المعالم الجدیده للاصول (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
سطر ۵: سطر ۵:
 
|تصویر= [[پرونده:المعالم الجديدة.jpg|240px|وسط]]
 
|تصویر= [[پرونده:المعالم الجديدة.jpg|240px|وسط]]
  
|نویسنده=  محمدباقر صدر
+
|نویسنده=  سید محمدباقر صدر
  
 
|موضوع= اصول فقه شیعه
 
|موضوع= اصول فقه شیعه
سطر ۱۱: سطر ۱۱:
 
|زبان= عربی
 
|زبان= عربی
  
|تعداد جلد= 1
+
|تعداد جلد= ۱
  
 
|عنوان افزوده1=
 
|عنوان افزوده1=
سطر ۲۳: سطر ۲۳:
 
|لینک= [http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/78953/المعالم-الجديدة  المعالم الجديدة]
 
|لینک= [http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/78953/المعالم-الجديدة  المعالم الجديدة]
  
}}
+
}}کتاب '''«المعالم الجدیدة للأصول»''' تألیف [[شهید سید محمدباقر صدر|سید محمدباقر صدر]] (م، ۱۴۰۰ ق)، شامل یک دوره مقدماتى علم [[اصول فقه]] است. مؤلف با نگارش این کتاب در صدد آموزش و معرفى علم اصول به شکلى ساده و روشن براى نوآموزان و علاقه‌مندان به فراگیرى این علم بوده است.
==نويسنده‌==
 
  
آيت اللّه شهيد، سید محمدباقر صدر از علماى بزرگ [[حوزه علميه]] [[نجف]] اشرف و از چهره‌هاى درخشان فقهاى [[شيعه]] در قرن چهاردهم هجرى.
+
==مؤلف==
  
==موضوع‌==
+
آیت اللّه شهید، [[شهید سید محمدباقر صدر|سید محمدباقر صدر]] (۱۴۰۰-۱۳۵۳ ق) از علماى بزرگ [[شیعه]] در [[حوزه علمیه]] [[نجف]] اشرف در قرن چهاردهم هجرى است. او عالمی فقیه، فیلسوف، مفسّر، و متفکری آگاه به [[فرهنگ]] و علوم زمان، سیاستمداری هوشمند و شجاع بود.
  
شهيد سيد محمدباقر صدر در اين كتاب يك دوره مقدماتى علم [[اصول فقه]] را به زبانى ساده براى مبتديان و نوآموزان اين علم مطرح نموده است. وى در مقدمه كتاب تاريخچه‌اى از علم اصول و علت نياز به آن و ارتباط آن با فقه را آورده است.
+
او در سنین نوجوانی درس خارج را نزد دایى خود شیخ محمدرضا آل‌یاسین و [[آیت الله سید ابوالقاسم خویی|آیت الله خوئى]] شروع کرد و در سنین [[بلوغ‌|بلوغ]] به درجه [[اجتهاد]] رسید و در ۲۵ سالگى در سال ۱۳۷۸ ق. به تدریس دوره خارج پرداخت.  
  
==انگيزه نگارش‌==
+
برخی از تألیفات شهید صدر عبارتند از: [[دروس فى علم الاصول (کتاب)|دروس فى علم الاصول]]، [[بحوث فی علم الاصول]]، اقتصادُنا، فلسفتُنا، فدک فی التاریخ، غایة الفکر فی علم الاصول.
  
شهيد سيد محمدباقر صدر معتقد بودند: در هر زمانى بايد آخرين نظرات در سطوح مختلف: مقدماتى، متوسطه و عالى تهيه و تدوين شود و در اختيار طلاب قرار گيرد. بيست يا سى سال بعد كه نظريات تغيير كرد، مجدداً بايد كتب جديدى تأليف شود، لذا خود به تأليف اين كتاب اقدام كردند.
+
شهید محمدباقر صدر به همراه خواهرش [[بنت الهدی صدر]]، توسط حزب بعث [[عراق]] در سال ۱۴۰۰ ق. به [[شهادت در راه خدا|شهادت]] رسید.
  
وى مى‌فرمود: سزاوار نيست كه بحث هاى فقهى و اصولى از اين قاعده مستثنى باشند. شهيد صدر با استناد به همين مسأله بر بايستگى جايگزينى كتابهاى درسى اصول تأكيد مى‌كرد و بر اين باور بود كه اگر لازمه اين كار، دگرگونى اساسى در حوزه باشد بايد اين كار بشود و متنهاى آموزشى اصول تغيير كند.
+
==معرفی کتاب==
  
==ارزش و اعتبار كتاب‌==
+
[[شهید سید محمدباقر صدر|سید محمدباقر صدر]] در این کتاب یک دوره مقدماتى علم [[اصول فقه]] را به زبانى ساده براى مبتدیان و نوآموزان این علم مطرح کرده است. شهید صدر معتقد بود: در هر زمانى باید آخرین نظرات در سطوح مختلف حوزه: مقدماتى، متوسطه و عالى تهیه و تدوین شود و در اختیار طلاب قرار گیرد. بیست یا سى سال بعد که نظریات تغییر کرد، مجدداً باید کتب جدیدى تألیف شود، لذا خود به تألیف کتاب «المعالم الجدیدة للأصول» اقدام نمود. وى مى‌گوید: سزاوار نیست که بحث هاى فقهى و اصولى از این قاعده مستثنى باشند. شهید صدر با استناد به همین مسأله بر لزوم جایگزینى کتابهاى درسى اصول تأکید مى‌کرد و بر این باور بود که اگر لازمه این کار، دگرگونى اساسى در حوزه باشد باید این کار بشود و متنهاى آموزشى اصول تغییر کند.
  
كتاب المعالم الجديدة در حوزه‌هاى علميه [[قم]] و [[نجف]] اشرف از همان زمان نگارش مورد توجه و عنايت اساتيد علم اصول قرار گرفت و هم اكنون اين كتاب يكى از كتابهاى درسى مدارس علمى حوزه علميه قم كه به زبان عربى تدريس مى‌كنند، مى‌باشد. مانند: مدرسة الشهيد الصدر، حوزة أهل البيت عليه‌السلام، مدرسة الإمام الهادي عليه‌السلام، مدرسة الحكمة، مدرسة موسى بن جعفر عليه‌السلام و ديگر مدارس حوزه علميه قم.
+
شهید صدر کتاب «المعالم الجدیدة» را در سال ۱۳۸۵ قمرى نگاشته و ۱۲ سال بعد در سال ۱۳۹۷ ق. آن را با برخى اصلاحات بازنویسى کرده و به عنوان حلقه اول نگاشته و حلقه دوم و سوم را نیز بر آن افزوده است. این سه کتاب، سه دوره کامل مقدماتى، متوسطه و عالى در علم اصول است.
  
==شيوه نگارش==
+
کتاب المعالم الجدیدة در حوزه‌هاى علمیه [[قم]] و [[نجف]] اشرف از همان زمان نگارش مورد توجه و عنایت اساتید علم اصول قرار گرفت و هم اکنون این کتاب یکى از کتابهاى درسى مدارس علمى [[حوزه علمیه قم]] که به زبان عربى تدریس مى‌کنند، مى‌باشد.
  
كتاب «المعالم الجديدة» به سبكى ساده و روان براى آموزش علم اصول نگاشته شده است. مؤلف در نگارش اين كتاب در صدد معرفى علم اصول به شكلى ابتدايى و روشن براى علاقه‌مندان به فراگيرى اين علم بوده است، لذا در نگارش اين كتاب ويژگي هايى كه براى رسيدن به اين هدف بايد رعايت شود، مورد توجه قرار گرفته است.
+
==محتوای کتاب‌==
  
در اين كتاب در آغاز، يكسرى اطلاعات عمومى و لازم درباره علم اصول آمده است مانند:
+
مباحث این کتاب به دو بخش تقسیم مى‌گردد:  
  
# رابطه ميان علم اصول و علم فقه‌
+
الف. بخش اول در مقدمات و اطلاعات عمومى و تاریخچه‌اى از [[علم اصول]] است که نیمى از کتاب را به خود اختصاص داده و به این مباحث می پردازد:
# اهميت علم اصول و جايگاه آن در استنباط احكام شرعى‌
 
# پيدايش علم اصول‌
 
# نياز تاريخى به علم اصول‌
 
# دانشمندان علم اصول‌
 
# آسيب شناسى علم اصول‌
 
و مباحث ارزشمند ديگر.
 
 
==مباحث كتاب‌==
 
  
مباحث اين كتاب به دو بخش تقسيم مى‌گردد: بخش اول در مقدمات و اطلاعات عمومى علم اصول است كه نيمى از كتاب را به خود اختصاص داده است.
+
*رابطه میان [[علم اصول]] و علم [[فقه‌]]
 +
*اهمیت علم اصول و جایگاه آن در استنباط [[احکام شرعی|احکام شرعى‌]]
 +
*پیدایش علم اصول‌
 +
*نیاز تاریخى به علم اصول‌
 +
*دانشمندان علم اصول‌
 +
*آسیب شناسى علم اصول‌
  
