اصحاب اعراف

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۸ ژوئیهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۱۱:۴۴ توسط Zamani (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

اصحاب اعراف تعبیری است که در آیه 48 سوره اعراف آمده است. در مورد معنا و منظور از آن اختلاف نظر وجود دارد.

تعبیر اصحاب اعراف در قرآن

در قرآن کریم در آیه 46 سوره اعراف تعبیر " مردان بر اعراف" (و علی الاعراف رجال) و در آیه 48 تعبیر "اصحاب اعراف" به کار رفته است که عمدتا این دو را به یک معنی گرفته اند گر چه برخی نیز بین دو تعبیر تفکیک قائل شده اند. در ایات مورد بحث ویژگی های اصحاب اعراف و سخنان آنها با بهشتیان و جهنمیان آمده است:

وَبَيْنَهُمَا حِجَابٌ ۚ وَعَلَى الْأَعْرَافِ رِجَالٌ يَعْرِفُونَ كُلًّا بِسِيمَاهُمْ ۚ وَنَادَوْا أَصْحَابَ الْجَنَّةِ أَنْ سَلَامٌ عَلَيْكُمْ ۚ لَمْ يَدْخُلُوهَا وَهُمْ يَطْمَعُونَ (46)وَإِذَا صُرِفَتْ أَبْصَارُهُمْ تِلْقَاءَ أَصْحَابِ النَّارِ قَالُوا رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ(47)وَنَادَىٰ أَصْحَابُ الْأَعْرَافِ رِجَالًا يَعْرِفُونَهُمْ بِسِيمَاهُمْ قَالُوا مَا أَغْنَىٰ عَنْكُمْ جَمْعُكُمْ وَمَا كُنْتُمْ تَسْتَكْبِرُونَ(48)أَهَٰؤُلَاءِ الَّذِينَ أَقْسَمْتُمْ لَا يَنَالُهُمُ اللَّهُ بِرَحْمَةٍ ۚ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ لَا خَوْفٌ عَلَيْكُمْ وَلَا أَنْتُمْ تَحْزَنُونَ(49)
و ميان آن دو [گروه بهشتيان و دوزخيان‏] حائلى است، و بر بلنداى آن مردانى هستند كه هر كدام از دو گروه را به چهره هایشان مى‏ شناسند، و بهشتيان را كه وارد بهشت نشده‏ اند، ولى ورود به آن را اميد دارند، آواز مى‏ دهند كه: درود بر شما.(46)
و چون بهشتيان، چشمانشان ناخواسته به سوى دوزخيان گردانده شود، گويند: پروردگارا! ما را با گروه ستمكاران قرار مده.(47)
و اهل اعراف مردانى را كه از سیمایشان مى ‏شناسند، آواز مى دهند و مى‏ گويند: جمعيت شما و تكبّرى كه مى‏ ورزيديد، عذابى را از شما دفع نكرد.(48)
[سپس با توجه دادن دوزخيان به سوى اهل ايمان مى‏ گويند:] آيا اينان كسانى نبودند كه در دنيا سوگند ياد مى ‏كرديد كه خدا آنان را به رحمتى نمى‏ رساند؟ [پس به مؤمنان مى‏ گويند:] به بهشت در آييد كه نه بيمى برشماست و نه اندوهگين مى‏شويد.(49)[۱]

لغت

اصحاب جمع صاحب، در لغت به معنی رفیق و ملازم است؛[۲] و اعراف جمع عُرف است و به مکانهای مرتفع گفته می شود این لغت از عرف الفرس به معنای یال اسب گرفته شده است و هر مرتفعی بر زمین " عرف" است به خاطر اینکه به جهت آشکار بودنش به راحتى قابل رؤيت و اعرف (شناخته شده تر) از مکانهای پست تر از خود است [۳]

معنای اصحاب اعراف در قرآن

در مورد معنای "اعراف" در این آیات عموما گفته اند دیواری است میان بهشت و جهنم[۴] و در مورد اینکه اصحاب اعراف چه کسانی هستند سه دیدگاه عمده وجود دارد:

  1. آنها کسانی‌اند که گناهان و حسنات‌شان با هم برابر است.
  2. آنها عده‌ای از مقربان درگاه الهی همچون انبیا، ائمه و شاهدان اعمال می‌باشند.
  3. اصحاب اعراف، آن دسته از ملائکه‌اند که بر بالای اعراف ناظر اشخاص‌اند و هر کس را از سیما و قیافه‌اش می‌شناسند.[۵]

پانویس

  1. قرآن، ترجمه انصاریان، با اندک تصرف
  2. راغب اصفهانی، حسین بن محمد؛ المفردات فی غریب القرآن‌، بیروت، دارالعلم، 1412ق چاپ اول، ص475.
  3. مجمع البيان، امین الاسلام طبرسی، ج‌4، ص‌651
  4. مفردات، ص562. - غريب القرآن، ابن قتیبیه، ص145 - مجمع البيان فى تفسير القرآن، ج‏4، ص 652
  5. المیزان، محمدحسین طباطبائی، ج۸، ص۱۲۹.


قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن