آیه توارث بالایمان: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (مهدی موسوی صفحهٔ آيه توارث بالايمان را به آیه توارث بالایمان منتقل کرد)
 
سطر ۱: سطر ۱:
آیه 72 [[سوره انفال]]/8 را «آیه توارث بالایمان» گویند.<ref> التمهید، ج‌ 2، ص‌ 311.</ref> به این آیه، '''آیة‌الاخوة''' هم گفته‌اند.<ref> قمى، ج‌ 1، ص‌ 307.</ref> بر اساس این آیه، ارث برى میان خویشان در صورتى بود كه ایمان و ‌هجرت با هم باشد و اگر كسانى هجرت نكرده بودند، گرچه ایمان داشتند از خویشاوندان ارث ‌نمى‌بردند:
+
برخی آیه 72 [[سوره انفال]] را «آیه توارث بالایمان»،<ref> التمهید، ج‌ 2، ص‌ 311.</ref> یا «آیة‌ الاخوّة»<ref> تفسیر قمى، ج‌ 1، ص‌ 307.</ref> گفته‌اند. بر اساس این آیه، [[ارث]] بردن میان خویشان در صورتى بود كه [[ایمان]] و ‌[[هجرت]] با هم باشد و اگر كسانى هجرت نكرده بودند، گرچه ایمان داشتند از خویشاوندان ارث ‌نمى‌بردند:
  
{{قرآن در قاب|«إِنَّ الَّذِينَ آمَنُواْ وَ هَاجَرُواْ وَ جَاهَدُواْ بِأَمْوَالِهِمْ وَ أَنفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَالَّذِينَ آوَواْ وَّنَصَرُواْ أُوْلَئِكَ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاء بَعْضٍ وَالَّذِينَ آمَنُواْ وَلَمْ يُهَاجِرُواْ مَا لَكُم مِّن وَلاَيَتِهِم مِّن شَيْءٍ حَتَّى يُهَاجِرُواْ وَ إِنِ اسْتَنصَرُوكُمْ فِي الدِّينِ فَعَلَيْكُمُ النَّصْرُ إِلاَّ عَلَى قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَ بَيْنَهُم مِّيثَاقٌ وَاللّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ»|سوره=8|آیه=72}}
+
{{قرآن در قاب|«إِنَّ الَّذِينَ آمَنُواْ وَ هَاجَرُواْ وَ جَاهَدُواْ بِأَمْوَالِهِمْ وَ أَنفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَالَّذِينَ آوَواْ وَّنَصَرُواْ أُوْلَئِكَ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاء بَعْضٍ وَالَّذِينَ آمَنُواْ وَلَمْ يُهَاجِرُواْ مَا لَكُم مِّن وَلاَيَتِهِم مِّن شَيْءٍ حَتَّى يُهَاجِرُواْ وَ إِنِ اسْتَنصَرُوكُمْ فِي الدِّينِ فَعَلَيْكُمُ النَّصْرُ إِلاَّ عَلَى قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَ بَيْنَهُم مِّيثَاقٌ وَاللّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ»|سوره=8|آیه=72|ترجمه=مسلماً کسانی که ایمان آوردند، و هجرت کردند، و با اموال و جان هایشان در راه خدا جهاد نمودند، و کسانی که مهاجران را پناه و جا دادند و یاری کردند، اینانند که یار و دوست یکدیگرند. و کسانی که ایمان آوردند و هجرت نکردند شما را از دوستی آنان هیچ سودی نیست تا زمانی که هجرت کنند؛ و اگر در امور دین از شما یاری طلبند، بر شماست که آنان را یاری دهید مگر آنکه یاری دادن شما به زیان گروهی باشد که میان شما و آنان پیمان [ترک جنگ] برقرار است؛ و خدا به آنچه انجام می دهید، بیناست.}}
  
این آیه با ‌آیه {{متن قرآن|«و‌أُولُواالأَرحامِ بَعضُهُم أَولى بِبَعض»}} ([[سوره احزاب]]/33، 6) كه ارث را بر مبناى خویشاوندى مى‌داند، نسخ شده است.<ref> قمى، ج‌ 1، ص‌ 279؛ التمهید، ج‌ 2، ص‌ 312.</ref>
+
[[ابن عباس]] و [[حسن بصری]] و قتادة و مجاهد و سُدى گویند: این آیه درباره [[ارث]] بردن و میراث نازل گردیده، زیرا قبلا مسلمین به کسانى که [[هجرت]] نموده بودند، ارث می‌دادند و قانون وراثت بر بناى هجرت گذاشته شده بود و بر مبناى خویشاوندى و ارحام ارث داده نمى شد و در واقع خداوند میراث را به [[مهاجرین]] و [[انصار]] مربوط گردانیده بود و اگر کسى [[ایمان]] آورده ولى هجرت نکرده بود به خاطر این که مهاجرت ننموده و یا به مهاجرین کمک و یارى نکرده است، ارث نمى برد، تا اینکه آیه {{متن قرآن|«و‌أُولُواالأَرحامِ بَعضُهُم أَولى بِبَعض»}} ([[سوره احزاب]]، 6) نازل گردید و میراث از روى هجرت [[نسخ]] گردید و از آن به بعد به صاحبان خویشاوند از مؤمنین و مؤمنات ارث می‌رسید و نیز اهل دو ملت که قبلاً از روى مهاجرت و انصار بودن ارث می‌بردند، نسخ گردید.<ref>تفسیر مجمع البیان؛ تفسیر قمى، ج‌ 1، ص‌ 279؛ التمهید، ج‌ 2، ص‌ 312.</ref>
  
