آیه لیلة المبیت
آیه 207 سوره بقره را كه در «لیلة المَبیت» و در فضیلت امام على علیه‌السلام نازل شده، «آیه لیلة المَبیت»[۱] یا «آیه شِراء» نامیده‌اند:
بر اساس روایات شأن نزول و نقل‌هاى تاریخى، هنگامى كه قبایل گوناگون قریش پس از وفات ابوطالب علیه‌السلام تصمیم گرفتند شب هنگام به خانه پیامبر صلى الله علیه وآله حمله برند و آن حضرت را به قتل رسانند، پیامبر با نزول آیه 30 سوره انفال (وَإِذْ يَمْكُرُ بِكَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِيُثْبِتُوكَ أَوْ يَقْتُلُوكَ أَوْ يُخْرِجُوكَ ۚ وَيَمْكُرُونَ وَيَمْكُرُ اللَّهُ ۖ وَاللَّهُ خَيْرُ الْمَاكِرِينَ) از این توطئه آگاه شد. امام على علیه‌السلام اعلام آمادگى كرد كه آن شب (لیلة المبیت) را در بستر رسول خدا صلى الله علیه وآله بخوابد تا جان پیامبر رهایى یابد و به سلامت از مكه خارج شود؛ آنگاه این آیه در فضیلت على علیه‌السلام نازل شد.[۲]
شيخ طوسی نيز در کتاب مجالس خود با پنج واسطه از سالم بن ابى‌الجعد كه او سند حديث را به ابوذر مي‌رساند نقل نمايد كه على علیه السلام در شورای خلافت به حاضران گفت: ميل دارم از من موضوعى را كه مطرح مي‌كنم بشنويد، اگر حق بود قبول نمائيد و اگر باطل بود رد كنيد، گفتند: بگو! على علیه السلام پس از ذكر حقايق فضائل خويش كه مورد قبول آنان واقع شده بود، فرمود: آيا در ميان شما كسى هست كه اين آيه درباره او نازل شده باشد؟ سپس آيه «و مِن النّاس» را تلاوت نمود. آنان گفتند: همه ما اعتراف داريم كه تو هنگامى كه به جاى پيامبر در بستر او خوابيدى این آيه براى تو نازل گرديد.
ابن‌ابى‌الحديد كه از علماى قرن هفتم اهل‌سنّت است، در شرح نهج‌البلاغه خود آورده است: تمام مفسّران گفته‌اند اين آيه درباره على‌بن‌ابى‌طالب عليه السلام نازل شده است كه در ليلةالمبيت در بستر رسول خدا صلى الله عليه وآله خوابيد؛ و اين موضوع در حدى از تواتر است كه جز كافر يا ديوانه آنرا انكار نمى‌كند.[۳]
پانویس
منابع
- دائرة المعارف قرآن کریم، علی خراسانی، ج1، ص397.
- نمونه بينات در شأن نزول آيات، محمدباقر محقق، ص70.
- تفسیر نور، محسن قرائتی، ج1، ص321.
