بشارة المصطفی لشیعة المرتضی (کتاب)
 | |
| نویسنده | عمادالدین طبری |
| موضوع | فضايل امامان/شیعه |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | ۱ |
| تحقیق | جواد قیومی اصفهانی |
|
| |
کتاب «بشارة المصطفی لشیعة المرتضی»، کتابی است از عمادالدین طبری (م، ۵۵۳ ق)، که به کمک روایات به اثبات «امامت» ائمه اطهار علیهم‌السلام و بیان منزلت شیعه و پیروان ائمه می‌پردازد. این کتاب از مهم ترین منابع در اثبات حقانیت مذهب شیعه از کلام پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می‌باشد.
مؤلف
عمادالدین محمد طبری (م، ۵۵۳ هـ.ق)، مشهور به «عمادالدین طبری» از علمای شیعه در قرن ششم هجری بوده و از خاندانی اصیل و شریف که همگی از علماء و فقهاء بزرگ بودند، می‌باشد. اجازه‌ای که از ایشان در دست است، حکایت از این دارد که او در سال ۵۵۳ هجری زنده بوده و در پایان همان سال به رحمت ایزدی پیوسته است.
ایشان از شاگردان ابوعلی طوسی (فرزند شیخ طوسی) و شیخ ابوالبقاء بصری بوده و در نجف از محضر بزرگان حوزه کسب علم کرده و به بالاترین مراتب فضل و اجتهاد رسیده و پرتو افشانی خود را برای تربیت شاگردان متعهد و سخت‌کوش و تألیف کتابهای مختلف شروع کرد. برخی از شاگردان او عبارتند از: ابن بطریق حلی، شاذان بن جبرئیل و محمد بن جعفر مشهدی.
علاوه بر بشارة المصطفی، کتابهای الزهد والتقوی، شرح مسائل الذریعه سید مرتضی، الفرج فی الاوقات والمخرج بالبینات، از دیگر تألیفات اوست.
محتوای کتاب
کتاب «بشارة المصطفی»، همان‌طورکه مرحوم آقا بزرگ طهرانى در «الذریعة» آورده است، اثرى است روایى در بیان منزلت درجات شیعه و کرامات اولیاء و ثواب‌ها و درجاتى که شیعه نزد خداوند دارا مى‌باشد. مصنف روایات کتاب را با اسناد کامل آن‌ها ثبت و جمع‌آوری کرده است.
این کتاب، اساسا کتابى بزرگ و داراى هفده بخش بوده که متأسفانه بسیارى از آن مفقود شده و تنها یازده بخش از کتاب، باقى مانده است و دلیل بر این مطلب، قول مرحوم ابن طاووس در کتاب شریف «إقبال الأعمال» است که خطبه پیامبر(ص) در ماه شعبان را که متضمن بیان فضایل ماه مبارک رمضان است، از کتاب «بشارة المصطفى» نقل کرده و حال آنکه در کتاب حاضر، اثرى از آن به چشم نمى‌خورد و این نشان مى‌دهد که نسخه موجود، تمام کتاب نیست.
اجزاء کتاب عنوان‌بندی نشده و در هر باب تعدادی روایت در موضوعاتی که در بالا ذکر شد آورده است و هر جزء از کتاب اختصاص به یک موضوع نداشته و از موضوعات مختلف بحث می‌کند. در اثنای مباحث کتاب از شعرهای خوبی به مناسبت و در زمینه‌های مختلف از جمله در فضائل ائمه علیهم‌السلام و ذمّ دشمنان ایشان استفاده شده است.
اعتماد علما به کتاب و مؤلف آن
کتاب بشارة المصطفی از منابع مورد اعتماد علمای شیعه است و از زمان تألیف تاکنون (حدود ۹ قرن) مورد توجه دانشمندان و متکلمان امامیه قرار داشته و از این گنجینه معنوی استفاده کرده اند. قطب راوندی، سید ابن طاووس، شیخ حر عاملی و بسیاری از مشاهیر علما، از این کتاب بهره برده اند.
شیخ آقا بزرگ طهرانی، کتاب شناس زبده جهان تشیع می نویسد: شیخ عماد الدین بن رستم طبری آملی از راویان فعالی است که به طور گسترده از اساتیدش احادیث پیامبر صلی الله علیه و آله و ائمه علیهم السلام را روایت کرده است.
شیخ حر عاملی نیز درباره عظمت عماد الدین طبری این چنین اظهار نظر کرده است: استاد و پیشوای شیعیان، عمادالدین أبو جعفر محمد علی طبری آملی، از فقیهان مورد اعتمادی است که از شاگردانِ شیخ أبی علی بن شیخ أبی جعفر طوسی است. و به نقل از منتجب الدین ادامه می دهد که این شخصیت فرزانه از محدثین جلیل القدر و مورد اطمینان است. او کتاب بشارة المصطفی لشیعة المرتضی را در ۱۷ بخش به رشته تحریر درآورده است.
منابع
- مرکز مطالعات و پژوهش‌های فرهنگی حوزه علمیه، سایت اندیشه قم، معرفی کتاب از حافظ فرزانه.
- آشنائی با منابع دست اول شیعه (بشارة المصطفی لشیعة المرتضی)، عبدالکریم پاک نیا، مبلغان، شماره ۱۰۷، ۱۳۸۷.
- بشارت‌هاى پیامبر(ص) به شیعیان على(ع)، عمادالدین طبرى، ترجمه محمد فربودى، ۱۳۸۷.