 +
و نیز گویند آیه درباره اعراب [[مکه]] نازل شده که [[پیامبر اسلام|پیامبر]] با آن‌ها مصالحه نمود که آن‌ها را به حال خودشان بگذارد که در اوطان خویش باشند و به طرف [[مدینه]] مهاجرت نکنند و اگر پیامبر اراده فرمود در جنگ‌ها با او باشند، ولى از غنائم جنگى چیزى بهره آن‌ها نشود و در مقابل با پیامبر معاهده بستند که اگر دشمنى در صدد جنگ با آن‌ها برآید پیامبر به یارى آن‌ها بشتابد مگر درباره قومى که بین پیامبر و آن قوم عهد و میثاقى وجود داشته باشد.<ref>تفسیر قمی.</ref>
 
==پانویس==
 
==پانویس==
<references/>
+
<references />
  
 
==منابع==
 
==منابع==
* علی خراسانی، دائرة‌المعارف قرآن كریم، جلد1، ص378.
+
 
 +
*[[دائرة المعارف قرآن کریم]]، علی خراسانی، ج1، ص378.
 +
*[[نمونه بينات در شأن نزول آيات]]، محمدباقر محقق،‌ ص397.
  
 
{{قرآن}}
 
{{قرآن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۵:۳۰

برخی آیه 72 سوره انفال را «آیه توارث بالایمان»،[۱] یا «آیة‌ الاخوّة»[۲] گفته‌اند. بر اساس این آیه، ارث بردن میان خویشان در صورتى بود كه ایمان و ‌هجرت با هم باشد و اگر كسانى هجرت نكرده بودند، گرچه ایمان داشتند از خویشاوندان ارث ‌نمى‌بردند:

مشاهده آیه در سوره

«إِنَّ الَّذِينَ آمَنُواْ وَ هَاجَرُواْ وَ جَاهَدُواْ بِأَمْوَالِهِمْ وَ أَنفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَالَّذِينَ آوَواْ وَّنَصَرُواْ أُوْلَئِكَ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاء بَعْضٍ وَالَّذِينَ آمَنُواْ وَلَمْ يُهَاجِرُواْ مَا لَكُم مِّن وَلاَيَتِهِم مِّن شَيْءٍ حَتَّى يُهَاجِرُواْ وَ إِنِ اسْتَنصَرُوكُمْ فِي الدِّينِ فَعَلَيْكُمُ النَّصْرُ إِلاَّ عَلَى قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَ بَيْنَهُم مِّيثَاقٌ وَاللّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ»

مسلماً کسانی که ایمان آوردند، و هجرت کردند، و با اموال و جان هایشان در راه خدا جهاد نمودند، و کسانی که مهاجران را پناه و جا دادند و یاری کردند، اینانند که یار و دوست یکدیگرند. و کسانی که ایمان آوردند و هجرت نکردند شما را از دوستی آنان هیچ سودی نیست تا زمانی که هجرت کنند؛ و اگر در امور دین از شما یاری طلبند، بر شماست که آنان را یاری دهید مگر آنکه یاری دادن شما به زیان گروهی باشد که میان شما و آنان پیمان [ترک جنگ] برقرار است؛ و خدا به آنچه انجام می دهید، بیناست.

مشاهده آیه در سوره


ابن عباس و حسن بصری و قتادة و مجاهد و سُدى گویند: این آیه درباره ارث بردن و میراث نازل گردیده، زیرا قبلا مسلمین به کسانى که هجرت نموده بودند، ارث می‌دادند و قانون وراثت بر بناى هجرت گذاشته شده بود و بر مبناى خویشاوندى و ارحام ارث داده نمى شد و در واقع خداوند میراث را به مهاجرین و انصار مربوط گردانیده بود و اگر کسى ایمان آورده ولى هجرت نکرده بود به خاطر این که مهاجرت ننموده و یا به مهاجرین کمک و یارى نکرده است، ارث نمى برد، تا اینکه آیه «و‌أُولُواالأَرحامِ بَعضُهُم أَولى بِبَعض» (سوره احزاب، 6) نازل گردید و میراث از روى هجرت نسخ گردید و از آن به بعد به صاحبان خویشاوند از مؤمنین و مؤمنات ارث می‌رسید و نیز اهل دو ملت که قبلاً از روى مهاجرت و انصار بودن ارث می‌بردند، نسخ گردید.[۳]

و نیز گویند آیه درباره اعراب مکه نازل شده که پیامبر با آن‌ها مصالحه نمود که آن‌ها را به حال خودشان بگذارد که در اوطان خویش باشند و به طرف مدینه مهاجرت نکنند و اگر پیامبر اراده فرمود در جنگ‌ها با او باشند، ولى از غنائم جنگى چیزى بهره آن‌ها نشود و در مقابل با پیامبر معاهده بستند که اگر دشمنى در صدد جنگ با آن‌ها برآید پیامبر به یارى آن‌ها بشتابد مگر درباره قومى که بین پیامبر و آن قوم عهد و میثاقى وجود داشته باشد.[۴]

پانویس

  1. التمهید، ج‌ 2، ص‌ 311.
  2. تفسیر قمى، ج‌ 1، ص‌ 307.
  3. تفسیر مجمع البیان؛ تفسیر قمى، ج‌ 1، ص‌ 279؛ التمهید، ج‌ 2، ص‌ 312.
  4. تفسیر قمی.

منابع

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن