فهرست منابع تاریخ و تمدن اسلام
نسخهٔ تاریخ ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۳۹ توسط مهدی موسوی (بحث | مشارکتها)
در فهرست زیر سعی شده برخی منابع مهم در هر موضوع به ترتیب تاریخی ذکر شود، که البته بیشتر منابع اصلی و قدیمیتر بوده و به مآخذ و کتب جدید نیز به طور گزینشی اشاره شده است.
محتویات
تاریخ اسلام
- سیره ابن اسحاق؛ محمد بن اسحاق بن يسار (م ۱۵۱ق).
- سیره ابن هشام (۴ جلد)؛ ابن هشام حمیری (م ۲۱۸ق)؛ (ترجمه دارد).
- المغازی؛ محمد بن عمر واقدی (م ۲۰۷ق)؛ (ترجمه دارد).
- وقعه الصفین؛ نصر بن مزاحم (م ۲۱۲ ق)؛ (ترجمه دارد).
- طبقات ابن سعد (۸ جلد)؛ محمد بن سعد كاتب واقدى (م ۲۳۰ق) (ترجمه دارد).
- الغارات؛ ابراهیم بن محمد ثقفی (م ۲۸۳)؛ (ترجمه دارد).
- الأصنام؛ هشام بن محمد سائب کلبی (م ۲۰۷ق)؛ (ترجمه جلالی).
- الاخبار الموفقیات؛ زبیر بن بکار قرشی (م ۲۵۶ق)؛ (ترجمه دارد).
- الامامة والسیاسة؛ ابن قتیبه دینوری (م ۲۷۶ق)؛ (ترجمه دارد).
- أنساب الأشراف؛ احمد بن یحیی بلاذری(م ۲۷۹ق).
- فتوح البلدان؛ احمد بن یحیی بلاذری (م ۲۷۹ق)؛ (ترجمه دارد).
- اخبار الدوله العباسیه، عبدالعزيز الدوری.
- اخبار الطوال؛ ابوحنیفه دینوری (م ۲۸۲ق)؛ (ترجمه دارد).
- تاریخ یعقوبی؛ ابن واضح یعقوبی (م ۲۸۴ق)؛ (ترجمه دارد).
- تاریخ الأمم والملوک (تاریخ طبری)؛ محمد بن جریر طبری (م ۳۱۰ق)؛ (ترجمه دارد).
- الفتوح؛ ابن اعثم (م ۳۱۴ق)؛ (ترجمۀ ۲ جلد را دارد).
- مروج الذهب (۴ جلد)؛ علی بن حسین مسعودی (م ۳۴۶ق)؛ (ترجمه دارد).
- مقاتل الطالبیین؛ ابوالفرج اصفهانی (م ۳۵۶ق)؛ (ترجمه دارد).
- الجمل؛ شیخ مفید (م ۳۳۶ق)؛ (ترجمه دارد).
- المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم (کتاب)؛ عبدالرحمان بن جوزی (م ۵۹۷ق)
- شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید؛ (ترجمه: جلوههای تاریخ در شرح نهج البلاغه، (۸ جلد)، مترجم دامغانی).
- خلاصة التواریخ؛ قاضی احمد قمی.
- تاریخ اسلام کمبریج؛ تیمور قادری، برنارد لوئیس، هولت، پیتر مالکوم، لمتون.
- تاریخ سیاسی اسلام؛ رسول جعفریان.
- تاریخ اسلام؛ اصغر منتظر القائم.
- تاریخ پیامبر اسلام؛ محمدابراهیم آیتی.
- تاریخ سیاسی اسلام؛ حسن ابراهیم حسن.
- دولت عباسیان؛ طقوش؛ مترجم: جودکی (با اضافات رسول جعفریان).
- تاریخ عثمانی؛ احمد یاقی.
- تاریخ امپراطوری عثمانی و ترکیه جدید؛ جی شاو.
تاریخ تمدن
- فرهنگ و تمدن اسلامی؛ (۴ جلد)؛ علیاکبر ولایتی.
- نقش شیعه در فرهنگ و تمدن اسلام و ایران؛ علیاکبر ولایتی.
- علم و تمدن در اسلام؛ سید حسین نصر.
- کارنامه اسلام؛ عبدالحسین زرین کوب.
تاریخنگاری
- منابع تاریخ اسلام؛ رسول جعفریان.
- تاریخ و تاریخنگاری؛ محمدرضا ناجی.
- علم تاریخ در گستره تمدن اسلامی؛ صادق آئینهوند.
- تاریخنگاری در اسلام؛ سیدصادق سجادی.
- نقد و بررسی منابع سیره نبوی؛ رسول جعفریان.
تاریخ تشیع
- تشیع در مسیر تاریخ؛ سيد حسینمحمد جعفری.
- تاریخ تشیع؛ رسول جعفریان.
- تاریخ تشیع؛ (۲ جلد)؛ سیداحمدرضا خضری.
زندگانی امامان شیعه
- الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد؛ (۲ جلد)؛ شیخ مفید.
- ترجمه الارشاد؛ مترجم: سيد هاشم رسولی محلاتی.
- کشف الغمه؛ (۳ جلد)؛ علی بن عیسی اربلی (ترجمه دارد).
- اعلام الورى؛ شیخ طبرسی (ترجمه دارد).
- اللهوف؛ سید بن طاووس (ترجمه دارد).
- وقعة الطف؛ ابومخنف (ترجمه دارد).
- مناقب آل ابیطالب (۴ جلد)؛ ابن شهر آشوب.
- شرح الاخبار فی فضائل الائمه الاطهار علیهمالسلام (۳ جلد)؛ قاضی نعمان مغربی (م، ۳۶۳).
- موسوعة الامام امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب علیهالسلام؛ باقر شریف قرشی.
- دانشنامه امیرالمؤمنین علیهالسلام (۱۳ جلد)؛ مؤسسه دارالحدیث.
- دانشنامه امام علی علیهالسلام (۱۲ جلد)؛ پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
- دانشنامه امام حسین علیهالسلام بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ؛ محمد محمدی ریشهری.
- موسوعة الامام الرضا علیهالسلام (۸ جلد)؛ اللجنة العلمية فی مؤسسة ولی العصر عليهالسلام للدراسات الإسلامية.
- موسوعة الامام الجواد علیهالسلام، (۲ جلد)؛ مؤسسه ولى عصر با نظارت آیتالله ابوالقاسم خزعلی.
- موسوعة الامام الهادی علیهالسلام، (۴ جلد)؛ مؤسسه ولى عصر.
- موسوعة الامام العسکری علیهالسلام (۶ جلد)؛ عبدالله صالحی نجفآبادی، محمد موسوی، با نظارت آیتالله ابوالقاسم خزعلی.
- الامام الصادق و مذاهب الاربعه (۳ جلد)؛ شيخ أسد حيدر.
- معجم احادیث الامام المهدی (۸ جلد)؛ مؤسسه المعارف الاسلامیه.
- زندگانی حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها (ترجمه جلد ۴۳ بحارالانوار)؛ مترجم: علی آبادی.
- زندگانی فاطمه زهرا سلام الله علیها؛ سید جعفر شهیدی.
- صلح امام حسن علیهالسلام؛ شیخ راضی آل یاسین (ترجمه دارد).
- تأملی در نهضت عاشورا؛ رسول جعفریان.
- جهاد الامام السجاد علیهالسلام؛ محمدرضا جلالی حسینی (ترجمه: موسی دانش).
- زندگانی علی بن حسین علیهالسلام؛ سید جعفر شهیدی.
- حیاة الامام العسکری علیهالسلام؛ طبسی (ترجمه شده به عنوان: با خورشید سامرا).
- زندگانی امام حسن عسکری علیهالسلام؛ باقر شریف القرشی؛ (ترجمه سید حسن اسلامى).
- الصحیح من سیرة الامام علی علیهالسلام؛ سید جعفر مرتضی عاملی.
- الحیاة السیاسیة للامام الرضا علیهالسلام؛ سید جعفر مرتضی عاملی (ترجمه کامل اتابکی و ترجمه برگزیده: خلیلیان).
- حیوة القلوب (۵ جلد)؛ علامه مجلسی.
- حیات فکری و سیاسی امامان شیعه؛ رسول جعفریان.
- مکاتیب الأئمة؛ علی احمدی میانجی.
جغرافیا
- معجم البلدان؛ یاقوت حموی.
- اطلس شیعه؛ رسول جعفریان.
- اطلس تاریخ اسلام، حسین مؤنس.
- جغرافیایی تاریخی سرزمینهای خلافت شرقی؛ گای لسترنج.
فرقهها
- فِرَق الشیعة؛ حسن بن موسى نوبختی (ترجمه مشکور).
- المقالات والفِرَق؛ سعد بن عبدالله اشعری قمی (ترجمه دارد).
- الزینة؛ ابوحاتم رازی (ترجمه: گرایشها و مذاهب اسلامی در سه قرن نخست).
- فرهنگ فرق اسلامی؛ محمدجواد مشکور.
- بحوث فی الملل والنحل؛ (۸ جلد)؛ جعفر سبحانی (ترجمه ۵ جلد آن به نام: فرهنگ عقاید و مذاهب اسلامی).
تراجم
- روضات الجنات؛ (۸ جلد)؛ سید محمدباقر موسوی خوانساری.
- ریاض العلماء (۷ جلد)؛ میرزا عبدالله افندی (۶ جلد آن ترجمه شده).
- طبقات اعلام الشیعه (۱۵ جلد)؛ آقا بزرگ تهرانی.
- اعیان الشیعه؛ (به همراه مستدرکات)؛ سید محسن امین.
- ستارگان حرم؛ جمعی از نویسندگان.
