خطبه عقد حضرت علی و زهرا (علیهماالسلام)

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

پیوند آسمانی امیرالمؤمنین و حضرت زهرا (علیهماالسلام) در سال دوم هجری رقم خورد. در ازدواج دو خطبه خوانده شد. یک خطبه در آسمان توسط فرشته ای به نام راحیل و به روایتی جبرئیل و خطبه ای در زمین توسط رسول خدا(صل الله علیه آله و سلم).

ایراد خطبه زمینی توسط رسول خدا(صل الله علیه و آله و سلم)

پیامبر (ص) به حضرت علی (ع) دستور دادند تا مهاجر و انصار را در مسجد حاضر کنند تا در جمع آنان خطبه عقد ایشان و حضرت زهرا(سلام الله علیها) را بخوانند.

متن عربی خطبه پیامبر (ص)

الحمدلله المحمود بنعمته المعبود بقدرته، المطاع لسلطانه، المرعوب من عذابه المرغوب اليه فيما عنده النافذ امره فى سمائه و ارضه، الذى خلق الخلق بقدرته و ميزهم بحكمته و احكمهم بعزته، و اعزهم بدينه و اكرمهم بنبيه محمد ثم ان الله عز و جل قد جعل المصاهره نسبا لاحقا و امرا مفترضا نسخ بها الاثام و اوشح بها الارحام و الزمها الانام فقال عز و جل و هو الذى خلق من الماء بشرا فجعله نسبا و صهرا و كان ربك قديرا فامر الله يجرى قضائه و قضائه يجرى الى قدره و قدره يجرى الى اجله فلكل قضاء قدر، و لكل اجل كتاب يمحو الله ما يشاء و يثبت و عنده ام‌الكتاب. ثم ان الله تعالى امرنى ان ازوج فاطمه من على و قد زوجته على اربعماه مثقال فضه، ارضيت يا على؟ فقال على: رضيت عن الله و عن رسوله، فقال (ص) جمع الله شملكما و اسعد جدكما و بارك عليكما و اخرج منكما كثيراً طيباً.[۱]

متن فارسی خطبه پیامبر (ص)

سپاس خداوندى را سزاوار است كه بندگان را به نعمت عبوديت مقرب داشت و به قدرت اطاعت مكرم فرمود و به سلطنت و صولت مطيع و منقاد ساخت و به عذاب و نعمت بيمناك فرمود خدايى كه امرش در آسمانها و زمين نافذ است، خداوندى كه موجودات را به قدرت خود آفريد، و به حكمت خود از هم متمايز و مشخص فرمود و به عزت ايمان رشته شخصيت آنها را مستحكم و به دين و فضيلت گرامى داشت و به نبوت محمد (ص) بر آنها منت نهاد.

آن خدايى كه مصاهرت و دامادى را سبب خويشاوندى قرار داد و بدين وسيله افراد و اقوام را به هم ملحق فرموده و الفت داد و امر فرمود اين فريضه را همه اطاعت كنند و از سنت‌هاى خداوندى خويش قرار داد و با اين دستور، آثار بت‌ پرستى را محو و معدوم كرد و ارحام مادران را به ازدواج و دامادى زينت داد و مردم را به اين دستور و اجراى آن ملزم كرد.

آنگاه فرمود: خداوند عزوجل آن خالقى است كه بشر را از آب خلق فرمود و ميانشان سبب و نسب قرار داد و پروردگارت توانا است. پس فرمان خداست كه قضايش را اجرا مى‌كند، و قضاى او است كه بر قدرش جارى مى‌گردد و قدرش به سوى اجلى روانه مى‌شود و براى هر اجلى كتابى است با اين همه اختيار كل به طور مطلق در دست او است آنچه را بخواهد محو يا اثبات مى‌كند و نزد او است ام‌الكتاب (لوح محفوظ) سپس فرمود: پروردگار عالم مرا امر كرد كه تزويج كنم فاطمه را به على، و هم‌اكنون به قصد انشاء و به امر حق، فاطمه را به عقد ازدواج على درآوردم به مهر چهارصد مثقال نقره.

آنگاه رو كرد به على عليه‌السلام و فرمود: يا على آيا راضى هستى؟

على عليه‌السلام از جاى خود برخاست گفت: از خدا راضى و از رسول او خشنودم.

پس از آن رسول خدا (ص) در حق آنها دعا كرد و گفت: خداوند مشكلات شما را برطرف نمايد. و شما را خوشبخت كرده و سعادتمند گرداند، و بر شما مبارك باد اين ازدواج با ميمنت، و فرزندان پاك و پاكيزه از شما به عمل آيد.

آنگاه از منبر بزير آمد و فرمود: انما انا بشر مثلكم اتزوج فيكم و ازوجكم الا فاطمه فان تزويجها من السماء خطبة.[۲]

من يك نفر همانند شما هستم به شما زن مى ‌دهم و از شما زن مى‌ گيرم جز فاطمه كه تزويج او در آسمان انجام گرفته است.

متن عربی خطبه امیرالمؤمنین (ع)

الحمدالله شكراً لانعمه و اياديه، و لا اله الا الله شهادة تبلغه و ترضيه و صلى الله على محمد صلوة تزلفه تحطيه، والنكاح مما امر الله عز و جل به و رضيه و مجلسنا هذا مما قضاه الله و اذن فيه و قد زوجنى رسول‌الله ابنته فاطمة و جعل صداقها درعى هذا، و قد رضيت بذلك فاسئلوه و اشهدوا.[۳]

متن فارسی خطبه امیرالمؤمنین (ع)

سپاس و شكر خداوندى را سزا است كه الطاف و نعمت‌هايش شامل حال همه بندگان است پروردگارى نيست جز او و شهادت مى‌دهم بر وحدانيت ذات پاكش، شهادتى رسا و با اعتقادى كامل و درود و سلام حق بر محمد (ص)، درودى همواره و فراگير و باقى، اما بعد، مجلس ما در مورد يكى از سنتهاى مقدس الهى تأسيس گرديده. موضوع اين مجلس، نكاح است كه پروردگار بدان امر فرموده و رضا داده است. و رسول خدا به فرمان خداوند متعال دخترش فاطمه را بر من تزويج فرموده و مهر او را اين زره آهنين من قرار داده است من نيز بدان رضا دادم، شما حاضران، اين موضوع را از او بپرسيد و شهادت دهيد كه دخترش فاطمه به همسرى من درآمده است.[۴]

پانویس

  1. ناسخ ‌التواريخ زندگانى حضرت فاطمه (س)، ج 1/ 50 فاطمه الزهرا تاليف عمادزاده/ 276.
  2. ناسخ ‌التواريخ زندگانى حضرت فاطمه (س)، ج 1/ 50
  3. ناسخ ‌التواريخ زندگانى حضرت فاطمه (س)، ج 1/ 50
  4. همان

منابع

  • ناسخ‌التواریخ، به کوشش جهانگیر قائم‌مقامی، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۳۷