سوره جاثیه

سوره جاثیه چهل و پنجمین سوره از قرآن است و دارای 37 آیه است.

نزول

اين سوره در مکه نازل شده است، قتاده گفته است: بجز يك آيه از اين سوره كه در مدينه نازل شده است و اين آيه عبارت است از: «قُلْ لِلَّذِينَ آمَنُوا يَغْفِرُوا...».(آیه 14)

این سوره در ترتیب مصحف چهل و پنجمین سوره و در ترتیب نزول شصت وپنجمین سوره قرآن کریم است که پیش از آن سوره دخان و پس از آن سوره احقاف نازل شده است.

نام دیگر سوره

سوره جاثيه بنام «سوره شريعت» نيز موسوم است، زيرا در آن آمده است: «ثُمَّ جَعَلْناكَ عَلى‌ شَرِيعَةٍ مِنَ الْأَمْرِ».(آیه 18)

تعداد آيات

در نظر كوفيان تعداد آيات اين سوره سى و هفت و از نظر ديگران سى و شش آيه مي باشد. مورد اختلاف، آيه «حم» است كه از نظر كوفيان يك آيه بحساب آمده است.

فضيلت سوره

ابى بن كعب از حضرت رسول صلی الله علیه و آله نقل مي كند كه فرمودند: «هر كس سوره حم جاثيه را بخواند خداوند در روز حساب قيامت عورت او را خواهد پوشانيد و ترس او را فرو مى‌نشاند».

و نيز ابوبصير از حضرت صادق علیه السلام روايت مي كند كه فرمودند: «هر كس سوره جاثيه را بخواند پاداشش آن است كه اصلا آتش جهنم را نبيند و ناله و غرّش جهنم را نخواهد شنيد و با محمد صلی الله علیه و آله است».

هدف سوره

غرض اين سوره دعوت عموم بشر است به دين توحيد، و پرهيز از عذابى كه از آن انذار مى‌كند. سوره، نخست با مساله توحيد آغاز مى‌شود، و سپس به تشريع شريعت براى رسول خدا (ص) و اينكه بر آن جناب و بر عامه بشر لازم است از آن پيروى كنند اشاره نموده، می‌فرمايد: چون در پيش روى خود روزى را دارند كه در آن روز بر طبق اعمال صالحى كه انجام داده‌اند از ايمان و پيروى شريعت، و بر طبق گناهانى كه كرده‌ اند از اعراض از دين و غيره محاسبه خواهند شد. آن گاه پيشامدهايى را كه هر يك از اين دو طايفه در قيامت دارند ذكر می‌كند.

البته در خلال اين بيانات انذار شديد و تهديد سختى به مستكبرين دارد كه از آيات خدا اعراض مى‌كنند. و نيز به كسانى كه هواى نفس خود را معبود خود گرفته‌اند و خدا آنان را گمراه كرد در عين اينكه به گمراهى خود عالم بودند، هشدار می‌دهد. و از لطائفى كه در اين سوره آمده بيان معناى نوشتن نامه اعمال و استنساخ آن است

منابع

• فضل بن حسن طبرسی، ترجمه مجمع البيان في تفسير القرآن، ج‌22، ص329.
• محمد حسین طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان، ج‌18، ص: 235، قم 1374
• ترتیب نزول سوره ها، در همین دانشنامه

پیوست

سوره جاثیه/متن و ترجمه

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن	(اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن	آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن	تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی	تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
	دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن	تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن