس كرد. از آخرين دوره‌ي درس كفاية الاصول وي،‌ نوار تهيه شد و طلاب در [[قم]] و شهرستان‌هاي ديگر از آن بهره مي‌بردند. بسياري از شاگردانش از نظر سني بزرگتر از استاد خود بودند و در بيشتر اوقات صدها نفر در كلاس‌هاي درس ايشان شركت مي‌جستند. آيت ‌الله لنكراني از سال 1360 ش به تدريس درس خارج فقه و اصول پرداختند و در مدت 25 سال گروه كثيري از طلاب از محضر وي بهره‌منده شدند. اين درس از راديو معارف نيز پخش مي‌شد.(7)
+
==آثار و تألیفات==
 +
آیت‌ الله‌ فاضل‌، در طول‌ عمر با برکت‌ خود، کتب‌ فراوانی‌ نگاشته‌ و به‌ حوزه‌ علم‌ تقدیم‌ داشته‌ است‌. برخی‌ از تألیفات‌ ایشان به‌ شرح‌ زیر است‌:
  
−
'''مبارزات'''
+
#تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیله، شرحی است عربی بر کتاب «[[تحریر الوسیله (کتاب)|تحریرالوسیله]]» [[امام خمینی]] در ۳۰ جلد. پنج جلد اول این شرح در زمان تبعید آیت ‌الله لنکرانی در [[یزد]] نوشته شده ‌است. این کتاب یک دوره‌ی کامل [[فقه]] است و جدیدترین آراء فقهی در آن آمده است.
 +
#نهایة التقریر، تقریرات درس [[آیت الله بروجردی|آیت ‌الله بروجردی]] در سه جلد به زبان عربی که در دورة‌ جوانی‌ نوشته‌ است.
 +
#‌ائمه اطهار یا پاسداران وحی در قرآن (شامل بحث‌هایی درباره‌ی علم [[ائمه اطهار|ائمه]] از نظر [[قرآن]] است) این کتاب با همکاری شهاب‌الدین اشراقی و [[سید مصطفی خمینی]] تألیف گردیده است.
 +
#اهل بیت یا چهره‌های درخشان در آیه‌ تطهیر، که با همکاری آیت الله اشراقی و حاج ‌آقا مصطفی خمینی منتشر شده است.
 +
#مدخل التفسیر، مشتمل بر بحث‌هایی درباره‌ی [[اعجاز قرآن|اعجاز]]، [[خبر متواتر|تواتر]] و عدم [[تحریف قرآن]] به زبان عربی.
 +
#حاشیه بر [[عروة الوثقى (کتاب)|عروة الوثقی]]، به زبان عربی.
 +
#حاشیه بر کتاب الطهارة مصباح ‌الفقیه، [[آقا رضا همدانی|محقق همدانی]] به زبان عربی.
 +
#شرح الاجتهاد و تقلید از کتاب عروة الوثقی، به زبان عربی.
 +
#کتاب الصوم. [[پرونده:Keshvardary.jpg|thumb|left|آیین کشورداری از دیدگاه امام علی علیه السلام - یکی از آثار آیت الله العظمی فاضل لنکرانی]]
 +
#کتاب القضاء.
 +
#المسائل المستحدثه.
 +
#رساله‌ای در حکم [[نماز]] در لباس مشکوک به زبان عربی.
 +
#رساله‌ای در خلل [[حج]] و عمره، به زبان عربی.
 +
#الاحکام الواضحه (فتاوی به زبان عربی).
 +
#احکام الحج حاشیه بر حج [[تحریر الوسیله (کتاب)|تحریرالوسیله]]، به زبان عربی.
 +
#تقریرات الاصول، تقریرات اصول امام خمینی در ۵ جلد به زبان عربی.
 +
#[[القواعد الفقهیه]]، به زبان عربی.
 +
#تبیان الاصول، تقریرات درس امام خمینی در ۴ جلد به زبان عربی.
 +
#رساله‌ای در قاعده‌ی فراغ و تجاوز، به زبان عربی.
 +
#مناسک حج به زبان فارسی.
 +
#تفسیر [[سوره‌ حمد]]، به زبان عربی.
 +
#تقیه مداراتی، به زبان عربی.
 +
#آیین کشورداری از دیدگاه [[امام علی]] علیه السلام.
 +
#عصمت انبیاء.
 +
#مجمع الفهارس (مجموعه فهرست‌های [[بحارالانوار]]، [[الغدیر (کتاب)|الغدیر]] و [[المیزان فی تفسیر القرآن (کتاب)|المیزان]]).
 +
#مناسک حج به زبان عربی.
 +
#استفتائات حول الحج.
 +
#استفتائات حج.
 +
#جامع‌المسائل (مجموعه‌ای از استفتائات در ۲ جلد).
 +
#[[سیری کامل در اصول فقه (کتاب)|سیری کامل در اصول فقه]]، تقریرات درس خارج [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]] در ۱۶ جلد به زبان فارسی.
 +
#تقریرات الاصول، تقریرات درسی آیت ‌الله بروجردی به زبان عربی.
 +
#رساله‌ی توضیح المسائل به زبان فارسی.
  
−
آيت‌ الله فاضل لنكراني از همان ابتداي مبارزات [[امام خمينی]] در دهه‌ي 1340 ش از اقدامات ايشان حمايت مي‌كرد. وي ضمن تحصيل علوم ديني در مكتب امام خميني، مباحث سياسي را در چارچوب مسائل حوزوي دنبال مي‌كرد به نحوي كه عضو گروهي از استادان حوزه‌ي علميه قم شد كه بعدها با عنوان جامعه مدرسين حوزه علميه قم شناخته گرديد.(8)
+
==فعالیتهای‌ سیاسی‌ و ‌اجتماعی==
  
−
اين تشكل روحانيون سياسي در موارد مختلف به حمايت از امام خميني پرداخت. از جمله پس از تبعيد امام خميني به [[عراق]] در زماني كه رژيم پهلوي مي‌پنداشت با تبعيد امام مسئله ايشان خاتمه يافته است. اما پس از فوت آيت ‌الله حكيم در سال 1349 ش، دوازده نفر از روحانيون طرفدار امام تصميم گرفتند به طور علني مرجعيت امام را طي اعلاميه‌اي به اطلاع مردم برسانند، آيت ‌الله فاضل لنكراني نيز در زمره‌ي افرادي بود كه اين بيانيه را امضا كرد و در چند سطر درباره‌ي صلاحيت رهبري ايشان نوشت:
+
'''مبارزات سیاسی:'''
  
−
«بسمه‌تعالي، صلاحيت علمي و تقوايي حضرت مستطاب آيت ‌الله العظمي آقاي خميني مدظله‌ العالي براي مقام شامخ مرجعيت تقليد و حفاظت از حوزه [[اسلام]] و حمايت مسلمين محرز و بدون ترديد است. محمد موحدي فاضل».(9)
+
آیت‌ الله فاضل لنکرانی از همان ابتدای مبارزات [[امام خمینی]] در دهه‌ی ۱۳۴۰ ش، از اقدامات ایشان حمایت می‌کرد. وی ضمن تحصیل علوم دینی در مکتب امام خمینی، مباحث سیاسی را در چارچوب مسائل حوزوی دنبال می‌کرد به نحوی که عضو گروهی از استادان [[حوزه علمیه قم|حوزه علمیه قم]] شد که بعدها با عنوان جامعه مدرسین حوزه علمیه قم شناخته گردید.<ref>«مرجعی مدافع استقلال حوزه»، هم میهن، ‌شماره ۲۹، پیاپی، ۹۳، ۲۷ خرداد ۱۳۸۳، ص ۳.</ref>
  
−
اين بيانيه در آن دوران تأثير بسزائي در تداوم نهضت امام خميني بجاي گذاشت. پس از پيروزي انقلاب اسلامي نيز عده‌اي از روحانيون و علما اعلميت و اعدليت امام را مورد تأييد و تأكيد قرار دادند، از جمله آيت ‌الله فاضل لنكراني در اطلاعيه‌اي در اين باره نوشته است: «بسمه‌تعالي، با توجه به تحقيقات و مطالعات زيادي كه در رابطه با اين موضوع انجام داده‌اند و با توجه به مقايسه آراء و نظرات و استدلالات معظم‌له با بزرگان ديگر، ‌اعلميت و اعدليت ايشان يعني حضرت مستطاب آيت ‌الله العظمي الامام خميني ادام الله ظله الوارف علي رؤوس المسلمين والمستضعفين جميعاً محرز و جاي هيچ‌گونه ترديد و ابهام نيست. 28 [[شعبان]] المعظم 1402 ـ قم ـ حوزه علميه ـ محمد فاضل».(10)
+
این تشکل روحانیون سیاسی در موارد مختلف به حمایت از امام خمینی پرداخت. از جمله پس از تبعید امام خمینی به [[عراق]]، در زمانی که رژیم پهلوی می‌پنداشت با تبعید امام مسئله ایشان خاتمه یافته است. اما پس از فوت [[سید محسن حکیم|آیت ‌الله حکیم]] در سال ۱۳۴۹ ش، دوازده نفر از روحانیون طرفدار امام تصمیم گرفتند به طور علنی [[مرجعیت]] امام را طی اعلامیه‌ای به اطلاع مردم برسانند، آیت ‌الله فاضل لنکرانی نیز در زمره‌ی افرادی بود که این بیانیه را امضا کرد و در چند سطر درباره‌ی صلاحیت رهبری ایشان نوشت: «بسمه‌تعالی، صلاحیت علمی و تقوایی حضرت مستطاب آیت ‌الله العظمی آقای خمینی مدظله‌ العالی برای مقام شامخ مرجعیت تقلید و حفاظت از حوزه [[اسلام]] و حمایت مسلمین محرز و بدون تردید است. محمد موحدی فاضل».<ref>حمید روحانی‌، نهضت امام خمینی، دفتر نخست، تهران، مؤسسه نشر آثار امام خمینی، چاپ ۱۵، ۱۳۸۱، ش، ص ۸۱.</ref> این بیانیه در آن دوران تأثیر بسزائی در تداوم نهضت امام خمینی بجای گذاشت.
  
−
آيت‌ الله فاضل لنكراني در حمايت از نهضت امام خميني در اكثر اعلاميه‌هايي كه در اين باره منتشر مي‌شد مشاركت داشت و در اين رابطه چند بار توسط ساواك دستگير و سپس تبعيد شد. ابتدا چهار ماه دوران تبعيد را در بندر لنگه با تحمل رنج و ناراحتي بسيار گذراند و پس از ‌آن به مدت دو سال و نيم به يزد تبعيد شد. وي در آن شهر با آيت ‌الله صدوقي آشنا گرديد و مراوداتي با آن روحاني انقلابي داشت و با كمك آيت ‌الله صدوقي به طور مخفيانه با مردم يزد ديدار داشته و در روشنگري مردم نقش فعالي ايفا نمود.(11)
+
آیت‌ الله فاضل لنکرانی در حمایت از نهضت امام خمینی در اکثر اعلامیه‌هایی که در این باره منتشر می‌شد مشارکت داشت و در این رابطه چند بار توسط [[ساواک]] دستگیر و سپس تبعید شد. ابتدا چهار ماه دوران تبعید را در بندر لنگه با تحمل رنج و ناراحتی بسیار گذراند و پس از ‌آن به مدت دو سال و نیم به [[یزد]] تبعید شد. وی در آن شهر با [[شهید صدوقی|آیت ‌الله صدوقی]] آشنا گردید و مراوداتی با آن روحانی انقلابی داشت و با کمک آیت ‌الله صدوقی به طور مخفیانه با مردم یزد دیدار داشته و در روشنگری مردم نقش فعالی ایفا نمود.<ref>«ستارگان هدایت»، همان منبع، ص ۴.</ref>
  
−
از اعلاميه‌هاي بسياري كه امضاي آيت ‌الله فاضل در بين آن‌ها وجود دارد مي‌توان به موضوع چند اعلاميه اشاره كرد كه عبارتند از:
+
از اعلامیه‌های بسیاری که امضای آیت ‌الله فاضل در بین آن‌ها وجود دارد می‌توان به موضوع چند اعلامیه اشاره کرد که عبارتند از:
  
−
* 1. اعتراض و اعلام نظر روحانيت تبريز به هيئت اعزامي دولت، درباره‌ي وقايع تبريز در پي چهلم شهداي قم در اسفند 1356‌؛
+
*اعتراض و اعلام نظر روحانیت [[تبریز]] به هیئت اعزامی دولت، درباره‌ی وقایع تبریز در پی چهلم شهدای قم در اسفند ۱۳۵۶‌؛
  
−
* 2. فاجعه‌ي 29 بهمن تبريز؛
+
*نامه‌ی جمعی از عالمان و استادان به آیت ‌الله صدوقی درباره‌ی فجایع یزد؛
  
−
* 3. نامه‌ي جمعي از عالمان و استادان به آيت ‌الله صدوقي درباره‌ي فجايع يزد؛
+
*خلع محمد‌رضا پهلوی از مقام سلطنت؛
  
−
* 4. نامه به آيت ‌الله شريعتمداري درباره‌ي حمله ساواك به خانه وي در ارديبهشت 1357؛
+
*روی کار آمدن بختیار و اعلام عزای عمومی و اعلامیه‌های بسیاری که در حمایت از انقلاب و نهضت [[امام خمینی]] منتشر می‌شد.<ref>گلشن ابرار، همان منبع، ص ۵۷۳.</ref>
  
−
* 5. درباره‌ي اعتصاب در شركت نفت؛
+
پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز عده‌ای از روحانیون و علما اعلمیت و اعدلیت امام را مورد تأیید و تأکید قرار دادند، از جمله آیت ‌الله فاضل لنکرانی در اطلاعیه‌ای در این باره نوشته است: «بسمه‌تعالی، با توجه به تحقیقات و مطالعات زیادی که در رابطه با این موضوع انجام داده‌اند و با توجه به مقایسه آراء و نظرات و استدلالات معظم‌له با بزرگان دیگر، ‌اعلمیت و اعدلیت ایشان یعنی حضرت مستطاب آیت ‌الله العظمی الامام خمینی ادام الله ظله الوارف علی رؤوس المسلمین والمستضعفین جمیعاً محرز و جای هیچ‌گونه تردید و ابهام نیست. ۲۸ [[شعبان]] المعظم ۱۴۰۲ ـ قم ـ حوزه علمیه ـ محمد فاضل».<ref>حمید روحانی، همان منبع، ص ۸۵ـ۸۶.</ref>
  
−
* 6. حمله به حرم [[امام رضا]] علیه السلام؛
+
آیت ‌الله فاضل لنکرانی پس از پیروزی انقلاب، مدتی مسئولیت دادگاه انقلاب شهرستان [[قم]] را به امر امام خمینی بر عهده گرفت. سپس به عنوان نماینده‌ی استان مرکزی در نخستین دوره‌ی مجلس خبرگان رهبری حضور یافت.
  
−
* 7. تلگرام به آيت ‌الله شيرازي و آيت ‌الله قمي‌؛
+
'''خدمات علمی و فرهنگی:'''
  
−
* 8. راهپيمايي تاسوعا و عاشورا؛
+
آیت‌ الله‌ لنکرانی‌ پس از پیروزی انقلاب اسلامی کمتر به فعالیت‌های سیاسی روی آورد و بیشتر همّ خود را به تقویت نهاد حوزه پرداخت، لذا در ارتباط با مراجع تقلید به عنوان ارشد شورای مدیریت حوزه علمیه قم مطرح شد و به مدت ده سال ریاست عالی این شورا را بر عهده داشت.  
  
−
* 9. خلع محمد‌رضا پهلوي از مقام سلطنت؛
+
او پس‌ از گذشت‌ مدتی‌ از رحلت‌ آیت‌ الله‌ [[سید شهاب الدین مرعشی نجفی|مرعشی‌ نجفی]]<nowiki/>، امامت‌ جماعت‌ [[حرم حضرت معصومه علیها السلام|حرم‌ مطهر حضرت‌ معصومه‌]](س‌) را بر عهده‌ گرفت‌. تأسیس‌ مدرسه‌ علمیه‌ از دیگر فعالیتهای‌ ایشان‌ در این‌ عرصه‌ است‌. ایشان علاوه بر تأسیس مرکز اعزام مبلغ برای ترویج مکتب [[شیعه|تشیع]] و تربیت فقیهان و مجتهدان، «مرکز فقهی ائمه اطهار» که مرکزی آموزشی و پژوهشی است را تأسیس کرد که در این مرکز علاوه بر آموزش محققان و تألیف کتاب‌ها، کتابخانه تخصصی فقه را راه‌اندازی کرد.<ref>همان.</ref>
  
−
* 10. روي كار آمدن بختيار و اعلام عزاي عمومي و اعلاميه‌هاي بسياري كه در حمايت از انقلاب و نهضت [[امام خمينی]] منتشر مي‌شد.(12)
+
پس از رحلت [[آیت الله محمد علی اراکی|آیت ‌الله اراکی]] به عنوان مرجع اعلم، جامعه روحانیت مبارز، او را به عنوان یکی از سه مرجع مسلم تقلید در کنار [[سید علی حسینی خامنه ای|آیت ‌‌الله خامنه‌ای]] و [[میرزا جواد تبریزی]] معرفی ‌کرد. همچنین جامعه مدرسین حوزه‌ی علمیه‌ی قم ایشان را در زمره‌ی هفت مرجع پیشنهادی خود به مردم معرفی کرد. آیت ‌الله لنکرانی پس از این فقط در جایگاه مرجعیت تقلید قرار گرفت و تدریس حوزوی را در فعالیت‌های خود قرار داد و دیگر در مدیریت حوزه و فعالیت جامعه مدرسین نقشی ایفا نکرد.<ref>«مرجعی مدافع استقلال حوزه»، همان منبع، ص ۳.</ref>
  
−
آيت ‌الله فاضل لنكراني پس از پيروزي انقلاب اسلامي، مدتي مسئوليت دادگاه انقلاب شهرستان [[قم]] را به امر امام خميني بر عهده گرفت. سپس به عنوان نماينده‌ي استان مركزي در نخستين دوره‌ي مجلس خبرگان رهبري حضور يافت. ايشان پس از پيروزي انقلاب اسلامي كمتر به فعاليت‌هاي سياسي روي آورد و بيشتر هم خود را به تقويت نهاد حوزه پرداخت، لذا در ارتباط با مراجع تقليد به عنوان ارشد شوراي مديريت حوزه علميه قم مطرح شد و به مدت ده سال رياست عالي اين شورا را بر عهده داشت.
+
آیت‌ الله‌ فاضل‌ به‌ امر احیای‌ هیئتهای‌ مذهبی‌ و عزاداری‌ برای‌ [[سیدالشهداء|سالار شهیدان]](ع)‌، اهتمام‌ ویژه‌ای‌ داشت و خود از کسانی‌ بود‌ که‌ سالها مجالس‌ [[روضه خوانی|روضه‌]] و ندبه‌ بر پای‌ می نمود. وی‌ در احیای‌ [[ایام فاطمیه|ایام‌ فاطمیه‌]] و تشویق‌ مردم‌ برای‌ برگزاری‌ مراسم‌ عزای‌ [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت‌ فاطمه‌ زهرا]](س‌) تلاش‌ فراوان‌ کرد.
  
−
پس از رحلت آيت ‌الله اراكي به عنوان مرجع اعلم، جامعه روحانيت مبارز او را به عنوان يكي از سه مرجع مسلم تقليد در كنار آيت ‌‌الله خامنه‌اي و ميرزا جواد تبريزي معرفي ‌كرد. همچنين جامعه مدرسين حوزه‌ي علميه‌ي [[قم]] ايشان را در زمره‌ي هفت مرجع پيشنهادي خود به مردم معرفي كرد. آيت ‌الله لنكراني پس از اين فقط در جايگاه مرجعيت تقليد قرار گرفت و تدريس حوزوي را در فعاليت‌هاي خود قرار داد و ديگر در مديريت حوزه و فعاليت جامعه مدرسين نقشي ايفا نكرد.(13)
+
آیت‌ الله‌ فاضل لنکرانی‌ در طی‌ سالها تدریس علوم مختلف حوزه‌، از آموختن‌ روش‌ [[تهذیب نفس]]<nowiki/> و سفارشهای‌ اخلاقی‌ به‌ طلاب‌ نیز دریغ‌ نمی‌ورزید و آنچه‌ خود از استادانی‌ چون‌ [[امام خمینی|امام‌ خمینی]]<nowiki/>(ره‌) آموخته‌ بود، به‌ نسل‌ جدید حوزه‌های‌ علمیه‌ منتقل‌ می‌کرد.
  
−
ايشان علاوه بر تأسيس مركز اعزام مبلغ براي ترويج مكتب تشيع و تربيت فقيهان و مجتهدان، مركز فقهي [[ائمه اطهار]] كه مركزي آموزشي و پژوهشي است، را تأسيس كرد كه در اين مركز علاوه بر آموزش محققان و تأليف كتاب‌ها، كتابخانه تخصصي فقه را راه‌اندازي كرد.(14)
+
==وفات==
  
−
'''وفات'''
+
مرحوم آیت ‌الله محمد‌ فاضل لنکرانی، سرانجام پس از مدتی عارضه‌ی قلبی در روز ۲۶ خرداد ۱۳۸۶ دار فانی را وداع گفت و پیکر مطهرش روز ۲۸ خرداد -مصادف با شهادت [[حضرت فاطمه]] سلام الله علیها- طی [[تشییع جنازه]] باشکوهی در [[حرم حضرت معصومه علیها السلام|حرم حضرت معصومه]]<nowiki/> سلام الله علیها به خاک سپرده شد.
  
−
آيت ‌الله محمد‌ فاضل لنكراني سرانجام پس از مدتي عارضه‌ي قلبي در روز 26 خرداد 1386 دار فاني را وداع گفت و پيكر آن مرحوم روز 28 خرداد مصادف با شهادت [[حضرت فاطمه]] زهرا سلام الله علیها طي تشييع جنازه‌ي باشكوهي در حرم [[حضرت معصومه]]‌ سلام الله علیها به خاك سپرده شد.
+
==پانویس==
 +
{{پانویس}}
 +
==پیوندها==
  
−
'''تأليفات'''
+
*'''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=60570&scope=nBIWgj8XfbreeCM5TYza1QrfedRY0uyL&flowLastAction=view&from=search&query=%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true توضیح المسائل (محمد فاضل لنکرانی)]'''
  
−
* 1. تفصيل الشريعة، شرحي است عربي بر كتاب تحريرالوسيله‌ي [[امام خمينی]] كه 25 جلد آن چاپ شده و 5 جلد ديگر آماده چاپ است. پنج جلد اول اين شرح در زمان تبعيد آيت ‌الله لنكراني در [[يزد]] نوشته شده ‌است. اين كتاب يك دوره‌ي كامل فقه است و جديدترين آراء فقهي در آن آمده است.
+
==آرشیو عکس و تصویر==
 +
<gallery mode="packed" heights="170">
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (101).jpg|از راست: [[سید مصطفی خمینی|شهید سید مصطفی موسوی مصطفوی خمینی]]، شهاب الدین اشراقی، ناشناس، سید مرتضی فقیه مبرقع و محمد فاضل لنكرانی
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (103).jpg|محمد فاضل لنكرانی و سید محمد بهبهانی در مراسم سالگرد [[آیت الله بروجردی]]
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (102).jpg|محمد فاضل لنكرانی در تبعید به بندر لنگه در سال 1352
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (1020).jpg|از راست: نصرالله شاه آبادی، ناشناس، ملایری و محمد فاضل لنكرانی
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (22).jpg|از راست: 1. [[سید مرتضی پسندیده]]، 2. محمد فاضل لنكرانی، 3. حسین راستی کاشانی،[[محمدمهدی ربانی املشی|4. محمدمهدی ربانی رانکوهی (املشی)]] و محمد دانش زاده قمی (مومن)
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (4444).jpg|از راست: محمد فاضل لنكرانی، سید اصغر طباطبایی قمی، نصرالله شاه آبادی، سید محمد خاتمی، [[امام خمینی|سید روح الله موسوی مصطفوی خمینی]]، [[مرتضی مطهری]]، سید حمید روحانی، [[آیت الله محی الدین انوری|محمدباقر محی الدین انواری]] و ناشناسان
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (4).jpg|از راست: محمد فاضل لنكرانی، [[میرزا هاشم آملی|هاشم اردشیر لاریجانی]] و سید محمد حسینی شیرازی
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (33).jpg|از راست: ابوطالب تجلیل تبریزی، [[حسین نوری همدانی]]، محمد فاضل لنكرانی و ناصر مکارم شیرازی
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (66).jpg|از راست: محمد فاضل لنكرانی، سید روح الله موسوی مصطفوی خمینی و حسین انصاریان
 +
پرونده:سید محمدرضا گلپایگانی.jpg|از راست: محمد فاضل لنكرانی، سید محمدرضا موسوی گلپایگانی، [[سید رضا بهاءالدینی|سید رضا بهاء الدینی]]، محمد صادقی اصفهانی (تهرانی) و ناشناس
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (77).jpg|از راست: سید روح الله موسوی مصطفوی خمینی، محمد فاضل لنكرانی، [[شهید فضل الله محلاتی|شهید فضل الله مهدی زاده محلاتی]]، سید احمد فهری و محمدابراهیم جناتی
 +
پرونده:رباني املشي (7).jpg|ردیف جلو از راست: محمد فاضل لنكرانی، میرکریم موسوی کریمی (موسوی اردبیلی)،  محمدمهدی ربانی املشی و [[شهید بهشتی|شهید سید محمد حسینی بهشتی]] - ردیف عقب از راست: محمد دانش‌زاده قمی (مؤمن) و شهید [[آیت الله علی قدوسی|علی قدوسی]]
 +
پرونده:رضا استادی (22).jpg|از راست: ناشناسان، محمد موحدی (فاضل لنکرانی)، [[سید شهاب الدین مرعشی نجفی|سید شهاب الدین حسینی مرعشی نجفی]]، سید احمد موسوی مصطفوی خمینی، ناشناسان، سید مهدی روحانی، [[رضا استادی مقدم]] و ناشناسان (کلنگ زنی ساختمان جدید کتابخانه آیت الله مرعشی در قم)
 +
پرونده:رضا استادی (6).jpg|از راست: [[ابوالفضل خوانساری]]، محمد فاضل لنكرانی، احمد بیگدلی آذری قمی، علی اکبر فیض آلنی (مشکینی)، [[ناصر مکارم شیرازی]]، ناشناس،  جلال‌ طاهر شمس‌ گلپایگانی، [[رضا استادی مقدم]] و علی اکبر مسعودی خمینی
 +
پرونده:سید محمدرضا گلپایگانی (1222).jpg|از راست: ناشناس، ناشناس، محمد محمدی دعوی سرایی (محمدی گیلانی)، سید علی هاشمی گلپایگانی، محمد فاضل لنكرانی، سید حسین بدلا، [[سید محمدرضا موسوی گلپایگانی]] و [[عبدالله جوادی آملی]]
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (999).jpg|از راست: ابراهیم امینی، سید مهدی حسینی روحانی، ناصر مکارم شیرازی، ناشناس، محمدی گیلانی، ناشناس، سید ابوالفضل موسوی تبریزی، [[مسلم ملکوتی]]، محمدصادق صادقی گیوی (خلخالی)،  سید رضا بهاء الدینی، احمد بیگدلی آذری قمی، محمد فاضل لنكرانی، [[محسن حرم پناهی]] و ناشناسان
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (99).jpg|محمد فاضل لنكرانی در جمع رزمندگان اسلام
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (111).jpg|از راست: محمد فاضل لنكرانی، [[حسینعلی منتظری نجف آبادی|حسین‌علی منتظری]]، علی اکبر فیض آلنی (مشکینی)، سید روح الله خاتمی و ناصر مکارم شیرازی
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (1212).jpg|از راست: [[سید مهدی روحانی|سید مهدی حسینی روحانی]]، ناشناس، محمد فاضل لنكرانی، [[ابراهیم امینی]]، عبدالله جوادی آملی و علی اکبر مسعودی خمینی
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (12).jpg|محمد فاضل لنكرانی و [[سید عبدالکریم موسوی اردبیلی|میرکریم موسوی کریمی (عبدالکریم موسوی اردبیلی)]] در سرزمین وحی
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (12222).jpg|از راست: سید روح الله خاتمی، ناشناس، محمد فاضل لنكرانی، محمد محمدی دعوی سرایی (محمدی گیلانی) و [[محمدجواد باهنر|شهید محمدجواد باهنر]]
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (1111).jpg|از راست: محمد محمدی نیک (ری شهری)، حسین راستی کاشانی، عباس محفوظی، [[سید محمود هاشمی شاهرودی]]، علی پناه اصلانی اشتهاردی، سید محمود حسینی مرعشی نجفی، عبدالله جوادی آملی، علی اکبر فیض آلنی (مشکینی)، [[سید موسی شبیری زنجانی|سید موسی شبیری (حسینی) زنجانی]]، محمد فاضل لنکرانی، مرتضی مقتدایی‌ و محمدهادی معرفت
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (2222).jpg|از راست: جواد غروی نائینی، سید ضیاءالدین اشکوری نجفی، [[جعفر سبحانی]]، محمد فاضل لنكرانی و سید علی محقق داماد
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (15).jpg|از راست: [[اسماعیل صالحی مازندرانی]]، عبدالله جوادی آملی، [[علامه حسن زاده آملی|حسن حسن زاده آملی]]، محمد فاضل لنكرانی و ناشناسان
 +
پرونده:مرعشی (30).jpg|اقامه نماز میت سید شهاب الدین مرعشی نجفی توسط محمد فاضل لنكرانی
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (16).jpg|محفل درس محمد فاضل لنكرانی در [[حرم حضرت معصومه علیها السلام|حرم حضرت معصومه سلام الله علیها]]
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (116).jpg|تمبر یادبود محمد فاضل لنكرانی
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (18).jpg|محمد فاضل لنكرانی و [[سید علی حسینی خامنه ای]]
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (19).jpg|اقامه نماز میت محمد فاضل لنكرانی توسط [[حسین وحید خراسانی]]
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (200).jpg|داخل قبر محمد فاضل لنكرانی
 +
پرونده:محمد فاضل لنكرانی (20).jpg|سنگ قبر محمد فاضل لنكرانی
 +
</gallery>
 +
{{سنجش کیفی
 +
|سنجش=شده
 +
|شناسه= خوب
 +
|عنوان بندی مناسب= خوب
 +
|کفایت منابع و پی نوشت ها= خوب
 +
|رعایت سطح مخاطب عام= خوب
 +
|رعایت ادبیات دانشنامه ای= خوب
 +
|جامعیت= خوب
 +
|رعایت اختصار= خوب
 +
|سیر منطقی= خوب
 +
|کیفیت پژوهش= خوب
 +
|رده=دارد
 +
}}
  
−
* 2. نهاية التقرير، تقريرات درس آيت ‌الله بروجردي در سه جلد به زبان عربي منتشر شد.
+
[[رده:علمای معاصر|فاضل لنکرانی،محمد]]
−
 
 
−
* 3. [[‌ائمه اطهار]] يا پاسداران [[وحی]] در [[قرآن]] (شامل بحث‌هايي درباره‌ي علم ائمه از نظر قرآن است) اين كتاب با همكاري شهاب‌الدين اشراقي و حاج ‌آقا مصطفي خميني تأليف گرديده است.
 
−
 
 
−
* 4. اهل بيت يا چهره‌هاي درخشان در آيه‌ي تطهير كه با همكاري آيت الله اشراقي و حاج ‌آقا مصطفي خميني منتشر شده است.
 
−
 
 
−
* 5. مدخل التفسير، مشتمل بر بحث‌هايي درباره‌ي اعجاز، تواتر و عدم تحريف قرآن به زبان عربي.
 
−
 
 
−
* 6. حاشيه بر عروة الوثقي، به زبان عربي.
 
−
 
 
−
* 7. حاشيه بر كتاب الطهارة مصباح ‌الفقيه، محقق همداني به زبان عربي.
 
−
 
 
−
* 8. شرح الاجتهاد و تقليد از كتاب عروة الوثقي، به زبان عربي.
 
−
 
 
−
* 9. كتاب الصوم.
 
−
 
 
−
* 10. كتاب القضاء.
 
−
 
 
−
* 11. المسائل المستحدثه.
 
−
 
 
−
* 12. رساله‌اي در حكم [[نماز]] در لباس مشكوك به زبان عربي.
 
−
 
 
−
* 13. رساله‌اي در خلل [[حج]] و عمره، به زبان عربي.
 
−
 
 
−
* 14. الاحكام الواضحه (فتاوي به زبان عربي).
 
−
 
 
−
* 15. احكام الحج حاشيه بر حج تحريرالوسيله، به زبان عربي.
 
−
 
 
−
* 16. تقريرات الاصول، تقريرات اصول امام در 5 جلد به زبان عربي.
 
−
 
 
−
* 17. القواعد الفقهيه به زبان عربي.
 
−
 
 
−
* 18. تبيان الاصول، تقريرات درس امام در 4 جلد به زبان عربي.
 
−
 
 
−
* 19. رساله‌اي در قاعده‌ي فراغ و تجاوز، به زبان عربي.
 
−
 
 
−
* 20. مناسك حج به زبان فارسي.
 
−
 
 
−
* 21. تفسير [[سوره‌ حمد]]، به زبان عربي.
 
−
 
 
−
* 22. تقيه مداراتي، به زبان عربي.
 
−
 
 
−
* 23. آيين كشورداري از ديدگاه [[امام علی]] علیه السلام.
 
−
 
 
−
* 24. عصمت انبياء.
 
−
 
 
−
* 25. مجمع الفهارس (مجموعه فهرست‌هاي [[بحارالانوار]]، الغدير والميزان).
 
−
 
 
−
* 26. مناسك [[حج]] به زبان عربي.
 
−
 
 
−
* 27. استفتائات حول الحج.
 
−
 
 
−
* 28. استفتائات حج.
 
−
 
 
−
* 29. جامع‌المسائل (مجموعه‌اي از استفتائات در 2 جلد).
 
−
 
 
−
* 30. تقريرات درس خارج اصول در 16 جلد به زبان فارسي.
 
−
 
 
−
* 31. تقريرات الاصول، تقريرات درسي آيت ‌الله بروجردي به زبان عربي.
 
−
 
 
−
* 32. رساله‌ي توضيح المسائل به زبان فارسي.
 
−
 
 
−
 
 
−
== منابع ==
 
−
 
 
−
 
 
−
(1). اطلاعات، شماره 20348، 28 آبان 1373، ص 7؛ گلشن ابرار، ج 6، خلاصه‌اي از زندگي اسوه‌‌هاي علم و عمل، تهيه و تدوين جمعي از پژوهشگران پژوهشكده باقرالعلوم علیه السلام، [[قم]]، انتشارات نورالجساد، 1385.
 
−
 
 
−
(2). «ستارگان هدايت»، رسالت، ‌شماره 2462، 26 تير 1373، ص 4.
 
−
 
 
−
(3). خبرگان ملت، شرح حال نمايندگان مجلس خبرگان رهبري، دفتر دوم، دبيرخانه مجلس خبرگان رهبري، قم، 1379 ش، ص 536.
 
−
 
 
−
(4). اطلاعات، همان منبع، ص 7.
 
−
 
 
−
(5). خبرگان ملت، ‌ص 537ـ538.
 
−
 
 
−
(6). خبرگان ملت، ‌ص 540؛ گلشن ابرار، ‌ج 6، ص 580.
 
−
 
 
−
(7). اطلاعات، همان منبع، ص 7.
 
−
 
 
−
(8). «مرجعي مدافع استقلال حوزه»، هم ميهن، ‌شماره 29، پياپي، 93، 27 خرداد 1383، ص 3.
 
−
 
 
−
(9). روحاني، ‌حميد، نهضت امام خميني، دفتر نخست، تهران، مؤسسه تنظيم و نشر آثار [[امام خمينی]]، مؤسسه چاپ و نشر عروج، چاپ 15، 1381، ش، ص 81.
 
−
 
 
−
(10). روحاني، حميد، همان منبع، ص 85ـ86.
 
−
 
 
−
(11). «ستارگان هدايت»، همان منبع، ص 4.
 
−
 
 
−
(12). گلشن ابرار، همان منبع، ص 573.
 
−
 
 
−
(13). «مرجعي مدافع استقلال حوزه»، همان منبع، ص 3.
 
−
 
 
−
(14). همان منبع.
 
−
 
 
−
'''پيوندها'''
 
−
 
 
−
* '''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=60570&scope=nBIWgj8XfbreeCM5TYza1QrfedRY0uyL&flowLastAction=view&from=search&query=%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true توضيح المسائل (محمد فاضل لنكراني)]'''
 
−
[[رده: علمای قرن معاصر]]
 
 
[[رده:مراجع تقلید]]
 
[[رده:مراجع تقلید]]
−
[[رده:مفسرین قرآن]]
 
 
[[رده:فقیهان]]
 
[[رده:فقیهان]]
 
[[رده:مبارزان علیه پهلوی]]
 
[[رده:مبارزان علیه پهلوی]]
 +
[[رده:مجتهدین]]
 +
[[رده:مدفونین در حرم حضرت معصومه (س)]]
 +
[[رده: مقاله های مهم]]
 +
<references />

نسخهٔ کنونی تا ‏۹ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۳۷

آیت‌ الله محمد فاضل موحدی لنکرانی (۱۳۱۰ - ۱۳۸۶ ش) از اساتید بزرگ حوزه علمیه قم و مرجع تقلید معاصر شیعه و از شاگردان آیت ‌الله بروجردی بود. وی همواره از نهضت اسلامی امام خمینی دفاع کرده و در پیروزی انقلاب نقش فعالی داشت. عضویت در مجلس خبرگان رهبری، ریاست شورای مدیریت حوزه علمیه قم و تأسیس «مرکز فقهی ائمه اطهار» از جمله فعالیتهای اجتماعی اوست. آیت‌ الله لنکرانی آثار متعددی در علوم اسلامی تألیف نمود، از جمله «تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیله» و «القواعد الفقهیه».

Confirm3.jpg

۲۲۰px
نام کامل محمد فاضل موحدی لنکرانی
زادروز ۱۳۱۰ شمسی
زادگاه قم
وفات ۲۶ خرداد ۱۳۸۶ شمسی
مدفن قم، حرم حضرت معصومه

Line.png

اساتید

آیت الله بروجردی، امام خمینی، علامه طباطبایى، شیخ مرتضی حائری،...


آثار

تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیله، القواعد الفقهیه، آیین کشورداری از دیدگاه امام علی علیه السلام، عصمت انبیاء، سیری کامل در اصول فقه،...


ولادت و خاندان

محمد فاضل موحدی‌ لنکرانی در ذی القعده ۱۳۵۰ ق (۱۳۱۰ ش) در قم به دنیا آمد. پدرش آیت ‌الله شیخ عبدالله فاضل موحدی از شاگردان شیخ مرتضی آشتیانی و آیت ‌الله عبدالکریم حائری یزدی بود. پس از اتمام بنای مسجد اعظم قم، امامت جماعت آن مسجد به وی سپرده شد. آیت ‌الله عبدالله لنکرانی مجتهد بود و رساله‌ی عملیه‌‌ ‌خود را با نام نهایة ‌الاحکام به عربی نوشت.

تحصیل و استادان

محمد ‌فاضل لنکرانی دوره‌ی ابتدایی را در قم گذراند. پس از پایان دوره‌ی ابتدایی به دلیل علاقه به دروس دینی به حوزه علمیه قم رفت و در مدرسه فیضیه به تحصیل علوم دینی پرداخت. در آن زمان حوزه‌ی علمیه‌ی قم طلاب زیادی نداشت و تعداد کمی مشغول به تحصیل بودند. از هم مباحثه‌ای‌های وی در مدرسه فیضیه سید ‌مصطفی خمینی بود که نقش مهمی در پیشرفت علمی ایشان داشت.

وی قسمتی از مطوّل و بخشی از شرح لمعه را نزد آیت ‌الله حسینعلی منتظری و قسمتی دیگر را نزد شیخ‌ اسدالله نوراللهی نجف ‌آبادی خواند. رسایل و مکاسب را نزد چند تن از اساتید حوزه چون، پدرش آیت ‌الله فاضل موحدی، آیت ‌الله آقا شیخ عبدالجواد جبل عاملی سدهی و ‌آیت ‌الله شیخ مرتضی حائری بهره برد.[۱]

آیت ‌الله لنکرانی به دلیل شور و علاقه به تحصیل علوم دینی در زمان کوتاهی دوره‌های ادبیات عرب و سطوح را که معمولاً طلاب دیگر در ۸ یا ۹ سال به پایان می‌رسانند در مدت ۶ سال گذراند، لذا در سن ۱۹ سالگی وارد آخرین مرحله‌ی تحصیلات حوزوی یعنی درس خارج فقه گردید. پس از تشکیل کلاس‌های آیت ‌الله بروجردی در قم، وی در درس خارج فقه ایشان شرکت جست و این در حالی بود که هنوز قسمتی از کفایه را به اتمام نرسانده بود.

آیت ‌الله لنکرانی از همان روزهای نخست تقریرات درس خارج فقه آیت ‌الله بروجردی را به عربی می‌نوشت که پس از چند سال نگارش تقریرات با نظارت و به دستور استاد جلد اول تقریرات با عنوان نهایة التقریر که مشتمل بر قسمت زیادی از مباحث صلاة بود به چاپ رساند. چند سال بعد جلد دوم آن را منتشر کرد که شامل تمامی مباحث صلاة به جز نماز جمعه و نماز مسافر بود، ایشان حدود یازده سال در درس فقه ‌آیت ‌الله بروجردی شرکت کرد و علاوه بر بحث صلاة مباحث خمس و آخرین آن کتاب قضا، که به اتمام نرسید را نزد آیت ‌الله بروجردی تلمذ کرد و تقریرات آ‌ن دروس را نیز نگاشت. او مدتی نیز در درس اصول آیت ‌الله بروجردی شرکت جسته و قسمت اعظم مباحث عقلیه را نوشت و نیز بحث راجع به خلل حج که آن نیز ناتمام ماند.

پس از تشکیل کلاس‌های درس اصول امام خمینی، آیت ‌الله لنکرانی از همان ابتدا در کلاس‌های ایشان حاضر شده و هر روز دو نوبت در درس امام شرکت کرده و مباحث اجتهاد و تقلید را به طور کامل با ایشان گذراند. مبحث طهارت در فقه را نیز نزد امام فراگرفت و مطالب دروس امام را نیز تقریر می‌کرد. زمانی که در سال ۱۳۵۲ ش به یزد تبعید شده بود، پنج جلد از شرح تحریرالوسیله امام را به اتمام رساند و پس از آن نیز به این کار ادامه داد و ۲۵ جلد از این شرح را منتشر کرد. وی در مجموع به مدت ۹ سال از دروس امام بهره برد. در ۱۸ ربیع ‌الاول ۱۳۸۶ از امام خمینی اجازه‌ی امور حسبیه را دریافت کرد و از آن برای تأسیس مدارس دینی و تبلیغات اسلامی بهره برد.[۲]

آیت ‌الله فاضل لنکرانی در ۲۵ سالگی به اجتهاد رسید و این امر مورد تأیید آیت ‌الله بروجردی قرار گرفت. پس از وفات آیت ‌الله بروجردی در ۱۳۴۰ ش. وی در سن ۳۰ سالگی به استنباط خود مسایل دینی را اجتهاد می‌کرد. ایشان علاوه بر دروس فقه و اصول، در درس‌های فلسفه و حکمت علامه طباطبایی نیز شرکت جسته و قسمتی از مباحث منظومه سبزواری و کتاب «اسفار» ملاصدرای شیرازی را از ایشان آموخت.

در نخستین سال‌های تحصیل در حوزه علمیه قم، در سال‌های سوم و چهارم، زمانی که هنوز شانزده سال داشت، ضمن تحصیل‌، تدریس نیز می‌کرد. نخستین تدریس وی مربوط به کتاب حاشیه ملا عبدالله و معالم بود. بعدها شرح لمعه را شروع کرد و طلبه‌های بیشتری در درس وی حاضر می‌شدند. او لمعه را در دو دوره و کتاب ارث را در سه دوره تدریس کرد. سپس به تدریس رسائل و مکاسب مشغول شد. مکاسب را پنج دوره و کفایة‌الاصول را شش دوره تدریس کرد. از آخرین دوره‌ی درس کفایة الاصول وی،‌ نوار تهیه شد و طلاب در قم و شهرستان‌های دیگر از آن بهره می‌بردند. بسیاری از شاگردانش از نظر سنی بزرگتر از استاد خود بودند و در بیشتر اوقات صدها نفر در کلاس‌های درس ایشان شرکت می‌جستند. آیت ‌الله لنکرانی از سال ۱۳۶۰ ش به تدریس درس خارج فقه و اصول پرداختند و در مدت ۲۵ سال گروه کثیری از طلاب از محضر وی بهره‌منده شدند. این درس از رادیو معارف نیز پخش می‌شد.[۳]

آثار و تألیفات

آیت‌ الله‌ فاضل‌، در طول‌ عمر با برکت‌ خود، کتب‌ فراوانی‌ نگاشته‌ و به‌ حوزه‌ علم‌ تقدیم‌ داشته‌ است‌. برخی‌ از تألیفات‌ ایشان به‌ شرح‌ زیر است‌:

  1. تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیله، شرحی است عربی بر کتاب «تحریرالوسیله» امام خمینی در ۳۰ جلد. پنج جلد اول این شرح در زمان تبعید آیت ‌الله لنکرانی در یزد نوشته شده ‌است. این کتاب یک دوره‌ی کامل فقه است و جدیدترین آراء فقهی در آن آمده است.
  2. نهایة التقریر، تقریرات درس آیت ‌الله بروجردی در سه جلد به زبان عربی که در دورة‌ جوانی‌ نوشته‌ است.
  3. ‌ائمه اطهار یا پاسداران وحی در قرآن (شامل بحث‌هایی درباره‌ی علم ائمه از نظر قرآن است) این کتاب با همکاری شهاب‌الدین اشراقی و سید مصطفی خمینی تألیف گردیده است.
  4. اهل بیت یا چهره‌های درخشان در آیه‌ تطهیر، که با همکاری آیت الله اشراقی و حاج ‌آقا مصطفی خمینی منتشر شده است.
  5. مدخل التفسیر، مشتمل بر بحث‌هایی درباره‌ی اعجاز، تواتر و عدم تحریف قرآن به زبان عربی.
  6. حاشیه بر عروة الوثقی، به زبان عربی.
  7. حاشیه بر کتاب الطهارة مصباح ‌الفقیه، محقق همدانی به زبان عربی.
  8. شرح الاجتهاد و تقلید از کتاب عروة الوثقی، به زبان عربی.
  9. کتاب الصوم.
    آیین کشورداری از دیدگاه امام علی علیه السلام - یکی از آثار آیت الله العظمی فاضل لنکرانی
  10. کتاب القضاء.
  11. المسائل المستحدثه.
  12. رساله‌ای در حکم نماز در لباس مشکوک به زبان عربی.
  13. رساله‌ای در خلل حج و عمره، به زبان عربی.
  14. الاحکام الواضحه (فتاوی به زبان عربی).
  15. احکام الحج حاشیه بر حج تحریرالوسیله، به زبان عربی.
  16. تقریرات الاصول، تقریرات اصول امام خمینی در ۵ جلد به زبان عربی.
  17. القواعد الفقهیه، به زبان عربی.
  18. تبیان الاصول، تقریرات درس امام خمینی در ۴ جلد به زبان عربی.
  19. رساله‌ای در قاعده‌ی فراغ و تجاوز، به زبان عربی.
  20. مناسک حج به زبان فارسی.
  21. تفسیر سوره‌ حمد، به زبان عربی.
  22. تقیه مداراتی، به زبان عربی.
  23. آیین کشورداری از دیدگاه امام علی علیه السلام.
  24. عصمت انبیاء.
  25. مجمع الفهارس (مجموعه فهرست‌های بحارالانوار، الغدیر و المیزان).
  26. مناسک حج به زبان عربی.
  27. استفتائات حول الحج.
  28. استفتائات حج.
  29. جامع‌المسائل (مجموعه‌ای از استفتائات در ۲ جلد).
  30. سیری کامل در اصول فقه، تقریرات درس خارج اصول در ۱۶ جلد به زبان فارسی.
  31. تقریرات الاصول، تقریرات درسی آیت ‌الله بروجردی به زبان عربی.
  32. رساله‌ی توضیح المسائل به زبان فارسی.

فعالیتهای‌ سیاسی‌ و ‌اجتماعی

مبارزات سیاسی:

آیت‌ الله فاضل لنکرانی از همان ابتدای مبارزات امام خمینی در دهه‌ی ۱۳۴۰ ش، از اقدامات ایشان حمایت می‌کرد. وی ضمن تحصیل علوم دینی در مکتب امام خمینی، مباحث سیاسی را در چارچوب مسائل حوزوی دنبال می‌کرد به نحوی که عضو گروهی از استادان حوزه علمیه قم شد که بعدها با عنوان جامعه مدرسین حوزه علمیه قم شناخته گردید.[۴]

این تشکل روحانیون سیاسی در موارد مختلف به حمایت از امام خمینی پرداخت. از جمله پس از تبعید امام خمینی به عراق، در زمانی که رژیم پهلوی می‌پنداشت با تبعید امام مسئله ایشان خاتمه یافته است. اما پس از فوت آیت ‌الله حکیم در سال ۱۳۴۹ ش، دوازده نفر از روحانیون طرفدار امام تصمیم گرفتند به طور علنی مرجعیت امام را طی اعلامیه‌ای به اطلاع مردم برسانند، آیت ‌الله فاضل لنکرانی نیز در زمره‌ی افرادی بود که این بیانیه را امضا کرد و در چند سطر درباره‌ی صلاحیت رهبری ایشان نوشت: «بسمه‌تعالی، صلاحیت علمی و تقوایی حضرت مستطاب آیت ‌الله العظمی آقای خمینی مدظله‌ العالی برای مقام شامخ مرجعیت تقلید و حفاظت از حوزه اسلام و حمایت مسلمین محرز و بدون تردید است. محمد موحدی فاضل».[۵] این بیانیه در آن دوران تأثیر بسزائی در تداوم نهضت امام خمینی بجای گذاشت.

