سوره فتح
| <<محمد | فتح | حجرات>> | ||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
سوره فتح چهل و هشتمین سوره از قرآن است و دارای 29 آیه است.
نزول
اين سوره در مدينه نازل شده. این سوره در ترتیب مصحف چهل و چهشتمین سوره و در ترتیب نزول صد و دوازدهمین سوره قرآن کریم است که پیش از آن سوره صف و پس از آن سوره مائده نازل شده است.
عدد آیات
این سوره به اجماع مفسّرين داراى بيست و نه آيه مى‌باشد.
فضيلت سوره
ابىّ بن كعب از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله روايت مى‌كند: (هر كس اين سوره را قرائت كند مانند آن است كه با حضرت محمد صلی الله علیه و آله در فتح مكه شركت داشته است).
و در روايت ديگر آمده است: (...مانند كسى است كه زير آن درخت با حضرت محمد صلی الله علیه و آله بيعت كرده است).
قتاده از انس نقل مى‌كند: (هنگامى كه از جنگ حديبيه بازگشتيم، از انجام اعمال حج ما جلوگيرى شده بود و ما همگى محزون و غمگين بوديم كه ناگهان خداوند نازل فرمود: (إِنَّا فَتَحْنا لَكَ فَتْحاً مُبِيناً) پيامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: آيه‌اى بر من نازل شده است كه در نظر من از تمام دنيا بهتر است).
عبداللَّه بن مسعود گويد: (رسول خدا صلی الله علیه و آله از جنگ حديبيه بازگشت فرمود، ناگهان ديديم كه شترسوارى حضرت از سرعت خود كاست، نزديك شديم ديديم خداوند (إِنَّا فَتَحْنا لَكَ فَتْحاً مُبِيناً) را بر حضرت نازل فرموده است و حضرتش را فوق العاده مسرور يافتيم و فرمودند كه اين سوره بر او نازل شده است).
عبداللَّه بن بكير از پدرش روايت مى‌كند كه: امام صادق علیه السلام فرمودند: اموال و زنان و كنيزان خود را با خواندن (إِنَّا فَتَحْنا) از تلف شدن حفظ كنيد، اگر انسان از كسانى باشد كه اين سوره را زياد بخواند روز قيامت منادى بطورى كه همه مردم بشنوند او را صدا مى‌زند كه تو از بندگان خالص من هستى، او را به بندگان صالح من ملحق نمائيد و او را در بهشت هاى پر نعمت جاى داده، از شربت گواراى رحيق مختوم آميخته به كافور سيراب سازيد).
محتوا و هدف سوره
مضامين آيات اين سوره با فصول مختلفى كه دارد انطباقش بر قصه صلح حديبيه كه در سال ششم از هجرت اتفاق افتاد روشن است، و همچنين با ساير وقايعى كه پيرامون اين قصه اتفاق افتاد، مانند داستان تخلف اعراب از شركت در اين جنگ و نيز جلوگيرى مشركين از ورود مسلمانان به مكه، و نيز بيعتى كه بعضى از مسلمانان در زير درختى انجام دادند كه تاريخ، تفصيل آنها را آورده.
پس غرض سوره بيان منتى است كه خداى تعالى به رسول خدا نهاده، و در اين سفر فتحى آشكار نصيبش فرموده. و نيز منتى كه بر مؤمنين همراه وى نهاده و مدح شايانى است كه از آنان كرده، و وعده جميلى است كه به همه كسانى از ايشان داده كه ايمان آورده و عمل صالح كرده اند.[۱]
پانویس
- ↑ ترجمه الميزان، ج18، ص: 37
منابع
- فضل بن حسن طبرسی، ترجمه مجمع البيان في تفسير القرآن، ج23، ص98.
- محمد حسین طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان،ج18، ص: 37، قم 1374.
- ترتیب نزول سوره ها، در همین دانشنامه
پیوست
