سوره نساء
| <<آل عمران | نساء | مائده>> | ||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
سوره نساء چهارمین سوره قرآن کریم و دارای 176 آیه است.
نزول
تمام سوره نساء مدنى است. برخى گفته‌اند: تمام آيات آن مدنى هستند به جز دو آيه: «إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَماناتِ إِلى أَهْلِها...» (آيه 58) و «يَسْتَفْتُونَكَ قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِي الْكَلالَةِ...» (آيه 176) كه در مكه، نازل شده اند.
این سوره در ترتیب مصحف چهارمین سوره و در ترتیب نزول نود و دومین سوره قرآن کریم است که پیش از آن سوره ممتحنه و پس از آن سوره زلزال نازل شده است.
تعداد آيات
بنابر عدد شامى، تعداد آيات 177 و بنا بر عدد كوفى 176 و بنابر عدد ديگران 175 است. اختلاف در آيه: «أَنْ تَضِلُّوا السَّبِيلَ»(44) و آيه: «فَيُعَذِّبُهُمْ عَذاباً أَلِيماً»(173) مى‌باشد كه اولى بنابر عدد كوفى و شامى يك آيه به حساب آمده است و دومى تنها بنابر عدد شامى.
فضيلت سوره
ابى بن كعب از پيامبر گرامى نقل كرده است كه: «هر كس اين سوره را قرائت كند گويى به هر مؤمنى كه پس از وى بيايد، ميراثى صدقه داده و اجر او به اندازه كسى است كه: بنده‌اى را بخرد و آزاد كند و از شرك، برى مي‌شود و در مشيت الهى از كسانى است كه از خطاى آنها چشم‌پوشى شده».
عياشى نیز به اسناد خود از اميرالمؤمنين علیه‌السلام نقل كرده است كه: «هر كس سوره نساء را در روزهاى جمعه بخواند، از فشار قبر ايمن خواهد بود».
هدف سوره
بطورى كه از اولين آيه اين سوره بر می آيد سوره نسا در مقام بيان احكام زناشويى است، از قبيل اينكه:" چند همسر می توان گرفت"،" با چه كسانى نمی توان ازدواج كرد" و ... و نيز در مقام بيان احكام ارث است و در خلال آياتش امورى ديگر نيز ذكر شده، نظير احكامى از نماز، جهاد، شهادات، تجارت و غيره، و مختصرى هم در باره اهل كتاب سخن رفته است. و مضامين آياتش شهادت مى دهد بر اينكه اين سوره در مدينه و بعد از هجرت نازل شده و از ظاهر آنها بر می آيد كه يك باره نازل نشده است، هر چند كه غالب آيات آن بی ارتباط به هم نيستند.
منابع
- فضل بن حسن طبرسی، ترجمه مجمع البيان في تفسير القرآن، ج5، ص4.
- محمد حسین طباطبایی، تفسیر المیزان، قم:1417 ق.
- ترتیب نزول سوره ها، در همین دانشنامه
پیوست
