سنت

اصطلاح «سنت» یکی از پرکاربردترین اصطلاحات در کنار حدیث است و برای آن از دیدگاه های مختلف تعاریف مختلفی بیان شده است. اصولی ها سنت را یکی از منابع اجتهاد می دانند. از نگاه فقهاء شیعه، سنت هر آن چیزى است که از پیامبر و اهل البیت علیهم السلام نقل شده، و گاهی آن را در مقابل بدعت به کار می برند.

سنت در لغت

سنت در لغت به معناى شیوه و روش است، اعم از آن که نیکو یا بد باشد. ابن منظور مى نویسد: «السنة: السیرة، حسنة کانت أو قبیحة ...»؛ سنت به معناى سیره و شیوه است، اعم از آن که نیک باشد یا بد.

معانی اصطلاحی سنت

سنت در اصطلاح معانی مختلفی دارد:

1. به معنای مستحب؛ که عمل به آن ثواب دارد و ترک آن عقاب ندارد.
2. عملی که مطابق عمل صاحب شرع است. در مقابل این لفظ، بدعت است.
3. سنت به معنای «سخن و عمل و تقریر پیامبر» در نزد اهل سنت و «سخن و عمل و تقریر معصوم» نزد شیعه، یکی از منابع استنباط احکام شرعی است.

معصومین در نزد شیعه علاوه بر پیامبر، امامان دوازده گانه و حضرت فاطمه سلام الله علیها هستند. دلیل شیعه در سنت دانستن قول و فعل و تقرير‌ ائمه اطهار و استناد بدانها علاوه بر معصوم دانستن ایشان که خود لزوم تبعیت از آنها را در پی دارد برخى از آيات قرآن مجيد و احاديث متواتر از پیامبر اسلام است. از آن جمله حدیث ثقلین که فرمود: «من دو چيز گرانبها بعد از خود براى شما باقى مى‌گذارم كه به آنها رجوع كنيد و مادام كه به اين دو رجوع نماييد گمراه نخواهيد شد، كتاب خدا وعترتم، اهل بیتم»

برخی از علمای اهل سنت، سنت صحابه را نیز همچون سنت پیامبر حجت دانسته اند. اهل سنت معتقدند هر کس اطلاق نام صحابی بر او صحیح باشد، عادل است.

منابع

• مکارم شیرازی، ناصر، دائرة المعارف فقه مقارن.
• سید محمد جعفر سبحانی، پژوهشی درباره پنج اصطلاح «حدیث؛ خبر؛ سنت؛ روایت و اثر»، سایت موسسه آموزش پژوهشی مذاهب اسلامی، بازیابی: 1 اسفند 1391.
• علی نصیری، آشنائی با علوم حدیث، در دسترس در سایت مرکز تعلیمات اسلامی واشنگتن، بازیابی: 1 اسفند 1391.
• فرمانیان، مهدی، فرق تسنن، قم، نشر ادیان، ۱۳۸۶ش.

فقه/اصول فقه
اصول فقه	مبحث الفاظ: مشتق، اوامر، نواهی، مفاهیم، عام و خاص ، مطلق و مقید ، مجمل و مبین	منابع اصول فقه
	ملازمات عقلیه: مستقلات عقلیه و غیر مستقلات عقلیه
	مباحث حجت: کتاب، سنت، اجماع، حجیت ظواهر، شهرت، سیره ، قیاس، تعادل و تراجیح
	مباحث اصول عملیه :اصل برائت، اصل احتیاط، اصل تخییر، اصل استصحاب
پیوندهای مرتبط:	رده:اصول فقه | رده:اصولیون | رده:منابع اصول فقه | رده:اصطلاحات اصول فقه	قواعد فقهی | احکام