المزار (شهید اول) (کتاب)

نویسنده	شهيد اول
موضوع	زیارتنامه‌ها
زبان	عربی
تعداد جلد	۱
المزار

این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

محتوای فعلی بخشی از یک کتاب متناسب با عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

کتاب «المَزار» تألیف شهید اول (م، ۷۸۶ ق)، مجموعه‌ای از زیارت‌های معصومین (علیهم‌السلام) و آداب و اعمال مخصوص زیارت آنهاست. این کتاب جزو منابع مهم زیارات شیعه محسوب می‌شود و از همان آغاز تألیف تاکنون، مورد توجه عالمان بوده است.

مؤلف

«محمد بن مکی عاملی» معروف به «شهید اول» (۷۳۴-۷۸۶ ق)، از فقهای نامدار شیعه در قرن هشتم هجری و شاگرد فخرالمحققین حلی است و خود از اساتید فاضل مقداد سیوری و علی بن خازن حائری می باشد.

برخی از مهمترین آثار او عبارتند از: اللمعة الدمشقیة، ذکرى الشیعة، البیان، الدروس الشرعیه فی فقه الامامیه، الأربعون حدیثا، الدرة الباهرة من الاصداف الطاهرة و القواعد و الفوائد، المزار.

شهید اول در ۵۲ سالگى در دمشق، بر اثر عداوت و حسادت دشمنان شیعه به شهادت رسید.

معرفی کتاب

برخی کتاب «المزار» شهید اول را با «المزار» شیخ مفید اشتباه گرفته اند، که بهترین راه حل این شبهه، مراجعه به کتاب‌هایی است که در آن از مزار شهید اول نقل شده است، مانند روایاتی که بحارالانوار از مزار شهید نقل می کند و با مزار شیخ مفید، تفاوت اساسی دارد.

یکی از ویژگی های این کتاب، وجود برخی از دعاها و زیارت‌ها است که تنها در این کتاب نقل شده و بدون شک، مؤلف که از بزرگترین عالمان شیعه است، آن را بدون مدرک و سند ذکر نکرده است، اما به لحاظ اختصار و یا دلیل دیگری، از ذکر منبع و سند آن خودداری نموده است، مانند زیارت مختار ثقفی.

شهید اول در این کتاب، موارد بسیاری از زیارات و اعمال آن را نقل کرده، بدون آنکه آن‌ها را به یکی از معصومین نسبت دهد و یا منبع و سند آن را بیان کند. البته مؤلف در بعضی موارد، نام گوینده زیارت و سؤال راوی از آن معصوم را ذکر کرده و سپس دعا و یا زیارت و اعمال آن را آورده است؛ به عنوان مثال می توان به زیارت امیرالمؤمنین علیه السلام در روز عید غدیر مشهور به «زیارت امین الله» که از طریق جابر جعفی از امام باقر علیه السلام از پدر بزرگوارش امام سجاد علیه السلام نقل کرده است. و نیز زیارت امام حسین علیه السلام که صفوان بن مهران از امام صادق علیه السلام نقل می کند و دعای «الهی عَظُم البلاء» که از امام زمان علیه السلام نقل می کند و یا دعای مسجد کوفه که از امام صادق علیه السلام نقل می کند، اشاره کرد.

برخی از زیارت‌ها و دعاهایی که در این کتاب بدون اسناد به معصوم آمده، در کتاب‌های دیگر از قول معصومان علیهم السلام به طور مسند ذکر شده است، مثلاً زیارت حضرت فاطمه علیهاالسلام در تهذیب الاحکام و بحارالانوار، به طور مسند از امام باقر علیه السلام نقل شده است؛ یا زیارت ائمه مدفون در بقیع که در کامل الزیارات و بحارالانوار، از یکی از ائمه اطهار علیهم السلام نقل شده است.

زیارت عاشورای معروف که از امام محمدباقر علیه السلام، توسط علقمه در کتب کامل الزیارات، مصباح المتجهد و بحارالانوار نقل شده، در این کتاب بدون اسناد به معصوم آمده است.

محتوای کتاب

بخش اول؛ زیارات:

زیارت پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله و حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها، زیارت ائمه بقیع علیهم السلام (امام حسن علیه السلام، امام سجاد علیه السلام، امام باقر علیه السلام، امام صادق علیه السلام)، زیارت حضرت امام علی علیه السلام و سایر مشاهد نجف، زیارت حضرت سیدالشهدا علیه السلام و اصحاب او، زیارت امام کاظم علیه السلام، زیارت امام جواد علیه السلام، زیارت امام رضا علیه السلام، زیارت امام هادی علیه السلام، زیارت امام حسن عسکری علیه السلام، زیارت امام مهدی عجل الله تعالی فرجه و مادر ایشان.

خاتمه: زیارت جامعه، زیارت سلمان، زیارت قبور شیعه، زیارت به نیابت دیگران.

بخش دوم؛ اعمال و آداب مساجد کوفه:

اعمال هنگام ورود به کوفه، اعمال مسجد جامع کوفه، اعمال و فضیلت مسجد سهله، اعمال و فضیلت مسجد صعصعه، اعمال و فضیلت مسجد غنی، اعمال و فضیلت مسجد جعفی، اعمال و فضیلت مسجد بنی کاهل.

خاتمه: زیارت مسلم بن عقیل، هانی بن عروه، مختار ثقفی.

منابع

• کتابشناسی زیارت، سید رضا باقریان موحد، صفحه ۱۷۰.