سید محمدحسین مصباح موسوی

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

آیت‌الله سيد محمدحسين مصباح موسوی (۱۳۰۵-۱۳۸۲ ش)، عالم زاهد و فقیه وارسته شیعه معاصر و از شاگردان آيت‌الله سید محمدهادی میلانی بود. وی در طول عمر بابرکت خود، معتمد مراجع نامی شیعه مانند آیت الله بروجردی و وکیل تام‌الاختیار ایشان در مشهد بود. تأسیس مجتمع خیریه امام هادی علیه السلام، احداث مجتمع‌های مسکونی جهت طلاب، فقرا و ایتام و دیگر مراکز علمی و خدماتی، از فعالیتهای اجتماعی آیت‌الله مصباح موسوی می‌باشد.

MM.jpg
نام کامل سيد محمدحسين مصباح موسوی
زادروز ۱۳۰۵ شمسی
زادگاه مشهد
وفات ۱۳۸۲ شمسی
مدفن مشهد

Line.png

اساتید

سید محمدهادی میلانی، محمدتقی ادیب نیشابوری، شیخ هاشم قزوینی، سید محمدباقر حجت طباطبایی،...




ولادت

سید محمدحسین مصباح موسوی فرزند سید اسدالله روز تاسوعای ماه محرم سال ۱۳۴۵ قمری (مطابق با ۲۸ خرداد ۱۳۰۵ شمسی) در مشهد مقدس، در بیت علم و تقوا و سیادت دیده به جهان گشود.

تحصیلات و اساتید

سید محمدحسین مصباح پس از ورود به حوزه علمیه مشهد، از محضر اساتید برجسته آن زمان بهره مند گردید. ادبیات عرب را نزد مرحوم ادیب ثانی فراگرفت و در سطوح عالیه فقه و اصول فقه از محضر مرحوم آیت الله شیخ هاشم قزوینی استفاده کرد. مدتی نیز در درس خارج آن استاد فرزانه که بطور خصوصی جهت وی و مرحوم آیت الله سید محمدباقر حجت طباطبایی برگزار می شد، شرکت نمود. همچنین در دروس خارج فقه و اصول از محضر مرحوم آيت الله سید محمدهادی میلانی بهره برد.

اجازات و وکالات

آیت‌الله مصباح موسوى از عده زيادى از مراجع عظيم الشأن داراى اجازه و وکالت بودند، که برخی از ایشان به‌ترتيب تاريخ وکالتنامه عبارتند از:

فعالیت‌های علمی

آیت الله مصباح پس از رحلت برادرش آیت الله سید مرتضی مصباح، در سن ۲۶ سالگی به عنوان نماینده مرجع عالیقدر آیت الله بروجردی در مشهد مقدس مشغول انجام وظیفه شد و در طول عمر بابرکت خود، معتمد مراجع نامی شیعه و نماینده وکیل تام‌الاختیار آن‌ها بود.

ایشان سالیان متمادی به تدریس سطوح عالیه جهت طلاب و فضلای حوزه و تفسیر قرآن و اقامه نماز جماعت در مسجد فیل اهتمام ورزید.

آيت‌الله مصباح براى پرورش طلاب فاضل اهميت ويژه‌اى قائل بود. لذا تصميم بر برپايى امتحانات در سطوح مختلف دروس حوزه علميه گرفت. در همين راستا طلّاب را در گروه‌هاى متعدّد تقسيم نمود، و سرپرستى هر گروه را به استادى فرزانه واگذار کرده و در پايان هر ماه نيز آزمونى علمى به عمل می‌آمد.

ایشان با توصيه استادشان مرحوم آيت‌الله شیخ هاشم قزوینی و با تدبير خاصّ خويش، توجّه مرحوم آيت‌الله العظمى بروجردى جلب کرد و بدين‌ترتيب شهريه عمومى حوزه مشهد برقرار گرديد.