بخش دوم در مباحث علم اصول است كه به دو نوع تقسيم مى‌گردد: نوع اول در استنباط [[احكام]] به وسيله دليل است كه شامل دليل لفظى، دليل عقلى، دليل استقرائى و تعارض ميان ادله است و نوع دوم در استنباط احكام به وسيله اصل عملى است كه شامل برائت، احتياط، تخيير، استصحاب و تعارض ميان اصول است.
+
ب. بخش دوم در مباحث علم اصول است که به دو نوع تقسیم مى‌گردد: نوع اول در استنباط [[احکام]] به وسیله دلیل است که شامل دلیل لفظى، دلیل عقلى، دلیل استقرائى و تعارض میان ادله است؛ و نوع دوم در استنباط احکام به وسیله [[اصول عملیه|اصول عملى]] است که شامل اصول [[اصل برائت|برائت]]، [[اصل احتیاط|احتیاط]]، [[اصل تخییر|تخییر]]، [[اصل استصحاب|استصحاب]] و تعارض میان اصول است.
  
==تاريخ نگارش==
+
==منابع==
 
 
كتاب «المعالم الجديدة» را شهيد صدر در سال 1385 هجرى قمرى نگاشته است و 12 سال بعد در سال 1397 آن را با برخى اصلاحات بازنويسى كرده و به عنوان حلقه اول نگاشته و حلقه دوم و سوم را نيز بر آن افزوده است. اين سه كتاب سه دوره كامل مقدماتى، متوسطه و عالى در علم اصول است.
 
 
 
==مآخذ==
 
# مقدمه كتاب المعالم الجديدة
 
# مقدمه كتاب دروس في علم الأصول‌
 
  
==منابع==
+
*نرم افزار اصول فقه، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
* نرم افزار اصول فقه، مرکز نور.
 
  
==متن کتاب المعالم الجديدة==
 
[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/78953/المعالم-الجديدة  المعالم الجديدة]
 
 
[[رده:منابع اصول فقه]]
 
[[رده:منابع اصول فقه]]
 
{{منابع اصول فقه}}
 
{{منابع اصول فقه}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۱ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۴۲

المعالم الجديدة.jpg
نویسنده سید محمدباقر صدر
موضوع اصول فقه شیعه
زبان عربی
تعداد جلد ۱

المعالم الجديدة

کتاب «المعالم الجدیدة للأصول» تألیف سید محمدباقر صدر (م، ۱۴۰۰ ق)، شامل یک دوره مقدماتى علم اصول فقه است. مؤلف با نگارش این کتاب در صدد آموزش و معرفى علم اصول به شکلى ساده و روشن براى نوآموزان و علاقه‌مندان به فراگیرى این علم بوده است.

مؤلف

آیت اللّه شهید، سید محمدباقر صدر (۱۴۰۰-۱۳۵۳ ق) از علماى بزرگ شیعه در حوزه علمیه نجف اشرف در قرن چهاردهم هجرى است. او عالمی فقیه، فیلسوف، مفسّر، و متفکری آگاه به فرهنگ و علوم زمان، سیاستمداری هوشمند و شجاع بود.

او در سنین نوجوانی درس خارج را نزد دایى خود شیخ محمدرضا آل‌یاسین و آیت الله خوئى شروع کرد و در سنین بلوغ به درجه اجتهاد رسید و در ۲۵ سالگى در سال ۱۳۷۸ ق. به تدریس دوره خارج پرداخت.

برخی از تألیفات شهید صدر عبارتند از: دروس فى علم الاصول، بحوث فی علم الاصول، اقتصادُنا، فلسفتُنا، فدک فی التاریخ، غایة الفکر فی علم الاصول.

شهید محمدباقر صدر به همراه خواهرش بنت الهدی صدر، توسط حزب بعث عراق در سال ۱۴۰۰ ق. به شهادت رسید.

معرفی کتاب

سید محمدباقر صدر در این کتاب یک دوره مقدماتى علم اصول فقه را به زبانى ساده براى مبتدیان و نوآموزان این علم مطرح کرده است. شهید صدر معتقد بود: در هر زمانى باید آخرین نظرات در سطوح مختلف حوزه: مقدماتى، متوسطه و عالى تهیه و تدوین شود و در اختیار طلاب قرار گیرد. بیست یا سى سال بعد که نظریات تغییر کرد، مجدداً باید کتب جدیدى تألیف شود، لذا خود به تألیف کتاب «المعالم الجدیدة للأصول» اقدام نمود. وى مى‌گوید: سزاوار نیست که بحث هاى فقهى و اصولى از این قاعده مستثنى باشند. شهید صدر با استناد به همین مسأله بر لزوم جایگزینى کتابهاى درسى اصول تأکید مى‌کرد و بر این باور بود که اگر لازمه این کار، دگرگونى اساسى در حوزه باشد باید این کار بشود و متنهاى آموزشى اصول تغییر کند.

