آیه لیلة المبیت: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (صفحه‌ای جدید حاوی '- آيه 207 سوره بقره/2 را كه در ليلة المبيت نازل شده، «آيه شراء» يا «آيه ليلة المب...' ایجاد کرد)
 
 
(۸ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
-
+
آیه 207 [[سوره بقره]] را كه در «[[لیلة المبیت|لیلة المَبیت]]» و در فضیلت [[امام على]] علیه‌السلام نازل شده، «آیه لیلة المَبیت»<ref> الصحیح من سیرة النبى الاعظم، ج‌ 7، ص‌ 224.</ref> یا «آیه شِراء» نامیده‌اند:
  
آيه 207 [[سوره بقره]]/2 را كه در ليلة المبيت نازل شده، «آيه شراء» يا «آيه ليلة المبيت»<ref> الصحيح من سيرة النبى، ج‌ 7، ص‌ 224.</ref> گفته‌اند. بر اساس روايات و نقل‌هاى تاريخى، هنگامى كه قبايل گوناگون قريش پس از وفات ابوطالب عليه‌السلام تصميم گرفتند شب هنگام به خانه پيامبر صلى الله عليه و آله حمله برند و حضرت را به قتل رسانند و پيامبر با نزول آيه 30 [[سوره انفال]]/8 از اين توطئه آگاه شد.
+
{{قرآن در قاب|«وَمِنَ النَّاسِ مَن يَشْرِي نَفْسَهُ ابْتِغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ وَاللّهُ رَؤُوفٌ بِالْعِبَادِ»|سوره=2|آیه=207|ترجمه=و از مردم کسی است که جانش را برای خشنودی خدا می فروشد [مانند امیرالمؤمنین (علیه السلام)] و خدا به بندگان مهربان است.}}
  
[[امام على]] عليه‌السلام اعلام آمادگى كرد كه آن شب (ليلة المبيت) را در بستر [[رسول خدا]] صلى الله عليه و آله بيارامد تا جان پيامبر رهايى يابد؛ آنگاه اين آيه در فضيلت على عليه‌السلام نازل شد:<ref> تفسير فرات كوفى، ص‌ 45؛ كشف الاسرار، ج‌ 1، ص‌ 554‌.</ref>
+
بر اساس روایات [[شأن نزول]] و نقل‌هاى تاریخى، هنگامى كه قبایل گوناگون [[قریش]] پس از وفات [[ابوطالب]] علیه‌السلام تصمیم گرفتند شب هنگام به خانه [[پیامبر]] صلى الله علیه وآله حمله برند و آن حضرت را به قتل رسانند، پیامبر با نزول آیه 30 [[سوره انفال]] (وَإِذْ يَمْكُرُ بِكَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِيُثْبِتُوكَ أَوْ يَقْتُلُوكَ أَوْ يُخْرِجُوكَ ۚ وَيَمْكُرُونَ وَيَمْكُرُ اللَّهُ ۖ وَاللَّهُ خَيْرُ الْمَاكِرِينَ) از این توطئه آگاه شد. [[امام على]] علیه‌السلام اعلام آمادگى كرد كه آن شب (لیلة المبیت) را در بستر [[رسول خدا]] صلى الله علیه وآله بخوابد تا جان پیامبر رهایى یابد و به سلامت از [[مكه]] خارج شود؛ آنگاه این [[آیه]] در فضیلت على علیه‌السلام نازل شد.<ref> تفسیر فرات كوفى، ص‌ 45؛ كشف الاسرار، ج‌ 1، ص‌ 554‌.</ref>
  
«و‌مِنَ النّاسِ مَن يَشرِى نَفسَهُ ابتِغاءَ مَرضاتِ اللّهِ واللّهُ رَءُوفٌ بِالعِباد == و از مردم كسى است كه جان خود را براى طلب خشنودى خدا مى‌فروشد و خدا به بندگان مهربان است».
+
[[شیخ طوسی|شيخ طوسی]] نيز در کتاب مجالس خود با پنج واسطه از سالم بن ابى‌الجعد كه او سند [[حديث]] را به [[ابوذر]] مي‌رساند نقل نمايد كه على علیه السلام در [[شورای شش نفره خلافت|شورای خلافت]] به حاضران گفت: ميل دارم از من موضوعى را كه مطرح مي‌كنم بشنويد، اگر حق بود قبول نمائيد و اگر باطل بود رد كنيد، گفتند: بگو! على علیه السلام پس از ذكر حقايق فضائل خويش كه مورد قبول آنان واقع شده بود، فرمود: آيا در ميان شما كسى هست كه اين آيه درباره او نازل شده باشد؟ سپس آيه «و مِن النّاس» را [[تلاوت قرآن|تلاوت]] نمود. آنان گفتند: همه ما اعتراف داريم كه تو هنگامى كه به جاى پيامبر در بستر او خوابيدى این آيه براى تو نازل گرديد.
  
==پانویس ==
+
[[ابن ابی الحدید|ابن‌ابى‌الحديد]] كه از علماى قرن هفتم [[اهل سنت|اهل‌سنّت]] است، در [[شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید (کتاب)|شرح نهج‌البلاغه]] خود آورده است: تمام مفسّران گفته‌اند اين آيه درباره على‌بن‌ابى‌طالب عليه السلام نازل شده است كه در ليلةالمبيت در بستر رسول خدا صلى الله عليه وآله خوابيد؛ و اين موضوع در حدى از [[تواتر]] است كه جز كافر يا ديوانه آنرا انكار نمى‌كند.<ref>شرح نهج‌البلاغه، ج 13، ص 262.</ref>
 +
 
 +
==پانویس==
 
<references />
 
<references />
===منابع===
 
  
علی خراسانی، دائرة‌المعارف قرآن كريم، جلد  1، ص 397
+
==منابع==
 +
 
 +
*[[دائرة المعارف قرآن کریم]]، علی خراسانی، ج1، ص397.
 +
*[[نمونه بينات در شأن نزول آيات]]، محمدباقر محقق،‌ ص70.
 +
*[[تفسیر نور]]، محسن قرائتی، ج1، ص321.
 +
 
 +
{{قرآن}}
 +
 
 +
[[رده:آیه‌های با عناوین خاص]]
 +
[[رده:آیات سوره بقره]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۵:۲۵

آیه 207 سوره بقره را كه در «لیلة المَبیت» و در فضیلت امام على علیه‌السلام نازل شده، «آیه لیلة المَبیت»[۱] یا «آیه شِراء» نامیده‌اند:

مشاهده آیه در سوره

«وَمِنَ النَّاسِ مَن يَشْرِي نَفْسَهُ ابْتِغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ وَاللّهُ رَؤُوفٌ بِالْعِبَادِ»

و از مردم کسی است که جانش را برای خشنودی خدا می فروشد [مانند امیرالمؤمنین (علیه السلام)] و خدا به بندگان مهربان است.

مشاهده آیه در سوره


بر اساس روایات شأن نزول و نقل‌هاى تاریخى، هنگامى كه قبایل گوناگون قریش پس از وفات ابوطالب علیه‌السلام تصمیم گرفتند شب هنگام به خانه پیامبر صلى الله علیه وآله حمله برند و آن حضرت را به قتل رسانند، پیامبر با نزول آیه 30 سوره انفال (وَإِذْ يَمْكُرُ بِكَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِيُثْبِتُوكَ أَوْ يَقْتُلُوكَ أَوْ يُخْرِجُوكَ ۚ وَيَمْكُرُونَ وَيَمْكُرُ اللَّهُ ۖ وَاللَّهُ خَيْرُ الْمَاكِرِينَ) از این توطئه آگاه شد. امام على علیه‌السلام اعلام آمادگى كرد كه آن شب (لیلة المبیت) را در بستر رسول خدا صلى الله علیه وآله بخوابد تا جان پیامبر رهایى یابد و به سلامت از مكه خارج شود؛ آنگاه این آیه در فضیلت على علیه‌السلام نازل شد.[۲]

شيخ طوسی نيز در کتاب مجالس خود با پنج واسطه از سالم بن ابى‌الجعد كه او سند حديث را به ابوذر مي‌رساند نقل نمايد كه على علیه السلام در شورای خلافت به حاضران گفت: ميل دارم از من موضوعى را كه مطرح مي‌كنم بشنويد، اگر حق بود قبول نمائيد و اگر باطل بود رد كنيد، گفتند: بگو! على علیه السلام پس از ذكر حقايق فضائل خويش كه مورد قبول آنان واقع شده بود، فرمود: آيا در ميان شما كسى هست كه اين آيه درباره او نازل شده باشد؟ سپس آيه «و مِن النّاس» را تلاوت نمود. آنان گفتند: همه ما اعتراف داريم كه تو هنگامى كه به جاى پيامبر در بستر او خوابيدى این آيه براى تو نازل گرديد.

ابن‌ابى‌الحديد كه از علماى قرن هفتم اهل‌سنّت است، در شرح نهج‌البلاغه خود آورده است: تمام مفسّران گفته‌اند اين آيه درباره على‌بن‌ابى‌طالب عليه السلام نازل شده است كه در ليلةالمبيت در بستر رسول خدا صلى الله عليه وآله خوابيد؛ و اين موضوع در حدى از تواتر است كه جز كافر يا ديوانه آنرا انكار نمى‌كند.[۳]

پانویس

  1. الصحیح من سیرة النبى الاعظم، ج‌ 7، ص‌ 224.
  2. تفسیر فرات كوفى، ص‌ 45؛ كشف الاسرار، ج‌ 1، ص‌ 554‌.
  3. شرح نهج‌البلاغه، ج 13، ص 262.

منابع

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن