جامعیت مقاله متوسط
کیفیت پژوهش متوسط است
مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

ائمه اطهار: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۱۹ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
−
==واژه شناسی==
+
{{خوب}}
−
واژه «ائمه» جمع کلمه [[امام]] بوده و نیز کلمه «اطهار» که به معنی پاکان است، ظاهراً برگرفته از آیه شریفه {{متن قرآن|«... إِنَّمَا يُرِيدُ الله لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا»}}([[سوره احزاب]]/33) می باشد، که بنا بر روایات محکم و متعدد در شأن [[اهل بیت]] گرامی [[محمد مصطفی]] (صلی الله علیه و آله) نازل شده و به [[آیه تطهیر]] معروف است. این آیه مبارکه از جمله دلایل طهارت و پاکی و عصمت «اهل بیت» علیهم السلام (که امامان نیز جزو آنان هستند) برشمرده می شود.  
+
'''«ائمه اطهار»''' عنوان مشهوری در میان [[شیعه|شیعیان]] است که به دوازده تن از پیشوایان و جانشینان پس از [[رسول اکرم]] (صلی الله علیه و آله) اطلاق می شود، به این سبب که اینان امامان [[معصوم]] و مطابق با [[آیه تطهیر]]، از هرگونه عیبی مبرا هستند. این دوازده تن را به همراه پیامبر اکرم و [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه زهرا]]، چهارده معصوم یا [[اهل بیت]] می‌نامند.
 +
==واژه‌شناسی==
 +
واژه «ائمه» جمع کلمه [[امام]] به معنای پیشواست. و کلمه «اطهار» که به معنی پاکان است، ظاهراً برگرفته از آیه شریفه {{متن قرآن|«... إِنَّمَا یرِیدُ الله لِیذْهِبَ عَنکمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیتِ وَ یطَهِّرَکمْ تَطْهِیرًا»}} ([[سوره احزاب]]، ۳۳) می باشد، که بنا بر روایات معتبر و متعدد، در شأن [[اهل بیت]] گرامی [[محمد مصطفی]] (صلی الله علیه و آله) نازل شده و به [[آیه تطهیر]] معروف است. این آیه مبارکه از جمله دلایل طهارت و پاکی و [[عصمت]] «اهل بیت» علیهم السلام (که امامان نیز جزو آنان هستند) برشمرده می شود.
  
−
تعبیر «ائمه اطهار» عنوان مشهوری در میان [[شیعه|شیعیان]] است که در واقع به دوازده تن از پیشوایان و جانشینان پس از [[رسول اکرم]] (صلی الله علیه و آله) اطلاق می شود. این دوازده تن را به همراه پیامبر اكرم و حضرت فاطمه زهرا، چهارده معصوم مي‌نامند.
+
==دوازده پیشوا در احادیث==
 +
محدثان [[شیعه]] و [[اهل سنت]] درباره اینکه جانشینان [[پیامبر خاتم|خاتم پیامبران]] دوازده نفر از نسل آن حضرت هستند، روایاتی نقل کرده اند.  
 +
===ائمه دوازده‌گانه در احادیث اهل‌سنت===
 +
برخی از این روایات که در کتب اهل سنت بیان شده عبارتند از: 
  
−
البته این نظریه که امامان و خلفای [[پیامبر خاتم|خاتم پیامبران]] دوازده نفر از نسل آن حضرت هستند، ساخته و بربافته شیعه نیست، بلکه ریشه عمیق در [[حدیث|احادیث]] موثق و متقنی است که هر دو گروه شیعه و [[سنی]] از [[پیامبر اعظم]] در کتب معتبر خویش نقل کرده اند.
+
*ابوعبدالله بخاری در کتاب [[صحیح بخاری (کتاب)|صحیح]] خود از طریق [[جابر بن سمره]] از رسول خدا(ص) نقل می کند که فرمود:{{متن حدیث|«یکون اثنی عشر امیراً،فقال کلمة لم اسمعها فقال ابی انه قال: کلهم من قریش»}}؛ [پس از من] دوازده امیر خواهند بود. سپس پیامبر سخنی فرمود که آن را نشنیدم. پدرم گفت: رسول خدا فرمود: همه آنان از [[قریش]] اند.<ref>صحیح البخاری، کتاب الاحکام، باب ۵۱ </ref>
 +
*مسلم نیز در [[صحیح مسلم (کتاب)|صحیح]] خود از طریق جابر بن سمره از رسول خدا(ص) نقل می کند: {{متن حدیث|«لایزال الاسلام عزیزا الی اثنی عشر خلیفة، کلهم من قریش»}}.<ref>صحیح مسلم، کتاب الامارة، باب ۱، حدیث ۷</ref>
 +
*ترمذی در [[سنن ترمذی (کتاب)|سنن]] خود از رسول خدا(ص) نقل می کند:{{متن حدیث|«یکون من بعدی اثنا عشر امیراً، کلهم من قریش.»}}.<ref>سنن الترمذی، کتاب فتن، باب ۴۶، حدیث ۱</ref>
 +
*[[ابو داوود سجستانی|ابو داود سجستانی]] در سنن خود از جابر بن سمره نقل می کند که گفت: از رسول خدا(ص) شنیدم می فرمود:{{متن حدیث|«لایزال هذا الدین قائماً حتی یکون علیکم اثنا عشر خلیفة کلهم تجتمع علیه الامة. فسمعت کلاماً من النبی(ص) لم افهمه، قلت لاَبی ما یقول؟ قال: کلهم من قریش»}}.<ref>سنن ابن داود، کتاب المهدی، حدیث۱</ref>
 +
*[[احمد بن حنبل]] نیز در مسند خود از طریق جابر بن سمره از رسول خدا(ص) نقل می کند:{{متن حدیث|«یکون لهذه الامة اثنا عشر خلیفة»}}.<ref>مسند احمدبن حنبل، ج۵، ص۱۰۶</ref>
 +
*[[حاکم نیشابوری]] در [[مستدرک حاکم نیشابوری (کتاب)|مستدرک]] از عون بن ابی جحیفه از پدرش از رسول خدا(ص) نقل می کند: {{متن حدیث|«لایزال امر امتی صالحاً حتی یمضی اثنا عشر خلیفة، کلهم من قریش»}}.<ref>المستدرک علی الصحیحین، حاکم نیشابوری، دارالکتاب، ج۳، ص۶۱۸</ref>
  
 +
محدثان دیگری مانند [[جلال الدین سیوطی|سیوطی]]، [[خطیب بغدادی]]، طبرانی، ابو نعیم، بیهقی و متقی هندی، نیز احادیث مشابهی را در کتابهایشان نقل کرده اند.<ref>رک:فصلنامه علوم حدیث، شماره ۶، زینلی، غلام حسین</ref>
  
−
برای نمونه مرحوم [[علامه طبرسی]] (متوفای 548 ق) در «إعلام الوری» این حدیث را از کتب [[اهل سنت]] ذکر می کند که:
+
===ائمه دوازده‌گانه در احادیث شیعه===
  
−
«مسروق گويد: ما نزد [[عبد الله بن مسعود]] بوديم، كه مردى از وى پرسيد آيا پيغمبر شما نگفت كه بعد از وى چند خليفه خواهند آمد، عبد الله گفت: چرا فرموده است، و ليكن كسى تا كنون اين موضوع را از من نپرسيده است و تو هم كه جوان هستى از اين مطالب اطلاع ندارى، من از حضرت رسول صلى اللَّه عليه و آله شنيدم فرمود: بعد از من خلفاء به اندازه نقباى [[بنى اسرائيل]] و [[حضرت موسى]] خواهند بود، و اينان دوازده نفرند كه همگان از [[قریش]] مي باشند.»<ref>                         ترجمه إعلام الورى، ص 504.</ref>
+
*[[امام باقر]] علیه السلام فرمود:{{متن حدیث|«نَحْنُ اِثْنَا عَشَرَ إِمَاماً مِنْهُمْ حَسَنٌ وَ حُسَینٌ ثُمَّ اَلْأَئِمَّةُ مِنْ وُلْدِ اَلْحُسَینِ عَلَیهِ اَلسَّلاَمُ»}}؛ ما دوازده امام هستیم، از جمله آنها حسن و حسین است و امامان از فرزندان حسین علیه السلام.<ref>الکافی، ج ۱ ص ۵۳۳</ref>
 +
*[[رسول خدا]] صلّى اللّٰه علیه و آله فرمود: {{متن حدیث|«مِنْ وُلْدِی اِثْنَا عَشَرَ نَقِیباً نُجَبَاءُ مُحَدَّثُونَ مُفَهَّمُونَ آخِرُهُمُ اَلْقَائِمُ بِالْحَقِّ یمْلَأُهَا عَدْلاً کمَا مُلِئَتْ جَوْراً»}}؛ از فرزندان من دوازده نفرند که نقیب (شناسنده و سرپرست) و نجیب (اصیل و خوش گوهر) و محدث و مفهم می باشند، آخرین آنها قائم بحق است، که زمین را از عدالت پر کند چنان که از ستم پر شده باشد.<ref>الکافی، ج ۱ ص ۵۳۴</ref>
  
−
وی همچنین در این زمینه آورده است:
+
==دوستی ائمه اطهار==
 +
محبت موجب قرب و نزدیکی به محبوب و اطاعت و پیروی از او می شود. به همین دلیل است که [[محبت اهل بیت علیهم السلام|محبت ائمه]] که انسانهای کامل و بندگان برگزیده خدا و دارای بالاترین خصلتهای اخلاقی هستند از بزرگترین فضایل انسانی به شمار می آید. در [[قرآن]] و روایات اسلامی اعم از [[شیعه]] و [[سنی]] بر [[مودت]] و محبت ائمه علیهم السلام تأکید فراوان شده است.
  
−
«[[جابر بن عبد الله انصارى]] گويد: هنگامى كه آيه شريفه (يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ)= [[سوره نساء]]/59) نازل گرديد خدمت حضرت رسول عرض كردم: ما خدا و رسول را شناختيم و اكنون مي خواهيم بدانيم اين [[اولی الامر]] كه طاعت آنان به اطاعت خدا و رسول قرين شده كدام افراد هستند؟
+
*[[پیامبر خدا]] صلی الله علیه و آله: {{متن حدیث|«لِکلِّ شَیءٍ أساسٌ، وأساسُ الإِسلامِ حُبُّنا أهلَ البَیتِ» }}؛ هر چیزی اساسی دارد و اساس اسلام محبت ما اهل بیت است.<ref>الکافی، ۲/۴۶/۲ ، المحاسن، ۱/۴۴۵/۱۰۳۱</ref>
 +
*[[امام باقر]] علیه السلام: {{متن حدیث|«حُبُّنا أهلَ البَیتِ نِظامُ الدّینِ»}}؛ دوست داشتن ما اهل بیت، نظام دین است. <ref>أمالی الطوسی، ۲۹۶ / ۵۸۲</ref>
 +
*[[امام على]] علیه السلام: {{متن حدیث|«سَمِعتُ رَسولَ اللّه ِ صلی الله علیه و آله یقولُ: أنَا سَیدُ وُلدِ آدَمَ، وأنتَ یا عَلِی وَالأَئِمَّةُ مِن بَعدِک سادَةُ اُمَّتی، مَن أحَبَّنا فَقَد أحَبَّ اللّه َ، ومَن أبغَضَنا فَقَد أبغَضَ اللّه، ومَن والانا فَقَد والَى اللّه َ، ومَن عادانا فَقَد عادَى اللّه َ، ومَن أطاعَنا فَقَد أطاعَ اللّه، ومَن عَصانا فَقَد عَصَى اللّه»}}؛ از رسول خدا شنیدم که فرمود: من سرور فرزندان آدم هستم و تو، اى على و امامان پس از تو، سروران امّت من هستید؛ هرکس ما را دوست بدارد، خدا را دوست داشته است و هرکس ما را دشمن داشته باشد، خدا را دشمن داشته است،... و هرکس از ما اطاعت کند، از خدا اطاعت کرده و هرکه از ما نافرمانى کند، خدا را نافرمانى کرده است.<ref>امالی الصدوق، ۳۸۴ / ۱۶ ، بشارة المصطفى، ۱۵۱</ref>
 +
*پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: {{متن حدیث|«حُبُّ آلِ مُحَمَّدٍ یومًا خَیرٌ مِن عِبادَةِ سَنَةٍ، ومَن ماتَ عَلَیهِ دَخَلَ الجَنَّةَ»}}؛ یک روز محبّت ورزیدن به آل محمّد، بهتر از یک سال عبادت است و هرکه با این محبّت از دنیا رود، وارد [[بهشت]] شود.<ref>ینابیع المودّة، ۳ / ۱۹۱</ref>
  
−
پیامبر فرمودند: اين افراد خلفاى من هستند.اى جابر اينان پيشوايان مسلمين مي باشند كه پس از من خواهند آمد اول آنها على بن ابى طالب است، پس از وى حسن و بعد از او حسين سپس على بن الحسين، و محمد بن على كه در تورات به باقر معروف است و تو او را درك خواهى كرد و هر گاه وى را ملاقات نمودى سلام مرا به او برسان، بعد از او جعفر بن محمد، و موسى بن جعفر و على بن موسى، و محمد بن على، و على بن محمد، و حسن بن على امام هستند.
+
==فضایل ائمه اطهار==
−
پس از اينها همنام و صاحب كنيه من كه حجت پروردگار و نشانه او در زمين است و نام او محمد بن حسن مي باشد كه از شيعيان و پيروان و دوستان خود غيبت خواهد کرد...»<ref> همان، ص 517. </ref>
 
  
 +
*[[امام علی]] علیه السلام در کلام شیوای خود در وصف [[اهل بیت]] علیهم السلام فرموده اند: {{متن حدیث|«نَحْنُ شَجَرَةُ النُّبُوَّةِ وَ مَحَطُّ الرِّسَالَةِ وَ مُخْتَلَفُ الْمَلَائِکةِ وَ مَعَادِنُ الْعِلْمِ وَ ینَابِیعُ الْحُکمِ نَاصِرُنَا وَ مُحِبُّنَا ینْتَظِرُ الرَّحْمَةَ وَ عَدُوُّنَا وَ مُبْغِضُنَا ینْتَظِرُ السَّطْوَةَ»}}؛ ما از درخت سرسبز رسالتیم و از جایگاه [[رسالت]] و محل آمد و شد [[فرشتگان]] برخاستیم، ما معدن‌هاى دانش و چشمه‌سارهاى [[حکمت]] الهى هستیم. یاران و دوستان ما در انتظار رحمت پروردگارند و دشمنان و کینه‌توزان ما در انتظار کیفر و لعنت خداوند بسر مى‌برند.<ref> نهج البلاغه، خطبه ۱۰۹ </ref>
 +
*[[امام رضا]] علیه السلام می فرمایند: {{متن حدیث|«نَحنُ حُجَجُ اللّه ِ فی خَلقِهِ ، وخُلَفاؤُهُ فی عِبادِهِ ، واُمَناؤُهُ عَلى سِرِّهِ . ونَحنُ کَلِمَةُ التَّقوى، والعُروَةُ الوُثقى»}}؛ ما حجّت هاى خداییم در میان خلایق و جانشینان او در میان بندگانش و معتمدان او در اسرارش. ما کلمه تقوا هستیم و دستاویز استوار.<ref>کمال الدین، ۲۰۲ / ۶ ، إرشاد القلوب، ۴۱۷</ref>
 +
*[[امام صادق]] علیه السلام: {{متن حدیث|«إنَّ اللّه َ عَزَّوجَلَّ أوضَحَ بِأَئِمَّةِ الهُدى مِن أهلِ بَیتِ نَبِینا عَن دینِهِ ، وأبلَجَ بِهِم عَن سَبیلِ مِنهاجِهِ ، وفَتَحَ بِهِم عَن باطِنِ ینابیعِ عِلمِهِ ، فَمَن عَرَفَ مِن اُمَّةِ مُحَمَّدٍ صلی الله علیه و آله واجِبَ حَقِّ إمامِهِ وَجَدَ طَعمَ حَلاوَةِ إیمانِهِ وعَلِمَ فَضلَ طَلاوَةِ إسلامِهِ»}}؛ خداوند عز و جل به وسیله امامان هدایت از خاندان پیامبر ما دینش را آشکار ساخت و به وسیله ایشان راهش را روشن نمود و به واسطه آنان چشمه هاى پنهان دانش خود را گشود. پس از امّت محمّد صلی الله علیه و آله هرکس که حقّ واجب امامش را بشناسد، مزه شیرین ایمانش را بچشد و به ارزش دلپذیرى اسلام خود پى برد.<ref>الکافی، ۱ / ۲۰۳ ، الغیبة للنعمانی، ۲۲۴ / ۷</ref>
  
−
==دلائل امامت ائمه اطهار عليهم السّلام==
+
==اسامی و مشخصات ائمه اطهار==
  
−
* از جمله دلائل روشن در باره [[امامت]] «ائمه اطهار» عليهم السّلام كه شايستگى آنان را در باره احراز اين مقام ثابت مي كند و ادعاى ديگران را باطل مي سازد، كثرت علوم و اطلاعات فوق العاده آن بزرگواران مي باشد. كليه علوم و دانش‌هاى مختلف كه در ميان اقوام و ملل پراكنده است و هر گروهى در فنى از آن تخصص و تبحر دارند تمام آن علوم و فنون در آل محمّد عليهم السّلام جمع شده است.
+
{| class="wikitable" cellpadding="2" border="1"
−
 
+
|-
−
اگر تنها در زندگى [[حضرت علی]] عليه السّلام دقت شود بطور وضوح مشاهده مى‌گردد كه آن جناب در تمام علوم و فضائل احاطه كامل داشته و در هر فنى از فنون بهره وافى داشته است، از امير المؤمنين سلام اللَّه عليه در ابواب [[توحيد]] و [[كلام]] و علوم [[دين]] و [[احكام]] شريعت و [[تفسير]] قرآن مطالب زيادى رسيده كه جميع خطباء و علماء و فصحاء را تحت الشعاع قرار داده است.
+
! rowspan="8" scope="row" |امام اول
−
 
+
|-
−
فرق مسلمين از عترت و فرزندان امير المؤمنين عليهم السّلام انواع مطالب را در علوم مختلفه روايت كرده‌اند و در فضل و دانش و حكمت و فضيلت آنان و علو شأن و مقام آن بزرگواران اتفاق دارند، از حضرت باقر و صادق عليهما السّلام چون در زمان [[تقيه]] نبودند، مسائل زيادى در ابواب علوم و مسائل [[حلال]] و [[حرام]] و احكام و قضايا منتشر گرديد و فرق مسلمين از خرمن فضائل آنان بهره‌مند شدند.
+
! rowspan="7" scope="row" |[[علی بن ابیطالب]]
−
 
+
|-
−
* دليل دوم بر امامت اهل بيت عليهم السّلام اين است كه: امت اسلام اجماع به طهارت و [[عدالت]] و مقام و منزلت و شرف ‌آنان دارد، و مطلبى را كه موجب نقص در ديانت آنان باشد اظهار نكرده‌اند، با اينكه خلفاى زمان آنها و دشمنانشان كوشش داشتند كه از مقام و منزلت آنان بكاهند، و موجبات هتك حرمت آنان را فراهم سازند.
+
| style="border-left:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''القاب'''
−
 
+
| style="border-right:none; border-bottom:none; " |امیرالمؤمنین، مرتضی، وصیّ
−
* از جمله دلائل بر امامت ائمه اطهار عليهم السّلام اينست كه: آن وجودات مقدس پس از حضرت رسول صلى اللَّه عليه و آله بهترين مردم هستند؛ ما بطور وضوح مشاهده مى كنيم كه خداوند دوست و دشمن را در برابر آنها خاضع و خاشع كرده است و همگان از آنان تعظيم و تكريم و تجليل و تبجيل ميكنند، و پروردگار متعال دلهاى مردم را متوجه آنها كرده با اينكه در عقائد و آراء و نظريات با يك ديگر اختلاف مشرب دارند.<ref> همان، ص 531-537. </ref>
+
|-
−
 
+
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''کنیه ها'''
−
 
+
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |ابوالحسن، ابو تراب
−
==روایاتی در فضیلت ائمه اطهار==
+
|-
−
 
+
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''ولادت'''
−
[[امام علی]] علیه السلام در کلام شیوای خود در وصف اهل بیت علیهم السلام فرموده اند: «نَحْنُ شَجَرَةُ النُّبُوَّةِ وَ مَحَطُّ الرِّسَالَةِ وَ مُخْتَلَفُ الْمَلَائِكَةِ وَ مَعَادِنُ الْعِلْمِ وَ يَنَابِيعُ الْحُكْمِ نَاصِرُنَا وَ مُحِبُّنَا يَنْتَظِرُ الرَّحْمَةَ وَ عَدُوُّنَا وَ مُبْغِضُنَا يَنْتَظِرُ السَّطْوَةَ؛ ما از درخت سرسبز رسالتيم و از جايگاه [[رسالت]] و محل آمد و شد [[فرشتگان]] برخاستيم، ما معدن‌هاى دانش و چشمه‌سارهاى [[حکمت]] الهى هستيم. ياران و دوستان ما در انتظار رحمت پروردگارند و دشمنان و كينه‌توزان ما در انتظار كيفر و لعنت خداوند بسر مى‌برند.<ref> [[نهج البلاغه]]/خطبه 109. </ref>
+
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۱۳ رجب ۳۰ عام الفیل (مکه (کعبه))
−
 
+
|-
−
[[امام رضا]] علیه السلام از پيغمبر اكرم صلی الله علیه و آله روايت كند كه فرمود: «اى على! تو و امامان از نسل تو پس از من حجت هاى خدائيد بر خلق خدا و نشانه هاى او هستسد در آفريده هايش، پس هر كس يكى از شما را منكر شود مرا انكار نموده است.»
+
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''شهادت'''
−
 
+
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۲۱ رمضان ۴۰ ه‍.ق (کوفه)
−
==اسامی و مشخصات ائمه علیهم السلام==
+
|-
−
<center>
+
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''امامت'''
−
 
+
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۱۱-۴۰ ه‍.ق
−
{| class="wikitable"
+
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''نام مادر'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |[[فاطمه بنت اسد]]
 +
|-
 +
! rowspan="8" scope="row" |امام دوم
 +
|-
 +
! rowspan="7" scope="row" |[[حسن بن علی بن ابیطالب]]
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''القاب'''
 +
| style="border-right:none; border-bottom:none; " |مجتبی، سبط
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''کنیه ها'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |ابومحمد
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''ولادت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۱۵ رمضان ۲ ه‍.ق (مدینه)
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''شهادت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۲۸ صفر ۵۰ ه‍.ق (مدینه)
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''امامت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۴۰-۵۰ ه‍.ق
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''نام مادر'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |[[حضرت فاطمه(س)]]
 +
|-
 +
! rowspan="8" scope="row" |امام سوم
 +
|-
 +
! rowspan="7" scope="row" |[[حسین بن علی بن ابیطالب]]
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''القاب'''
 +
| style="border-right:none; border-bottom:none; " |سید الشهداء
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''کنیه ها'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |ابوعبدالله
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''ولادت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۳ شعبان ۳ ه‍.ق (مدینه)
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''شهادت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۱۰ محرم (عاشورا) ۶۱ ه‍.ق (کربلا)
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''امامت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۵۰-۶۱ ه‍.ق
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''نام مادر'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |[[حضرت فاطمه(س)]]
 +
|-
 +
! rowspan="8" scope="row" |امام چهارم
 +
|-
 +
! rowspan="7" scope="row" |[[علی بن الحسین]]
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''القاب'''
 +
| style="border-right:none; border-bottom:none; " |سجاد، زین العابدین
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''کنیه ها'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |ابوالحسن
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''ولادت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۵ شعبان ۳۸ ه‍.ق (مدینه)
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''شهادت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۲۵ محرم ۹۵ ه‍.ق (مدینه)
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''امامت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۶۱-۹۴ ه‍.ق
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''نام مادر'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |[[شهربانو]]
 +
|-
 +
! rowspan="8" scope="row" |امام پنجم
 +
|-
 +
! rowspan="7" scope="row" |[[محمد بن علی]]
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''القاب'''
 +
| style="border-right:none; border-bottom:none; " |باقر العلوم
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''کنیه ها'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |ابو جعفر
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''ولادت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۱ رجب ۵۷ ه‍.ق (مدینه)
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''شهادت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۷ ذی الحجه ۱۱۴ ه‍.ق (مدینه)
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''امامت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۹۴-۱۱۴ ه‍.ق
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''نام مادر'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |[[فاطمه دختر امام حسن علیه السلام]]
 +
|-
 +
! rowspan="8" scope="row" |امام ششم
 +
|-
 +
! rowspan="7" scope="row" |[[جعفر بن محمد]]
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''القاب'''
 +
| style="border-right:none; border-bottom:none; " |صادق
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''کنیه ها'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |ابوعبدالله
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''ولادت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۱۷ ربیع الأول ۸۳ ه‍.ق (مدینه)
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''شهادت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۲۵ شوال ۱۴۸ ه‍.ق (مدینه)
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''امامت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۱۱۴-۱۴۸ ه‍.ق
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''نام مادر'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |[[ام فروه]]، دختر [[قاسم بن محمد بن ابی بکر|قاسم بن محمد بن ابی‌بکر]]
 +
|-
 +
! rowspan="8" scope="row" |امام هفتم
 +
|-
 +
! rowspan="7" scope="row" |[[موسی بن جعفر]]
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''القاب'''
 +
| style="border-right:none; border-bottom:none; " |کاظم
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''کنیه ها'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |ابوالحسن
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''ولادت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۷ صفر ۱۲۸ ه‍.ق (مدینه)
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''شهادت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۲۵ رجب ۱۸۳ ه‍.ق (کاظمین)
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''امامت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۱۴۸-۱۸۳ ه‍.ق
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''نام مادر'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |[[حمیده مادر امام کاظم علیه السلام|حمیده بربریه]]
 +
|-
 +
! rowspan="8" scope="row" |امام هشتم
 +
|-
 +
! rowspan="7" scope="row" |[[امام رضا علیه السلام|علی بن موسی]]
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''القاب'''
 +
| style="border-right:none; border-bottom:none; " |رضا
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''کنیه ها'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |ابوالحسن
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''ولادت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۱۱ ذی القعده ۱۴۸ ه‍.ق (مدینه)
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''شهادت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |آخر صفر ۲۰۳ ه‍.ق (مشهد)
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''امامت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۱۸۳-۲۰۳ ه‍.ق
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''نام مادر'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |[[تکتم]]
 +
|-
 +
! rowspan="8" scope="row" |امام نهم
 +
|-
 +
! rowspan="7" scope="row" |[[محمد بن علی]]
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''القاب'''
 +
| style="border-right:none; border-bottom:none; " |تقی، جواد
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''کنیه ها'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |ابوجعفر
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''ولادت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۱۰ رجب ۹۵ ه‍.ق (مدینه)
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''شهادت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |آخر ذی القعده ۲۲۰ ه‍.ق (کاظمین)
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''امامت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۲۰۳-۲۲۰ ه‍.ق
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''نام مادر'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |[[سبیکه]]
 +
|-
 +
! rowspan="8" scope="row" |امام دهم
 +
|-
 +
! rowspan="7" scope="row" |[[امام جواد علیه السلام|علی بن محمد]]
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''القاب'''
 +
| style="border-right:none; border-bottom:none; " |نقی، هادی
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''کنیه ها'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |ابوالحسن
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''ولادت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۱۵ ذی الحجه ۲۱۲ ه‍.ق (مدینه)
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''شهادت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۳ رجب ۲۵۴ ه‍.ق (سامرا)
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''امامت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۲۲۰-۲۵۴ ه‍.ق
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''نام مادر'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |[[سمانه مادر امام هادی|سمانه مغربیه]]
 +
|-
 +
! rowspan="8" scope="row" |امام یازدهم
 +
|-
 +
! rowspan="7" scope="row" |[[امام حسن عسکری علیه السلام|حسن بن علی]]
 +
|-
 +
| style="border-left:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''القاب'''
 +
| style="border-right:none; border-bottom:none; " |زکیّ، عسکری
 
