مجالس المؤمنین (کتاب)
 | |
| نویسنده | قاضی نورالله شوشتری |
| موضوع | زندگی‌نامه علما |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | ۲ |
|
| |
«مجالس المومنین» اثر معروف قاضی نورالله شوشتری (م، ۱۰۱۹ ق) است ﻛﻪ دارای ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ می باشد. این کتاب مشتمل بر احوال گروهی از علما، حکما، ادبا، عرفا، شعرا و رجال متقدم و راویانی است که به اعتقاد مؤلف همگی شیعه مذهب‌اند. همچنین دربردارنده حکایات و قصه‌ها و روایات آنها است.
مؤلف
نورﺍﷲ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺷﺮﻳﻒﺍﻟﺪﻳﻦ ﺣﺴﻴﻨﻲ ﻣﺮﻋﺸﻲ، معروف به قاضی نورالله شوشتری (۹۶۵ - ۱۰۱۹ ق) از عالمان بزرگ شیعه در قرن دهم هجری است. ﻭﻱ ﻣﻌﺎﺻﺮ شیخ بهایی ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺗﺸﻴﻊ ﺩﺭ ﺍﻛﺒﺮﺁﺑﺎﺩ ﻫﻨﺪ به شهادت رسید.
قاضی نورالله، فقه را بر مبنای مذاهب پنجگانه «شیعه»، «حنفیه»، «مالکیه»، «حنبلیه» و «شافعیه» برای طلاب هر مذهب تدریس می‌نمود و در خاتمه و بیان اقوال، نظر شیعه را با ظرافتی خاص بر کرسی می‌نشاند.
از جمله مهمترین کتب قاضی شوشتری علاوه بر «ﻣﺠﺎﻟﺲ ﺍﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ» عبارتند از: احقاق الحق، الصوارم المهرقه و مصائب النواصب.
محتوای کتاب
کتاب «ﻣﺠﺎﻟﺲ ﺍﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ» از یک مقدمه و دوازده «مجلس» تدوین شده که هر مجلس حکم یک فصل از کتاب را دارد که در هر کدام به گوشه هایی از تاریخ اسلام، تشیع و ایران پرداخته و برخی از بزرگان تصوف، متکلمان، مشاهیر، حکما و شعرا را معرفی کرده است.
نویسنده، در مقدمه، مباحثی همچون: تحقیق تعریف مطلق شیعه، القای خلاف (اختلاف صحابه) در کنار بستر رسول خدا (ص)، عدد امامان دوازده‌گانه و علت اینکه امامان دوازده فرد هستند را مطرح کرده است.
مرحوم شهید قاضی نورالله شوشتری، مجلس اول کتاب خود را با ذکر بعضی اماکن و سرزمین‌هایی که به ائمه هدى(ع) اختصاص دارد، شروع می‌نماید.
نویسنده، مجلس دوم کتاب را به ذکر طوایفى که به مذهب تشیع گرویده و به آن مشهورند، اختصاص داده است.
مجلس سوم کتاب درباره بزرگان مذهب تشیع و عالمان آن است؛ مانند حضرت ابوطالب(ع)، حمزة بن عبدالمطلب، جعفر بن ابى طالب، عبدالله بن عباس و... .
قاضى نورالله شوشترى مجلس چهارم را به ذکر تابعین اختصاص مى دهد و تعدادى از آنها را که داراى نقش مهمى در تاریخ اسلام بوده‌اند، برمی‌شمارد که از آن جمله‌اند: مالک اشتر نخعى، اویس قرنى، صعصعة بن صوحان، رشید هجرى، حبیب بن مظاهر اسدى و...
وی در مجلس پنجم، از نام و سیره بعضى از متکلمین و محدثین و فقهاء و مجتهدین و اعیان قراء و نحاة و لغویین، یاد می‌کند.
نویسنده در جلد دوم، مجالس ششم تا دوازدم را با موضوعات: ذکر جمعی از بزرگان صوفیه، مشاهیر حکمای اسلام و متکلمان اعلام، ذکر ملوک و سلاطین، امرا و سپهسالاران، وزرای عظام، شعرای عرب و شعرای عجم، گنجانده است.
منابع
- معرفی و نقد کتاب مستطاب مجالس المؤمنین، علی شوره زاری، کتاب ماه کلیات سال سیزدهم بهمن ۱۳۸۸ شماره ۲.
- قاضی نورالله شوشتری، همین دانشنامه.
- ویکی نور.
| دائره المعارف ها | * دانشنامه جهان اسلام * دائرة المعارف بزرگ اسلامی * دائرة المعارف قرآن کریم * دانشنامه فرهنگ فاطمی * دانشنامه امام حسین علیه السلام * دانشنامه امیرالمومنین علیه السلام * دانشنامه قرآن و حدیث * دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی * دایرة المعارف فارسی |
| فرهنگ های تخصصی | *فرهنگ قرآن * فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام * فرهنگ عاشورا * قاموس قرآن * نثر طوبی * سفینه البحار |
| واژه نامه ها | * المنجد * تاج العروس * جمهرة اللغة * قاموس المحیط * لسان العرب * مجمع البحرین * مفردات قرآن راغب * معجم مقاییس اللغة |
| سرگذشت نامه ها | *ريحانة الادب * روضات الجنات * طبقات اعلام الشیعه * اعیان الشیعه * مجالس المؤمنین * گلشن ابرار * ستارگان حرم * اثر آفرینان |
| کتابشناسی ها | * الذریعه الی تصانیف الشیعه * کشف الظنون * الفهرست ابن ندیم * فهرست کتاب های چاپی فارسی |
| منابع مرجع الکترونیکی | * ویکی شیعه * دانشنامه اسلامی |