شهید صدر کتاب «المعالم الجدیدة» را در سال ۱۳۸۵ قمرى نگاشته و ۱۲ سال بعد در سال ۱۳۹۷ ق. آن را با برخى اصلاحات بازنویسى کرده و به عنوان حلقه اول نگاشته و حلقه دوم و سوم را نیز بر آن افزوده است. این سه کتاب، سه دوره کامل مقدماتى، متوسطه و عالى در علم اصول است.

کتاب المعالم الجدیدة در حوزه‌هاى علمیه قم و نجف اشرف از همان زمان نگارش مورد توجه و عنایت اساتید علم اصول قرار گرفت و هم اکنون این کتاب یکى از کتابهاى درسى مدارس علمى حوزه علمیه قم که به زبان عربى تدریس مى‌کنند، مى‌باشد.

محتوای کتاب‌

مباحث این کتاب به دو بخش تقسیم مى‌گردد:

الف. بخش اول در مقدمات و اطلاعات عمومى و تاریخچه‌اى از علم اصول است که نیمى از کتاب را به خود اختصاص داده و به این مباحث می پردازد:

  • رابطه میان علم اصول و علم فقه‌
  • اهمیت علم اصول و جایگاه آن در استنباط احکام شرعى‌
  • پیدایش علم اصول‌
  • نیاز تاریخى به علم اصول‌
  • دانشمندان علم اصول‌
  • آسیب شناسى علم اصول‌

ب. بخش دوم در مباحث علم اصول است که به دو نوع تقسیم مى‌گردد: نوع اول در استنباط احکام به وسیله دلیل است که شامل دلیل لفظى، دلیل عقلى، دلیل استقرائى و تعارض میان ادله است؛ و نوع دوم در استنباط احکام به وسیله اصول عملى است که شامل اصول برائت، احتیاط، تخییر، استصحاب و تعارض میان اصول است.

منابع

  • نرم افزار اصول فقه، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
منابع اصول فقه
متون به ترتیب تاریخ وفات مولفین
التذکرة بأصول الفقه

شیخ مفید

(م413ق)

الذریعه

سید مرتضی

(436-335)

عدة الاصول

شیخ طوسی

(460-385)

غنیة النزوع

ابن زهره

(585-510)

تهذیب الوصول

علامه حلی

(726-648)

مبادی الوصول

علامه حلی

(726-648)

القواعد و الفوائد

شهید اول

(786-734)

تمهید القواعد

شهید ثانی

(965-911)

معالم الدین

صاحب معالم

(م1011)

زبدة الاصول

شیخ بهائی

(1030-953)

الوافیه فی الاصول

فاضل تونی

(م 1071)

الفوائد الحائریه

وحید بهبهانی

(م1206)

قوانین الاصول

میرزای قمی

(م1231)

فرائد الاصول

شیخ انصاری

(م1281)

کفایة الاصول

آخوند خراسانی

(م1329)

مفاتیح الاصول

سید محمد مجاهد

(م1342)

فوائد الاصول (نائینی)

میرزا محمدحسین نائینی

(1355-1276)

وقایة الأذهان

محمد رضا نجفی اصفهانی

(م 1362)

اصول الفقه

شيخ محمدرضا مظفر

(م 1383)

منتهی الاصول

سید محمد حسن بجنوردی

(1395-1316)

المعالم الجدیده

سید محمد باقر صدر

(1399-1355)

اصول الاستنباط

سید علی نقی حیدری

(1403-1325)

مناهج الوصول

امام خمینی

(1409-1320)

الاصول العامه

سید محمد تقی حکیم

(1346-)

شروح
شروح معالم الدین ← حاشیه معالم، سلطان العلماء (م 1064) - حاشیه معالم، ملا محمد صالح مازندرانی (م 1081) - هدایة المسترشدین، شیخ محمدتقی اصفهانی (م 1248)
شروح فرائد الاصول ← أوثق الوسائل، میرزا موسی بن جعفر بن احمد تبریزی - بحر الفوائد، میرزا محمد حسن آشتیانی - درر الفوائد فی الحاشیه علی الفرائد، آخوند خراسانی - فوائد الرضویه، آقا رضا همدانی
شروح کفایه ← انوار الهدایه، امام خمینی - حاشیة الکفایه، علامه طباطبائی - الحاشیة علی الکفایه، سید حسین بروجردی - حقائق الاصول، سید محسن حکیم - عنایة الاصول، سید مرتضی حسینی یزدی

منتهی الدرایه، سید محمد جعفر جزائری شوشتری - نهایة الدرایة، آیت الله کمپانی - نهایة النهایة، میرزا علی ایروانی