|-
 
|-
−
! اسم !! القاب !! کنیه!! روز تولد !! سال تولد!! محل تولد!! روز شهادت !! سال شهادت !!محل شهادت!! امامت !! مدت امامت!! نام مادر
+
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''کنیه ها'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |ابومحمد
 
|-
 
|-
−
| [[علی بن ابیطالب]] || امیرالمؤمنین || ابوالحسن || [[۱۳ رجب]]||۳۰ [[عام الفیل]] || [[مکه]] ([[کعبه]]) || [[۲۱ رمضان]]|| ۴۰ه‍. ق || [[کوفه]]|| ۱۱-۴۰ق|| ۲۳ سال||[[فاطمه بنت اسد]]
+
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''ولادت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۱۰ ربیع الثانی ۲۳۲ ه‍.ق (مدینه)
 
|-
 
|-
−
| [[امام حسن|حسن بن علی]] || مجتبی || ابومحمد || [[۱۵ رمضان]] || ۲ ه‍.ق || [[مدینه]] || [[۲۸ صفر]] ||۵۰ ه‍.ق || [[مدینه]]||۴۰-۵۰ق ||۱۰ سال||[[حضرت فاطمه(س)|فاطمه(س)]]
+
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''شهادت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۸ ربیع الاول ۲۶۰ ه‍.ق (سامرا)
 
|-
 
|-
−
| [[امام حسین|حسین بن علی]] || سید الشهداء || ابوعبدالله ||  [[۳ شعبان]] || ۳ ه‍.ق || مدینه || [[۱۰ محرم]] [[عاشورا]]||۶۱ ه‍.ق || [[کربلا]]||۵۰-۶۱ق || ۱۰ سال||فاطمه(س)
+
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''امامت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۲۵۴-۲۶۰ ه‍.ق
 
|-
 
|-
−
| [[امام سجاد|علی بن الحسین]] || سجاد، زین العابدین || ابوالحسن|| [[۵ شعبان]] || ۳۸ ه‍.ق || [[مدینه]] || [[۲۵ محرم]] || ۹۵ ه‍.ق ||مدینه || ۶۱-۹۴ق|| ۳۵ سال||[[شهربانو]]
+
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''نام مادر'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |[[سوسن مادر امام حسن عسکری علیه السلام|سوسن]] یا حُدیثه یا سلیل
 
|-
 
|-
−
| [[امام باقر|محمد بن علی]] || باقر العلوم || ابو جعفر || [[۱ رجب]]|| ۵۷ ه‍.ق || مدینه || [[۷ ذی‌الحجه]]||۱۱۴ ه‍.ق || مدینه||۹۴-۱۱۵ق ||۱۹ سال||[[ فاطمه دختر امام حسن مجتبی|فاطمه]]
+
! rowspan="8" scope="row" |امام دوازدهم
 
|-
 
|-
−
| [[امام صادق|جعفر بن محمد]] || صادق || ابوعبدالله || [[۱۷ ربیع‌الاول]] ||۸۳ ه‍.ق || مدینه || [[۲۵ شوال]] || ۱۴۸ ه‍.ق || مدینه||۱۱۴-۱۴۸ق || ۳۴ سال||[[فاطمه دختر قاسم بن محمد بن ابی بکر|فاطمه]]
+
! rowspan="7" scope="row" |[[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|محمد بن الحسن]]
 
|-
 
|-
−
| [[امام کاظم|موسی بن جعفر]] || کاظم || ابوالحسن|| [[۷ صفر]] || ۱۲۸ ه‍.ق || مدینه || [[۲۵ رجب]] || ۱۸۳ ه‍.ق ||[[کاظمین]]||۱۴۸-۱۸۳ق ||۳۵ سال||[[حمیده بربریه]]
+
| style="border-left:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''القاب'''
 +
| style="border-right:none; border-bottom:none; " |قائم، مهدی، صاحب‌الزمان، حجت، [[بقیة الله|بقیة‌اللّه]]
 
|-
 
|-
−
| [[امام رضا|علی بن موسی]] || رضا || ابوالحسن || [[۱۱ ذی‌القعده]] || ۱۴۸ ه‍.ق || [[مدینه]] || آخر [[صفر]]|| ۲۰۳ ه‍.ق||[[مشهد]]||۱۸۳-۲۰۳ق ||۲۰ سال||[[تکتم]]
+
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''کنیه ها'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |ابوالقاسم
 
|-
 
|-
−
| [[امام جواد|محمد بن علی]] || تقی، جواد|| ابوجعفر || [[۱۰ رجب]] || ۹۵ ه‍.ق || مدینه || آخر [[ذی القعدة]]|| ۲۲۰ ه‍.ق || [[کاظمین]]||۲۰۳-۲۲۰ق ||۱۷ سال||[[سبیکه]]
+
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''ولادت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۱۵ شعبان ۲۵۵ ه‍.ق (سامرا)
 
|-
 
|-
−
| [[امام هادی|علی بن محمد]] || هادی، نقی || ابوالحسن || [[۱۵ ذی‌الحجه]] || ۲۱۲ ه‍.ق || مدینه ([[صریا]]) || [[۳ رجب]] || ۲۵۴ ه‍.ق|| [[سامرا]]||۲۲۰-۲۵۴ق|| ۳۴ سال||[[سمانه مغربیه]]
+
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''شهادت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |
 
|-
 
|-
−
| [[امام عسکری| حسن بن علی]] ||زکی، عسکری || ابومحمد || [[۱۰ ربیع‌الثانی]] || ۲۳۲ ه‍.ق || مدینه || [[۸ ربیع‌الاول]] || ۲۶۰ ه‍.ق|| سامرا||۲۵۴-۲۶۰ق|| ۶ سال||حدیثه یا[[سلیل]]
+
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''امامت'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |۲۶۰ ه‍.ق - تاکنون
 
|-
 
|-
−
| [[امام مهدی| حجة بن الحسن]] || قائم || ابوالقاسم || [[۱۵ شعبان]] || ۲۵۵ ه‍.ق|| سامرا || ||  || || [[۹ ربیع‌الاول|۹ ربیع الاول]] ۲۶۰ ه‍.ق  ||۱۱۷۵ سال تاکنون||[[نرجس]] خاتون
+
| style="border-left:none; border-top:none; border-bottom:none; background:#E۴E۵FF " |'''نام مادر'''
 +
| style="border-right:none; border-top:none; border-bottom:none; " |[[نرجس خاتون]]
 
|}
 
|}
−
</center>
 
−
 
 
==پيوندها==
 
==پيوندها==
−
 
+
*[[امام]]
−
* [[امام]]
+
*[[اهل بیت]]
−
* [[اهل بیت]]
+
*[[اولی الأمر]]
−
* [[اولی الأمر]]
 
−
 
 
−
 
 
 
==پانویس==
 
==پانویس==
−
<references/>
+
<references />
−
 
 
−
 
 
−
==منابع==
 
−
 
 
−
* نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتى؛
 
−
 
 
−
* فضل بن حسن طبرسی، إعلام الوری بأعلام الهدی، ترجمه عزيز الله عطاردى‌، انتشارات اسلامية، تهران‌، 1390 ق‌؛
 
−
 
 
 
{{چهارده معصوم علیهم السلام}}
 
{{چهارده معصوم علیهم السلام}}
−
 
+
{{سنجش کیفی
 +
|سنجش=شده
 +
|شناسه= خوب
 +
|عنوان بندی مناسب= خوب
 +
|کفایت منابع و پی نوشت ها= خوب
 +
|رعایت سطح مخاطب عام= خوب
 +
|رعایت ادبیات دانشنامه ای= خوب
 +
|جامعیت= متوسط
 +
|رعایت اختصار= خوب
 +
|سیر منطقی= خوب
 +
|کیفیت پژوهش= متوسط
 +
|رده=دارد
 +
}}
 
[[رده: ائمه اطهار]]
 
[[رده: ائمه اطهار]]
−
 
+
[[رده:اهل البیت]]
 +
[[رده: مقاله های مهم]]
 
{{اعتقادات شیعه}}
 
{{اعتقادات شیعه}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۵۵

Confirm3.jpg

«ائمه اطهار» عنوان مشهوری در میان شیعیان است که به دوازده تن از پیشوایان و جانشینان پس از رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) اطلاق می شود، به این سبب که اینان امامان معصوم و مطابق با آیه تطهیر، از هرگونه عیبی مبرا هستند. این دوازده تن را به همراه پیامبر اکرم و حضرت فاطمه زهرا، چهارده معصوم یا اهل بیت می‌نامند.

واژه‌شناسی

واژه «ائمه» جمع کلمه امام به معنای پیشواست. و کلمه «اطهار» که به معنی پاکان است، ظاهراً برگرفته از آیه شریفه «... إِنَّمَا یرِیدُ الله لِیذْهِبَ عَنکمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیتِ وَ یطَهِّرَکمْ تَطْهِیرًا» (سوره احزاب، ۳۳) می باشد، که بنا بر روایات معتبر و متعدد، در شأن اهل بیت گرامی محمد مصطفی (صلی الله علیه و آله) نازل شده و به آیه تطهیر معروف است. این آیه مبارکه از جمله دلایل طهارت و پاکی و عصمت «اهل بیت» علیهم السلام (که امامان نیز جزو آنان هستند) برشمرده می شود.

دوازده پیشوا در احادیث

محدثان شیعه و اهل سنت درباره اینکه جانشینان خاتم پیامبران دوازده نفر از نسل آن حضرت هستند، روایاتی نقل کرده اند.

ائمه دوازده‌گانه در احادیث اهل‌سنت

برخی از این روایات که در کتب اهل سنت بیان شده عبارتند از:

  • ابوعبدالله بخاری در کتاب صحیح خود از طریق جابر بن سمره از رسول خدا(ص) نقل می کند که فرمود:«یکون اثنی عشر امیراً،فقال کلمة لم اسمعها فقال ابی انه قال: کلهم من قریش»؛ [پس از من] دوازده امیر خواهند بود. سپس پیامبر سخنی فرمود که آن را نشنیدم. پدرم گفت: رسول خدا فرمود: همه آنان از قریش اند.[۱]
  • مسلم نیز در صحیح خود از طریق جابر بن سمره از رسول خدا(ص) نقل می کند: «لایزال الاسلام عزیزا الی اثنی عشر خلیفة، کلهم من قریش».[۲]
  • ترمذی در سنن خود از رسول خدا(ص) نقل می کند:«یکون من بعدی اثنا عشر امیراً، کلهم من قریش.».[۳]
  • ابو داود سجستانی در سنن خود از جابر بن سمره نقل می کند که گفت: از رسول خدا(ص) شنیدم می فرمود:«لایزال هذا الدین قائماً حتی یکون علیکم اثنا عشر خلیفة کلهم تجتمع علیه الامة. فسمعت کلاماً من النبی(ص) لم افهمه، قلت لاَبی ما یقول؟ قال: کلهم من قریش».[۴]
  • احمد بن حنبل نیز در مسند خود از طریق جابر بن سمره از رسول خدا(ص) نقل می کند:«یکون لهذه الامة اثنا عشر خلیفة».[۵]
  • حاکم نیشابوری در مستدرک از عون بن ابی جحیفه از پدرش از رسول خدا(ص) نقل می کند: «لایزال امر امتی صالحاً حتی یمضی اثنا عشر خلیفة، کلهم من قریش».[۶]

محدثان دیگری مانند سیوطی، خطیب بغدادی، طبرانی، ابو نعیم، بیهقی و متقی هندی، نیز احادیث مشابهی را در کتابهایشان نقل کرده اند.[۷]

ائمه دوازده‌گانه در احادیث شیعه

  • امام باقر علیه السلام فرمود:«نَحْنُ اِثْنَا عَشَرَ إِمَاماً مِنْهُمْ حَسَنٌ وَ حُسَینٌ ثُمَّ اَلْأَئِمَّةُ مِنْ وُلْدِ اَلْحُسَینِ عَلَیهِ اَلسَّلاَمُ»؛ ما دوازده امام هستیم، از جمله آنها حسن و حسین است و امامان از فرزندان حسین علیه السلام.[۸]
  • رسول خدا صلّى اللّٰه علیه و آله فرمود: «مِنْ وُلْدِی اِثْنَا عَشَرَ نَقِیباً نُجَبَاءُ مُحَدَّثُونَ مُفَهَّمُونَ آخِرُهُمُ اَلْقَائِمُ بِالْحَقِّ یمْلَأُهَا عَدْلاً کمَا مُلِئَتْ جَوْراً»؛ از فرزندان من دوازده نفرند که نقیب (شناسنده و سرپرست) و نجیب (اصیل و خوش گوهر) و محدث و مفهم می باشند، آخرین آنها قائم بحق است، که زمین را از عدالت پر کند چنان که از ستم پر شده باشد.[۹]

دوستی ائمه اطهار

محبت موجب قرب و نزدیکی به محبوب و اطاعت و پیروی از او می شود. به همین دلیل است که محبت ائمه که انسانهای کامل و بندگان برگزیده خدا و دارای بالاترین خصلتهای اخلاقی هستند از بزرگترین فضایل انسانی به شمار می آید. در قرآن و روایات اسلامی اعم از شیعه و سنی بر مودت و محبت ائمه علیهم السلام تأکید فراوان شده است.

  • پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: «لِکلِّ شَیءٍ أساسٌ، وأساسُ الإِسلامِ حُبُّنا أهلَ البَیتِ» ؛ هر چیزی اساسی دارد و اساس اسلام محبت ما اهل بیت است.[۱۰]
  • امام باقر علیه السلام: «حُبُّنا أهلَ البَیتِ نِظامُ الدّینِ»؛ دوست داشتن ما اهل بیت، نظام دین است. [۱۱]
  • امام على علیه السلام: «سَمِعتُ رَسولَ اللّه ِ صلی الله علیه و آله یقولُ: أنَا سَیدُ وُلدِ آدَمَ، وأنتَ یا عَلِی وَالأَئِمَّةُ مِن بَعدِک سادَةُ اُمَّتی، مَن أحَبَّنا فَقَد أحَبَّ اللّه َ، ومَن أبغَضَنا فَقَد أبغَضَ اللّه، ومَن والانا فَقَد والَى اللّه َ، ومَن عادانا فَقَد عادَى اللّه َ، ومَن أطاعَنا فَقَد أطاعَ اللّه، ومَن عَصانا فَقَد عَصَى اللّه»؛ از رسول خدا شنیدم که فرمود: من سرور فرزندان آدم هستم و تو، اى على و امامان پس از تو، سروران امّت من هستید؛ هرکس ما را دوست بدارد، خدا را دوست داشته است و هرکس ما را دشمن داشته باشد، خدا را دشمن داشته است،... و هرکس از ما اطاعت کند، از خدا اطاعت کرده و هرکه از ما نافرمانى کند، خدا را نافرمانى کرده است.[۱۲]
  • پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: «حُبُّ آلِ مُحَمَّدٍ یومًا خَیرٌ مِن عِبادَةِ سَنَةٍ، ومَن ماتَ عَلَیهِ دَخَلَ الجَنَّةَ»؛ یک روز محبّت ورزیدن به آل محمّد، بهتر از یک سال عبادت است و هرکه با این محبّت از دنیا رود، وارد بهشت شود.[۱۳]

فضایل ائمه اطهار

  • امام علی علیه السلام در کلام شیوای خود در وصف اهل بیت علیهم السلام فرموده اند: «نَحْنُ شَجَرَةُ النُّبُوَّةِ وَ مَحَطُّ الرِّسَالَةِ وَ مُخْتَلَفُ الْمَلَائِکةِ وَ مَعَادِنُ الْعِلْمِ وَ ینَابِیعُ الْحُکمِ نَاصِرُنَا وَ مُحِبُّنَا ینْتَظِرُ الرَّحْمَةَ وَ عَدُوُّنَا وَ مُبْغِضُنَا ینْتَظِرُ السَّطْوَةَ»؛ ما از درخت سرسبز رسالتیم و از جایگاه رسالت و محل آمد و شد فرشتگان برخاستیم، ما معدن‌هاى دانش و چشمه‌سارهاى حکمت الهى هستیم. یاران و دوستان ما در انتظار رحمت پروردگارند و دشمنان و کینه‌توزان ما در انتظار کیفر و لعنت خداوند بسر مى‌برند.[۱۴]
  • امام رضا علیه السلام می فرمایند: «نَحنُ حُجَجُ اللّه ِ فی خَلقِهِ ، وخُلَفاؤُهُ فی عِبادِهِ ، واُمَناؤُهُ عَلى سِرِّهِ . ونَحنُ کَلِمَةُ التَّقوى، والعُروَةُ الوُثقى»؛ ما حجّت هاى خداییم در میان خلایق و جانشینان او در میان بندگانش و معتمدان او در اسرارش. ما کلمه تقوا هستیم و دستاویز استوار.[۱۵]
  • امام صادق علیه السلام: «إنَّ اللّه َ عَزَّوجَلَّ أوضَحَ بِأَئِمَّةِ الهُدى مِن أهلِ بَیتِ نَبِینا عَن دینِهِ ، وأبلَجَ بِهِم عَن سَبیلِ مِنهاجِهِ ، وفَتَحَ بِهِم عَن باطِنِ ینابیعِ عِلمِهِ ، فَمَن عَرَفَ مِن اُمَّةِ مُحَمَّدٍ صلی الله علیه و آله واجِبَ حَقِّ إمامِهِ وَجَدَ طَعمَ حَلاوَةِ إیمانِهِ وعَلِمَ فَضلَ طَلاوَةِ إسلامِهِ»؛ خداوند عز و جل به وسیله امامان هدایت از خاندان پیامبر ما دینش را آشکار ساخت و به وسیله ایشان راهش را روشن نمود و به واسطه آنان چشمه هاى پنهان دانش خود را گشود. پس از امّت محمّد صلی الله علیه و آله هرکس که حقّ واجب امامش را بشناسد، مزه شیرین ایمانش را بچشد و به ارزش دلپذیرى اسلام خود پى برد.[۱۶]

اسامی و مشخصات ائمه اطهار

امام اول
علی بن ابیطالب
القاب امیرالمؤمنین، مرتضی، وصیّ
کنیه ها ابوالحسن، ابو تراب
ولادت ۱۳ رجب ۳۰ عام الفیل (مکه (کعبه))
شهادت ۲۱ رمضان ۴۰ ه‍.ق (کوفه)
امامت ۱۱-۴۰ ه‍.ق
نام مادر فاطمه بنت اسد
امام دوم
حسن بن علی بن ابیطالب
القاب مجتبی، سبط
کنیه ها ابومحمد
ولادت ۱۵ رمضان ۲ ه‍.ق (مدینه)
شهادت ۲۸ صفر ۵۰ ه‍.ق (مدینه)
امامت ۴۰-۵۰ ه‍.ق
نام مادر حضرت فاطمه(س)
امام سوم
حسین بن علی بن ابیطالب
القاب سید الشهداء
کنیه ها ابوعبدالله
ولادت ۳ شعبان ۳ ه‍.ق (مدینه)
شهادت ۱۰ محرم (عاشورا) ۶۱ ه‍.ق (کربلا)
امامت ۵۰-۶۱ ه‍.ق
نام مادر حضرت فاطمه(س)
امام چهارم
علی بن الحسین
القاب سجاد، زین العابدین
کنیه ها ابوالحسن
ولادت ۵ شعبان ۳۸ ه‍.ق (مدینه)
شهادت ۲۵ محرم ۹۵ ه‍.ق (مدینه)
امامت ۶۱-۹۴ ه‍.ق
نام مادر شهربانو
امام پنجم
محمد بن علی
القاب باقر العلوم
کنیه ها ابو جعفر
ولادت ۱ رجب ۵۷ ه‍.ق (مدینه)
شهادت ۷ ذی الحجه ۱۱۴ ه‍.ق (مدینه)
امامت ۹۴-۱۱۴ ه‍.ق
نام مادر فاطمه دختر امام حسن علیه السلام
امام ششم
جعفر بن محمد
القاب صادق
کنیه ها ابوعبدالله
ولادت ۱۷ ربیع الأول ۸۳ ه‍.ق (مدینه)
شهادت ۲۵ شوال ۱۴۸ ه‍.ق (مدینه)
امامت ۱۱۴-۱۴۸ ه‍.ق
نام مادر ام فروه، دختر قاسم بن محمد بن ابی‌بکر
امام هفتم
موسی بن جعفر
القاب کاظم
کنیه ها ابوالحسن
ولادت ۷ صفر ۱۲۸ ه‍.ق (مدینه)
شهادت ۲۵ رجب ۱۸۳ ه‍.ق (کاظمین)
امامت ۱۴۸-۱۸۳ ه‍.ق
نام مادر حمیده بربریه
امام هشتم
علی بن موسی
القاب رضا
کنیه ها ابوالحسن
ولادت ۱۱ ذی القعده ۱۴۸ ه‍.ق (مدینه)
شهادت آخر صفر ۲۰۳ ه‍.ق (مشهد)
امامت ۱۸۳-۲۰۳ ه‍.ق
نام مادر تکتم
امام نهم
محمد بن علی
القاب تقی، جواد
کنیه ها ابوجعفر
ولادت ۱۰ رجب ۹۵ ه‍.ق (مدینه)
شهادت آخر ذی القعده ۲۲۰ ه‍.ق (کاظمین)
امامت ۲۰۳-۲۲۰ ه‍.ق
نام مادر سبیکه
امام دهم
علی بن محمد
القاب نقی، هادی
کنیه ها ابوالحسن
ولادت ۱۵ ذی الحجه ۲۱۲ ه‍.ق (مدینه)
شهادت ۳ رجب ۲۵۴ ه‍.ق (سامرا)
امامت ۲۲۰-۲۵۴ ه‍.ق
نام مادر سمانه مغربیه
امام یازدهم
حسن بن علی
القاب زکیّ، عسکری
کنیه ها ابومحمد
ولادت ۱۰ ربیع الثانی ۲۳۲ ه‍.ق (مدینه)
شهادت ۸ ربیع الاول ۲۶۰ ه‍.ق (سامرا)
امامت ۲۵۴-۲۶۰ ه‍.ق
نام مادر سوسن یا حُدیثه یا سلیل
امام دوازدهم
محمد بن الحسن
القاب قائم، مهدی، صاحب‌الزمان، حجت، بقیة‌اللّه
کنیه ها ابوالقاسم
ولادت ۱۵ شعبان ۲۵۵ ه‍.ق (سامرا)
شهادت
امامت ۲۶۰ ه‍.ق - تاکنون
نام مادر نرجس خاتون

پيوندها

پانویس

  1. ↑ صحیح البخاری، کتاب الاحکام، باب ۵۱
  2. ↑ صحیح مسلم، کتاب الامارة، باب ۱، حدیث ۷
  3. ↑ سنن الترمذی، کتاب فتن، باب ۴۶، حدیث ۱
  4. ↑ سنن ابن داود، کتاب المهدی، حدیث۱
  5. ↑ مسند احمدبن حنبل، ج۵، ص۱۰۶
  6. ↑ المستدرک علی الصحیحین، حاکم نیشابوری، دارالکتاب، ج۳، ص۶۱۸
  7. ↑ رک:فصلنامه علوم حدیث، شماره ۶، زینلی، غلام حسین
  8. ↑ الکافی، ج ۱ ص ۵۳۳
  9. ↑ الکافی، ج ۱ ص ۵۳۴
  10. ↑ الکافی، ۲/۴۶/۲ ، المحاسن، ۱/۴۴۵/۱۰۳۱
  11. ↑ أمالی الطوسی، ۲۹۶ / ۵۸۲
  12. ↑ امالی الصدوق، ۳۸۴ / ۱۶ ، بشارة المصطفى، ۱۵۱
  13. ↑ ینابیع المودّة، ۳ / ۱۹۱
  14. ↑ نهج البلاغه، خطبه ۱۰۹
  15. ↑ کمال الدین، ۲۰۲ / ۶ ، إرشاد القلوب، ۴۱۷
  16. ↑ الکافی، ۱ / ۲۰۳ ، الغیبة للنعمانی، ۲۲۴ / ۷
چهارده معصوم علیهم السلام
↓ اسامی ↓

حضرت محمد صلی الله علیه و آله • حضرت فاطمه سلام الله علیها

امام علی علیه السلام • امام حسن علیه السلام • امام حسین علیه السلام • امام سجاد علیه السلام • امام باقر علیه السلام • امام صادق علیه السلام • امام کاظم علیه السلام • امام رضا علیه السلام • امام جواد علیه السلام • امام هادی علیه السلام • امام حسن عسکری علیه السلام • امام زمان عجل الله تعالی فرجه

↓ مفاهیم وابسته ↓
اهل البیت علیهم السلام • عصمت • پنج تن • عترت • سادات • اهل الذکر • اکمال دین • اولی الأمر
↓ آیات و احادیث مرتبط ↓
آیه تطهیر • آیه امامت • آیه اکمال • حدیث ثقلین • حدیث سفینه • حدیث یوم الدار • حدیث طیر مشوی



‌اعتقادات شیعه
توحید توحید ذاتی * توحید صفاتی * توحید افعالی * توحید در عبادت * بداء * اسماء و صفات الهی
عدل قضا و قدر * اختیار * امر بین الامرین
نبوت عصمت پیامبران * خاتمیت * وحی * اعجاز * عدم تحریف قرآن
امامت

باورها:

ضرورت وجود امام * عصمت امامان * اهل بیت * چهارده معصوم * ولایت تكوینی * علم غیب امامان * غیبت امام زمان (عج) * انتظار * رجعت * توسل * شفاعت * آخر الزمان

ائمه علیهم السلام:

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله * امام علی(ع) * امام حسن(ع) * امام حسین(ع) * امام سجاد(ع) * امام باقر(ع) * امام صادق(ع) * امام کاظم(ع) * امام رضا(ع) * امام جواد(ع) * امام هادی(ع) * امام عسکری(ع) * امام مهدی(عج)

معاد برزخ * معاد جسمانی * حشر * صراط * میزان * بهشت * جهنم
برگرفته از «https://wiki.ahlolbait.com/index.php?title=ائمه_اطهار&oldid=145526»
آپارات موسسه اهل البیت علیهم السلام کانال عکس نوشته قرآن و حدیث در اینستاگرام تلگرام قرآن و حدیث کانال قرآن و حدیث در ایتا