خدمات فرهنگی و اجتماعی

آيت‌الله مصباح موسوی در طول حیات با برکت خود، خدمات فرهنگی، دینی، اجتماعی، رفاهی و درمانی متعددی را انجام داد که برخی از آن‌ها عبارتند از:

بیمارستان خیریه امام هادی علیه السلام - یکی از آثار آیت‌الله مصباح موسوی
  • کمک به اسکان اهل علم و طلاب پناهنده به مشهد مقدس در ایام بمباران رژیم بعث عراق
  • تأسیس صدها مسجد، حمام و حسینیه در شهرها و روستاهای استان خراسان
  • تأسیس مرکز کمک رسانی به حدود پنج هزار خانواده شیعه عراقی
  • تأسیس و اداره مجتمع خیریه حضرت امام هادی علیه السلام؛ (شامل حسینیه، کتابخانه، زائرسرا ویژه علمای سایر بلاد، آشپزخانه خیریه، بیمارستان و زایشگاه تخصصی زنان، درمانگاه عمومی و دفتر اعزام مبلغ) و مراکز وابسته به آن (مرکز مددیاری درمان و امور پزشکی).
  • دفتر رسیدگی به امور فقرا و ایتام
  • دفتر کارگشایی
  • پایگاه اطلاع‌رسانی شیعه سرچ (shiasearch.net)
  • مؤسسه تحقیقاتی امام هادی علیه السلام
  • تأسیس مدرسه عالی ثامن الائمه علیه السلام
  • اداره مدرسه علمیه اهل البیت علیه السلام
  • راه‌اندازی مدرسه تربیت مبلغ در مدرسه علمیه امام صادق علیه السلام
  • تأسیس مجتمع های مسکونی جهت طلاب، فقرا و ایتام (شامل مجموعه مسکونی ولایت در چهار فاز با چهل واحد آپارتمانی، مجموعه مسکونی سلمان در سه فاز با هفتادوچهار واحد آپارتمانی، مجموعه مسکونی دارالرضا علیه السلام، مجموعه مسکونی دارالجواد علیه السلام و مجموعه مسکونی دار الضیافه).

ویژگی‌های اخلاقی

آیت‌الله مصباح موسوی کسب علم بدون توجه به اعمال عبادی و تهذیب نفس را ناقص می‌دانستند. برخی از سجایای عبادی و اخلاقی ایشان چنین ذکر شده است:

  • مداومت بر قرائت روزانه 3 جزء از قرآن کریم و ادعیه و زیارات روزانه (دعای عهد، زیارت عاشوراو...) و تشرف همه‌روزه به حرم مطهر امام رضا(علیه‌السلام) با قرائت زیارت جامعه کبیره و زیارت امین الله و مواظبت بر نماز شب و بیداری بین الطلوعین و سجده‌های طولانی.
  • ایشان همیشه طلاب را به رعایت شئون طلبگی از جهت لباس، رفتار و گفتار، اهتمام به نماز اول وقت، تقیّد به تهجّد و خواندن نماز شب، تقیّد به خواندن زیارت جامعه، زیارت عاشورا و زیارت آل یاسین به صورت روزانه، قرائت قرآن کریم به صورت منظم، احترام به والدین و بزرگان و اساتید توصیه می‌کردند.
  • رفتن به تبلیغ و ارشاد مردم به خصوص طبقات محروم جامعه، و آشنا کردن آنان با واجبات و محرّمات شرع، اخلاق اسلامی و زندگی طبق سیرۀ اهل بیت (علیهم السلام) همواره مورد تشویق و سفارش اکید ایشان بود.
  • معظم له در مصرف وجوهات شرعیه احتیاط کرده و ساليان درازى از وجوهات براى خود و فرزندانشان مصرف نمی‌کردند و در قسمتى از وصيت‌نامه خود چنين نگاشته‌اند: «با اينکه مرجع وجوهات بودم؛ ولى نخواستم از وجوهات براى آنها (فرزندانم) ذخيره کنم، خداوند متعال بهترين کفيل است».

وفات

مرحوم آيت‌الله سيد محمدحسين مصباح موسوی، سرانجام در روز ۱۵ ربيع‌الثانى ۱۴۲۴ قمری (مطابق با ۲۶ خرداد ۱۳۸۲ شمسی) پس از تحمّل رنج بسيار در بيمارستان پارس تهران به جوار رحمت حق شتافت. پيکر مطهر ايشان، پس از ادای نماز توسط مرحوم ميرزا علی فلسفى در حرم امام رضا علیه السلام، در حسينيه خانۀ خويش به خاک سپرده شد.

منابع

  • صحیفه اخلاص (نگاهی گذرا به زندگانی آیت الله سید محمدحسین مصباح موسوی)، مجتمع امام هادی علیه‌السلام.

آرشیو عکس و تصویر