آیت‌ الله فاضل لنکرانی در حمایت از نهضت امام خمینی در اکثر اعلامیه‌هایی که در این باره منتشر می‌شد مشارکت داشت و در این رابطه چند بار توسط ساواک دستگیر و سپس تبعید شد. ابتدا چهار ماه دوران تبعید را در بندر لنگه با تحمل رنج و ناراحتی بسیار گذراند و پس از ‌آن به مدت دو سال و نیم به یزد تبعید شد. وی در آن شهر با آیت ‌الله صدوقی آشنا گردید و مراوداتی با آن روحانی انقلابی داشت و با کمک آیت ‌الله صدوقی به طور مخفیانه با مردم یزد دیدار داشته و در روشنگری مردم نقش فعالی ایفا نمود.[۶]

از اعلامیه‌های بسیاری که امضای آیت ‌الله فاضل در بین آن‌ها وجود دارد می‌توان به موضوع چند اعلامیه اشاره کرد که عبارتند از:

  • اعتراض و اعلام نظر روحانیت تبریز به هیئت اعزامی دولت، درباره‌ی وقایع تبریز در پی چهلم شهدای قم در اسفند ۱۳۵۶‌؛
  • نامه‌ی جمعی از عالمان و استادان به آیت ‌الله صدوقی درباره‌ی فجایع یزد؛
  • خلع محمد‌رضا پهلوی از مقام سلطنت؛
  • روی کار آمدن بختیار و اعلام عزای عمومی و اعلامیه‌های بسیاری که در حمایت از انقلاب و نهضت امام خمینی منتشر می‌شد.[۷]

پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز عده‌ای از روحانیون و علما اعلمیت و اعدلیت امام را مورد تأیید و تأکید قرار دادند، از جمله آیت ‌الله فاضل لنکرانی در اطلاعیه‌ای در این باره نوشته است: «بسمه‌تعالی، با توجه به تحقیقات و مطالعات زیادی که در رابطه با این موضوع انجام داده‌اند و با توجه به مقایسه آراء و نظرات و استدلالات معظم‌له با بزرگان دیگر، ‌اعلمیت و اعدلیت ایشان یعنی حضرت مستطاب آیت ‌الله العظمی الامام خمینی ادام الله ظله الوارف علی رؤوس المسلمین والمستضعفین جمیعاً محرز و جای هیچ‌گونه تردید و ابهام نیست. ۲۸ شعبان المعظم ۱۴۰۲ ـ قم ـ حوزه علمیه ـ محمد فاضل».[۸]

آیت ‌الله فاضل لنکرانی پس از پیروزی انقلاب، مدتی مسئولیت دادگاه انقلاب شهرستان قم را به امر امام خمینی بر عهده گرفت. سپس به عنوان نماینده‌ی استان مرکزی در نخستین دوره‌ی مجلس خبرگان رهبری حضور یافت.

خدمات علمی و فرهنگی:

آیت‌ الله‌ لنکرانی‌ پس از پیروزی انقلاب اسلامی کمتر به فعالیت‌های سیاسی روی آورد و بیشتر همّ خود را به تقویت نهاد حوزه پرداخت، لذا در ارتباط با مراجع تقلید به عنوان ارشد شورای مدیریت حوزه علمیه قم مطرح شد و به مدت ده سال ریاست عالی این شورا را بر عهده داشت.

او پس‌ از گذشت‌ مدتی‌ از رحلت‌ آیت‌ الله‌ مرعشی‌ نجفی، امامت‌ جماعت‌ حرم‌ مطهر حضرت‌ معصومه‌(س‌) را بر عهده‌ گرفت‌. تأسیس‌ مدرسه‌ علمیه‌ از دیگر فعالیتهای‌ ایشان‌ در این‌ عرصه‌ است‌. ایشان علاوه بر تأسیس مرکز اعزام مبلغ برای ترویج مکتب تشیع و تربیت فقیهان و مجتهدان، «مرکز فقهی ائمه اطهار» که مرکزی آموزشی و پژوهشی است را تأسیس کرد که در این مرکز علاوه بر آموزش محققان و تألیف کتاب‌ها، کتابخانه تخصصی فقه را راه‌اندازی کرد.[۹]

پس از رحلت آیت ‌الله اراکی به عنوان مرجع اعلم، جامعه روحانیت مبارز، او را به عنوان یکی از سه مرجع مسلم تقلید در کنار آیت ‌‌الله خامنه‌ای و میرزا جواد تبریزی معرفی ‌کرد. همچنین جامعه مدرسین حوزه‌ی علمیه‌ی قم ایشان را در زمره‌ی هفت مرجع پیشنهادی خود به مردم معرفی کرد. آیت ‌الله لنکرانی پس از این فقط در جایگاه مرجعیت تقلید قرار گرفت و تدریس حوزوی را در فعالیت‌های خود قرار داد و دیگر در مدیریت حوزه و فعالیت جامعه مدرسین نقشی ایفا نکرد.[۱۰]

آیت‌ الله‌ فاضل‌ به‌ امر احیای‌ هیئتهای‌ مذهبی‌ و عزاداری‌ برای‌ سالار شهیدان(ع)‌، اهتمام‌ ویژه‌ای‌ داشت و خود از کسانی‌ بود‌ که‌ سالها مجالس‌ روضه‌ و ندبه‌ بر پای‌ می نمود. وی‌ در احیای‌ ایام‌ فاطمیه‌ و تشویق‌ مردم‌ برای‌ برگزاری‌ مراسم‌ عزای‌ حضرت‌ فاطمه‌ زهرا(س‌) تلاش‌ فراوان‌ کرد.

آیت‌ الله‌ فاضل لنکرانی‌ در طی‌ سالها تدریس علوم مختلف حوزه‌، از آموختن‌ روش‌ تهذیب نفس و سفارشهای‌ اخلاقی‌ به‌ طلاب‌ نیز دریغ‌ نمی‌ورزید و آنچه‌ خود از استادانی‌ چون‌ امام‌ خمینی(ره‌) آموخته‌ بود، به‌ نسل‌ جدید حوزه‌های‌ علمیه‌ منتقل‌ می‌کرد.

وفات

مرحوم آیت ‌الله محمد‌ فاضل لنکرانی، سرانجام پس از مدتی عارضه‌ی قلبی در روز ۲۶ خرداد ۱۳۸۶ دار فانی را وداع گفت و پیکر مطهرش روز ۲۸ خرداد -مصادف با شهادت حضرت فاطمه سلام الله علیها- طی تشییع جنازه باشکوهی در حرم حضرت معصومه سلام الله علیها به خاک سپرده شد.

پانویس

  1. ↑ خبرگان ملت، شرح حال نمایندگان مجلس خبرگان رهبری، دفتر دوم، دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، قم، ۱۳۷۹ ش، ص ۵۳۶.
  2. ↑ خبرگان ملت، ‌ص ۵۴۰؛ گلشن ابرار، ‌ج ۶، ص ۵۸۰.
  3. ↑ روزنامه اطلاعات، همان منبع، ص ۷.
  4. ↑ «مرجعی مدافع استقلال حوزه»، هم میهن، ‌شماره ۲۹، پیاپی، ۹۳، ۲۷ خرداد ۱۳۸۳، ص ۳.
  5. ↑ حمید روحانی‌، نهضت امام خمینی، دفتر نخست، تهران، مؤسسه نشر آثار امام خمینی، چاپ ۱۵، ۱۳۸۱، ش، ص ۸۱.
  6. ↑ «ستارگان هدایت»، همان منبع، ص ۴.
  7. ↑ گلشن ابرار، همان منبع، ص ۵۷۳.
  8. ↑ حمید روحانی، همان منبع، ص ۸۵ـ۸۶.
  9. ↑ همان.
  10. ↑ «مرجعی مدافع استقلال حوزه»، همان منبع، ص ۳.

پیوندها

آرشیو عکس و تصویر


برگرفته از «https://wiki.ahlolbait.com/index.php?title=آیت_الله_محمدفاضل_لنکرانی&oldid=143281»
آپارات موسسه اهل البیت علیهم السلام کانال عکس نوشته قرآن و حدیث در اینستاگرام تلگرام قرآن و حدیث کانال قرآن و حدیث در ایتا